[SHAPE YOUR FUTURE]
[KIẾN TẠO TƯƠNG LAI CỦA BẠN]
In Kenya, buses are commonly known as "matatus." They're everywhere -- and I mean everywhere. And they form a very crucial part of Kenyans' urban life. They're fun, colorfully painted buses with graffiti that depicts what is going on in Kenya and the world at large. They're informal and affordable ways for Kenyans to get around and are used by the vast majority as the main mode of transportation. But they have a couple of flaws. They can be a bit too loud, drive on the wrong side of the road to avoid traffic and can be inaccessible for women, children and people with disabilities.
Tại Kenya, xe buýt thường được gọi là “matatus”. Matatus có ở khắp mọi nơi. Phương tiện giao thông công cộng này là một phần không thể thiếu trong đời sống đô thị của người Kenya. Matatus được sơn màu sắc sặc sỡ và vui nhộn cùng những hình vẽ mô tả thực trạng của Kenya và thế giới. Đây là một phương tiện di chuyển giá rẻ và thoải mái cho người dân Kenya và đươc đa số người dân sử dụng. Nhưng phương tiện này cũng có những khuyết điểm. Chúng có thể hơi ồn ào, đôi khi đi ngược chiều để tránh kẹt xe và có thể khó để trẻ em, phụ nữ, và người khuyết tật tiếp cận.
Back in the 90s, my family was in the matatu business and ran a popular graffiti matatu called "Gridlock'd." "Gridlock'd" was an American black comedy film starring the popular rapper Tupac Shakur. My uncles loved Tupac, and as a result, I can still sing along to most of his songs.
Vào những năm 90, gia đình tôi đã tham gia kinh doanh matatu và sở hữu một chiếc xe matatu nổi tiếng tên “Gridlock’d”. “Gridlock’d” là một bộ phim bi hài kịch Mỹ có sự tham gia của rapper nổi tiếng Tupac Shakur. Cậu tôi rất thích Tupac nên, giờ tôi vẫn có thể hát theo hầu hết các bài hát của Tupac.
Seven years ago, I stepped into the family business, and I brought a twist with me -- a feminist perspective. And this is what informs this perspective: women all over the world face sexual harassment while using public transport. In Kenya, 88 percent of women have experienced harassment while using public transportation. Unfortunately, we Kenyans are not alone. In a 2014 study conducted in the US, public transportation was the second-most common place for street harassment. This percentage is even higher in Cairo, Egypt, where a whopping 95 percent of women have experienced harassment while using public transportation. This percentage ranges all over the world, but there's not a single transport system where women do not face this type of harassment.
Tôi bắt đầu tham gia vào việc kinh doanh của gia đình bảy năm trước và mang đến một bước ngoặt - góc nhìn nữ quyền. Và đây là những gì dưới góc nhìn đó: phụ nữ trên toàn thế giới thường xuyên phải đối mặt với xâm hại tình dục khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Tại Kenya, 88 phần trăm phụ nữ đã bị quấy rối tình dục khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Thật không may là Kenya không phải là nơi duy nhất gặp tình trạng này. Trong một nghiên cứu vào năm 2014 tại Mỹ, phương tiện giao thông công cộng là nơi nạn quấy rối trên đường phố xảy ra phổ biến thứ nhì. Tỉ lệ này còn cao hơn tại Cairo, Ai Cập, nơi mà 95 phần trăm phụ nữ đã từng bị xâm hại tình dục khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Tỉ lệ này thay đổi ở mỗi nơi trên thế giới nhưng không có một nơi nào mà phụ nữ không phải đối mặt với việc này.
This leads to a massive financial loss for women, more commute time as they try to avoid dangerous routes, and eventually, they drop out of a system that isn't built for them and doesn't cater to their travel needs. So instead of women using affordable and environmentally sustainable public transportation to work, school and social events, they use their hard-earned and saved monies on safer but much more expensive means of transportation that leaves them out of building savings to ensure financial independence.
Điều này dẫn đến thiệt hại tài chính nặng nề cho phụ nữ, kéo dài thời gian di chuyển hằng ngày để tránh các tuyến đường nguy hiểm và dần dần, họ rút ra khỏi hệ thống vốn không thực sự dành cho họ và không quan tâm tới nhu cầu di chuyển của họ. Thay vì sử dụng các phương tiện giao thông cộng cộng với giá thành hợp lí và bền vững với môi trường để đi làm, đi học, và tham gia các sự kiện xã hội, phụ nữ buộc phải dùng số tiền kiếm được và tiết kiệm cho những phương tiện khác an toàn hơn nhưng cũng đắt đỏ hơn khiến họ khó có thể tiết kiệm lâu dài và trở nên độc lập tài chính.
