I met 273 start-up founders last year. And each one was looking for money. As a tech investor, my goal was to sort through everyone that I met and make a quick determination about which ones had the potential to make something really big.
Năm ngoái, tôi đã gặp 273 nhà khởi nghiệp. Và ai ai cũng tìm kiếm đầu tư. Là một nhà đầu tư công nghệ, mục tiêu của tôi là chọn lọc những người đã gặp và nhanh chóng xác định ai là người có tiềm năng làm việc lớn.
But what makes a great founder? This is a question I ask myself daily. Some venture capitalists place bets based on a founder's previous background. Did they go to an Ivy League school? Have they worked at a blue-chip company? Have they built out a big vision before? Effectively, how smart is this person?
Nhưng điều gì tạo nên một nhà sáng lập giỏi? Đó là câu tôi tự hỏi mỗi ngày. Nhiều nhà đầu tư mạo hiểm đặt cược dựa trên nền tảng trước đó của người sáng lập. Họ có từng học tại trường thuộc Ivy League? Họ có từng làm việc ở một công ty hàng đầu? Họ có tầm nhìn chiến lược không? Hiệu quả nhất là, người này thông minh đến thế nào?
Other VCs asses a founder's emotional quotient, or EQ. How well will this person build teams and build rapport across customers and clients?
Các nhà đầu tư khác đánh giá chỉ số cảm xúc, hay EQ của nhà sáng lập. Người này giỏi tới đâu trong việc lập nhóm và xây dựng mối quan hệ với khách hàng?
I have a different methodology to assess start-up founders, though, and it's not complicated. I look for signs of one specific trait. Not IQ, not EQ. It's adaptability: how well a person reacts to the inevitability of change, and lots of it. That's the single most important determinant for me. I subscribe to the belief that adaptability itself is a form of intelligence, and our adaptability quotient, or AQ, is something that can be measured, tested and improved.
Nhưng tôi có một cách khác để đánh giá các nhà sáng lập, và nó chẳng hề phức tạp. Tôi tìm các dấu hiệu của một đặc điểm cụ thể. Không phải IQ, cũng không phải EQ. Mà là khả năng thích ứng: người này phản ứng tốt thế nào với sự thay đổi bất khả kháng, và nhiều thay đổi. Đó là điều quan trọng duy nhất tôi cần xác định. Tôi có niềm tin rằng sự thích ứng tự nó là biểu hiện của sự thông minh. Và chỉ số thích nghi của chúng ta, hay AQ là thứ có thể đo đếm, đánh giá, và cải thiện được.
AQ isn't just useful for start-up founders, however. I think it's increasingly important for all of us. Because the world is speeding up. We know that the rate of technological change is accelerating, which is forcing our brains to react. Whether you're navigating changing job conditions brought on by automation, shifting geopolitics in a more globalized world, or simply changing family dynamics and personal relationships. Each of us, as individuals, groups, corporations and even governments are being forced to grapple with more change than ever before in human history.
Tuy nhiên, AQ không chỉ hữu ích với các nhà sáng lập. Tôi nghĩ nó ngày càng quan trọng với tất cả chúng ta. Vì thế giới này đang tăng tốc. Chúng ta đều biết thay đổi trong công nghệ đang tăng tốc, buộc trí não của ta phải thích ứng. Từ môi trường làm việc đang chuyển hướng cùng với sự tự động hóa, sự dịch chuyển địa lý-chính trị trong một thế giới toàn cầu hóa hơn, hay đơn giản là sự thay đổi trong gia đình và các mối quan hệ cá nhân. Mỗi chúng ta, mỗi cá nhân, tập thể, đoàn thể và cả chính phủ đều đang phải đấu tranh với thay đổi nhiều hơn bao giờ hết trong lịch sử loài người.
So, how do we assess our adaptability? I use three tricks when meeting with founders. Here's the first. Think back to your most recent job interview. What kind of questions were you asked? Probably some variation of, "Tell me about a time when," right? Instead, to interview for adaptability, I like to ask "what if" questions. What if your main revenue stream were to dry up overnight? What if a heat wave prevented every single customer from being able to visit your store? Asking "what if," instead of asking about the past, forces the brain to simulate. To picture multiple possible versions of the future. The strength of that vision, as well as how many distinct scenarios someone can conjure, tells me a lot.
