¿Hablas español? Parlez-vous français? 你会说中文吗? Αν απαντήσατε, «sí», «oui», ή «是的» και το βλέπετε αυτό στα Αγγλικά, προφανώς ανήκετε στη δίγλωσση και πολύγλωσση πλειοψηφία του κόσμου. Και πέρα από την ευκολία στα ταξίδια ή στο να βλέπετε ταινίες άνευ υποτίτλων, η γνώση δύο ή περισσοτέρων γλωσσών σημαίνει ότι ο εγκέφαλος ίσως φαίνεται και λειτουργεί διαφορετικά από εκείνων των μονόγλωσσων φίλων σας. Τι σημαίνει λοιπόν, πραγματικά η γνώση μιας γλώσσας; Η γλωσσική ικανότητα αξιολογείται σε δύο ενεργούς τομείς, ομιλία και γραφή, και σε δύο παθητικούς, ακουστική και ανάγνωση. Ενώ ένας ισορροπημένος δίγλωσσος έχει σχεδόν ίσες ικανότητες σε όλα και στις δύο γλώσσες, οι περισσότεροι δίγλωσσοι ξέρουν και χρησιμοποιούν τις γλώσσες τους σε διαφορετικό βαθμό. Ανάλογα με την κατάσταση και το πώς κατέκτησαν κάθε γλώσσα, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τρεις γενικές κατηγορίες. Ας πάρουμε για παράδειγμα την Γκαμπριέλα, της οποίας η οικογένεια μεταναστεύει στις ΗΠΑ από το Περού όταν ήταν 2 ετών. Ως μια σύνθετη δίγλωσση, η Γκαμπριέλα αναπτύσσει δύο γλωσσικούς κώδικες ταυτόχρονα, με ένα σύνολο εννοιών, μαθαίνοντας Αγγλικά και Ισπανικά καθώς αρχίζει να επεξεργάζεται τον κόσμο γύρω της. Ο έφηβος αδερφός της από την άλλη, ίσως είναι συντονιστικός δίγλωσσος, λειτουργώντας με δύο σύνολα εννοιών, μαθαίνοντας Αγγλικά στο σχολείο, αλλά συνεχίζοντας να μιλά Ισπανικά στο σπίτι και με τους φίλους του. Τέλος, οι γονείς της Γκαμπριέλας είναι δευτερεύοντες δίγλωσσοι που μαθαίνουν μια δεύτερη γλώσσα διαμέσου της πρώτης γλώσσας τους. Επειδή όλα τα είδη δίγλωσσων μπορούν να γίνουν καλοί γνώστες μιας γλώσσας ανεξάρτητα από την προφορά, η διαφορά μπορεί να μην είναι ορατή σε έναν τυχαίο παρατηρητή. Όμως πρόσφατες εξελίξεις σε τεχνολογίες απεικόνισης εγκεφάλου έδωσαν στους νευρογλωσσολόγους μια ματιά στο πώς όψεις της γλωσσικής εκμάθησης επηρεάζουν τον δίγλωσσο εγκέφαλο. Είναι γνωστό ότι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου είναι κυρίαρχο και αναλυτικό σε λογικές διαδικασίες, ενώ το δεξί είναι ενεργότερο σε συναισθηματικές και κοινωνικές, αν και αυτό είναι θέμα επιπέδου και όχι απόλυτο. Το γεγονός ότι η γλώσσα εμπλέκει και τις δύο λειτουργίες ενώ η πλαγίωση αναπτύσσεται σταδιακά με την ηλικία, έχει οδηγήσει στην υπόθεση της κριτικής περιόδου. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, τα παιδιά μαθαίνουν πιο εύκολα γλώσσες επειδή η πλαστικότητα των αναπτυσσόμενων εγκεφάλων τους επιτρέπει τη χρήση και των δύο ημισφαιρίων στην εκμάθηση γλωσσών, ενώ στους περισσότερους ενήλικες, η γλώσσα πλαγιώνεται σε ένα ημισφαίριο, συνήθως το αριστερό. Αν είναι αλήθεια, η εκμάθηση μιας γλώσσας στην παιδική ηλικία ίσως σας δώσει μια ολιστική αντίληψη του κοινωνικού-αισθηματικού περιβάλλοντος. Αντίστροφα, πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι άνθρωποι που μάθαιναν μια δεύτερη γλώσσα ως ενήλικες έχουν μια λιγότερο συναισθηματική και περισσότερο λογική προσέγγιση όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα στη δεύτερη γλώσσα απ' ό,τι στη μητρική τους. Ανεξάρτητα από το πότε μαθαίνετε επιπλέον γλώσσες, η πολυγλωσσία δίνει στον εγκέφαλο κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα. Κάποια από αυτά είναι ορατά, όπως η υψηλότερη πυκνότητα γκρίζας ουσίας που περιέχει την πλειοψηφία νευρώνων και συνάψεων του εγκεφάλου, και μεγαλύτερη δραστηριότητα σε περιοχές όταν καταπιάνεστε με τη δεύτερη γλώσσα. Η εκγύμναση ενός δίγλωσσου εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της ζωής του μπορεί να καθυστερήσει ασθένειες, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και άνοια μέχρι και πέντε χρόνια. Η ιδέα των μεγάλων γνωστικών οφελών της διγλωσσίας μπορεί να φαίνεται δεδομένη τώρα, αλλά θα εξέπληττε πολλούς ειδικούς παλαιότερα. Πριν τη δεκαετία του 1960, η διγλωσσία αντιμετωπίζονταν ως εμπόδιο που επιβράδυνε την ανάπτυξη ενός παιδιού αναγκάζοντάς το να ξοδεύει ενέργεια στον διαχωρισμό των γλωσσών, μια άποψη βασισμένη σε λανθασμένες μελέτες. Αν και μια πιο πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι χρόνοι αντίδρασης και τα λάθη αυξάνονται για δίγλωσσους μαθητές σε διαγλωσσικά τεστ, έδειξε επίσης ότι η απαιτούμενη προσπάθεια και προσοχή για την εναλλαγή γλωσσών προκαλούσε μεγαλύτερη δραστηριότητα, και ίσως ενδυνάμωνε, τον προμετωπιαίο φλοιό. Αυτό είναι το τμήμα που παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο στις εκτελεστικές λειτουργίες, επίλυση προβλημάτων, εναλλαγή εργασιών, και συγκέντρωση με αποκλεισμό των άσχετων πληροφοριών. Αν και η διγλωσσία δεν θα σας κάνει απαραίτητα εξυπνότερους, θα κάνει τον εγκέφαλό σας πιο υγιή, πολύπλοκο και ενεργό, και ακόμα και αν δεν είχατε την τύχη να μάθετε μια δεύτερη γλώσσα σαν παιδί, ποτέ δεν είναι αργά να κάνετε στον εαυτό σας τη χάρη για να κάνετε το γλωσσικό άλμα από το, «Hello», στο «Hola», «Bonjour», ή «您好» επειδή όσον αφορά τους εγκεφάλους μας λίγη εξάσκηση μπορεί να κάνει τη διαφορά.
