There's a question I've been puzzling over and writing about for pretty much all of my adult life. Why do some large-scale crises jolt us awake and inspire us to change and evolve while others might jolt us a bit, but then it's back to sleep? Now, the kind of shocks I'm talking about are big -- a cataclysmic market crash, rising fascism, an industrial accident that poisons on a massive scale. Now, events like this can act like a collective alarm bell. Suddenly, we see a threat, we get organized. We discover strength and resolve that was previously unimaginable. It's as if we're no longer walking, but leaping. Except, our collective alarm seems to be busted. Faced with a crisis, we often fall apart, regress and that becomes a window for antidemocratic forces to push societies backwards, to become more unequal and more unstable.
יש שאלה, שאני מתחבטת בה וכותבת עליה, במשך רוב חיי הבוגרים. מדוע חלק מהמשברים הגדולים בחיינו, מטלטלים אותנו קשות ומעוררים אותנו להשתנות ולהתפתח, ומשברים אחרים מטלטלים אותנו מעט ואח"כ אנו חוזרים לישון? המשברים עליהם אני מדברת הם גדולים. למשל, התרסקות של המשק, עליה של פאשיזם, או תאונה תעשייתית שמשחררת רעלים בהיקף עצום. אירועים כאלה עשויים להוות שעון מעורר קיבוצי. אנו מבחינים לפתע באיום, אנו מתארגנים, אנחנו מגלים חוזקות ונחישות שלא היינו מודעים לקיומם. זה כאילו שעברנו מהליכה להתקדמות בזינוקים. אלא שהשעון המעורר הקיבוצי שלנו כנראה מקולקל. לנוכח משבר אנו מרבים להתפרק, לסגת, וזה פותח חלון לכוחות אנטי-דמוקרטיים שגורמים לחברה לסגת ומגבירים את אי-השוויון וחוסר היציבות.
Ten years ago, I wrote about this backwards process and I called it the "Shock Doctrine." So what determines which road we navigate through crisis? Whether we grow up fast and find those strengths or whether we get knocked back. And I'd say this is a pressing question these days. Because things are pretty shocking out there. Record-breaking storms, drowning cities, record-breaking fires threatening to devour them, thousands of migrants disappearing beneath the waves. And openly supremacist movements rising, in many of our countries there are torches in the streets. And now there's no shortage of people who are sounding the alarm. But as a society, I don't think we can honestly say that we're responding with anything like the urgency that these overlapping crises demand from us. And yet, we know from history that it is possible for crisis to catalyze a kind of evolutionary leap.
לפני עשר שנים כתבתי על תהליך הנסיגה הזה וכיניתי אותו "דוקטרינת ההלם". אז מה קובע את הדרך בה ננווט את דרכנו במשבר? האם נתפתח במהירות ונמצא חוזקות אלה, או שמא נובס וניסוג? הייתי אומרת שכיום זאת שאלה דוחקת. כי מתרחשים מצבי הלם לא מעטים. סופות שוברות שיאים, ערים מוצפות, שריפות שוברות שיאים שמאיימות להחריב ערים, אלפי מהגרים שנעלמים בינות לגלים, ועלייה של תנועות שדוגלות בגלוי בעליונות כזו או אחרת, כשברבות מהמדינות שלנו נראים לפידים ברחובות, ואין מחסור באנשים שמשמיעים את צלצול ההשכמה. אבל כחברה, לא נראה לי שנוכל לומר בכנות שאנו מגיבים במשהו שמתקרב לדחיפות שהמשברים הבו-זמניים הללו תובעים מאיתנו. אבל אנו יודעים מההיסטוריה שמשבר יכול לדחוף לאיזה זינוק אבולוציוני.
And one of the most striking examples of this progressive power of crisis is the Great Crash of 1929. There was the shock of the sudden market collapse followed by all of the aftershocks, the millions who lost everything thrown onto breadlines. And this was taken by many as a message that the system itself was broken. And many people listened and they leapt into action. In the United States and elsewhere, governments began to weave a safety net so that the next time there was a crash there would be programs like social security to catch people. There were huge job-creating public investments in housing, electrification and transit. And there was a wave of aggressive regulation to reign in the banks.
