Melati Wijsen: Bali -- island of gods.
Bali- Hòn đảo của Chúa.
Isabel Wijsen: A green paradise.
Một thiên đường xanh.
MW: Or ... a paradise lost. Bali: island of garbage.
Hay... một thiên đường bị mất. Bali: hòn đảo của rác.
IW: In Bali, we generate 680 cubic meters of plastic garbage a day. That's about a 14-story building. And when it comes to plastic bags, less than five percent gets recycled.
Ở Bali, chúng tôi phát hiện ra 680 cm khối rác nhựa mỗi ngày. Đó là câu chuyện về tòa nhà 14 tầng. Khi nói đến túi nilon, chưa tới 5% trong số đó được tái chế.
MW: We know that changes the image you may have of our island. It changed ours, too, when we learned about it, when we learned that almost all plastic bags in Bali end up in our drains and then in our rivers and then in our ocean. And those that don't even make it to the ocean, they're either burned or littered.
Chúng tôi biết điều đó thay đổi các ảnh bạn chụp về hòn đảo. Khi nghiên cứu về nó cũng khiến chúng tôi thay đổi, chúng tôi biết các túi nilon ở Bali làm tắc nghẽn các rãnh cống sau đó là những dòng sông rồi tới đại dương. Và thậm chí để chúng không trôi ra đại dương, một số được đốt hoặc ủ phân.
IW: So we decided to do something about it. And we've been working for almost three years now to try to say no to plastic bags on our home island. And we have had some significant successes.
Nên chúng tôi đã quyết định bắt tay thực hiện. Và chúng tôi đã làm việc này được ba năm tuyên truyền về việc nói không với túi nilon trên hòn đảo này. Và chúng tôi đã có vài thành công đáng chú ý.
MW: We are sisters, and we go to the best school on earth: Green School, Bali. Green School is not only different in the way that it is built out of bamboo, but also in the way that it teaches. We are taught to become leaders of today, something a normal textbook cannot match.
Chúng tôi là chị em, và chúng tôi học trong ngôi trường tốt nhất quả đất: Green School ở Bali. Ngôi trường không chỉ khác biệt về cách nó được xây bằng tre, nhưng nó còn khác biệt về cách dạy. Chúng tôi được dạy để trở thành người tiên phong, vài thứ mà sách giáo khoa bình thường không đề cập.
IW: One day we had a lesson in class where we learned about significant people, like Nelson Mandela, Lady Diana and Mahatma Gandhi. Walking home that day, we agreed that we also wanted to be significant. Why should we wait until we were grown up to be significant? We wanted to do something now.
Một ngày nọ, chúng tôi được học trong lớp nơi mà chúng tôi được học về những người vĩ đại, như Nelson Mandela Lady Diana Và Mahatma Gandi. Trên đường về nhà, chúng tôi thỏa thuận chúng tôi cũng muốn làm người quan trọng. Vậy tại sao chúng tôi phải chờ đến lúc lớn mới là người quan trọng ? Chúng tôi muốn làm gì đó ngay lúc này.
MW: Sitting on the sofa that night, we brainstormed and thought of all the issues facing Bali. And one thing that stood out to us the most was the plastic garbage. But that is a huge problem. So we looked into what was a realistic target for us kids: plastic bags. And the idea was born.
Ngồi trên ghế tối hôm đó, chúng tôi động não và nghĩ về những thứ thay đổi Bali. Điều thu hút chúng tôi đó là rác nhựa. Nhưng đó là một vấn đề lớn. Vì vậy chúng tôi nghiên cứu mục tiêu cụ thể cho trẻ em: túi nilon. Ý tưởng được nảy ra.
IW: We started researching, and let's just say, the more we learned, there was nothing good about plastic bags. And you know what? We don't even need them.
Chúng tôi bắt đầu nghiên cứu, và nói như vậy, chúng tôi nghiên cứu càng nhiều, chúng tôi biết được túi nilon không tốt lành gì cả. Và bạn biết gì không? Chúng tôi thậm chí không cần nó.
MW: We were really inspired by the efforts to say no to plastic bags in many other places, from Hawaii to Rwanda and to severals cities like Oakland and Dublin.
Chúng tôi được truyền cảm hứng nhờ tuyên truyền nói không với túi nilon. ở nhiều nơi khác nhau, từ Hawaii tới Rwanda và một vài thành phố như Oakland và Dublin.
IW: And so the idea turned into the launch of "Bye Bye Plastic Bags." MW: In the years that we have been campaigning, we have learned a lot.
Và ý tưởng được chuyển thành chiến dịch "Tạm biệt túi nilon". Trong nhiều năm, chúng tôi tổ chức vận động, chúng tôi đã được học rất nhiều.
