“We are men. We are not beasts and we do not intend to be beaten or driven as such... What has happened here is but the sound before the fury of those who are oppressed.” These words were spoken during the 1971 Attica Prison Rebellion by one of its leaders, Elliott Barkley.
Біз еркекпіз Бізді бұлай ұрып соғатындай хайуан емеспіз және ондай болуға тырыспаймыз да. Бұл жерде болған жайт, жәбірленгендердің қаһарының жаңғырығы ғана. Бұл сөздерді 1971 жылы Аттика түрмесіндегі көтеріліс кезінде көшбасшысы Элли Барклай айтты.
At the time, Attica prison was severely overcrowded. Its majority Black and Latino population faced constant physical and verbal abuse. All prison guards were white. Some were members of white supremacist hate groups. Guards threw away letters that weren’t written in English and prohibited Muslim religious services. They punished white prisoners for fraternizing with non-white men. Prisoners were allowed one shower a week and one roll of toilet paper a month.
Сол кезде Аттика түрмесінде адам көп болды Көбіне қорланғандар қара нәсілділер еді. Түрме күзетшілері ақ нәсілді болды. Олардың кейбіреулері үстем жүргізетін ақтарға жақ болды. Олар ағылшын тілінде жазылмаған хаттарды лақтырып, мұсылман дініне тыйым салды. Ақ адамдарды басқамен бауырластығы үшін жазалады. Оларға аптасына бір рет жуынуға, айына бір орам дәрет қағазын алуға рұқсат берді.
Among those imprisoned at Attica were Elliott Barkley, Frank Smith, and Herbert X. Blyden. “I’m dying here little by little every day...” Barkley wrote his mother. She contacted authorities, but nothing changed. He began writing a book about life at Attica. Meanwhile, Smith worked a position called the “warden’s laundry boy” for 30 cents day. His grandmother had been enslaved. Because Smith and others were treated as less-than-human at the will of their keepers, they viewed prison as an extension of slavery. And Blyden had participated in prison strikes and rebellions. He and others saw the violence of prison as symptomatic of a societal problem where individuals are denied justice based on their class and race. They felt people shouldn’t be stripped of their rights to health and dignity upon being sentenced. Instead, resources should go towards meeting people’s basic needs to prevent crime in the first place.
Аттикадағы тұтқындардың арасында Эллиотт Баркли, Френк Смит және Герберт К.Блайден болды. “Мұнда күн сайын бірте-бірте өліп жатырмын,”- деп жазды Баркли анасына. Ол билікке жүгінді, бірақ ештеңе өзгерген жоқ. Ол Аттикадағы өмір туралы кітап жаза бастады. Осы кезде Смит “түрме бастығының бөлмесінде кір жуатын бала” деген атпен 30 центке жұмыс істеді. Оның әжесі құлдыққа түсіп қалды. Түрме бастықтары Смит пен басқаларға адам ретінде қарамай, түрмені құлдықтың жалғасы ретінде санады. Ал Блайден түрмедегі ереуілдер мен көтерілістерге қатысты. Олар түрмедегі зорлық-зомбылықты қоғамдық мәселенің симптомы ретінде көрді мұнда адамдар тегі мен нәсіліне байланысты әділетке қол жеткізе алмайды. Үкім шығарылғаннан кейін олар адамдарды денсаулық құқығынан айыруға болмайды деп сенді. Бұл ресурстар керісінше бірінші кезекте қылмыстың алдын алуға қажет негізгі қажеттіліктерін өтеуге бағытталуы керек.
In the summer of 1971, Blyden co-founded the Attica Liberation Faction. The group compiled a manifesto and petitioned Corrections Commissioner Russell Oswald and Governor Nelson Rockefeller for better treatment. Though largely ignored, they continued organizing. After activist George Jackson was killed at a California prison, 700 men at Attica participated in a silent fast.
1971 жылдың жазында Блайден Аттиканы азат етудің негізін қалаушылардың бірі болды. Манифест тобы құрылып, жақсы емдеу үшін түзеу комиссары Рассел Освальд және губернатор Нельсон Рокфеллер петиция жазды. Олар негізінен еленбесе де, ұйымдастыруды жалғастырды. Белсенді болып жүрген Жордж Жәксон Калифорния түрмесінде өлгеннен кейін, Аттикадағы 700 адам үнсіз аштық жасауға шешім қабылдады.
Just weeks later, on September 9th, a spontaneous uprising began. A group of prisoners overpowered guards, sparking the Attica Rebellion. Prisoners broke windows, started fires, and captured supplies. They beat many guards. One of them, William Quinn, would die from his injuries. Soon, over 1,200 prisoners had assembled in the yard with 42 hostages, preparing to demand change. They established a medical bay, delegated men to prepare and ration food, protected and sheltered guards, and elected a negotiating committee. They appointed Blyden chief negotiator, Smith as security chief, and Barkely as a speaker.