ואחת הדוגמאות הבולטות לכוח הקידמה הגלום במשבר היא השפל הגדול של 1929. היה אז ההלם של קריסת השוק הפתאומית עם כל הזעזועים שנלוו אליו, המיליונים שאיבדו הכל ומצאו עצמם בתור ללחם. ורבים ראו בכך מסר, שהמערכת עצמה מקולקלת. ורבים הקשיבו למסר וזינקו לפעולה. בארה"ב ובמקומות נוספים ממשלות החלו לטוות רשת בטחון כדי שבקריסה הבאה תהיינה תכניות כמו ביטוח לאומי להגן על העם. היתה השקעה ממשלתית עצומה ביצירת מקומות עבודה, בדיור, בתחום החשמל והתעבורה. והיה גל של פיקוח ממשלתי תוקפני שנועד לרסן את הבנקים.
Now, these reforms were far from perfect. In the US, African American workers, immigrants and women were largely excluded. But the Depression period, along with the transformation of allied nations and economies during the World War II effort, show us that it is possible for complex societies to rapidly transform themselves in the face of a collective threat. Now, when we tell this story of the 1929 Crash, that's usually the formula that it follows -- that there was a shock and it induced a wake-up call and that produced a leap to a safer place.
אותן רפורמות היו רחוקות מלהיות מושלמות: בארה"ב, פועלים אפרו-אמריקנים, מהגרים, או נשים הודרו במידה רבה. אבל תקופת השפל, לצד השינויים במדינות ובכלכלות הברית במהלך המאמץ של מלחמת העולם השניה, כל זה מוכיח לנו שחברות מורכבות יכולות להשתנות במהירות לנוכח איום משותף. כשאנו מספרים את סיפורו של השפל הגדול ב-1929, זה בד"כ לפי נוסחה מסוימת: היה הלם שחולל קריאת השכמה ובעקבות זאת - זינקנו למקום בטוח יותר.
Now, if that's really what it took, then why isn't it working anymore? Why do today's non-stop shocks -- why don't they spur us into action? Why don't they produce leaps? Especially when it comes to climate change.
אם זה באמת כל מה שנדרש, מדוע זה כבר לא עובד? מדוע מצבי ההלם הבלתי-פוסקים של ימינו -- מדוע אין הם מדרבנים אותנו לפעולה? מדוע הם לא מחוללים זינוקים? במיוחד בכל הנוגע למשבר האקלים.
So I want to talk to you today about what I think is a much more complete recipe for deep transformation catalyzed by shocking events. And I'm going to focus on two key ingredients that usually get left out of the history books.
אז היום אני רוצה לתאר לכם מה שלדעתי היא מתכון הרבה יותר מושלם לשינוי עמוק בדירבונם של אירועי הלם. אתמקד בשני רכיבים מרכזיים שבד"כ מושמטים מספרי ההיסטוריה.
One has to do with imagination, the other with organization. Because it's in the interplay between the two where revolutionary power lies. So let's start with imagination. The victories of the New Deal didn't happen just because suddenly everybody understood the brutalities of laissez-faire. This was a time, let's remember, of tremendous ideological ferment, when many different ideas about how to organize societies did battle with one another in the public square. A time when humanity dared to dream big about different kinds of futures, many of them organized along radically egalitarian lines. Now, not all of these ideas were good but this was an era of explosive imagining. This meant that the movements demanding change knew what they were against -- crushing poverty, widening inequality -- but just as important, they knew what they were for. They had their "no" and they had their "yes," too. They also had very different models of political organization than we do today.
