The idea of eliminating poverty is a great goal. I don't think anyone in this room would disagree. What worries me is when politicians with money and charismatic rock stars --
Ideja o iskorenjivanju siromaštva je sjajan cilj. Mislim da bi se svi u ovoj prostoriji složili. Ono što me brine je, kada bogati političari i harizmatične rok zvezde
(Laughter)
koriste te reči,
use the words, " ... it all just sounds so, so simple."
sve to zvuči tako jednostavno.
Now, I've got no bucket of money today and I've got no policy to release, and I certainly haven't got a guitar. I'll leave that to others. But I do have an idea, and that idea is called Housing for Health.
Ja nemam gomilu novca danas i nemam politiku koju bih da plasiram, i nipošto nemam gitaru. To ću prepustiti drugima. Ali, ja imam ideju, i ta ideja se zove "stanovanje za zdravlje".
Housing for Health works with poor people. It works in the places where they live, and the work is done to improve their health. Over the last 28 years, this tough, grinding, dirty work has been done by literally thousands of people around Australia and, more recently, overseas, and their work has proven that focused design can improve even the poorest living environments. It can improve health and it can play a part in reducing, if not eliminating, poverty.
"Stanovanje za zdravlje" se bavi siromašnim ljudima. Deluje na mestima gde oni žive, sa ciljem da se poboljša njihovo zdravlje. Tokom prethodnih 28 godina, ovaj težak, mukotrpan, prljav posao radilo je bukvalno hiljade ljudi širom Australije, a od skora i u inostranstvu, i njihov rad je pokazao da optimalan dizajn može da poboljša čak i najsiromašnija životna okruženja. Može da poboljša zdravlje i može da utiče na smanjenje, pa i na iskorenjivanje siromaštva.
I'm going to start where the story began -- 1985, in Central Australia. A man called Yami Lester, an Aboriginal man, was running a health service. Eighty percent of what walked in the door, in terms of illness, was infectious disease -- third world, developing world infectious disease, caused by a poor living environment.
Počeću tamo gde priča kreće, 1985. godine, u centralnoj Australiji. Čovek po imenu Jami Lester, domorodac, vodio je zdravstvenu službu. 80% onoga čime su se bavili, u smislu bolesti, bile su infektivne bolesti - infektivne bolesti trećeg sveta, zemalja u razvoju, izazvane lošim životnim okruženjem.
Yami assembled a team in Alice Springs. He got a medical doctor. He got an environmental health guy. And he hand-selected a team of local Aboriginal people to work on this project. Yami told us at that first meeting, "There's no money," -- always a good start -- " ... no money, you have six months, and I want you to start on a project --" which, in his language, he called "Uwankara Palyanku Kanyintjaku," which, translated, is "a plan to stop people getting sick" -- a profound brief. That was our task.
Jami je okupio tim u Alis Springsu. Imao je lekara. Imao je stručnjaka za zaštitu životne sredine. I odabrao je tim lokalnih domorodaca, Aboridžina, za rad na ovom projektu. Jami nam je na tom prvom sastanku rekao da nema novca. To je uvek dobar početak, bez novca. Rekao je da imamo šest meseci. I da pokreće projekat koji je na svom jeziku nazvao "uwankara palyanku kanyintjaku", što u prevodu znači "plan za zaustavljanje oboljevanja ljudi", kratko i jasno. To je bio naš zadatak.
First step, the medical doctor went away for about six months. And he worked on what were to become these nine health goals -- what were we aiming at? After six months of work, he came to my office and presented me with those nine words on a piece of paper.
Prvi korak: lekar je otišao na oko šest meseci, i radio je na onome što je postalo devet zdravstvenih ciljeva kojima stremimo. Posle šestomesečnog rada došao je u moju kancelariju i predstavio mi tih devet reči na parčetu papira.