Lesson number one: you cannot do it all by yourself. You need a big team of like-minded kids, and so we formed the Bye Bye Plastic Bags crew. The volunteer team includes children from all over the island, from both international and local schools. And together with them, we started a multi-layered approach, based on an on- and off-line signature petition, educational and inspirational presentations at schools and we raise general awareness at markets, festivals, beach clean-ups. And last but not least, we distribute alternative bags, bags like net bags, recycled newspaper bags or 100 percent organic material bags, all made by local initiatives on the island.
Bài học đầu tiên: bạn không thể làm một mình. Bạn cần một đội những người cùng chí hướng, và từ đó chúng tôi đã lập nhóm Tạm biệt túi nilon. Một đội tình nguyện gồm tất cả trẻ em trên đảo, từ các trường quốc tế và các trường địa phương. Và cùng bọn trẻ, chúng tôi bắt đầu tiếp cận nhiều tầng, dựa trên chữ ký kiến nghị trực tuyến và ngoại tuyến, thuyết trình về giáo dục và truyền cảm hứng tại các trường chúng tôi nâng cao ý thức chung về vệ sinh các khu chợ, lễ hội và bãi biển. Điều cuối cùng, chúng tôi phân phối các bao thay thế, chẳng hạn như bao lưới, bao được tái chế từ báo hoặc bảo được làm hoàn toàn từ các nguyên liệu hữu cơ, tất cả do người dân trên đảo thực hiện.
IW: We run a pilot village, home of 800 families. The village mayor was our first friend and he loved our T-shirts, so that helped. We focused on making the customers aware, because that's where the change needs to happen. The village is already two-thirds along the way of becoming plastic bag free.
Chúng tôi thí nghiệm một ngôi làng, gồm 800 hộ gia đình Thị trưởng của làng, người bạn đầu tiên ông thích chiếc áo, điều đó đã giúp chúng tôi. Chúng tôi tập trung thu hút khách hàng, bởi vì đó là nơi cần thay đổi. Làng của chúng tôi đã đi được 2/3 chặng đường không còn dùng túi nilon.
Our first attempts to get the government of Bali on board failed. So we thought, "Hmm ... a petition with one million signatures. They can't ignore us, right?"
Nỗ lực đầu tiên của chúng tôi là tiếp cận thống đốc Bali nhưng thất bại. Nên chúng tôi đã nghĩ, "Hmm ... một lá đơn kiến nghị với một triệu chữ ký. Họ không thể từ chối chúng ta, đúng chứ?"
MW: Right!
Chính xác!
IW: But, who would have guessed one million signatures is, like, a thousand times a thousand?
Nhưng, ai đoán chắc rằng một triệu chữ ký chỉ là một ngàn nhân một ngàn?
(Laughter)
(Cười)
We got stuck -- till we learned lesson number two: think outside the box. Someone mentioned that the Bali airport handles 16 million arrivals and departures a year.
Chúng tôi bị kẹt lại - tới khi chúng tôi học bài học thứ hai: tư duy sáng tạo. Vài người nói rằng sân bay Bali đã đạt được 16 triệu lượt đi và về trong một năm.
MW: But how do we get into the airport? And here comes lesson number three: persistence. Off we headed to the airport. We got past the janitor. And then it was his boss's boss, and then the assistant office manager, and then the office manager, and then ... we got shuffled down two levels and thought, well, here comes the janitor again.
Nhưng làm sao chúng tôi có thể vào được sân bay? Và đây bài học thứ ba: sự kiên trì. Chúng tôi đi thẳng vào sân bay. Chúng tôi qua được người gác cổng. Và sau đó là cấp trên của cấp trên, và sau đó là trợ lý quản lý văn phòng, rồi tới quản lý văn phòng, và rồi... chúng tôi lê xuống 2 tầng và nghĩ, hừm, lại gặp ông gác cổng rồi.
And after several days knocking on doors and just being kids on a mission, we finally got to the commercial manager of Bali airports. And we gave him the "Bali of plastic bags" speech, and being a very nice man, he said, [imitating the man's voice] "I cannot believe what I'm about say, but I'm going to give authorization to collect signatures behind customs and immigrations."
Và sau vài ngày đi gõ từng cửa trở thành những đứa trẻ trong phái đoàn, chúng tôi cuối cùng cũng gặp được giám đốc kinh doanh của sân bay Bali. Chúng tôi đưa cho ông bài diễn văn "Túi nilon ở Bali", là một người tử tế, ông nói rằng: "Tôi không thể tin vào những gì bạn nói, nhưng tôi sẽ cho phép các bạn xin chữ ký của các hành khách và các người di cư".
