I've been a political cartoonist on the global stage for the last 20 years. Hey, we have seen a lot of things happen in those 20 years. We saw three different Catholic popes, and we witnessed that unique moment: the election of a pope on St. Peter's Square -- you know, the little white smoke and the official announcement. [It's a boy!]
Húsz éve rajzolok politikai karikatúrát a világ különböző országairól. Sok minden történt az elmúlt húsz évben, igaz? Volt három pápánk, és szemtanúi lehettünk annak a különleges pillanatnak, mikor a Szent Péter téren új pápát választottak. Tudják, ilyenkor van az a kis fehér füst meg a hivatalos bejelentés. [Fiú lett!]
(Laughter)
(Nevetés)
(Applause)
(Taps)
We saw four American presidents. Obama, of course. Oh, Europeans liked him a lot. He was a multilateralist. He favored diplomacy. He wanted to be friends with Iran.
Ez idő alatt az Egyesült Államoknak négy elnöke is volt. Obama, természetesen. Az európaiak imádták. A többoldalú tárgyalások és a diplomáciai megoldások híve volt. Jóban akart lenni Iránnal.
(Laughter)
(Nevetés)
And then ... reality imitated caricature the day Donald Trump became the President of the United States of America.
És aztán... a karikatúra valósággá vált, mikor Donald Trump lett az Egyesült Államok elnöke.
(Laughter)
(Nevetés)
(Applause)
(Taps)
You know, people come to us and they say, "It's too easy for you cartoonists. I mean -- with people like Trump?" Well, no, it's not easy to caricature a man who is himself a caricature.
Tudják, az emberek néha azt mondják: "Könnyű maguknak, karikaturistáknak, ha ilyen alanyaik vannak, mint Trump." Hát, egyáltalán nem könnyű olyan emberről karikatúrát készíteni, aki önmagában egy karikatúra.
(Laughter)
(Nevetés)
No.
Egyáltalán nem az.
(Applause)
(Taps)
Populists are no easy target for satire because you try to nail them down one day, and the next day, they outdo you. For example, as soon as he was elected, I tried to imagine the tweet that Trump would send on Christmas Eve. So I did this, OK?
A populistákat nem könnyű a szatíra eszközével célba venni. Azt hisszük, megfogtuk őket valamivel, másnap viszont messze túltesznek rajtunk. Például nem sokkal megválasztása után megpróbáltam elképzelni, mit posztolna Trump szenteste a Twitteren. Valami ilyesmire gondoltam:
[Merry Christmas to all! Except all those pathetic losers. So sad.]
[Boldog karácsonyt mindenkinek! Kivéve a béna lúzereket! Így jártatok!]
(Laughter)
(Nevetés)
And basically, the next day, Trump tweeted this:
És szinte másnap Trump a következőket posztolta:
[Happy New Year to all, including to my many enemies and those who have fought me and lost so badly they just don't know what to do. Love!]
[Boldog új évet mindenkinek! Az ellenségeimnek is, akik le akartak győzni, de annyira nem jött össze, hogy most nem tudnak magukkal mit kezdeni. Puszi!]
(Laughter)
(Nevetés)
It's the same!
Erről beszélek!
(Applause)
(Taps)
This is the era of strongmen. And soon, Donald Trump was able to meet his personal hero, Vladimir Putin, and this is how the first meeting went:
Az erősemberek korszakát éljük. És Donald Trump hamarosan találkozott is személyes hősével, Vlagyimir Putyinnal. Első találkozójuk így zajlott:
[I'll help you find the hackers. Give me your password.]
[Segítek megkeresni a hackereket. Add meg a jelszavad.]
(Laughter)
(Nevetés)
And I'm not inventing anything. He came out of that first meeting saying that the two of them had agreed on a joint task force on cybersecurity. This is true, if you do remember.
Ezzel sem találtam ki semmi újat. Arról a bizonyos első megbeszélésről úgy jöttek ki ugyanis, hogy elmondták, megállapodtak abban, hogy közösen lépnek fel a kiberbiztonságért. És ez így volt – talán önök is emlékeznek.
Oh, who would have imagined the things we saw over these 20 years. We saw Great Britain run towards a European Union exit.
Nem is gondoltuk, mi minden történik majd ebben a 20 évben! Láttuk, hogyan próbál Nagy-Britannia sietve távozni az Unióból.
[Hard Brexit?]
[Kemény Brexit?]