[The 9 Healthy Living Practices: Washing, clothes, wastewater, nutrition, crowding, animals, dust, temperature, injury]
[9 principa zdravog života: kupanje, odeća, otpadne vode, ishrana, prenaseljenost, životinje + prašina, temperatura, povrede]
I was very unimpressed. Big ideas need big words, and preferably a lot of them. This didn't fit the bill. What I didn't see and what you can't see was that he'd assembled thousands of pages of local, national and international health research that filled out the picture as to why these were the health targets.
I uopšte nisam bio impresioniran. Velikim idejama su potrebne velike reči i po mogućstvu, mnogo njih. Ovo se nije uklapalo. Ono što ja nisam video, i što vi ne vidite, jeste da je sakupio hiljade stranica lokalnih, nacionalnih i internacionalnih zdravstvenih istraživanja, koje su dale jasnu sliku zašto su ovo
The pictures that came a bit later had a very simple reason.
zdravstveni ciljevi.
The Aboriginal people who were our bosses and the senior people were most commonly illiterate, so the story had to be told in pictures of what these goals were. We worked with the community, not telling them what was going to happen in a language they didn't understand.
Slike koje su nastale kasnije su imale veoma jednostavnu osnovu. Domoroci koji su nam bili šefovi i stariji ljudi, bili su uglavnom nepismeni, pa je priča morala biti u slikama koje su predstavile ove ciljeve. Radimo sa zajednicom, ne govorimo šta će se dogoditi na jeziku koji oni ne razumeju.
So we had the goals and each one of these goals -- and I won't go through them all -- puts at the center the person and their health issue, and it then connects them to the bits of the physical environment that are actually needed to keep their health good. And the highest priority, you see on the screen, is washing people once a day, particularly children.
Imali smo ciljeve, i svaki od ovih ciljeva - a neću ih sve preći - u centar stavlja pojedinca i njegove zdravstvene probleme, a onda ih povezuje sa elementima fizičke sredine koji su stvarno potrebni za održavanje dobrog zdravlja. I najveći prioritet, vidite na ekranu, je kupanje jednom dnevno, posebno dece.
And I hope most of you are thinking, "What? That sounds simple."
Nadam se da sad većina vas misli: "Molim? To zvuči jednostavno".
Now, I'm going to ask you all a very personal question. This morning before you came, who could have had a wash using a shower? I'm not going to ask if you had a shower, because I'm too polite. That's it.
Postaviću vam jedno veoma lično pitanje. Jutros, pre nego što ste došli, ko je mogao da se okupa pod tušem? Ne pitam da li ste se tuširali, jer sam previše kulturan. To je to. (Smeh)
(Laughter)
Okej. U redu.
All right, I think it's fair to say most people here could have had a shower this morning.
Milsim da je u redu reći da je većina ljudi ovde jutros mogla da se istušira.
I'm going to ask you to do some more work. I want you all to select one of the houses of the 25 houses you see on the screen. I want you to select one of them and note the position of that house and keep that in your head. Have you all got a house? I'm going to ask you to live there for a few months, so make sure you've got it right. It's in the northwest of Western Australia, very pleasant place.
Pitaću vas da još nešto uradite. Želim da svi odaberete jednu od kuća, jednu od 25 kuća koje vidite na ekranu. Želim da odaberete jednu i vidite poziciju te kuće i zapamtite je. Jeste li svi odabrali kuću? Zamoliću vas da živite tamo nekoliko meseci, pa budite sigurni da je to ta. To je severozapad Zapadne Australije, veoma prijatno mesto. Okej. Hajde da vidimo da li tuš u toj kući radi.
OK. Let's see if your shower in that house is working. I hear some "Aw!" and I hear some "Ah!"
Čujem i "uh" i "aah"
If you get a green tick, your shower's working. You and your kids are fine. If you get a red cross, well, I've looked carefully around the room and it's not going to make much difference to this crew. Why? Because you're all too old. I know that's going to come as a shock to some of you, but you are. And before you get offended and leave, I've got to say that being too old, in this case, means that pretty much everyone in the room, I think, is over five years of age.