(Laughter)
(Cười)
(Applause)
(Vỗ tay)
IW: In our first hour and a half there, we got almost 1,000 signatures. How cool is that?
Trong một tiếng rưỡi đầu tiên ở đó, chúng tôi đã có khoảng 1 000 chữ ký. Thật tuyệt phải không ?
Lesson number four: you need champions at all levels of society, from students to commercial managers to famous people. And thanks to the attraction of Green School, we had access to a steady stream of celebrities. Ban Ki Moon taught us that Secretary-Generals of the United Nations don't sign petitions --
Bài học thứ tư: bạn cần chiến thắng mọi tầng lớp trong xã hội, từ học sinh, giám đốc kinh doanh đến những người nổi tiếng. Và nhờ vào sự thu hút của Green School, chúng tôi đã tiếp cận được cố định vài người nổi tiếng. Ông Ban Ki Moon đã dạy chúng tôi tổng thư kí Liên Hợp Quốc không ký đơn kiến nghị -
(Laughter)
(Cười)
even if kids ask nicely. But he promised to spread the word, and now we work closely with the United Nations.
ngay cả khi những đứa trẻ yêu cầu một cách lịch sự. Nhưng ông ấy đã hứa sẽ tuyên truyền với thế giới, giờ chúng tôi làm việc khăng khít với Liên Hợp Quốc.
MW: Jane Goodall taught us the power of a people's network. She started with just one Roots & Shoots group and now she has 4,000 groups around the world. We are one of them. She's a real inspiration.
Jane Goodall đã dạy chúng tôi về sức mạnh của mạng xã hội. Cô ấy bắt đầu với một nhóm tên là Root & Shoots và bây giờ cô ấy có 4000 nhóm trên khắp thế giới. Chúng tôi là một trong số đó. Cô ấy thực sự là nguồn cảm hứng cho chúng tôi.
If you're a fellow Rotarian, nice to meet you. We're Interactors, the youngest department of Rotary International.
Nếu bạn là thành viên của Rotarian, thì rất vui được gặp bạn. Chúng tôi thuộc nhóm Interactor, những người trẻ nhất nhóm Rotary quốc tế.
IW: But we have also learned much about patience,
Nhưng chúng tôi cũng học được nhiều về sự kiên trì,
MW: how to deal with frustrations,
cách chấp nhận thất bại,
IW: leadership,
khả năng lãnh đạo,
MW: teamwork,
làm việc nhóm,
IW: friendship,
tình bạn,
MW: we learned more about the Balinese and their culture
chúng tôi tìm hiểu về người dân Bali và nền văn hóa
IW: and we learned about the importance of commitment.
và chúng tôi học được sự quan trọng của lời hứa
MW: It's not always easy. Sometimes it does get a little bit hard to walk your talk.
Không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đôi khi nói thì dễ hơn là làm.
IW: But last year, we did exactly that. We went to India to give a talk, and our parents took us to visit the former private house of Mahatma Gandhi. We learned about the power of hunger strikes he did to reach his goals. Yes, by the end of the tour, when we met our parents again, we both made a decision and said, "We're going on a hunger strike!"
Nhưng năm ngoái, chúng tôi đã làm được điều đó. Chúng tôi tới Ấn Độ để thuyết trình, và bố mẹ tôi đưa chúng tôi tới nhà riêng của Mahatma Gandhi. Chúng tôi học về sức mạnh của sự tuyệt thực ông làm thế để tiến tới mục đích của mình. Vâng, kết thúc chuyến đi, khi chúng tôi lại gặp ba mẹ mình, chúng tôi quyết định và nói rằng, "Chúng con đang tuyệt thực!"
(Laughter)
(Cười)
MW: And you can probably imagine their faces. It took a lot of convincing, and not only to our parents but to our friends and to our teachers as well. Isabel and I were serious about doing this. So we met with a nutritionist, and we came up with a compromise of not eating from sunrise to sunset every day until the governor of Bali would agree to meet with us to talk about how to stop plastic bags on Bali.
Bạn có thể hình dung vẻ mặt của họ rồi đó. Mất thời gian để thuyết phục, và không chỉ đối với ba mẹ tôi còn có bạn tôi cũng như thầy cô của chúng tôi. Isabel và tôi nghiêm túc khi làm vậy. Nên chúng tôi gặp chuyên gia dinh dưỡng, và chúng tôi thỏa hiệp với nhau không ăn từ sáng đến chiều mỗi ngày cho đến khi thống đốc của Bali đồng ý gặp chúng tôi để nói về biện pháp ngăn chặn túi nilon ở Bali.