(Laughter)
(Nevetés)
In the Middle East, we believed for a while in the democratic miracle of the Arab Spring. We saw dictators fall, we saw others hang on.
A Közel-Kelettel kapcsolatban egy ideig úgy gondoltuk, hogy az "Arab tavasz" meghozza a demokratikus átalakulást. Láttuk, hogyan buknak el diktátorok, és hogyan tartanak ki mások.
(Laughter)
(Nevetés)
And then there is the timeless Kim dynasty of North Korea. These guys seem to be coming straight out of Cartoon Network. I was blessed to be able to draw two of them. Kim Jong-il, the father, when he died a few years ago, that was a very dangerous moment.
És aztán itt van Észak-Koreában az időtlen Kim-dinasztia. Ezek a srácok pont úgy néznek ki, mintha a Cartoon Networkből léptek volna ki. Szerencsém volt, hogy mindkettőjükről készíthettem rajzokat. Mikor az apa, Kim Dzsongil néhány évvel ezelőtt meghalt, na, az veszélyes pillanat volt.
[That was close!]
[Ez necces volt!]
(Laughter)
(Nevetés)
That was --
Az volt.
(Applause)
(Taps)
And then the son, Kim Jong-un, proved himself a worthy successor to the throne. He's now friends with the US president. They meet each other all the time, and they talk like friends.
Később a fia, Kim Dzsongun bebizonyította, hogy a trón méltó örököse. Ma már az Egyesült Államok elnökének barátja. Folyton találkozgatnak, és úgy beszélnek egymással, mint jó barátok.
[What kind of hair gel?]
[Milyen zselét használsz?]
(Laughter)
(Nevetés)
Should we be surprised to be living in a world ruled by egomaniacs? What if they were just a reflection of ourselves? I mean, look at us, each of us.
Meglep bárkit is, hogy olyan világban élünk, melyet csupa önimádó vezet? Nem lehet, hogy ezek a vezetők saját tükörképeink? Nézzünk csak végig magunkon.
(Laughter)
(Nevetés)
Yeah, we love our smartphones; we love our selfies; we love ourselves. And thanks to Facebook, we have a lot of friends all over the world. Mark Zuckerberg is our friend.
Imádjuk az okostelefonjainkat, a szelfijeinket – imádjuk magunkat. És a Facebooknak köszönhetően rengeteg barátunk van szerte a világon. Mark Zuckerberg is a barátunk.
(Laughter)
(Nevetés)
You know, he and his peers in Silicon Valley are the kings and the emperors of our time. Showing that the emperors have no clothes, that's the task of satire, right? Speaking truth to power. This has always been the historical role of political cartooning. In the 1830s, postrevolutionary France under King Louis Philippe, journalists and caricaturists fought hard for the freedom of the press. They were jailed, they were fined, but they prevailed. And this caricature of the king by Daumier came to define the monarch. It marked history. It became the timeless symbol of satire triumphing over autocracy.
Szerintem ő és a hozzá hasonlók a Szilícium-völgyben korunk királyai és császárai. A szatírának pedig az a feladata, hogy megmutassa, a királyon nincs ruha, igaz? Hogy szembesítsük a hatalmon lévőket az igazsággal. A politikai karikatúrának mindig is ez volt a szerepe. Az 1830-as években a forradalom utáni Franciaországban I. Lajos Fülöp idejében az újságírók és karikaturisták keményen küzdöttek a sajtószabadságért. Börtönbe zárták őket, bírságot róttak ki rájuk, de kitartottak. Ez a Daumier-karikatúra tökéletesen jellemezte az uralkodót. Történelmi fordulópontot jelentett. A kép örök szimbóluma lett annak, hogyan győz a szatíra a hatalom fölött.
Today, 200 years after Daumier, are political cartoons at risk of disappearing? Take this blank space on the front page of Turkish opposition newspaper "Cumhuriyet." This is where Musa Kart's cartoon used to appear. In 2018, Musa Kart was sentenced to three years in jail. For doing what? For doing political cartoons in Erdoğan's Turkey. Cartoonists from Venezuela, Russia, Syria have been forced into exile.