Ako je štrikliran zeleno, vaš tuš radi. Vi i vaša deca ste dobro. Ako je precrtano crvenim, a pogledao sam pažljivo po prostoriji, na ovu grupu to neće mnogo uticati. Zašto? Zato što ste svi previše stari. I znam da će neki od vas da se zapanje, ali, jeste. A pre nego što se uvredite i odete, moram reći da u ovom slučaju, biti star znači da su gotovo svi u ovoj prostoriji, čini mi se, stariji od pet godina.
We're really concerned with kids naught to five. And why? Washing is the antidote to the sort of bugs, the common infectious diseases of the eyes, the ears, the chest and the skin that, if they occur in the first five years of life, permanently damage those organs. They leave a lifelong remnant. That means that by the age of five, you can't see as well for the rest of your life. You can't hear as well for the rest of your life. You can't breathe as well. You've lost a third of your lung capacity by the age of five. And even skin infection, which we originally thought wasn't that big a problem, mild skin infections naught to five give you a greatly increased chance of renal failure, needing dialysis at age 40. This is a big deal, so the ticks and crosses on the screen are actually critical for young kids.
Mi se stvarno brinemo za decu mlađu od pet godina. A zašto? Kupanje čini odbranu od raznih vrsta parazita, čestih infektivnih bolesti očiju, ušiju, pluća i kože, koje, ako se jave u prvih pet godina života, trajno oštećuju ove organe. Ostavljaju tragove do kraja života. To znači da do svoje pete godine izgubite vid do kraja života. Ne možete da čujete kako treba do kraja života. Ne možete ni da dišete dobro. Izgubili ste trećinu kapaciteta pluća do pete godine. I čak i infekcija kože, koja se ranije nije smatrala velikim problemom, blaga infekcija kože do pete godine znatno povećava šanse za bubrežnu insuficijenciju, zahtevajući dijalizu do 40. godine života. Ovo je veliki problem, tako da su zelene i crvene oznake na ekranu zapravo veoma bitne za malu decu.
Those ticks and crosses represent the 7,800 houses we've looked at nationally around Australia, the same proportion. What you see on the screen -- 35 percent of those not-so-famous houses lived in by 50,000 indigenous people -- 35 percent had a working shower. Ten percent of those same 7,800 houses had safe electrical systems. And 58 percent of those houses had a working toilet. These are by a simple, standard test. In the case of the shower: does it have hot and cold water, two taps that work, a shower rose to get water onto your head or onto your body, and a drain that takes the water away? Not well-designed, not beautiful, not elegant -- just that they function. And the same tests for the electrical system and the toilets.
Te oznake predstavljaju 7.800 kuća koje smo obišli širom Australije, ovo je proporcija. Ono što vidite na ekranu - 35% ovih ne tako znamenitih kuća, u kojima živi 50.000 domorodaca, 35% ih ima ispravan tuš. 10% domova od tih 7.800 kuća ima bezbedne električne instalacije, a 58% tih kuća ima funkcionalan toalet. Ovo je zaključeno na osnovu jednostavnog, standardnog testa: u slučaju tuša, da li ima toplu i hladnu vodu, dve slavine koje rade, bateriju za tuš da možete oprati kosu ili telo, i odvod za vodu? Ne mora biti dobrog dizajna, lep ili elegantan, samo da je u funkciji. I isti test za električne instalacije i toalet.
Housing for Health projects aren't about measuring failure -- they're actually about improving houses. We start on day one of every project. We've learned -- we don't make promises, we don't do reports. We arrive in the morning with tools, tons of equipment, trades, and we train up a local team on the first day to start work. By the evening of the first day, a few houses in that community are better than when we started in the morning.
Projekti "Stanovanje za zdravlje" se ne bave samo pronalaženjem nedostataka. Oni se zapravo bave poboljšavanjem kuća. Prvi dan svakog projekta započinjemo - naučili smo da ne obećavamo i ne pravimo izveštaje. Dolazimo ujutru sa alatima, gomilom opreme, zanatlijama, i prvi dan obučavamo lokalni tim da započne posao. Do uveče, prvog dana, nekoliko kuća u toj zajednici su bolje nego što su bile ujutru.