האחד קשור לדמיון והשני - לארגון. כי ביחסי הגומלין שבין שני אלה טמון הכוח המהפכני. נתחיל מהדמיון. נצחונות ה"ניו דיל" לא הושגו רק משום שלפתע כולם הבינו את אכזריות השוק החופשי. אם ניזכר, זו היתה תקופה של תסיסה אידאולוגית עצומה, כשכל מיני רעיונות לגבי דרכים לארגן את החברה נאבקו זה בזה בכיכר העיר. תקופה שבה האנושות העזה לחלום בגדול על כל מיני עתידים, רבים מהם - לפי קווים שוויוניים קיצוניים. לא כל הרעיונות ההם היו טובים אבל זאת היתה תקופה של התפרצות הדמיון. כלומר, התנועות שדרשו שינוי ידעו מהם האתגרים -- עוני נורא, התרחבות אי-השוויון -- אבל מה שחשוב בה-במידה, הן ידעו במה הן דוגלות. הן אמרו "לא", אבל גם "כן". היו להן גם מודלים רבים ושונים של ארגון פוליטי מכפי שיש לנו היום.
For decades, social and labor movements had been building up their membership bases, linking their causes together and increasing their strength. Which meant that by the time the Crash happened, there was already a movement that was large and broad enough to, for instance, stage strikes that didn't just shut down factories, but shut down entire cities. The big policy wins of the New Deal were actually offered as compromises. Because the alternative seemed to be revolution.
במשך עשרות שנים, תנועות חברתיות ותנועות פועלים בנו את בסיס החברוּת בהן, חיזקו את הזיקות הפנימיות והגבירו את כוחן. כלומר, כשהגיע השפל, כבר היתה תנועה גדולה ורחבה מספיק כדי לארגן, למשל, שביתות שלא רק סגרו מפעלים אלא השביתו ערים שלמות. הנצחונות הגדולים של מדיניות הניו-דיל הוצעו למעשה כפשרות, כי נראה שהחלופה היא מהפכה.
So, let's adjust that equation from earlier. A shocking event plus utopian imagination plus movement muscle, that's how we get a real leap.
אז בואו נתקן את המשוואה הקודמת: אירוע הלם ועוד דמיון אוטופי ועוד השריר של התנועה - ככה משיגים זינוק אמיתי.
So how does our present moment measure up? We are living, once again, at a time of extraordinary political engagements. Politics is a mass obsession. Progressive movements are growing and resisting with tremendous courage. And yet, we know from history that "no" is not enough. Now, there are some "yeses" out there that are emerging. And they're actually getting a lot bolder quickly. Where climate activists used to talk about changing light bulbs, now we're pushing for 100 percent of our energy to come from the sun, wind and waves, and to do it fast. Movements catalyzed by police violence against black bodies are calling for an end to militarized police, mass incarceration and even for reparations for slavery. Students are not just opposing tuition increases, but from Chile to Canada to the UK, they are calling for free tuition and debt cancellation. And yet, this still doesn't add up to the kind of holistic and universalist vision of a different world than our predecessors had. So why is that?
אז מה המצב הנוכחי שלנו בהשוואה לכך? אנו חיים, שוב, בעידן של מעורבות פוליטית יוצאת-דופן. הפוליטיקה היא אובססיה המונית. תנועות מתקדמות צומחות ומביעות התנגדות באומץ אדיר. ובכל זאת, ידוע לנו מההיסטוריה שלא די לומר "לא". נכון, נשמעים כמה קולות "כן", והם הולכים ונעשים במהירות נועזים יותר. אם פעילי האקלים דיברו פעם על מעבר לנורות חסכוניות, היום אנו דוחפים להשגת 100% מהאנרגיה שלנו מהשמש, מהרוח ומהגלים, ומהר. תנועות שמדורבנות ע"י אלימות משטרתית נגד גופים שחורים קוראות לשים קץ לאופי הצבאי של המשטרה, למעצרים ההמוניים ואפילו קוראים לפיצויים בגין העבדות. סטודנטים לא רק מתנגדים להעלאת שכר הלימוד, אלא מצ'ילה ועד קנדה ובריטניה, גם קוראים ללימודים חינם ולביטול חובות. ועדיין, כל זה איננו מצטבר לחזון הוליסטי ואוניברסלי של עולם שונה, כפי שקודמינו ראו לנגד עיניהם. מדוע זה כך?