I cringe when newspaper headlines read, "Let's get rid of matatus," because millions of commuters would be stranded and thousands of youths unemployed. They say, "The system doesn't work. Let's get rid of it." But I say no. We have a lot to work with, and we need to put in the work. For the past seven years, we've worked with over 1,000+ public transport operators, 2,000 transport stakeholders and over 150 women professionals in the industry. The interventions that have yielded great impact are driven by research findings and working with public transport organizations to change the existing systems.
Tôi cảm thấy lo sợ khi đọc những tựa báo như “Hãy loại bỏ matatus”, vì như vậy, hàng triệu dân sẽ bị mắc kẹt và hàng ngàn lao động trẻ sẽ bị mất việc. Họ nói: “Hệ thống này không hiệu quả. Hãy loại bỏ nó”. Nhưng tôi nói không. Chúng ta có rất nhiều việc để làm và để làm cho hiệu quả. Trong bảy năm qua, chúng tôi đã làm việc với hơn 1.000 người vận hành giao thông công cộng, 2.000 bên liên quan và hơn 150 phụ nữ làm việc trong lĩnh vực này. Sự can thiệp này đã thu được hiệu ứng tốt và được thúc đẩy bởi việc nghiên cứu và hợp tác với các tổ chức phương tiện giao thông công cộng
One way we are doing this is by offering trainings on how to improve commuter experience. For example, it used to be that buses would unexpectedly change their route either to avoid traffic or the police, and women would find themselves in totally unknown neighborhoods. But now, buses are required to display their route map, fare charts and contact details of how and whom to report any incidences.
để cùng nhau thay đổi hệ thống hiện có. Một cách mà chúng tôi đang làm là mở các buổi huấn luyện để nâng cấp trải nghiệm của người dùng. Ví dụ, xe buýt ở đây thường thay đổi tuyến đường mà không báo trước để tránh ùn tắc giao thông hoặc cảnh sát, và phụ nữ thường bị lạc vào những khu dân cư xa lạ. Nhưng hiện nay, xe buýt đã được yêu cầu phải ghi rõ bản đồ tuyến đường, bảng cước phí và thông tin liên lạc để báo cáo về bất kì sự cố nào.
We've also been actively recruiting and shining a spotlight on women professionals working in the industry so more women can join. When more women work in the industry, they are in positions to make changes. So we've created a community, and an active network of women professionals working in the Nairobi metropolitan area who meet regularly and attend professional development courses. Women who are joining the industry have a real voice now. We have a stronger network, more and more expertise, and more money is being put into researching gender-based violence that plagues women as they go about their day.
Chúng tôi cũng tích cực tuyển dụng và quan tâm tới các nhân viên nữ đang làm việc trong môi trường này để thúc đẩy thêm nhiều phụ nữ tham gia. Khi có nhiều phụ nữ làm việc trong ngành, họ có thể tạo ra những thay đổi. Vì vậy, chúng tôi đã tạo ra một cộng đồng, và một mạng lưới năng động những phụ nữ đang làm việc trong khu vực thủ đô Nairobi, họ gặp nhau thường xuyên và tham dự các khóa học phát triển nghề nghiệp. Phụ nữ tham gia vào lĩnh vực này giờ đã thực sự có tiếng nói. Chúng tôi có một cộng đồng mạnh mẽ, và càng ngày càng chuyên nghiệp hơn, và nguồn quỹ cho các dự án nghiên cứu về bạo lực giới mà phụ nữ thường gặp phải trong cuộc sống hằng ngày một tăng lên.
So instead of getting rid of matatus, let's understand travel habits. Let's train on how to improve commuter experience. Let's change behavior. Let's train on and adopt sexual harassment policies, and let's hire a more diverse workforce. Just like myself and my family, I believe public transportation can be the preferred mode of transport and workplace for millions of Kenyans.
Vì thế, thay vì loại bỏ matatus, hãy tìm hiểu về thói quen di chuyển. Hãy cố gắng cải thiện trải nghiệm di chuyển của người dân. Hãy thay đổi hành vi. Hãy đào tạo nhân viên và áp dụng chính sách về xâm hại tình dục và hãy tuyển dụng một lực lượng lao động đa dạng hơn. Giống như tôi và gia đình mình, tôi tin rằng phương tiện giao thông công cộng có thể trở thành phương thức đi lại và nơi làm việc yêu thích