Picture warm, gooey cookies, crunchy candies, velvety cakes, waffle cones piled high with ice cream. Is your mouth watering? Are you craving dessert? Why? What happens in the brain that makes sugary foods so hard to resist?
Ciepłe ciasteczka, chrupiące landrynki, puszyste ciasta, lody z bakaliami. Czujesz raj w ustach? Może deser? Dlaczego? Jakie procesy mózgowe
Sugar is a general term used to describe a class of molecules
uzależniają nas od słodyczy?
called carbohydrates, and it's found in a wide variety of food and drink. Just check the labels on sweet products you buy. Glucose, fructose, sucrose, maltose, lactose, dextrose, and starch are all forms of sugar. So are high-fructose corn syrup, fruit juice, raw sugar, and honey. And sugar isn't just in candies and desserts, it's also added to tomato sauce, yogurt, dried fruit, flavored waters, or granola bars.
Cukier to ogólne określenie klasy molekuł zwanej węglowodanami, zawartej w wielu produktach spożywczych. Sprawdź etykiety na kupowanych słodyczach. Glukoza, fruktoza, cukroza, maltoza, laktoza, dekstroza i skrobia są formami cukru. Podobnie syrop kukurydziany, sok owocowy, cukier i miód. Cukier znajduje się nie tylko w słodyczach. Jest również w sosie pomidorowym, jogurcie, bakaliach, wodach smakowych,
Since sugar is everywhere, it's important to understand
czy batonach zbożowych.
how it affects the brain. What happens when sugar hits your tongue? And does eating a little bit of sugar make you crave more?
Cukier jest wszędzie, więc warto zrozumieć, jak wpływa na mózg. Jak na jego obecność reaguje język? Czy odrobina cukru wzmaga łaknienie?
You take a bite of cereal. The sugars it contains activate the sweet-taste receptors, part of the taste buds on the tongue. These receptors send a signal up to the brain stem, and from there, it forks off into many areas of the forebrain, one of which is the cerebral cortex. Different sections of the cerebral cortex process different tastes: bitter, salty, umami, and, in our case, sweet. From here, the signal activates the brain's reward system. This reward system is a series of electrical and chemical pathways across several different regions of the brain. It's a complicated network, but it helps answer a single, subconscious question: should I do that again? That warm, fuzzy feeling you get when you taste Grandma's chocolate cake? That's your reward system saying, "Mmm, yes!" And it's not just activated by food. Socializing, sexual behavior, and drugs are just a few examples of things and experiences that also activate the reward system. But overactivating this reward system kickstarts a series of unfortunate events: loss of control, craving, and increased tolerance to sugar.
Weźmy płatki zbożowe. Zawarty w nich cukier aktywuje receptory smaku w kubkach smakowych na języku. Receptory wysyłają sygnał do rdzenia mózgu, skąd rozprasza się on na wiele obszarów przodomózgowia, między innymi do kory mózgowej. Każda strefa kory mózgowej przetwarza inny smak: gorzki, słony, umami i w naszym przypadku, słodki. Tu sygnał aktywuje ośrodek przyjemności. Jest to szereg elektrycznych i chemicznych połączeń między wieloma obszarami mózgu. To złożona sieć, ale pomaga odpowiedzieć na niewypowiedziane pytanie: zrobić to jeszcze raz? Kojarzysz to nieokreślone ciepło, które czujesz kosztując babcinego ciasta? To ośrodek przyjemności mówi: "Mmm, tak!". Nie tylko jedzenie go aktywuje. Życie towarzyskie, seksualność i używki to tylko kilka przykładów impulsów i doświadczeń aktywujących ośrodek przyjemności. Jego nadmierna aktywacja rozpoczyna serię powikłań: utratę kontroli, zachcianki i zwiększoną tolerancja na cukier.
Let's get back to our bite of cereal. It travels down into your stomach and eventually into your gut. And guess what? There are sugar receptors here, too. They are not taste buds, but they do send signals telling your brain that you're full or that your body should produce more insulin to deal with the extra sugar you're eating.
Wróćmy do płatków śniadaniowych. Wędrują do żołądka i trafiają do jelit. A tam co? Inne receptory cukru. To nie są kubki smakowe, ale zawiadamiają mózg, że jesteś syty, albo że ma zwiększyć produkcję insuliny, żeby zaradzić nadwyżce cukru.