Lehetséges, hogy ma 200 évvel Daumier kora után eltűnik a politikai karikatúra? Nézzük például ezt az üres részt a török ellenzéki lap, a "Cumhuriyet" címlapján. Ezen a helyen jelentek meg mindig Musa Kart karikatúrái. 2018-ban Musa Kartot három év börtönbüntetésre ítélték. Hogy miért? Mert az Erdoğan vezette Törökországról rajzolt politikai karikatúrát. Venezuelából, Oroszországból, Szíriából
több karikaturista volt kénytelen elhagyni a hazáját.
Look at this image. It seems so innocent, right? Yet it is so provocative. When he posted this image, Hani Abbas knew it would change his life. It was in 2012, and the Syrians were taking to the streets. Of course, the little red flower is the symbol of the Syrian revolution. So pretty soon, the regime was after him, and he had to flee the country. A good friend of his, cartoonist Akram Raslan, didn't make it out of Syria. He died under torture.
Nézzék meg ezt a képet. Ártalmatlannak tűnik, igaz? Mégis nagyon provokatív. Mikor Hani Abbas nyilvánosságra hozta ezt a képet, tudta, hogy az egész életét megváltoztatja majd. 2012 volt, és a szírek kivonultak az utcákra. Természetesen a kis piros virág a szír forradalom jelképe. Abbast szinte azonnal üldözni kezdte a rezsim, és el kellett menekülnie az országból. Egy jó barátja, a szintén karikaturista Akram Raslan nem jutott ki az országból. Belehalt a kínzásokba.
In the United States of America recently, some of the very top cartoonists, like Nick Anderson and Rob Rogers -- this is a cartoon by Rob --
Az Egyesült Államokban nemrégiben néhány kiváló karikaturista, úgy mint Nick Anderson és Rob Rogers... ez itt Rob egyik képe –
[Memorial Day 2018. (on tombstone) Truth. Honor. Rule of Law.]
[Emlékezés Napja, 2018 – Igazság. Becsület. Jogállamiság.]
they lost their positions because their publishers found their work too critical of Trump. And the same happened to Canadian cartoonist Michael de Adder. Hey, maybe we should start worrying. Political cartoons were born with democracy, and they are challenged when freedom is.
Azért vesztették el az állásukat, mert a kiadójuk úgy gondolta, túl kritikusak Trumppal szemben. Ugyanez történt a kanadai karikaturista, Michael de Adder esetében. Szóval lehet, hogy mi is kezdhetünk aggódni. A politikai karikatúra egyidős a demokráciával, és veszélybe kerül ott, ahol a szabadság veszélyben van.
You know, over the years, with the Cartooning for Peace Foundation and other initiatives, Kofi Annan -- this is not well known -- he was the honorary chair of our foundation, the late Kofi Annan, Nobel Peace Laureate. He was a great defender of cartoons. Or, on the board of the Association of American Editorial Cartoonists, we have advocated on behalf of jailed, threatened, fired, exiled cartoonists. But I never saw a case of someone losing his job over a cartoon he didn't do. Well, that happened to me.
Hosszú évek óta tevékenykedik a "Karikatúrával a békéért" alapítvány és más kezdeményezések. Sokan nem tudják, de ez előbbinek Kofi Annan volt a tiszteletbeli elnöke – a Nobel-békedíjas, néhai Kofi Annan. Nagy támogatója volt a karikatúrának. Az Amerikai Karikaturisták Egyesületének ülésén is felszólaltunk bebörtönzött, megfenyegetett, eltávolított és száműzetésbe kényszerült kollégáinkért. Olyat viszont még nem láttam, hogy valaki egy olyan rajz miatt veszítse el az állását, amit meg sem rajzolt. Velem viszont pontosan ez történt.
For the last 20 years, I have been with the "International Herald Tribune" and the "New York Times." Then something happened. In April 2019, a cartoon by a famous Portuguese cartoonist, which was first published in a newspaper "El Expresso" in Lisbon, was picked by an editor at the "New York Times" and reprinted in the international editions. This thing blew up. It was denounced as anti-Semitic, triggered widespread outrage, apologies and a lot of damage control by the Times. A month after, my editor told me they were ending political cartoons altogether.
Az elmúlt húsz évben az International Herald Tribune-nek és a New York Timesnak dolgoztam. Aztán történt valami. 2019 áprilisában a New York Times egyik szerkesztője kiválasztott egy karikatúrát, melyet egy híres portugál karikaturista készített. A lisszaboni El Expresso hozta le először, majd megjelent a New York Times nemzetközi kiadásában, és hatalmasat robbant. Antiszemitának ítélték, és hatalmas felháborodást váltott ki. A New York Times pedig kénytelen volt bocsánatot kérni és menteni, ami menthető. Egy hónappal később hívatott a szerkesztőm és azt mondta, teljesen megszüntetik a politikai karikatúra rovatot.