Well, very often we think about political change in defined compartments these days. Environment in one box, inequality in another, racial and gender justice in a couple of other boxes, education over here, health over there. And within each compartment, there are thousands upon thousands of different groups and NGOs, each competing with one another for credit, name recognition and of course, resources. In other words, we act a lot like corporate brands. Now, this is often referred to as the problem of silos. Now, silos are understandable. They carve up our complex world into manageable chunks. They help us feel less overwhelmed. But in the process, they also train our brains to tune out when somebody else's issue comes up and when somebody else's issue needs our help and support. And they also keep us from seeing glaring connections between our issues.
ובכן, לעתים קרובות אנו חושבים בימים אלה על שינוי פוליטי במסגרות ממודרות. הסביבה בקופסה אחת, אי-השוויון בקופסה שניה, אי-צדק גזעי ומגדרי בשתי קופסות נוספות, החינוך - כאן, הבריאות - שם, ובכל מדור כזה פועלים אלפים רבים של קבוצות וארגונים לא-ממשלתיים שונים, וכולם מתחרים ביניהם על קרדיט, על הכרה וכמובן, על משאבים. במלים אחרות, אנו פועלים די בדומה למותגים תאגידיים. לעתים קרובות רואים בכך בעיה של ממגורות מידע. אפשר להבין מהן ממגורות מידע. הן פורסות את עולמנו המורכב לנתחים בני-ניהול. הן עוזרות לנו לחוש פחות מוצפים. אבל אגב כך הן מאלפות את מוחותינו להתעלם כשעולה בעיה של מישהו אחר וכשבעייתו של האחר דורשת את עזרתנו ותמיכתנו. הן גם מונעות מאיתנו לראות זיקות ברורות בין בעיותינו.
So for instance, the people fighting poverty and inequality rarely talk about climate change. Even though we see time and again that it's the poorest of people who are the most vulnerable to extreme weather. The climate change people rarely talk about war and occupation. Even though we know that the thirst for fossil fuels has been a major driver of conflict. The environmental movement has gotten better at pointing out that the nations that are getting hit hardest by climate change are populated overwhelmingly by black and brown people. But when black lives are treated as disposable in prisons, in schools and on the streets, these connections are too rarely made.
למשל, אנשים שנאבקים בעוני ובאי-שוויון מדברים לעתים נדירות על שינויי האקלים, למרות שאנו עדים שוב ושוב לכך שהעניים ביותר הם הפגיעים ביותר לאקלים קיצוני. אנשי האקלים מדברים לעתים נדירות על מלחמה וכיבוש, למרות שידוע לנו שהצמא לדלקי מאובנים היה תמיד גורם מרכזי בסכסוכים. התנועה למען הסביבה השתפרה בכושרה להוכיח שהמדינות שסובלות יותר מכולם משינויי האקלים מאוכלסות באופן גורף בבני-אדם שחורים וחומים. אבל שחיים שחורים הופכים זולים בבתי כלא, בבתי ספר וברחובות, מחמיצים על פי רוב את הקשר.
The walls between our silos also means that our solutions, when they emerge, are also disconnected from each other. So progressives now have this long list of demands that I was mentioning earlier, those "yeses." But what we're still missing is that coherent picture of the world we're fighting for. What it looks like, what it feels like, and most of all, what its core values are. And that really matters. Because when large-scale crises hit us and we are confronted with the need to leap somewhere safer, there isn't any agreement on what that place is. And leaping without a destination looks a lot like jumping up and down.
החומות שבין הממגורות שלנו משמען גם שפתרונותינו, כשצצים כאלה, גם הם מנותקים זה מזה. אז כיום יש לתנועות המתקדמות רשימה ארוכה של דרישות, כפי שציינתי, ה"כן" האלה. אבל מה שעדיין חסר לנו הוא תמונה מגובשת של העולם עליו אנו נאבקים. איך הוא ייראה, מה תהיה ההרגשה, ומעל לכל - מה יהיו ערכי הליבה שלו. וזה חשוב ביותר. כי כשמכים בנו משברים גדולים, ואנו ניצבים מול הצורך לזנק בבטחה למקום אחר, אין שום הסכמה מהו אותו מקום. וזינוק ללא יעד הוא כמו לקפוץ במקום.
(Laughter)
(צחוק)
Fortunately, there are all kinds of conversations and experiments going on to try to overcome these divisions that are holding us back. And I want to finish by talking about one of them.
