Αν παρακολουθείτε ειδήσεις ή την πολιτική θα έχετε ακούσει τον όρο Οργουελιανό να ξεπετιέται από το ένα πλαίσιο στο άλλο. Έχετε αναρωτηθεί όμως ποτέ τι σημαίνει πραγματικά, ή γιατί το χρησιμοποιούν τόσο συχνά; Ο όρος πήρε το όνομά του από τον Βρετανό συγγραφέα Έρικ Μπλερ, γνωστός με το καλλιτεχνικό του όνομα Τζωρτζ Όργουελ. Επειδή το πιο γνωστό του έργο, το μυθιστόρημα «1984», αναπαριστά μια καταπιεσμένη κοινωνία υπό απολυταρχική κυβέρνηση, ο όρος «οργουελιανός» χρησιμοποιείται συχνά με τη σημασία αυταρχικός. Όμως αυτή η χρήση του όρου, δεν αποτυγχάνει απλά να μεταβιβάσει το νόημα του Όργουελ, για την ακρίβεια υπάρχει κίνδυνος να συμβεί αυτό που προσπαθεί να αποτρέψει. Ο Όργουελ ήταν κατηγορηματικά ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή τυραννίας, πέρασε το περισσότερο της ζωής του να μάχεται κατά αντιδημοκρατικών δυνάμεων και των δύο άκρων, της δεξιάς και της αριστεράς. Αλλά τον απασχόλησε επίσης και η εξάπλωση αυτών των ιδεολογιών. Και μία από τις πιο βαθιές αναλύσεις του ήταν η σημασία που παίζει η γλώσσα στον σχηματισμό σκέψεων και απόψεων. Στο «1984» η κυβέρνηση της Ωκεανίας ελέγχει τις πράξεις και τον λόγο των πολιτών και το εφαρμόζει φανερά. Κάθε τους κίνηση και λέξη παρακολουθείται, και η απειλή του τι θα συμβεί στους αντιρρησίες να παραφυλάει απειλητικά. Άλλες μορφές ελέγχου είναι υποκινούμενες. Ο πληθυσμός κατακλύζεται με έναν συνεχή καταιγισμό προπαγάνδας φτιαγμένη από ιστορικά γεγονότα και στατιστικές που κατασκευάστηκαν από το Δικαστήριο της Αλήθειας. Το Δικαστήριο της Ειρήνης είναι ο στρατός. Τα εργατικά στρατόπεδα ονομάζονται «Πεδία χαράς». Οι πολιτικοί κρατούμενοι κρατούνται και βασανίζονται στο Υπουργείο της Αγάπης. Αυτή η επιτηδευμένη ειρωνεία είναι ένα παράδειγμα διπλής γλώσσας, όταν οι λέξεις χρησιμοποιούνται όχι για να μεταβιβάσουν νόημα αλλά να το υποβιβάσουν, διαφθείροντας τις ίδιες ιδέες που αναφέρουν. Ο καθεστωτικός έλεγχος της γλώσσας περνάει και σε άλλα επίπεδα, αποκλείοντας λέξεις από την αγγλική γλώσσα για να φτιάξουν την επίσημη διάλεκτο της Νέας Γλώσσας, μια πρόχειρη μικρή συλλογή από ακρωνύμια και απλά συμπαγή ουσιαστικά αφαιρώντας κάθε λέξη αρκετά σύνθετη που να ενθαρρύνει υπόνοια ή κριτική σκέψη. Αυτό έχει μια επίδραση στην ψυχή που ο Όργουελ αποκαλεί «Διπλή Σκέψη», ένα στάδιο ύπνωσης γνωστικής ασυμφωνίας στο οποίο ο καθένας εξαναγκάζεται να αμφισβητεί την ίδια του την αντίληψη αντί για τις επίσημες καταλογισμένες εκδοχές των γεγονότων, αφήνοντας το άτομο να εξαρτάται από τον ορισμό που δίνει το ίδιο το Κράτος σαν πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα είναι ένας κόσμος στον οποίο παραβιάζεται η ιδιωτικότητα της διαδικασίας της σκέψης του ατόμου, όπου κάποιος μπορεί να θεωρηθεί ένοχος για έγκλημα σκέψης επειδή παραμιλά στον ύπνο του, ή κρατά ημερολόγιο ή έχει έναν ερωτικό δεσμό που να ισοδυναμεί με πράξη επαναστατικής ανατροπής.