So we could, and we should, have a discussion about that cartoon. Some people say it reminds them of the worst anti-Semitic propaganda. Others, including in Israel, say no, it's just a harsh criticism of Trump, who is shown as blindly following the Prime Minister of Israel. I have some issues with this cartoon, but that discussion did not happen at the "New York Times." Under attack, they took the easiest path: in order to not have problems with political cartoons in the future, let's not have any at all.
Beszéljünk akkor most kicsit arról, mi is van ezen a karikatúrán. Néhányak szerint a legdurvább antiszemita propagandára emlékeztet. Mások, köztük izraeliek is azt mondják, hogy nem, ez egyszerűen Trump politikájának éles bírálata. A képen ugyanis az elnök vakon követi Izrael miniszterelnökét. Nekem is van gondom ezzel a karikatúrával, de erről nem volt szó a Timesnál. A lap a támadások hatására a legegyszerűbb kiutat választotta: hogy a jövőben ne legyen gond a politikai karikatúrákból, úgy döntöttek, teljesen kiveszik az újságból.
Hey, this is new. Did we just invent preventive self-censorship? I think this is bigger than cartoons. This is about opinion and journalism. This, in the end, is about democracy.
Ez aztán az újdonság! Feltaláltuk a preventív öncenzúrát? Ez messze túlmutat a karikatúrákon. Itt a véleményről és az újságírásról van szó. És végeredményben a demokráciáról.
We now live in a world where moralistic mobs gather on social media and rise like a storm. The most outraged voices tend to define the conversation, and the angry crowd follows in. These social media mobs, sometimes fueled by interest groups, fall upon newsrooms in an overwhelming blow. They send publishers and editors scrambling for countermeasures. This leaves no room for meaningful discussions. Twitter is a place for fury, not for debate.
Olyan világban élünk, ahol moralizáló hordák lepik el a közösségi médiát; úgy támadnak, mint a vihar. A legdühödtebb hangok uralják a párbeszédet, és a felbőszült tömeg követi őket. A közösségi médiában tomboló csőcselék, melyet néha különböző érdekcsoportok tüzelnek fel, vad támadást indít hírcsatornák ellen. A kiadók és szerkesztők pedig sietve igyekeznek megtenni a szükséges lépéseket. Itt nincs lehetőség értelmes párbeszédre. A Twitteren csak tombolni lehet, párbeszédet folytatni nem.
And you know what? Someone described pretty well our human condition in this noisy age. You know who? Shakespeare, 400 years ago.
És tudják mit? Volt valaki, aki nagyon pontos leírást adott zűrzavaros korunkról. Tudják ki volt az? Shakespeare – 400 évvel ezelőtt.
["(Life is) a tale told by an idiot, full of sound and fury, signifying nothing."]
["(Az élet) egy félkegyelmű meséje, zengő tombolás, de semmi értelme nincs."]
This speaks to me. Shakespeare is still very relevant, no? But the world has changed a bit.
Szívemből szólt. Shakespeare még ma is nagyon időszerű, nem? A világ azonban kissé megváltozott.
[Too long!]
[Túl hosszú!]
(Laughter)
(Nevetés)
It's true.
Így van.
(Applause)
(Taps)
You know, social media is both a blessing and a curse for cartoons. This is the era of the image, so they get shared, they get viral, but that also makes them a prime target. More than often, the real target behind the cartoon is the media that published it.
A karikaturista számára a közösségi média egyszerre áldás és átok. A képek korát éljük: megosztjuk őket, villámgyorsan terjednek, de egyben azonnal célponttá is válnak. Legtöbb esetben a valódi célpont nem a karikatúra, hanem a hely, ahol megjelenik.
[Covering Iraq? No, Trump!]
[Iraki tudósítás? – Nem, csak Trump.]
That relationship between traditional media and social media is a funny one. On one hand, you have the time-consuming process of information, verification, curation. On the other hand, it's an open buffet, frankly, for rumors, opinions, emotions, amplified by algorithms. Even quality newspapers mimic the codes of social networks on their websites. They highlight the 10 most read, the 10 most shared stories. They should put forward the 10 most important stories.
