Τα εισερχόμενά μου είναι γεμάτα με μηνύματα μίσους και προσωπικές προσβολές κι έτσι είναι εδώ και χρόνια. Το 2010, ξεκίνησα να απαντάω σε αυτά τα μηνύματα και να προτείνω στον αποστολέα να βρεθούμε για καφέ για να συζητήσουμε. Έκανα εκατοντάδες συναντήσεις. Μου έμαθαν κάτι σημαντικό που θέλω να μοιραστώ μαζί σας.
My inbox is full of hate mails and personal abuse and has been for years. In 2010, I started answering those mails and suggesting to the writer that we might meet for coffee and a chat. I have had hundreds of encounters. They have taught me something important that I want to share with you.
Γεννήθηκα στην Τουρκία από Κούρδους γονείς και μετακομίσαμε στη Δανία όταν ήμουν μικρό παιδί. Το 2007, κατέβηκα υποψήφια για μια θέση στο Δανικό Κοινοβούλιο ως μία από τις πρώτες γυναίκες που προέρχεται από μειονότητα. Εκλέχθηκα, αλλά σύντομα κατάλαβα ότι δεν ήταν όλοι χαρούμενοι με αυτό καθώς έπρεπε να συνηθίσω να βρίσκω μηνύματα μίσους στα εισερχόμενα. Αυτά τα μηνύματα ξεκινούσαν κάπως έτσι: «Τι κάνει ένας τουρμπανοφόρος σαν εσένα στη Βουλή μας;» Δεν απάντησα ποτέ. Απλά διέγραφα τα μηνύματα. Απλά νόμιζα ότι οι αποστολείς και εγώ δεν είχαμε τίποτα κοινό. Δεν με καταλάβαιναν, και δεν τους καταλάβαινα. Μια μέρα, ένας από τους συνάδελφους στη Bουλή μού είπε ότι έπρεπε να αποθηκεύω τα μηνύματα μίσους. «Όταν σου συμβεί κάτι, θα βοηθήσει την αστυνομία».
I was born in Turkey from Kurdish parents and we moved to Denmark when I was a young child. In 2007, I ran for a seat in the Danish parliament as one of the first women with a minority background. I was elected, but I soon found out that not everyone was happy about it as I had to quickly get used to finding hate messages in my inbox. Those emails would begin with something like this: "What's a raghead like you doing in our parliament?" I never answered. I'd just delete the emails. I just thought that the senders and I had nothing in common. They didn't understand me, and I didn't understand them. Then one day, one of my colleagues in the parliament said that I should save the hate mails. "When something happens to you, it will give the police a lead."
(Γέλια)
(Laughter)
Πρόσεξα ότι είπε «Όταν συμβεί κάτι» και όχι «αν».
I noticed that she said, "When something happens" and not "if."
(Γέλια)
(Laughter)
Μερικές φορές γράμματα μίσους στέλνονταν και στη διεύθυνση μου. Όσο περισσότερο εμπλεκόμουν σε δημόσια συζήτηση, τόσο περισσότερα μηνύματα μίσους και απειλές δεχόμουν. Μετά από λίγο, μεταφέρθηκα σε μυστική διεύθυνση και έπρεπε να λάβω επιπλέον προφυλάξεις για να προστατέψω την οικογένειά μου. Μετά το 2010, ένας ναζί ξεκίνησε να με παρενοχλεί. Ήταν ένας άνδρας που είχε επιτεθεί σε μουσουλμάνες στο δρόμο. Με το πέρας του χρόνου, έγινε πολύ χειρότερο. Ήμουν στον ζωολογικό με τα παιδιά μου, και το τηλέφωνο χτυπούσε συνέχεια. Ήταν ο ναζί. Είχα την εντύπωση ότι ήταν κοντά. Γυρίσαμε σπίτι. Όταν επιστρέψαμε, ο γιος μου ρώτησε «Γιατί σε μισεί τόσο πολύ, μαμά, ενώ δεν σε ξέρει καν;» «Μερικοί άνθρωποι είναι απλώς χαζοί», είπα. Τότε νόμιζα ότι η απάντησή μου ήταν όντως πολύ έξυπνη. Υποπτεύομαι ότι αυτή είναι η απάντηση που θα έδιναν οι περισσότεροι. Οι άλλοι -- είναι ηλίθιοι, πρόβατα, αδαείς. Εμείς είμαστε οι καλοί, και αυτοί οι κακοί, τελεία.
