Φανταστείτε ότι είστε σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου όταν ένας εκνευριστικός τύπος κάθεται δίπλα σας. Είναι φωνακλάς, χύνει το ποτό του πάνω σας και κοροϊδεύει την ομάδα σας. Μέρες αργότερα, περπατάτε στο πάρκο όταν ξαφνικά αρχίζει να βρέχει καταρρακτωδώς. Ποιος εμφανίζεται στο πλευρό σας να σας προσφέρει μια ομπρέλα; Ο ίδιος τύπος από τον αγώνα ποδοσφαίρου. Αλλάζετε γνώμη για αυτόν βασιζόμενοι σε αυτή τη δεύτερη συνάντηση, ή διατηρείτε την πρώτη σας εντύπωση και τον διαγράφετε; Έρευνες στην κοινωνική ψυχολογία υποστηρίζουν ότι σχηματίζουμε γρήγορα μεγάλης διάρκειας εντυπώσεις για τους άλλους βασιζόμενοι στις συμπεριφορές τους. Κατορθώνουμε να το κάνουμε με μικρή προσπάθεια, συμπεραίνοντας σταθερά στοιχεία του χαρακτήρα από μία μόνο συμπεριφορά, όπως μια σκληρή κουβέντα ή ένα αδέξιο βήμα. Χρησιμοποιώντας τις εντυπώσεις μας ως οδηγούς, μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια πώς οι άνθρωποι πρόκειται να συμπεριφερθούν στο μέλλον. Οπλισμένοι με τη γνώση ότι ο τύπος από τον αγώνα ήταν κόπανος την πρώτη φορά που τον γνωρίσατε μπορεί να περιμένετε μία από τα ίδια στο μέλλον. Έτσι, μπορεί να επιλέξετε να τον αποφύγετε την επόμενη φορά που τον δείτε. Ωστόσο, μπορούμε να αλλάξουμε τις εντυπώσεις μας υπό το φως νέων πληροφοριών. Ερευνητές της συμπεριφοράς έχουν αναγνωρίσει σταθερά πρότυπα που φαίνεται να οδηγούν αυτή τη διαδικασία της αναθεώρησης των εντυπώσεων. Από τη μία πλευρά, το να μαθαίνει κανείς πολύ αρνητικές, ιδιαιτέρως ανήθικες πληροφορίες σχετικά με κάποιον συνήθως έχει ισχυρότερο αντίκτυπο από το να μαθαίνει πολύ θετικές, ιδιαιτέρως ηθικές πληροφορίες. Επομένως, δυστυχώς για τον καινούργιο μας φίλο από τον αγώνα, η κακή του συμπεριφορά στον αγώνα μπορεί να υπερτερήσει της καλής του συμπεριφοράς στο πάρκο. Οι έρευνες δείχνουν ότι αυτή η προκατάληψη υπάρχει γιατί οι ανήθικες συμπεριφορές είναι πιο διαγνωστικές, ή αποκαλυπτικές του πραγματικού χαρακτήρα ενός ατόμου. Εντάξει, επομένως με αυτήν τη λογική, το κακό είναι πάντα ισχυρότερο από το καλό όταν πρόκειται για την αναθεώρηση. Λοιπόν, όχι απαραίτητα. Συγκεκριμένοι τύποι γνώσης δεν φαίνεται να οδηγούν σε αυτού του είδους τις αρνητικές προκαταλήψεις. Όταν μαθαίνουμε για τις ικανότητες και τις αποδόσεις ενός άλλου ατόμου, για παράδειγμα, αυτές οι προκαταλήψεις αντιστρέφονται. Στην πραγματικότητα οι θετικές πληροφορίες αποκτούν πιο βαρύνουσα σημασία. Ας επιστρέψουμε στον αγώνα. Αν ένας παίκτης σκοράρει, αυτό τελικά έχει ισχυρότερο αντίκτυπο στην εντύπωση σας για τις δεξιότητές τους από ότι αν χάσουν ένα γκολ. Οι δύο πλευρές της αναθεωρημένης ιστορίας, είναι ουσιαστικά αρκετά σύμφωνες. Συνολικά, οι συμπεριφορές που γίνονται αντιληπτές ως λιγότερο συχνές είναι επίσης αυτές στις οποίες οι άνθρωποι τείνουν να δίνουν περισσότερη βαρύτητα όταν σχηματίζουν και αναθεωρούν εντυπώσεις, ιδιαιτέρως ανήθικες πράξεις και ιδιαιτέρως αξιέπαινες πράξεις. Επομένως, τι συμβαίνει στο επίπεδο του εγκεφάλου όταν ενημερώνουμε τις εντυπώσεις μας; Χρησιμοποιώντας ΛΑΜΣ, ή λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ένα εκτεταμένο δίκτυο περιοχών του εγκεφάλου που αντιδρούν σε νέες πληροφορίες που είναι ασύμφωνες με τις αρχικές εντυπώσεις. Αυτές περιλαμβάνουν περιοχές που τυπικά συνδέονται με την κοινωνική γνώση, την προσοχή και τον γνωστικό έλεγχο. Επιπλέον, όταν αναθεωρούμε τις εντυπώσεις μας βασιζόμενοι στις συμπεριφορές των άλλων, η δραστηριότητα στον κοιλιοπλευρικό προμετωπιαίο φλοιό και στην άνω κροταφική αύλακα συσχετίζεται με αντιλήψεις για το πόσο συχνά αυτές οι συμπεριφορές συμβαίνουν στην καθημερινή ζωή. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος φαίνεται να εντοπίζει χαμηλού επιπέδου στατιστικές ιδιότητες συμπεριφοράς για να πάρει περίπλοκες αποφάσεις για τον χαρακτήρα άλλων ανθρώπων. Πρέπει να αποφασίσει: είναι η συμπεριφορά αυτού του ατόμου συνηθισμένη ή είναι έξω από τα συνηθισμένα; Στην περίπτωση με τον εκνευριστικό φίλαθλο που μετατράπηκε σε καλό Σαμαρείτη, ο εγκέφαλός σας λέει: «Σύμφωνα με την εμπειρία μου, λίγο πολύ ο οποιοσδήποτε θα δάνειζε σε κάποιον την ομπρέλα του, αλλά ο τρόπος που φέρθηκε ο τύπος στον ποδοσφαιρικό αγώνα, αυτό ήταν ασυνήθιστο». Και έτσι, αποφασίζετε να πορευθείτε με την πρώτη σας εντύπωση. Υπάρχει ένα καλό ηθικό δίδαγμα σε αυτά τα στοιχεία: ο εγκέφαλός σας, και κατ' επέκταση εσείς, μπορεί να ενδιαφέρεστε πιο πολύ για τα πολύ αρνητικά, ανήθικα πράγματα που έχει κάνει ένας άλλος συγκριτικά με τα πολύ θετικά, ηθικά πράγματα, αλλά είναι ένα άμεσο αποτέλεσμα της σχετικής σπανιότητας αυτών των κακών συμπεριφορών. Είμαστε πιο συνηθισμένοι σε ανθρώπους που είναι κατά βάση καλοί, όπως στο να αφιερώνουν χρόνο για να βοηθήσουν έναν άγνωστο σε ανάγκη. Σε αυτό το πλαίσιο, το κακό μπορεί να είναι πιο ισχυρό από το καλό, αλλά μόνο επειδή το καλό είναι πιο άφθονο. Σκεφτείτε την τελευταία φορά που κρίνατε κάποιον βασιζόμενοι στη συμπεριφορά του, ειδικά κάποια φορά που πραγματικά αισθανθήκατε ότι αλλάξατε γνώμη για κάποιον. Ήταν η συμπεριφορά που προκάλεσε την αναθεώρηση της εντύπωσής σας κάτι που θα περιμένατε ο οποιοσδήποτε να κάνει, ή ήταν κάτι εντελώς έξω από τα συνηθισμένα;