That work continues for six to 12 months, until all the houses are improved and we've spent our budget of 7,500 dollars total per house. That's our average budget. At the end of six months to a year, we test every house again. It's very easy to spend money. It's very difficult to improve the function of all those parts of the house. And for a whole house, the nine healthy living practices, we test, check and fix 250 items in every house.
Taj posao se nastavlja šest do dvanaest meseci, dok se sve kuće ne poboljšaju i dok ne potrošimo naš budžet od 7.500 dolara po kući. To je naš prosečan budžet. Posle šest meseci do godinu dana, ponovo testiramo svaku kuću. Lako je potrošiti novac. Veoma je teško poboljšati funkcionalnost svih tih delova kuće, a za celu kuću, devet uslova zdravog života, testiramo, proveravamo i popravljamo 250 delova u svakoj kući.
And these are the results we can get with our 7,500 dollars. We can get showers up to 86 percent working, we can get electrical systems up to 77 percent working and we can get 90 percent of toilets working in those 7,500 houses. (Applause)
I ovo su rezultati koje možemo da dobijemo sa naših 7.500 dolara. Možemo da dobijemo do 86% ispravnih tuševa, možemo da dobijemo do 77% ispravnih električnih sistema, i možemo da dobijemo do 90% ispravnih toaleta, u tih 7.500 kuća. Hvala. (Aplauz)
Thank you.
(Applause)
Timovi rade sjajan posao i to je njihov rad.
The teams do a great job, and that's their work.
I think there's an obvious question that I hope you're thinking about. Why do we have to do this work? Why are the houses in such poor condition? Seventy percent of the work we do is due to lack of routine maintenance -- the sort of things that happen in all our houses. Things wear out, should have been done by state government or local government, simply not done, the house doesn't work. Twenty-one percent of the things we fix are due to faulty construction -- literally things that are built upside down and back to front. They don't work, we have to fix them.
Mislim da postoji jedno očigledno pitanje za koje se nadam da imate na umu. Zašto moramo da radimo sve ovo? Zašto su kuće u tako lošem stanju? 70% problema koje rešavamo nastaje zbog neodržavanja, to su problemi koji se javljaju u svim našim kućama. Stvari postanu dotrajale. Trebalo je da ih srede državne ili lokalne vlasti. Ako se ne srede, kuća ne funkcioniše. 21% stvari koje popravljamo su posledica loše konstrukcije, bukvalno postavljene naopačke i u pogrešnom smeru. Ne rade. Moramo da ih popravimo.
And if you've lived in Australia in the last 30 years, the final cause -- you will have heard always that indigenous people trash houses. It's one of the almost rock-solid pieces of evidence which I've never seen evidence for, that's always reeled out as "That's the problem with indigenous housing." Well, nine percent of what we spend is damage, misuse or abuse of any sort. We argue strongly that the people living in the house are simply not the problem. And we'll go a lot further than that; the people living in the house are actually a major part of the solution. Seventy-five percent of our national team in Australia -- over 75 at the minute -- are actually local, indigenous people from the communities we work in. They do all aspects of the work.
I ako ste živeli u Australiji u prethodnih 30 godina, poslednji uzrok - čućete uvek da domoroci uništavaju kuće. To je jedan od gotovo najjačih argumenata, za koje ja nikad nisam video dokaz, koji se stalno ističe kao problem sa domorodačkim domaćinstvima. No, samo 9% sredstava se troši na oštećenja, stvari koje su loše upotrebljavane ili zloupotrebljavane. Mi insistiramo na tome da ljudi koji žive u kući uopšte nisu problem. I idemo i dalje od ove tvrdnje. Ljudi koji žive u kući su zapravo značajan deo rešenja. 75% nacionalnog tima u Australiji, trenutno preko 75%, su ustvari domoroci, stanovnici iz zajednica u kojima radimo. Oni obavljaju sve delove posla.