Sometimes hateful letters were also sent to my home address. The more I became involved in public debate, the more hate mail and threats I received. After a while, I got a secret address and I had to take extra precautions to protect my family. Then in 2010, a Nazi began to harass me. It was a man who had attacked Muslim women on the street. Over time, it became much worse. I was at the zoo with my children, and the phone was ringing constantly. It was the Nazi. I had the impression that he was close. We headed home. When we got back, my son asked, "Why does he hate you so much, Mom, when he doesn't even know you?" "Some people are just stupid," I said. And at the time, I actually thought that was a pretty clever answer. And I suspect that that is the answer most of us would give. The others -- they are stupid, brainwashed, ignorant. We are the good guys and they are the bad guys, period.
Μερικές βδομάδες μετά ήμουν στο σπίτι ενός φίλου. Ήμουν πολύ θυμωμένη και νευριασμένη με όλο αυτό το μίσος και ρατσισμό. Ήταν αυτός που πρότεινε να τους πάρω τηλέφωνο και να τους επισκεφτώ. «Θα με σκοτώσουν», είπα. «Δεν θα έκαναν ποτέ επίθεση σε ένα μέλος της Δανικής Βουλής», είπε. «Και, τέλος πάντων, αν σε σκότωναν, θα γινόσουν μάρτυρας».
Several weeks later I was at a friend's house, and I was very upset and angry about all the hate and racism I had met. It was he who suggested that I should call them up and visit them. "They will kill me," I said. "They would never attack a member of the Danish Parliament," he said. "And anyway, if they killed you, you would become a martyr."
(Γέλια)
(Laughter)
«Οπότε κερδίζεις ό,τι και αν γίνει».
"So it's pure win-win situation for you."
(Γέλια)
(Laughter)
Η συμβουλή του ήταν τόσο απρόσμενη, που όταν γύρισα σπίτι, άνοιξα τον υπολογιστή και πήγα στον φάκελο που αποθήκευα όλα τα μηνύματα μίσους. Ήταν κυριολεκτικά εκατοντάδες. Μηνύματα που ξεκινούσαν με λέξεις όπως «τρομοκράτη», «τουρμπανοφόρε», «βρωμιάρα», «πόρνη». Αποφάσισα να έρθω σε επαφή με αυτόν που έστειλε τα περισσότερα. Το όνομα του ήταν Ίνγκολφ. Αποφάσισα να έρθω σε επαφή τουλάχιστον μία φορά για να λέω ότι έστω προσπάθησα. Προς δικής μου έκπληξης και σοκ, απάντησε στο τηλέφωνο. Θόλωσα. «Γεια. Ονομάζομαι Οζλέμ. Μου έστειλες τόσα πολλά μηνύματα μίσους. Δεν με ξέρεις, δεν σε ξέρω. Αναρωτιόμουν αν θα μπορούσα να περάσω να πιούμε ένα καφέ και να το συζητήσουμε».
His advice was so unexpected, when I got home, I turned on my computer and opened the folder where I had saved all the hate mail. There were literally hundreds of them. Emails that started with words like "terrorist," "raghead," "rat," "whore." I decided to contact the one who had sent me the most. His name was Ingolf. I decided to contact him just once so I could say at least I had tried. To my surprise and shock, he answered the phone. I blurted out, "Hello, my name is Özlem. You have sent me so many hate mails. You don't know me, I don't know you. I was wondering if I could come around and we can drink a coffee together and talk about it?"
(Γέλια)
(Laughter)
Υπήρχε σιωπή στη γραμμή. Μετά είπε, «Πρέπει να ρωτήσω τη γυναίκα μου».
There was silence on the line. And then he said, "I have to ask my wife."
(Γέλια)
(Laughter)
Τι; Ο ρατσιστής έχει γυναίκα;
What? The racist has a wife?
(Γέλια)
(Laughter)
Μερικές μέρες αργότερα, βρεθήκαμε στο σπίτι του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ όταν άνοιξε την μπροστινή πόρτα και πήγε να μου δώσει το χέρι του. Ένιωσα τόσο απογοητευμένη,
A couple of days later, we met at his house. I will never forget when he opened his front door and reached out to shake my hand. I felt so disappointed.