If you've watched the news or followed politics chances are you've heard the term Orwellian thrown around in one context or another. But have you ever stopped to think about what it really means, or why it's used so often? The term was named after British author Eric Blair known by his pen name George Orwell. Because his most famous work, the novel "1984," depicts an oppressive society under a totalitarian government, "Orwellian" is often used simply to mean authoritarian. But using the term in this way not only fails to fully convey Orwell's message, it actually risks doing precisely what he tried to warn against. Orwell was indeed opposed to all forms of tyranny, spending much of his life fighting against anti-democratic forces of both the left-wing and the right. But he was also deeply concerned with how such ideologies proliferate. And one of his most profound insights was the importance that language plays in shaping our thoughts and opinions. The government of "1984"'s Oceania controls its people's actions and speech in some ways that are obvious. Their every move and word is watched and heard, and the threat of what happens to those who step out of line is always looming overhead. Other forms of control are not so obvious. The population is inundated with a constant barrage of propaganda made up of historical facts and statistics manufactured in the Ministry of Truth. The Ministry of Peace is the military. Labor camps are called "Joycamps." Political prisoners are detained and tortured in the Ministry of Love. This deliberate irony is an example of doublespeak, when words are used not to convey meaning but to undermine it, corrupting the very ideas they refer to. The regime's control of language goes even further, eliminating words from the English language to create the official dialect of Newspeak, a crudely limited collection of acronyms and simple concrete nouns lacking any words complex enough to encourage nuanced or critical thought. This has an effect on the psyche Orwell calls, "Doublethink," a hypnotic state of cognitive dissonance in which one is compelled to disregard their own perception in place of the officially dictated version of events, leaving the individual completely dependent on the State's definition of reality itself. The result is a world in which even the privacy of one's own thought process is violated, where one may be found guilty of thoughtcrime by talking in their sleep, and keeping a diary or having a love affair equals a subversive act of rebellion.
Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν κάτι που συμβαίνει σε απολυταρχικά καθεστώτα. Αλλά ο Όργουελ μας προειδοποιούσε για το ενδεχόμενο αυτού του φαινόμενου ακόμα και σε δημοκρατικές κοινωνίες. Και για αυτό σκέτο το «απολυταρχικό» δεν εκπληρώνει την έννοια «Οργουελιανό».
This might sound like something that can only happen in totalitarian regimes, but Orwell was warning us about the potential for this occurring even in democratic societies. And this is why "authoritarian" alone does not "Orwellian" make.
Στο δοκίμιό του, «Πολιτική και Γλώσσα», περιέγραφε τεχνικές όπως τη χρήση επιτηδευμένων λέξεων για επιβολή εξουσίας, ή κάνοντας τις βιαιότητες να ακούγονται αποδεκτές, θάβοντάς τες με ευφημισμούς και πολύπλοκες συντακτικές δομές στις προτάσεις. Αλλά ακόμα και πιο κοινές παραβιάσεις της γλώσσας μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα. Οι λέξεις που βλέπουμε και ακούμε στις διαφημίσεις κάθε μέρα έχουν παραποιηθεί ώστε να σας ελκύουν και να επιδρούν στη συμπεριφορά σας, όπως και τα συνθήματα και αποφθέγματα πολιτικής καμπάνιας τα οποία σπανίως παρουσιάζουν τη λεπτομερή ουσία στα ζητήματα. Και ο τρόπος που χρησιμοποιούμε έτοιμες φράσεις και απαντήσεις από αναφορές του Τύπου ή αντιγραφές από το διαδίκτυο, το κάνει εύκολο να ξεφύγετε χωρίς να το σκεφτείτε σε βάθος ή να αμφισβητήσετε τις υποθέσεις σας. Οπότε την επόμενη φορά που θα ακούσετε κάποιον να λέει τη λέξη Οργουελιανό, δώστε προσοχή. Αν μιλούν για την παραπλανητική και χειραγωγική χρήση της γλώσσας, τότε μιλούν σωστά. Αν μιλούν για μαζική παρακολούθηση και παρεμβατικές κυβερνήσεις, περιγράφουν κάτι αυταρχικό και όχι υποχρεωτικά Οργουελιανό. Και αν το χρησιμοποιούν σαν λέξη παντός χρήσης για κάθε ιδέα που απωθούν, μάλλον οι δηλώσεις τους είναι πιο Οργουελιανές απ' ό,τι είναι αυτό στο οποίο ασκούν κριτική. Οι λέξεις έχουν τη δύναμη να σχηματίζουν τη σκέψη. Η γλώσσα είναι το νόμισμα της πολιτικής, σχηματίζοντας τη δομή της κοινωνίας από τις συνηθισμένες καθημερινές σχέσεις στα υψηλότερα ιδανικά. Ο Όργουελ μας τόνισε πως πρέπει να προστατεύσουμε τη γλώσσα μας επειδή στην τελική, η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε και να επικοινωνούμε καθαρά είναι αυτό που υπάρχει ανάμεσα σε εμάς και ένα κόσμο όπου ο πόλεμος είναι ειρήνη και η ελευθερία είναι σκλαβιά.
In his essay, "Politics and the English Language," he described techniques like using pretentious words to project authority, or making atrocities sound acceptable by burying them in euphemisms and convoluted sentence structures. But even more mundane abuses of language can affect the way we think about things. The words you see and hear in everyday advertising have been crafted to appeal to you and affect your behavior, as have the soundbites and talking points of political campaigns which rarely present the most nuanced perspective on the issues. And the way that we use ready-made phrases and responses gleaned from media reports or copied from the Internet makes it easy to get away with not thinking too deeply or questioning your assumptions. So the next time you hear someone use the word Orwellian, pay close attention. If they're talking about the deceptive and manipulative use of language, they're on the right track. If they're talking about mass surveillance and intrusive government, they're describing something authoritarian but not necessarily Orwellian. And if they use it as an all-purpose word for any ideas they dislike, it's possible their statements are more Orwellian than whatever it is they're criticizing. Words have the power to shape thought. Language is the currency of politics, forming the basis of society from the most common, everyday interactions to the highest ideals. Orwell urged us to protect our language because ultimately our ability to think and communicate clearly is what stands between us and a world where war is peace and freedom is slavery.