Vậy làm thế nào để đánh giá khả năng thích ứng của ta? Tôi dùng ba mẹo khi gặp mặt các nhà sáng lập. Mẹo thứ nhất. Hãy nghĩ về buổi phỏng vấn công việc gần đây nhất của mình. Bạn thường gặp những câu hỏi nào? Có thể là "Kể tôi nghe thời điểm mà..", đúng không? Thay vào đó, để phỏng vấn khả năng thích ứng, tôi hay hỏi dạng câu hỏi "Sẽ như nào nếu..." Doanh thu chính của bạn cạn sạch sau một đêm? các đợt nắng nóng khiến khách hàng không thể tới cửa hàng của bạn? Hỏi "Sẽ như nào nếu...", thay vì hỏi về quá khứ, khiến cho não chúng ta phải tưởng tượng để vẽ ra các viễn cảnh có thể trong tương lai. Sức mạnh của tầm nhìn, cũng như là số kịch bản một người có thể vẽ ra, cho tôi biết rất nhiều điều.
Practicing simulations is a sort of safe testing ground for improving adaptability. Instead of testing how you take in and retain information, like an IQ test might, it tests how you manipulate information, given a constraint, in order to achieve a specific goal.
Tập mô phỏng là một cách thử an toàn để cải thiện khả năng thích ứng. Thay vì kiểm tra cách bạn tiếp nhận và lưu giữ thông tin, như bài kiểm tra IQ, nó kiểm tra xem bạn vận dụng thông tin như thế nào, đưa ra một ràng buộc, để đạt được mục tiêu cụ thể.
The second trick that I use to assess adaptability in founders is to look for signs of unlearning. Active unlearners seek to challenge what they presume to already know, and instead, override that data with new information. Kind of like a computer running a disk cleanup. Take the example of Destin Sandlin, who programed his bicycle to turn left when he steered it right and vice versa. He called this his Backwards Brain Bike, and it took him nearly eight months just to learn how to ride it kind of, sort of normally. The fact that Destin was able to unlearn his regular bike in favor of a new one, though, signals something awesome about our adaptability. It's not fixed. Instead, each of us has the capacity to improve it, through dedication and hard work.
Mẹo thứ hai mà tôi dùng để đánh giá khả năng thích nghi của các nhà sáng lập là tìm các dấu hiệu của việc tập quên những gì đã học. Những người chủ động thách thức những điều đã biết, và viết đè lên những dữ liệu cũ những thông tin mới. Kiểu như một máy tính đang dọn dữ liệu trong ổ đĩa. Destin Sandlin là một ví dụ, anh đã lập trình chiếc xe đạp của mình rẽ trái khi anh quẹo phải và ngược lại. Anh gọi đó là chiếc xe đạp ngược, và phải mất gần tám tháng chỉ để học được cách lái nó một cách bình thường. Việc Destin có thể tập quên cách lái xe bình thường để học lái chiếc xe mới báo hiệu điều tuyệt vời về khả năng thích ứng của ta. Nó không là cố định. Thay vào đó, mỗi chúng ta đều có khả năng cải thiện nó, bằng sự tận tâm và sự chăm chỉ.
On the last page of Gandhi's autobiography, he wrote, "I must reduce myself to zero." At many points in his very full life, he was still seeking to return to a beginner's mindset, to zero. To unlearn. In this way, I think it's pretty safe to say Gandhi had a high AQ score.
Ở trang cuối của cuốn tự truyện, Gandhi viết, “Tôi phải biến mình về số 0." Tại nhiều thời điểm của cuộc đời của mình, ông đã tìm cách đưa bộ não về tâm trí của người mới bắt đầu, số 0. Để quên đi. Với cách này, tôi khá chắc chắn để nói rằng Gandhi có chỉ số AQ cao.