(Γέλια)
(Laughter)
γιατί δεν έμοιαζε καθόλου όπως τον είχα φανταστεί. Περίμενα έναν απαίσιο άνθρωπο -- βρώμικο, ακατάστατο σπίτι. Δεν ήταν έτσι. Το σπίτι του μύριζε καφέ σερβιρισμένο από το ίδιο σετ καφέ που χρησιμοποιούσαν και οι γονείς μου. Κατέληξα να μείνω για δυόμιση ώρες. Είχαμε τόσα κοινά. Ακόμα και οι προκαταλήψεις μας ήταν όμοιες.
because he looked nothing like I'd imagined. I had expected a horrible person -- dirty, messy house. It was not. His house smelled of coffee which was served from a coffee set identical to the one my parents used. I ended up staying for two and a half hours. And we had so many things in common. Even our prejudices were alike.
(Γέλια)
(Laughter)
Ο Ίνκγολφ μου είπε ότι όταν περιμένει το λεωφορείο και αυτό σταματάει 10 μέτρα μακριά του, είναι επειδή ο οδηγός είναι «τουρμπανοφόρος». Αναγνώρισα αυτό το συναίσθημα. Όταν ήμουν μικρή και περίμενα το λεωφορείο και σταμάταγε 10 μέτρα μακριά μου, ήμουν σίγουρη ότι ο οδηγός ήταν ρατσιστής.
Ingolf told me that when he waits for the bus and the bus stops 10 meters away from him, it was because the driver was a "raghead." I recognized that feeling. When I was young and I waited for the bus and it stopped 10 meters away from me, I was sure that the driver was a racist.
Όταν γύρισα σπίτι, ήμουν πολύ διχασμένη για την εμπειρία μου. Από τη μία, μου άρεσε πολύ ο Ίνκγολφ. Ήταν άνετος και ευχάριστος στη συζήτηση. Αλλά, από την άλλη, δεν άντεχα στην ιδέα ότι έχω τόσα κοινά με κάποιον που είχε τόσο ξεκάθαρες ρατσιστικές απόψεις. Σταδιακά, και επίπονα, συνειδητοποίησα ότι ήμουν τόσο επικριτική με αυτούς που μου έστελναν μηνύματα μίσους όσο ήταν και αυτοί με εμένα.
When I got home, I was very ambivalent about my experience. On the one hand, I really liked Ingolf. He was easy and pleasant to talk to, but on the other hand, I couldn't stand the idea of having so much in common with someone who had such clearly racist views. Gradually, and painfully, I came to realize that I had been just as judgmental of those who had sent me hate mails as they had been of me.
Ήταν η αρχή αυτού που ονομάζω «#διάλογοςκαφέ». Βασικά, κάθομαι για καφέ με άτομα που έχουν πει τα χειρότερα πράγματα σε εμένα για να προσπαθήσω να καταλάβω γιατί μισούν άτομα σαν εμένα από τη στιγμή που δεν με ξέρουν καν. Το κάνω τα τελευταία οκτώ χρόνια. Η συντριπτική πλειοψηφία ατόμων που προσεγγίζω δέχεται να με συναντήσει. Οι περισσότεροι είναι άνδρες, αλλά έχω συναντήσει και γυναίκες. Το έχω βάλει κανόνα να τους συναντάω στο σπίτι τους για να δείχνω από την αρχή ότι τους εμπιστεύομαι. Πάντα φέρνω φαγητό γιατί όταν τρώμε μαζί, είναι πιο εύκολο να βρούμε τα κοινά που έχουμε και να συμφιλιωθούμε.
This was the beginning of what I call #dialoguecoffee. Basically, I sit down for coffee with people who have said the most terrible things to me to try to understand why they hate people like me when they don't even know me. I have been doing this the last eight years. The vast majority of people I approach agree to meet me. Most of them are men, but I have also met women. I have made it a rule to always meet them in their house to convey from the outset that I trust them. I always bring food because when we eat together, it is easier to find what we have in common and make peace together.