(Applause)
(Aplauz)
In 2010, for example, there were 831, all over Australia, and the Torres Strait Islands, all states, working to improve the houses where they and their families live, and that's an important thing.
2010, na primer, bilo ih je 831, širom Australije i Tores Strejt ostrva, u svim državama, koji su radili na poboljšanju kuća u kojima su živeli sa svojim porodicama, i to je veoma važna stvar.
Our work's always had a focus on health. That's the key. The developing world bug, trachoma, causes blindness. It's a developing-world illness, and yet, the picture you see behind is in an Aboriginal community in the late 1990s, where 95 percent of school-aged kids had active trachoma in their eyes, doing damage.
Naš rad se oduvek fokusirao na zdravlje. To je ključ. Infektivna bolest zemalja u razvoju, trahom, izaziva slepilo. To je bolest zemalja u razvoju, a ipak, slika koju iza vidite deo je domorodačke zajednice kasnih '90-ih, gde je kod 95% dece školskog uzrasta aktivan trahom u očima izazivao oštećenje.
OK, what do we do? Well, first thing we do, we get showers working. Why? Because that flushes the bug out. We put washing facilities in the school as well, so kids can wash their faces many times during the day. We wash the bug out.
Okej, šta da radimo? Prvo osposobljavamo tuševe. Zašto? Zato što to spira parazite. Objekte za pranje takođe postavljamo u škole, tako da deca mogu da se umivaju više puta dnevno. Ispiramo infekciju.
Second, the eye doctors tell us that dust scours the eye and lets the bug in quick. So what do we do? We call up the doctor of dust, and there is such a person. He was loaned to us by a mining company. He controls dust on mining company sites. And he came out and, within a day, it worked out that most dust in this community was within a meter of the ground, the wind-driven dust -- so he suggested making mounds to catch the dust before it went into the house area and affected the eyes of kids. So we used dirt to stop dust. We did it. He provided us dust monitors. We tested and we reduced the dust.
Drugo, očni lekari kažu da prašina oštećuje oko i brzo unosi parazite. Šta onda radimo? Pozovemo doktora za prašinu, a ta osoba stvarno postoji. Jedna rudarska kompanija nam ga je pozajmila. On kontroliše prašinu na teritorijama rudarske kompanije, došao je i za jedan dan je našao da većina prašine u ovoj zajednici bude na oko metar od zemlje, to je prašina koju nanosi vetar, pa je predložio da se naprave nasipi, da zadrže prašinu pre nego što stigne do kuće i pogodi oči dece. Iskoristili smo nasipe zemlje da zaustavimo prašinu. Jesmo. Dao nam je uređaje za kontrolu prašine, testirali smo, uspeli smo da smanjimo prašinu.
Then we wanted to get rid of the bug generally. So how do we do that? Well, we call up the doctor of flies -- and, yes, there is a doctor of flies. As our Aboriginal mate said, "You white fellows ought to get out more."
Onda smo želeli da se generalno otarasimo parazita. I kako smo to uradili? Pa, pozvali smo doktora za muve, i da, postoji doktor za muve. Kako je naš prijatelj domorodac rekao: "Vi, beli ljudi, morate više da izlazite."
(Laughter)
(Smeh)
And the doctor of flies very quickly determined that there was one fly that carried the bug. He could give school kids in this community the beautiful fly trap you see above in the slide. They could trap the flies, send them to him in Perth. When the bug was in the gut, he'd send back by return post some dung beetles. The dung beetles ate the camel dung, the flies died through lack of food, and trachoma dropped. And over the year, trachoma dropped radically in this place, and stayed low. We changed the environment, not just treated the eyes. And finally, you get a good eye.