למזלנו, מתנהלים כל מיני דיונים וניסויים בנסיון להתגבר על מחלוקות אלה, שמעכבות בעדנו. ולסיום, ברצוני לדבר על אחד מהם.
A couple of years ago, a group of us in Canada decided that we were hitting the limits of what we could accomplish in our various silos. So we locked ourselves in a room for two days, and we tried to figure out what bound us together. In that room were people who rarely get face to face. There were indigenous elders with hipsters working on transit. There was the head of Greenpeace with a union leader representing oil workers and loggers. There were faith leaders and feminist icons and many more. And we gave ourselves a pretty ambitious assignment: agreeing on a short statement describing the world after we win. The world after we've already made the transition to a clean economy and a much fairer society. In other words, instead of trying to scare people about what will happen if we don't act, we decided to try to inspire them with what could happen if we did act.
לפני שנים אחדות קבוצה מאיתנו, בקנדה, החליטה שהגענו למגבלות של מה שנוכל להשיג בממגורות הנפרדות שלנו. אז ננעלנו בחדר למשך יומיים וניסינו למצוא מה מחבר בינינו. בחדר ההוא, שבו אנשים שנפגשים לעתים נדירות פנים אל פנים, זקני ילידים לצד היפסטרים עבדו על תעבורה. מנהיג "גרינפיס" ומנהיג איגוד ייצגו פועלי נפט וכורתי עצים. היו שם מנהיגים דתיים ואייקונים פמיניסטיות ועוד ועוד. והטלנו על עצמנו משימה שאפתנית ביותר: להסכים על הצהרה קצרה שתתאר את העולם לאחר שננצח, את העולם אחרי שכבר עברנו לכלכלה נקיה ולחברה הוגנת בהרבה. במלים אחרות, במקום לנסות להבהיל אנשים בקשר למה שיקרה אם לא נפעל, החלטנו לנסות לתת להם השראה עם התיאור של מה שעשוי לקרות אם נפעל.
Sensible people are always telling us that change needs to come in small increments. That politics is the art of the possible and that we can't let the perfect be the enemy of the good. Well, we rejected all of that. We wrote a manifesto, and we called it "The Leap." I have to tell you that agreeing on our common "yes" across such diversity of experiences and against a backdrop of a lot of painful history was not easy work. But it was also pretty thrilling. Because as soon as we gave ourselves permission to dream, those threads connecting much of our work became self-evident.
אנשים הגיוניים מספרים לנו תמיד ששינוי צריך לבוא במנות קטנות, שהפוליטיקה היא אמנות האפשרי ושאסור לנו לתת למושלם לעמוד בדרכו של הבסדר. טוב, דחינו את כל אלה. כתבנו גילוי-דעת וקראנו לו "הזינוק". עלי לומר לכם שההסכמה על ה"כן" המשותף שלנו מתוך מגוון כה רחב של נסיונות-חיים ועל רקע של הרבה היסטוריה כאובה לא היתה מלאכה קלה. אבל זה היה גם בהחלט מרגש. כי מיד כשהרשינו לעצמנו לחלום, החוטים שמחברים הרבה מהעבודה שלנו התגלו מעצמם.
We realized, for instance, that the bottomless quest for profits that is forcing so many people to work more than 50 hours a week, without security, and that is fueling this epidemic of despair is the same quest for bottomless profits and endless growth that is at the heart of our ecological crisis and is destabilizing our planet. It also became clear what we need to do. We need to create a culture of care-taking. In which no one and nowhere is thrown away. In which the inherent value of all people and every ecosystem is foundational. So we came up with this people's platform, and don't worry, I'm not going to read the whole thing to you out loud -- if you're interested, you can read it at theleap.org. But I will give you a taste of what we came up with.