Στην πορεία, έχω πάρει κάποια πολύτιμα μαθήματα. Τα άτομα που έστειλαν μηνύματα μίσους είναι εργαζόμενοι, σύζυγοι, γονείς σαν εσένα και εμένα. Δεν λέω ότι η συμπεριφορά τους είναι αποδεκτή, αλλά έμαθα να κρατάω απόσταση από τις γεμάτες μίσος απόψεις χωρίς να κρατάω απόσταση από το άτομο που εκφράζει αυτές τις απόψεις. Και ανακάλυψα ότι τα άτομα που επισκέπτομαι φοβούνται τα άτομα που δεν γνωρίζουν όπως τα φοβόμουν και εγώ πριν ξεκινήσω να τους προσκαλώ για καφέ.
Along the way, I have learned some valuable lessons. The people who sent hate mails are workers, husbands, wives, parents like you and me. I'm not saying that their behavior is acceptable, but I have learned to distance myself from the hateful views without distancing myself from the person who's expressing those views. And I have discovered that the people I visit are just as afraid of people they don't know as I was afraid of them before I started inviting myself for coffee.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, ένα συγκεκριμένο θέμα εμφανίζεται. Φαίνεται πως ασχέτως αν μιλάω σε έναν ανθρωπιστή ή σε έναν ρατσιστή, έναν άνδρα, μια γυναίκα, έναν μουσουλμάνο ή έναν άθεο, όλοι φαίνεται να νομίζουν πώς οι υπόλοιποι φταίνε για το μίσος και τη γενίκευση των ομάδων. Όλοι πιστεύουν ότι οι υπόλοιποι πρέπει να σταματήσουν να δαιμονοποιούν. Δείχνουν τους πολιτικούς, τα ΜΜΕ, τον γείτονά τους ή τον οδηγό λεωφορείου που σταματάει 10 μέτρα μακριά. Αλλά όταν ρωτώ «Και εσύ; Τι μπορείς να κάνεις;», η απάντηση συνήθως είναι «Τι μπορώ να κάνω; Δεν έχω επιρροή. Δεν έχω καθόλου δύναμη». Γνωρίζω αυτό το συναίσθημα. Για ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου νόμιζα και εγώ ότι δεν είχα καθόλου δύναμη ή επιρροή -- ακόμα και όταν ήμουν μέλος του Δανικού Κοινοβουλίου. Αλλά σήμερα ξέρω ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Όλοι μας έχουμε δύναμη και επιρροή εκεί που είμαστε, οπότε δεν πρέπει ποτέ, μα ποτέ να υποτιμάμε τις δυνατότητές μας.
During these meetings, a specific theme keeps coming up. It shows up regardless whether I'm talking to a humanist or a racist, a man, a woman, a Muslim or an atheist. They all seem to think that other people are to blame for the hate and for the generalization of groups. They all believe that other people have to stop demonizing. They point at politicians, the media, their neighbor or the bus driver who stops 10 meters away. But when I asked, "What about you? What can you do?", the reply is usually, "What can I do? I have no influence. I have no power." I know that feeling. For a large part of my life, I also thought that I didn't have any power or influence -- even when I was a member of the Danish parliament. But today I know the reality is different. We all have power and influence where we are, so we must never, never underestimate our own potential.
Οι συναντήσεις #dialoguecoffee μου έμαθαν ότι άτομα όλων των πολιτικών πεποιθήσεων μπορούν να πιαστούν να δαιμονοποιούν τους άλλους με διαφορετικές απόψεις. Ξέρω για τι μιλάω. Ως μικρό παιδί, μισούσα τις διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες. Και τότε, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις μου ήταν πολύ ακραίες. Αλλά η φιλία μου με Τούρκους, με Δανούς, με Εβραίους και με ρατσιστές με «εμβολίασαν» κατά των δικών μου προκαταλήψεων. Μεγάλωσα σε οικογένεια από εργατική τάξη, και στο ταξίδι μου γνώρισα πολλά άτομα που επέμεναν να μου μιλάνε. Μου άλλαξαν τις απόψεις. Με έφτιαξαν ως έναν δημοκρατικό πολίτη και ένα άτομο που χτίζει γέφυρες. Αν θες να αποτρέψεις το μίσος και τη βία, πρέπει να μιλήσεις σε όσο περισσότερα άτομα γίνεται, για όσο περισσότερο γίνεται, ενώ είσαι όσο ανοιχτός γίνεται. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω συζήτησης, κριτικής συζήτησης και επιμονής για διάλογο που δεν δαιμονοποιεί ανθρώπους.