A hagyományos média és a közösségi média kapcsolata elég érdekes. Egyrészről ott van az információ megerősítésének és gondozásának időigényes folyamata. Másrészt pedig itt van a pletykák, vélemények és érzelmek valóságos svédasztala, melyet algoritmusok erősítenek fel. Még a minőségi napilapok is ezt a rendszert utánozzák a honlapjaikon. Kiemelik a 10 legolvasottabb, és 10 legtöbbször megosztott cikket. Pedig a 10 legfontosabb cikket kéne kiemelniük.
(Applause)
(Taps)
The media must not be intimidated by social media, and editors should stop being afraid of the angry mob.
Nem lenne szabad, hogy a médiát elbizonytalanítsák a közösségi oldalak. A szerkesztőknek nem kellene félniük a dühös tömegektől.
(Applause)
(Taps)
We're not going to put up warnings the way we do on cigarette packs, are we?
Mi nem fogunk olyasmit kiírni, mint ami a cigarettás dobozokon van.
[Satire can hurt your feelings]
[A szatíra sértheti az érzéseit.]
(Laughter)
(Nevetés)
Come on.
Ugyan már!
[Under your burkini you could be hiding a sex bomb]
[Feltételezzük, hogy a burkini alatt ön szexbombát rejteget.]
Political cartoons are meant to provoke, just like opinions. But before all, they are meant to be thought-provoking. You feel hurt? Just let it go. You don't like it? Look the other way. Freedom of expression is not incompatible with dialogue and listening to each other. But it is incompatible with intolerance.
Nem baj, ha a politikai karikatúra, vagy a vélemény, provokatív. De elsősorban az a feladata, hogy elgondolkodtasson. Ha bántónak érezzük, ne törődjünk vele. Ha nem tetszik, ne nézzük! A szólás szabadsága nem összeegyeztethetetlen a párbeszéddel, azzal, hogy meghallgassuk mások véleményét. Amivel összeegyeztethetetlen az az intolerancia.
(Applause)
(Taps)
Let us not become our own censors in the name of political correctness. We need to stand up, we need to push back, because if we don't, we will wake up tomorrow in a sanitized world, where any form of satire and political cartooning becomes impossible. Because, when political pressure meets political correctness, freedom of speech perishes.
Ne legyünk hát a politikai korrektség jegyében saját magunk cenzorai. Szót kell emeljünk, ellent kell ennek álljunk, mert ha nem tesszük, egyszer csak egy olyan sterilizált világban ébredünk, amelyből száműzték a szatíra és a politikai karikatúra minden formáját. Onnan ugyanis, ahol a politikai nyomás a politikai korrektséggel párosul eltűnik a szólásszabadság.
(Applause)
(Taps)
Do you remember January 2015? With the massacre of journalists and cartoonists at "Charlie Hebdo" in Paris, we discovered the most extreme form of censorship: murder. Remember how it felt.
Emlékeznek 2015 januárjára? Mikor Párizsban meggyilkolták a "Charlie Hebdo" újságíróját és karikaturistáját, megismertük a cenzúra legszélsőségesebb formáját: a gyilkosságot. Emlékeznek, milyen érzés volt ez?
[Without humor we are all dead]
[Humor nélkül mind halottak vagyunk]
Whatever one thought of that satirical magazine, however one felt about those particular cartoons, we all sensed that something fundamental was at stake, that citizens of free societies -- actually, citizens of any society -- need humor as much as the air we breathe. This is why the extremists, the dictators, the autocrats and, frankly, all the ideologues of the world cannot stand humor.
Mindegy, hogy ki mit gondolt erről a szatirikus lapról, mindegy, hogy ki mit gondolt azokról a bizonyos karikatúrákról, azt mindannyian megéreztük, hogy valamilyen alapvető jogunk van veszélyben. Éreztük, hogy egy szabad országban – és ha itt tartunk, bármilyen országban – az embereknek legalább annyira kell a humor, mint a levegő, amit belélegeznek. Ezért van az, hogy a szélsőségesek, a diktátorok, a zsarnokok, és a világ összes önkényuralmi vezetője ki nem állhatja a humort.
In the insane world we live in right now, we need political cartoons more than ever. And we need humor.
Abban az őrült világban, melyben ma élünk, nagyobb szükségünk van politikai karikatúrákra, mint valaha. És szükségünk van humorra.
Thank you.
Köszönöm.
(Applause)
(Taps)