Бірнеше аптадан кейін, 9 қыркүйек күні стихиялық көтеріліс басталды. Тұтқындар тобы күзетшілерді басып алып, Аттикада көтеріліс басталды. Тұтқындар терезелерді сындырып, өрт қойып, керек-жарақтарды тартып алды. Олар күзетшілерді ұрып, соқты. Солардың бірі, Уильям Куинн, ауыр жарақаттанып, өліп қалады. Көп ұзамай 1200 ден астам тұтқын өзгерісті талап етуге дайындалып, 42 кепілге алынғандармен аулаға жиналды. Олар медициналық бөлімді жабдықтады, адамдарды тамақ дайындауға және таратуға бөлді, күзет пен түнеуді қамтамасыз етті, келіссөздер жүргізу үшін комитет сайланды. Олар Блайденді бас келіссөз жүргізуші етіп, Смит қауіпсіздік бастығы, ал Барклиді спикер етіп тағайындады.
Later that day, Barkley presented their demands to the press. When his mother saw him on TV, she was terrified. He was just days from being released. But she believed authorities would want retribution.
Сол күні Баркли баспасөзге қойылатын талаптарымен таныстырды. Анасы оны теледидардан көргенде, шошып кетті. Оның босауына бірнеше күн қалған. Бірақ анасы биліктің кек алатынын сезді.
Over the next four days, prisoners held negotiations with officials. They called for a minimum wage, rehabilitation programs, better education, and more. They promised all remaining hostages would be safe if they were given amnesty for crimes committed during the uprising.
Келесі төрт күн бойы тұтқындар шенеуніктермен келіссөздер жүргізді. Олар оңалту бағдарламасы мен минималды жалақыны, білімді жақсартуды талап етті. Көтеріліс кезінде жасағандары үшін рақымшылық жасалса, олар кепілге алынғандардың бәрі қауіпсіз болады деп уәде берді.
Meanwhile, Governor Rockefeller began crisis talks with President Nixon. The president told his chief of staff that the rebellion should be quelled to set an example for other Black activists. Commissioner Oswald announced he’d meet a number of the demands, but refused to guarantee amnesty. Prisoners refused to surrender. As warnings of an imminent siege mounted, they threatened to kill 8 hostages if attacked. Nevertheless, Rockefeller ordered troops to retake the prison.
Губернатор Рокфеллер президент Никсонмен дағдарыс туралы келіссөз бастады. Президент аппарат басшысына басқа қара белсенділерге сабақ болуы үшін көтерілісті басу керек деп айтты. Комиссар Освальд талаптарды қабылдайтынын хабарлады, бірақ рақымшылық беруден бас тартты. Тұтқындар берілуден бас тартты. Қоршауп алу туралы ескерту пайда болғанда егер шабуыл болса, қалған 8 тұтқынды өлтіреміз деп қорқытты. Соған қарамастан Рокфеллер әскерге түрмені қайтарыңдар деп бұйырды.
Helicopters tear-gassed the yard. Troopers shot over 2,000 rounds of ammunition, killing 29 prisoners and 10 guards, and wounding many others. Witnesses say troopers found Barkley and shot him in the back. Officers stripped surviving men naked, tortured them, and deprived them of medical attention. Blyden was starved for days. Smith was sexually violated, burned with cigarettes, dragged into isolation, and beaten.
Тікұшақтар көзді ашытатын газ шашты. Әскерилер 2000-нан астам оқ атып, 29 тұтқын мен 10 күзетшіні өлтірді және басқаларды да жарақаттады. Куәгерлер әскерилердің Барклиді тапқанын және арқасынан оқ атқанын мәлімдеді. Офицерлер тірі қалған еркектерді жалаңаш шешіндіріп, азаптап, медициналық көмек көрсетпеді. Блайден бірнеше күн бойы аш болды. Смит жыныстық зорлық-зомбылық көріп, жанған темекіні денесіне басқан, оқшау камераға қамап, ұрып соққан.
Directly after the attack, Governor Rockefeller thought prisoners were responsible for the deaths of the 10 guards. He called it “a beautiful operation.” President Nixon congratulated Rockefeller and told his chief of staff that the way to stop “radicals” was to “kill a few.” But autopsies soon confirmed that prisoners hadn’t killed any guards during the attack, as threatened. Government forces had. Nixon told Rockefeller to stand his ground.
Шабуылдан кейін бірден губернатор Рокфеллер 10 күзетшінің өліміне тұтқындар жауапты деп шешті. Ол оны “керемет операция” деп атады. Президент Никсон Рокфеллерді құттықтады, ол “радикалдарды” тоқтатудың жалғыз жолы - “бірнеше адамды өлтіру“ екенін айтты. Бірақ шабуыл кезінде тұтқындардың күзетшілерді өлтірмегені жөніндегі сараптама расталды. Мұны Үкімет әскері жасаған. Никсон Рокфеллерге өз одегенінде тұруын айтты.
Those who survived the massacre continued fighting for revolutionary change. Long after being released, Smith and Blyden campaigned for social justice and prison abolition. The demands men made at Attica in 1971 remain at the core of ongoing protests— within and beyond prison walls.
Қырғыннан аман қалғандар революциялық өзгерістер үшін күресуді жалғастырды. Бостандыққа шыққаннан кейін Смит пен Блайден әлеуметтік әділет пен түрменің жойылуы үшін науқан жүргізді. 1971 жылы Аттикадағы ер адамдар қойған талаптар жалғасып жатқан наразылықтың негізі болып қала береді — түрмеде де, басқа жерлерде де.