¿Hablas español? Parlez-vous français? 你会说中文吗? If you answered, "sí," "oui," or "会" and you're watching this in English, chances are you belong to the world's bilingual and multilingual majority. And besides having an easier time traveling or watching movies without subtitles, knowing two or more languages means that your brain may actually look and work differently than those of your monolingual friends. So what does it really mean to know a language? Language ability is typically measured in two active parts, speaking and writing, and two passive parts, listening and reading. While a balanced bilingual has near equal abilities across the board in two languages, most bilinguals around the world know and use their languages in varying proportions. And depending on their situation and how they acquired each language, they can be classified into three general types. For example, let's take Gabriella, whose family immigrates to the US from Peru when she's two-years old. As a compound bilingual, Gabriella develops two linguistic codes simultaneously, with a single set of concepts, learning both English and Spanish as she begins to process the world around her. Her teenage brother, on the other hand, might be a coordinate bilingual, working with two sets of concepts, learning English in school, while continuing to speak Spanish at home and with friends. Finally, Gabriella's parents are likely to be subordinate bilinguals who learn a secondary language by filtering it through their primary language. Because all types of bilingual people can become fully proficient in a language regardless of accent or pronunciation, the difference may not be apparent to a casual observer. But recent advances in brain imaging technology have given neurolinguists a glimpse into how specific aspects of language learning affect the bilingual brain. It's well known that the brain's left hemisphere is more dominant and analytical in logical processes, while the right hemisphere is more active in emotional and social ones, though this is a matter of degree, not an absolute split. The fact that language involves both types of functions while lateralization develops gradually with age, has lead to the critical period hypothesis. According to this theory, children learn languages more easily because the plasticity of their developing brains lets them use both hemispheres in language acquisition, while in most adults, language is lateralized to one hemisphere, usually the left. If this is true, learning a language in childhood may give you a more holistic grasp of its social and emotional contexts. Conversely, recent research showed that people who learned a second language in adulthood exhibit less emotional bias and a more rational approach when confronting problems in the second language than in their native one. But regardless of when you acquire additional languages, being multilingual gives your brain some remarkable advantages. Some of these are even visible, such as higher density of the grey matter that contains most of your brain's neurons and synapses, and more activity in certain regions when engaging a second language. The heightened workout a bilingual brain receives throughout its life can also help delay the onset of diseases, like Alzheimer's and dementia by as much as five years. The idea of major cognitive benefits to bilingualism may seem intuitive now, but it would have surprised earlier experts. Before the 1960s, bilingualism was considered a handicap that slowed a child's development by forcing them to spend too much energy distinguishing between languages, a view based largely on flawed studies. And while a more recent study did show that reaction times and errors increase for some bilingual students in cross-language tests, it also showed that the effort and attention needed to switch between languages triggered more activity in, and potentially strengthened, the dorsolateral prefrontal cortex. This is the part of the brain that plays a large role in executive function, problem solving, switching between tasks, and focusing while filtering out irrelevant information. So, while bilingualism may not necessarily make you smarter, it does make your brain more healthy, complex and actively engaged, and even if you didn't have the good fortune of learning a second language as a child, it's never too late to do yourself a favor and make the linguistic leap from, "Hello," to, "Hola," "Bonjour" or "你好’s" because when it comes to our brains a little exercise can go a long way.