The #dialoguecoffee meetings have taught me that people of all political convictions can be caught demonizing the others with different views. I know what I'm talking about. As a young child, I hated different population groups. And at the time, my religious views were very extreme. But my friendship with Turks, with Danes, with Jews and with racists has vaccinated me against my own prejudices. I grew up in a working-class family, and on my journey I have met many people who have insisted on speaking to me. They have changed my views. They have formed me as a democratic citizen and a bridge builder. If you want to prevent hate and violence, we have to talk to as many people as possible for as long as possible while being as open as possible. That can only be achieved through debate, critical conversation and insisting on dialogue that doesn't demonize people.
Θα σας κάνω μια ερώτηση. Σας προσκαλώ να τη σκεφτείτε όταν γυρίσετε σπίτι και τις επερχόμενες μέρες, αλλά πρέπει να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας. Θα είναι εύκολο, κανείς άλλος δεν θα το ξέρει. Η ερώτηση είναι αυτή ... Ποιον δαιμονοποιείς; Νομίζετε ότι οι υποστηρικτές του Αμερικανού Προέδρου Τραμπ είναι οικτροί; Ή αυτοί που ψήφισαν τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν είναι τρελοί ισλαμιστές; Ή αυτοί που ψήφισαν την Λε Πεν στη Γαλλία είναι ηλίθιοι φασίστες; Ή μήπως πιστεύετε ότι οι Αμερικάνοι που ψήφισαν τον Μπέρνι Σάντερς είναι ανώριμοι χίπιδες.
I'm going to ask you a question. I invite you to think about it when you get home and in the coming days, but you have to be honest with yourself. It should be easy, no one else will know it. The question is this ... who do you demonize? Do you think supporters of American President Trump are deplorables? Or that those who voted for Turkish President Erdoğan are crazy Islamists? Or that those who voted for Le Pen in France are stupid fascists? Or perhaps you think that Americans who voted for Bernie Sanders are immature hippies.
(Γέλια)
(Laughter)
Όλες αυτές οι λέξεις έχουν χρησιμοποιηθεί για να κακολογήσουν αυτές τις ομάδες. Μήπως, σε αυτό το σημείο, νομίζετε ότι είμαι ιδεαλίστρια;
All those words have been used to vilify those groups. Maybe at this point, do you think I am an idealist?
Θέλω να σας απευθύνω μια πρόκληση. Πριν το τέλος αυτού του χρόνου, σας προκαλώ να προσκαλέσετε κάποιον που δαιμονοποιείτε -- κάποιον με τον οποίο διαφωνείτε πολιτικά ή/και πολιτισμικά και που δεν νομίζετε ότι έχετε κανένα κοινό μαζί. Σας προκαλώ να καλέσετε ένα τέτοιο άνθρωπο για #dialoguecoffee. Θυμάστε τον Ίνκγολφ; Σας ζητώ να βρείτε έναν Ίνγκολφ στη ζωή σας, να έρθετε σε επαφή με αυτόν ή αυτήν και να προτείνετε να βρεθείτε για ένα #dialogueocoffee.
I want to give you a challenge. Before the end of this year, I challenge you to invite someone who you demonize -- someone who you disagree with politically and/or culturally and don't think you have anything in common with. I challenge you to invite someone like this to #dialoguecoffee. Remember Ingolf? Basically, I'm asking you to find an Ingolf in your life, contact him or her and suggest that you can meet for #dialoguecofee.
Όταν ξεκινάτε το #dialoguecoffee πρέπει να θυμάστε αυτό: πρώτον, μην τα παρατάτε αν το άτομο αρνηθεί αρχικά. Μερικές φορές μου πήρε κοντά ένα χρόνο να κανονίσω μια συνάντηση #dialoguecoffee. Δεύτερον: αναγνωρίστε το θάρρος του άλλου ατόμου. Δεν είστε μόνο εσείς θαρραλέοι. Το άτομο που σας προσκαλεί στο σπίτι του είναι το ίδιο θαρραλέο. Τρίτον: μην κρίνετε στη διάρκεια της συζήτησης. Σιγουρέψτε ότι το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης επικεντρώνεται στα κοινά σας. Όπως είπα, φέρτε φαγητό. Και τέλος, να θυμάστε να τελειώνετε τη συζήτηση με θετικό τρόπο γιατί θα ξαναβρεθείτε. Μια γέφυρα δεν χτίζεται σε μία μέρα.