(Laughter)
(Cười)
The third and final trick that I use to assess a founder's adaptability is to look for people who infuse exploration into their life and their business. There's a sort of natural tension between exploration and exploitation. And collectively, all of us tend to overvalue exploitation. Here's what I mean. In the year 2000, a man finagled his way into a meeting with John Antioco, the CEO of Blockbuster, and proposed a partnership to manage Blockbuster's fledgling online business. The CEO John laughed him out of the room, saying, "I have millions of existing customers and thousands of successful retail stores. I really need to focus on the money."
Mẹo thứ ba và cuối cùng mà tôi dùng để đánh giá khả năng thích ứng của nhà sáng lập, đó là tìm ra người mang sự khám phá vào cuộc sống và công việc của mình. Có một sự giao nhau tự nhiên giữa khám phá và khai thác. Và một cách tổng quan, chúng ta thường có xu hướng nói quá về khai thác. Ý tôi là như này. Năm 2000, một người đàn ông đã dùng mánh khoé để được gặp John Antioco, CEO của Blockbuster, và đề xuất trở thành đối tác quản lý việc kinh doanh trực tuyến non trẻ của Blockbuster. CEO John đã cười lớn và nói: "Tôi hiện có hàng triệu khách hàng và hàng ngàn cửa hàng bán lẻ thành công. Tôi chỉ cần tập trung vào tiền mà thôi."
The other man in the meeting, however, turned out to be Reed Hastings, the CEO of Netflix. In 2018, Netflix brought in 15.8 billion dollars, while Blockbuster filed for bankruptcy in 2010, directly 10 years after that meeting. The Blockbuster CEO was too focused on exploiting his already successful business model, so much so that he couldn't see around the next corner. In that way, his previous success became the enemy of his adaptability potential.
Người đàn ông kia hóa ra lại là Reed Hastings, CEO của Netflix. Năm 2018, Netflix đã thu về 15,8 tỷ đô la trong khi Blockbuster đã phá sản vào năm 2010, chỉ 10 năm sau cuộc gặp đó. CEO của Blockbuster đã quá chú tâm khai thác mô hình kinh doanh đã thành công của mình để rồi không thấy được những cơ hội mới. Và vì thế, thành công trước đó đã giết chết khả năng thích ứng của ông.
For the founders that I work with, I frame exploration as a state of constant seeking. To never fall too far in love with your wins but rather continue to proactively seek out what might kill you next. When I first started exploring adaptability, the thing I found most exciting is that we can improve it. Each of us has the capacity to become more adaptable. But think of it like a muscle: it's got to be exercised. And don't get discouraged if it takes a while. Remember Destin Sandlin? It took him eight months just to learn how to ride a bike.
Với các nhà sáng lập từng làm việc cùng, tôi đặt sự khám phá như một trạng thái tìm kiếm không ngừng. Để không bao giờ ngủ quên trên chiến thắng, mà thay vào đó là tiếp tục chủ động tìm kiếm kẻ thù kế tiếp. Khi bắt đầu tìm hiểu về khả năng thích ứng, điều mà tôi thấy thú vị nhất là ta có thể cải thiện nó. Mỗi chúng ta đều có thể thích ứng tốt hơn. Cũng giống như cơ bắp chúng cần được rèn luyện. Và đừng nản chí nếu nó mất nhiều thời gian. Bạn còn nhớ Destin Sandlin chứ? Anh đã mất tám tháng chỉ để học cách đi xe đạp.
Over time, using the tricks that I use on founders -- asking "what if" questions, actively unlearning and prioritizing exploration over exploitation can put you in the driver's seat -- so that the next time something big changes, you're already prepared.
Ngày qua ngày, với các mẹo mà tôi đã dùng với các nhà sáng lập: hỏi các câu hỏi "sẽ thế nào nếu", chủ động quên để học và ưu tiên việc khám phá hơn là khai thác sẽ giúp bạn trở thành người cầm lái để lỡ khi có biến cố, thì bạn đã chuẩn bị sẵn sàng.
We're entering a future where IQ and EQ both matter way less than how fast you're able to adapt. So I hope that these tools help you to raise your own AQ.
Chúng ta đang bước vào một tương lai nơi mà EQ và IQ đều không quan trọng bằng việc bạn thích ứng nhanh nhạy như thế nào. Vì thế, tôi mong những cách này sẽ giúp bạn nâng cao AQ.
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)