The major currency of our reward system is dopamine, an important chemical or neurotransmitter. There are many dopamine receptors in the forebrain, but they're not evenly distributed. Certain areas contain dense clusters of receptors, and these dopamine hot spots are a part of our reward system. Drugs like alcohol, nicotine, or heroin send dopamine into overdrive, leading some people to constantly seek that high, in other words, to be addicted. Sugar also causes dopamine to be released, though not as violently as drugs. And sugar is rare among dopamine-inducing foods. Broccoli, for example, has no effect, which probably explains why it's so hard to get kids to eat their veggies.
Produktem przetargowym ośrodka przyjemności jest dopamina, neuroprzekaźnik chemiczny. Mózg zawiera wiele receptorów dopaminy i nie są one rozprowadzone równomiernie. W pewnych jego obszarach receptory są bardziej zagęszczone i to one właśnie są częścią ośrodka przyjemności. Używki jak alkohol, nikotyna czy heroina powodują nadprodukcję dopaminy, powodując poszukiwanie zaspokojenia potrzeby, innymi słowy uzależniają. Cukier też powoduje uwalnianie dopaminy, ale nie tak gwałtownie jak używki. Rzadko też występuje w potrawach pobudzających dopaminę. Brokuły nie wywierają tego efektu, co może wyjaśniać, czemu tak trudno przekonać do nich dzieci.
Speaking of healthy foods, let's say you're hungry and decide to eat a balanced meal. You do, and dopamine levels spike in the reward system hot spots. But if you eat that same dish many days in a row, dopamine levels will spike less and less, eventually leveling out. That's because when it comes to food, the brain evolved to pay special attention to new or different tastes. Why? Two reasons: first, to detect food that's gone bad. And second, because the more variety we have in our diet, the more likely we are to get all the nutrients we need. To keep that variety up, we need to be able to recognize a new food, and more importantly, we need to want to keep eating new foods. And that's why the dopamine levels off when a food becomes boring.
Mówiąc o zdrowej żywności, powiedzmy, że chcesz zaspokoić głód zdrowym posiłkiem. Poziom dopaminy wzrasta w ośrodku przyjemności. Jednak gdy spożywasz go regularnie, poziom dopaminy wzrasta wolniej, w końcu wyrównując się. To dlatego, że mózg rozwinął umiejętność rozpoznawania nowych i odmiennych smaków. Po co? Z dwóch powodów: by rozpoznać zepsuty produkt i by zachęcić do wzbogacania diety, co zwiększa szanse na otrzymanie wszystkich potrzebnych składników odżywczych. A do tego niezbędna jest umiejętność rozpoznawania nowych produktów oraz chęć próbowania nowych potraw. Dlatego poziom dopaminy spada
Now, back to that meal. What happens if in place of the healthy, balanced dish, you eat sugar-rich food instead? If you rarely eat sugar or don't eat much at a time, the effect is similar to that of the balanced meal. But if you eat too much, the dopamine response does not level out. In other words, eating lots of sugar will continue to feel rewarding. In this way, sugar behaves a little bit like a drug. It's one reason people seem to be hooked on sugary foods.
przy monotonnej diecie. Wróćmy do tego posiłku. Jakie procesy zachodzą, jeśli zastąpimy zdrowe danie słodyczami? Jeśli rzadko jesz słodycze albo jesz ich niewiele, efekt jest podobny jak przy zdrowym posiłku. Jeśli jesz za dużo, poziom dopaminy nie wyrówna się. Spożywanie cukru nadal będzie pobudzać ośrodek przyjemności. W tym względzie cukier przypomina używkę. To główny powód, dla którego
So, think back to all those different kinds of sugar. Each one is unique, but every time any sugar is consumed, it kickstarts a domino effect in the brain that sparks a rewarding feeling. Too much, too often, and things can go into overdrive. So, yes, overconsumption of sugar can have addictive effects on the brain, but a wedge of cake once in a while won't hurt you.
nie możemy mu się oprzeć. Pomyśl o różnych rodzajach cukru. Każdy jest inny, ale spożycie każdego cukru powoduje w mózgu efekt domino, włączając uczucie przyjemności. Częsty nadmiar może wymknąć się spod kontroli. Czyli przejadanie się cukrem może uzależnić mózg,