I doktor za muve je vrlo brzo utvrdio da postoji samo jedna muva koja prenosi infekciju. Dao je školarcima u ovoj zajednici predivne hvataljke za muve koje vidite iznad na ekranu. Mogli su da hvataju muve i šalju ih njemu u Pert. Kada su paraziti iskorenjeni, poslao im je nazad poštom balegare. Balegari su jeli izmet kamila, a muve su umirale zbog nedostatka hrane, i trahom se smanjio. I tokom godina, trahom se smanjio drastično na ovom mestu i ostao nizak. Promenili smo sredinu, nismo samo lečili oči. I na kraju, dobiju se zdrave oči.
All these small health gains and small pieces of the puzzle make a big difference. The New South Wales Department of Health, that radical organization, did an independent trial over three years to look at 10 years of the work we've been doing in these sorts of projects in New South Wales. And they found a 40 percent reduction in hospital admissions for the illnesses that you could attribute to the poor environment -- a 40 percent reduction.
Svi ovi mali uspesi u boljem zdravlju, i mali delovi slagalice prave veliku razliku. Ministarstvo zdravlja Novog Južnog Velsa, ta radikalna organizacija, je tokom tri godine radila nezavisna istraživanja, da sagleda naš desetogodišnji rad na ovim projektima u Novom Južnom Velsu. Pronašli su smanjenje od 40% u prijemu bolesnih u bolnice, koje se moglo pripisati lošem okruženju. Smanjenje od 40%.
(Applause)
(Aplauz)
Just to show that the principles we've used in Australia can be used in other places, I'm just going to go to one other place, and that's Nepal. And what a beautiful place to go. We were asked by a small village of 600 people to go in and make toilets where none existed. Health was poor. We went in with no grand plan, no grand promises of a great program, just the offer to build two toilets for two families. It was during the design of the first toilet that I went for lunch, invited by the family into their main room of the house. It was choking with smoke. People were cooking on their only fuel source, green timber. The smoke coming off that timber is choking, and in an enclosed house, you simply can't breathe. Later we found the leading cause of illness and death in this particular region is through respiratory failure.
Da bih vam pokazao da se principi koje smo koristili u Australiji, mogu primeniti i na drugim mestima, vodim vas na jedno drugo mesto, a to je Nepal, prelepo mesto za posetiti. Malo selo od 600 ljudi nas je zamolilo da dođemo i napravimo toalete tamo gde ih nije bilo. Zdravlje je bilo na lošem nivou. Otišli smo tamo bez velikog plana, bez velikih obećanja značajnog programa, samo sa ponudom da napravimo dva toaleta za dve porodice. Tokom dizajniranja prvog toaleta otišao sam na ručak, porodica me je pozvala u svoju glavnu sobu u kući. Bila je ispunjena dimom. Ljudi su kuvali na jedini izvor ogreva, sveže drvo. Dim koji to drvo pravi je zagušujuć, i u zatvorenoj kući, prosto ne možete da dišete. Kasnije smo saznali da su u ovom regionu glavni uzrok oboljenja i smrti bila oboljenja disajnih organa.
So all of a sudden, we had two problems. We were there originally to look at toilets and get human waste off the ground, that's fine. But all of a sudden now there was a second problem: How do we actually get the smoke down? So two problems, and design should be about more than one thing. Solution: Take human waste, take animal waste, put it into a chamber, out of that, extract biogas, methane gas. The gas gives three to four hours cooking a day -- clean, smokeless and free for the family.
Tako smo odjednom imali dva problema. Došli smo tamo da bismo videli toalete i uklonimo ljudske otpatke sa zemljišta. To je u redu. Ali, niotkuda se pojavio i drugi problem. Kako zapravo obuzdati dim? Dakle, to su dva problema, a dizajn bi trebalo da nam reši više od jedne stvari. Rešenje: uzeti ljudski otpad, uzeti životinjski otpad napuniti komoru i od izduvnih gasova, nastaje metan. Ovaj gas pruža energiju za do četiri sata kuvanja dnevno - čisto, bez dima i besplatno za celu familiju.