When you start at #dialoguecoffee, you have to remember this: first, don't give up if the person refuses at first. Sometimes it's taken me nearly one year to arrange a #dialoguecoffee meeting. Two: acknowledge the other person's courage. It isn't just you who's brave. The one who's inviting you into their home is just as brave. Three: don't judge during the conversation. Make sure that most of the conversation focuses on what you have in common. As I said, bring food. And finally, remember to finish the conversation in a positive way because you are going to meet again. A bridge can't be built in one day.
Ζούμε σε έναν κόσμο που πολλοί άνθρωποι έχουν έντονες και συχνά ακραίες απόψεις για τους άλλους χωρίς να ξέρουν αρκετά γι' αυτούς. Παρατηρούμε τις προκαταλήψεις των άλλων και όχι τις δικές μας. Tους αποβάλλουμε από τη ζωή μας. Διαγράφουμε τα μηνύματα μίσους. Κάνουμε παρέα μόνο με άτομα που σκέφτονται σαν εμάς και μιλάνε για τους άλλους με απαξιωτικό τρόπο. Διαγράφουμε φίλους στο Facebook, και όταν γνωρίζουμε άτομα που κάνουν διακρίσεις ή αποκτηνώνουν ανθρώπους ή ομάδες, δεν επιμένουμε να τους μιλάμε για να προκαλέσουμε τις απόψεις τους. Έτσι οι υγιείς δημοκρατικές κοινωνίες καταρρέουν -- όταν δεν παρατηρούμε την προσωπική ευθύνη για τη δημοκρατία. Θεωρούμε τη δημοκρατία δεδομένη. Δεν είναι. Η συζήτηση είναι το πιο δύσκολο πράγμα στη δημοκρατία και επίσης το πιο σημαντικό.
We are living in a world where many people hold definitive and often extreme opinions about the others without knowing much about them. We notice of course the prejudices on the other side than in our own bases. And we ban them from our lives. We delete the hate mails. We hang out only with people who think like us and talk about the others in a category of disdain. We unfriend people on Facebook, and when we meet people who are discriminating or dehumanizing people or groups, we don't insist on speaking with them to challenge their opinions. That's how healthy democratic societies break down -- when we don't check the personal responsibility for the democracy. We take the democracy for granted. It is not. Conversation is the most difficult thing in a democracy and also the most important.
Αυτή είναι, λοιπόν, η πρόκλησή μου. Βρείτε τον Ίγκολφ σας.
So here's my challenge. Find your Ingolf.
(Γέλια)
(Laughter)
Ξεκινήστε μια συζήτηση. Έχουν σκαφτεί κενά μεταξύ των ανθρώπων, αλλά όλοι εμείς έχουμε την ικανότητα να χτίσουμε τις γέφυρες πάνω από τα κενά.
Start a conversation. Trenches have been dug between people, yes, but we all have the ability to build the bridges that cross the trenches.
Αφήστε με να κλείσω παραθέτοντας τα λόγια του φίλου μου, Σέρτζοτ Ουζάν, ο οποίος έχασε τον γιο του, Νταν Ουζάν, σε τρομοκρατική επίθεση σε μια συναγωγή εβραίων στην Κοπεγχάγη, το 2015. Ο Σέρτζοτ απέρριψε κάθε πρόταση για εκδίκηση και αντ' αυτού είπε ... «Το κακό μπορεί να νικηθεί μόνο από την καλοσύνη μεταξύ ανθρώπων. Η καλοσύνη απαιτεί θάρρος». Αγαπητοί φίλοι, ας γίνουμε θαρραλέοι.
And let me end by quoting my friend, Sergeot Uzan, who lost his son, Dan Uzan, in a terror attack on a Jewish synagogue in Copenhagen, 2015. Sergio rejected any suggestion of revenge and instead said this ... "Evil can only be defeated by kindness between people. Kindness demands courage." Dear friends, let's be courageous.
Ευχαριστώ,
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)