Imagine you're at a football game when this obnoxious guy sits next to you. He's loud, he spills his drink on you, and he makes fun of your team. Days later, you're walking in the park when suddenly it starts to pour rain. Who should show up at your side to offer you an umbrella? The same guy from the football game. Do you change your mind about him based on this second encounter, or do you go with your first impression and write him off? Research in social psychology suggests that we're quick to form lasting impressions of others based on their behaviors. We manage to do this with little effort, inferring stable character traits from a single behavior, like a harsh word or a clumsy step. Using our impressions as guides, we can accurately predict how people are going to behave in the future. Armed with the knowledge the guy from the football game was a jerk the first time you met him, you might expect more of the same down the road. If so, you might choose to avoid him the next time you see him. That said, we can change our impressions in light of new information. Behavioral researchers have identified consistent patterns that seem to guide this process of impression updating. On one hand, learning very negative, highly immoral information about someone typically has a stronger impact than learning very positive, highly moral information. So, unfortunately for our new friend from the football game, his bad behavior at the game might outweigh his good behavior at the park. Research suggests that this bias occurs because immoral behaviors are more diagnostic, or revealing, of a person's true character. Okay, so by this logic, bad is always stronger than good when it comes to updating. Well, not necessarily. Certain types of learning don't seem to lead to this sort of negativity bias. When learning about another person's abilities and competencies, for instance, this bias flips. It's actually the positive information that gets weighted more heavily. Let's go back to that football game. If a player scores a goal, it ultimately has a stronger impact on your impression of their skills than if they miss the net. The two sides of the updating story are ultimately quite consistent. Overall, behaviors that are perceived as being less frequent are also the ones that people tend to weigh more heavily when forming and updating impressions, highly immoral actions and highly competent actions. So, what's happening at the level of the brain when we're updating our impressions? Using fMRI, or functional Magnetic Resonance Imaging, researchers have identified an extended network of brain regions that respond to new information that's inconsistent with initial impressions. These include areas typically associated with social cognition, attention, and cognitive control. Moreover, when updating impressions based on people's behaviors, activity in the ventrolateral prefrontal cortex and the superior temporal sulcus correlates with perceptions of how frequently those behaviors occur in daily life. In other words, the brain seems to be tracking low-level, statistical properties of behavior in order to make complex decisions regarding other people's character. It needs to decide is this person's behavior typical or is it out of the ordinary? In the situation with the obnoxious-football-fan-turned-good-samaritan, your brain says, "Well, in my experience, pretty much anyone would lend someone their umbrella, but the way this guy acted at the football game, that was unusual." And so, you decide to go with your first impression. There's a good moral in this data: your brain, and by extension you, might care more about the very negative, immoral things another person has done compared to the very positive, moral things, but it's a direct result of the comparative rarity of those bad behaviors. We're more used to people being basically good, like taking time to help a stranger in need. In this context, bad might be stronger than good, but only because good is more plentiful. Think about the last time you judged someone based on their behavior, especially a time when you really feel like you changed your mind about someone. Was the behavior that caused you to update your impression something you'd expect anyone to do, or was it something totally out of the ordinary?