(Applause)
(Aplauz)
I put it to you: is this eliminating poverty? And the answer from the Nepali team who's working at the minute would say, don't be ridiculous -- we have three million more toilets to build before we can even make a stab at that claim. And I don't pretend anything else.
Pitam vas, da li je ovo iskorenjivanje siromaštva? A odgovor tima koji radi u Nepalu trenutno bi rekao da ne budemo smešni, jer treba da izgrade još tri miliona toaleta pre nego što bi se uopšte išta moglo pričati o tome. Ni ja ne mislim drugačije.
But as we all sit here today, there are now over 100 toilets built in this village and a couple nearby. Well over 1,000 people use those toilets. Yami Lama, he's a young boy. He's got significantly less gut infection because he's now got toilets, and there isn't human waste on the ground. Kanji Maya, she's a mother, and a proud one. She's probably right now cooking lunch for her family on biogas, smokeless fuel. Her lungs have got better, and they'll get better as time increases, because she's not cooking in the same smoke. Surya takes the waste out of the biogas chamber when it's shed the gas, he puts it on his crops. He's trebled his crop income, more food for the family and more money for the family. And finally Bishnu, the leader of the team, has now understood that not only have we built toilets, we've also built a team, and that team is now working in two villages where they're training up the next two villages to keep the work expanding. And that, to me, is the key.
Ali, upravo sada dok ovde sedimo, preko 100 toaleta se gradi u tom i nekoliko obližnjih sela. Više od 1.000 ljudi ih koriste. Jami Lama, on je dečak. Ima mnogo blažu stomačnu infekciju od kada ima toalet, i na zemlji više nema ljudskog izmeta. Kadži Maja je majka, i ponosna je. Verovatno sada kuva ručak za svoju porodicu uz pomoć biogasa, goriva bez dima. Njena pluća su zdravija i biće još bolja vremenom, jer neće kuvati udišući dim. Surija iznosi otpad iz komore za biogas kada se gas iskoristi i njime posipa njive. Utrostručio je svoj prinos, ima više hrane za svoju porodicu i više novca. I na kraju Bišnu, vođa tima, sada razume da ne samo da smo izgradili toalete, već smo napravili i tim, i to tim koji sada radi u dva sela gde obučavaju naredna dva sela kako bi širili posao.
(Applause)
A ovo je, po mom mišljenju, ključno.
People are not the problem.
(Aplauz)
We've never found that. The problem: poor living environment, poor housing and the bugs that do people harm. None of those are limited by geography, by skin color or by religion. None of them. The common link between all the work we've had to do is one thing, and that's poverty.
Ljudi nisu problem. Nikada to nismo iskusili. Problem je loše životno okruženje, loše kuće i paraziti koji štete ljudima. Ništa od ovog nije geografski ograničeno, ili određeno bojom kože ili religijom. Ništa. Najčešća veza naših dosadašnjih poslova je jedna stvar, a to je siromaštvo.
Nelson Mandela said, in the mid-2000s, not too far from here, he said that like slavery and apartheid, "Poverty is not natural. It is man-made and can be overcome and eradicated by the actions of human beings." I want to end by saying it's been the actions of thousands of ordinary human beings doing -- I think -- extraordinary work, that have actually improved health, and, maybe only in a small way, reduced poverty.
Nelson Mendela je rekao, sredinom 2000-ih, ne tako daleko odavde, rekao je da kao i ropstvo i aparthejd: "Siromaštvo nije prirodno. Stvorio ga je čovek i može se prevazići i iskoreniti delovanjem čovečanstva." Želeo bih da završim rečima da su dela hiljada običnih ljudskih bića koja rade, po mom mišljenju, izvanredan posao, zapravo poboljšala zdravlje, i, možda samo u maloj meri, smanjila siromaštvo.
Thank you very much for your time.
Hvala vam mnogo na vremenu koje ste izdvojili.
(Applause)
(Aplauz)