הבנו, למשל, שהמרדף חסר-התחתית אחר רווחים שדוחף אנשים כה רבים לעבוד מעל 50 שעות בשבוע, ללא רשת בטחון, ושמלבה את מגיפת הייאוש הזאת הוא אותו מרדף חסר-תוחלת אחר רווחים וצמיחה נצחית שעומד בלב המשבר הכלכלי שלנו ושמערער את יציבות כוכב הלכת שלנו. התברר גם מה שמוטל עלינו לעשות. עלינו ליצור תרבות של דאגה לזולת שבה שום אדם ושום מקום לא יושלכו הצידה, שביסודה עומדים ערכם המולד של כל אדם וכל מערכת אקולוגית. וכך יצאנו עם המצע העממי הזה, אל דאגה, לא אקריא לכם את כל הדבר הזה -- אם אתם מעוניינים, תוכלו לקרוא זאת ב-theleap.org אבל אתן לכם טעימה ממה שיצרנו.
So we call for that 100 percent renewable economy in a hurry, but we went further. Calls for new kinds of trade deals, a robust debate on a guaranteed annual income, full rights for immigrant workers, getting corporate money out of politics, free universal day care, electoral reform and more. What we discovered is that a great many of us are looking for permission to act less like brands and more like movements. Because movements don't care about credit. They want good ideas to spread far and wide. What I love about The Leap is that it rejects the idea that there is this hierarchy of crisis, and it doesn't ask anyone to prioritize one struggle over another or wait their turn. And though it was birthed in Canada, we've discovered that it travels well. Since we launched, The Leap has been picked up around the world with similar platforms, being written from Nunavut to Australia, to Norway to the UK and the US, where it's gaining a lot of traction in cities like Los Angeles, where it's being localized. And also in rural communities that are traditionally very conservative, but where politics is failing the vast majority of people.
אנו קוראים בדחיפות לכלכלה מתחדשת ב-100%, ולא רק זה: אנו קוראים גם לעסקאות סחר מזן חדש, לדיון ממשי בנושא הכנסה שנתית מובטחת, למתן זכויות מלאות לפועלים מהגרים, להוצאת הכסף התאגידי מהפוליטיקה, למעונות יום אוניברסליים בחינם לרפורמה בבחירות ועוד. התברר לנו שרבים מאיתנו מחפשים רשות לפעול פחות כמותגים ויותר כתנועות. כי תנועות לא מחפשות קרדיט. הן רוצות שרעיונות טובים יתפשטו מהר והרחק. מה שאני אוהבת ב"הזינוק" הוא שזה פוסל את הרעיון שבמשברים יש היררכיה, ולא מבקש מאיש להעדיף מאבק אחד על פני האחר או שיחכה לתורו. ולמרות שזה נולד בקנדה, גילינו שזה מיטיב לעבור בעולם. מאז ההשקה בחרו ב"הזינוק" ברחבי העולם עם מצעים דומים, שנכתבו מנונאווט ועד אוסטרליה, מנורווגיה ועד בריטניה וארה"ב, ושם זה צובר תאוצה בערים כמו לוס אנג'לס, שבה אימצו והתאימו זאת לעיר, וגם בקהילות כפריות ובעלות עבר שמרני מאוד, אלא שבהן הרוב הגדול מאוכזב מהפוליטיקה.
Here's what I've learned from studying shocks and disasters for two decades. Crises test us. We either fall apart or we grow up fast. Finding new reserves of strength and capacity that we never knew we had. The shocking events that fill us with dread today can transform us, and they can transform the world for the better. But first we need to picture the world that we're fighting for. And we have to dream it up together. Right now, every alarm in our house is going off simultaneously. It's time to listen. It's time to leap.
הנה מה שלמדתי מחֶקר מצבי הלם ואסונות במשך עשרים שנה: משברים הם שעת מבחן עבורנו. או שאנו מתמוטטים, או שאנו צומחים מהר ומוצאים משאבים חדשים של כוח ויכולת שמעולם לא ידענו שיש לנו. אירועי ההלם שממלאים אותנו כיום באימה יכולים לשנות אותנו ולשנות לטובה את עולמנו. אבל תחילה עלינו לצייר לעצמנו את העולם שעליו אנו נאבקים. ועלינו לחלום עליו ביחד. בימים אלה, כל האזעקות בבית שלנו הופעלו בבת-אחת. זה הזמן להקשיב. זה הזמן לזנק.
Thank you.
תודה לכם.
(Applause)
(מחיאות כפיים)