IW: Our "mogak makan," as it is called in Bahasa Indonesia, started. We used social media to support our goal and already on day two, police started to come to our home and school. What were these two girls doing? We knew we weren't making the governor look his best by doing this food strike -- we could have gone to jail. But, hey, it worked. Twenty-four hours later, we were picked up from school and escorted to the office of the governor.
Tiếng Bahasa Indonesia chúng tôi gọi nó là "Mogak Makan" bắt đầu. Chúng tôi nhờ phương tiện truyền thông giúp chúng tôi và rồi đến ngày thứ hai, cảnh sát bắt đầu tới nhà, trường của chúng tôi. Hai cô gái này đang làm gì vậy ? Chúng tôi biết chúng tôi không thể gây sự chú ý tới thống đốc bằng cách tuyệt thực - chúng tôi có thể phải vào tù. Nhưng, khoan đã, nó đã có tác dụng 24 tiếng sau, chúng tôi được đón ở trường được hộ tống tới văn phòng của thống đốc.
MW: And there he was --
Và ở đó ông ấy -
(Applause)
(Vỗ tay)
waiting for us to meet and speak, being all supportive and thankful for our willingness to care for the beauty and the environment of Bali.
đang chờ để tiếp chuyện với chúng tôi, ủng hộ và biết ơn với thiện chí của chúng tôi đã quan tâm tới vẻ đẹp và cảnh quan của Bali.
He signed a promise to help the people of Bali say no to plastic bags. And we are now friends, and on a regular basis, we remind him and his team of the promises he has made. And indeed, recently he stated and committed that Bali will be plastic bag free by 2018.
Ông hứa với chúng tôi giúp người dân Bali nói không với túi nilon. Chúng tôi giờ là bạn của nhau, và trên cơ sở hợp pháp, chúng tôi nhắc nhở ông cũng như nhóm của ông thực hiện lời hứa. Và thật vậy, mới đây, ông ấy đã tuyên bố Bali sẽ không còn túi nilon vào năm 2018.
(Applause)
(Vỗ tay)
IW: Also, at the International Airport of Bali, one of our supporters is planning to start a plastic bag-free policy by 2016.
Bên cạnh đó, ở sân bay quốc tế Bali, một trong những nguồn hỗ trợ đang lên kế hoạch tiến hành chính sách không túi nilon vào năm 2016.
MW: Stop handing out free plastic bags and bring in your own reusable bag is our next message to change that mindset of the public.
Hãy dừng ngay việc phân phát túi nilon miễn phí và đem túi tái sử dụng của bạn đó là thông điệp tiếp theo nhằm thay đổi ý thức của du khách.
IW: Our short-term campaign, "One Island / One Voice," is all about this. We check and recognize the shops and restaurants that have declared themselves a plastic bag-free zone, and we put this sticker at their entrance and publish their names on social media and some important magazines on Bali. And conversely, that highlights those who do not have the sticker.
Chiến dịch ngắn hạn của chúng tôi, "Một hòn đảo/ Một tiếng nói", mọi chuyện là vậy. Chúng tôi kiểm tra và công nhận các cửa hàng và nhà hàng tuyên bố công khai đây là khu vực không có bao nilon, và chúng tôi dán logo trên lối vào của họ và công bố tên họ trên phương tiện truyền thông và các tờ tạp chí lớn ở Bali. Và ngược lại, chúng tôi chú ý những nơi không có logo.
(Laughter)
(Cười)
MW: So, why are we actually telling you all of this? Well, partly, it is because we are proud of the results that, together with our team, we have been able to reach. But also because along the way, we have learned that kids can do things. We can make things happen. Isabel and I were only 10 and 12 years old when we started this. We never had a business plan, nor a fixed strategy, nor any hidden agendas -- just the idea in front of us and a group of friends working with us. All we wanted to do was stop those plastic bags from wrapping and suffocating our beautiful home. Kids have a boundless energy and a motivation to be the change the world needs.
Vậy thì, tại sao chúng lại nói điều này cho các bạn? Vâng, một phần nó làm chúng tôi tự hào về kết quả đạt được cùng nhóm của mình, chúng tôi có thể làm được. Nhưng trong khoảng thời gian đó, chúng tôi hiểu được những điều trẻ em có thể làm được. Chúng tôi có thể làm được gì đó. Isabel và tôi chỉ có 10-12 tuổi khi bắt đầu làm những việc này. Chúng tôi không hề có kế hoạch, hay chiếc lược cố định, hoặc ẩn ý nào cả - chỉ là ý tưởng hiện ra trước mắt và nhóm bạn làm cùng chúng tôi. Những gì chúng tôi muốn là ngăn chặn bao nilon cùng sự gò bó và ngột ngạt ra khỏi nhà của chúng tôi. Trẻ em có nguồn năng lượng vô tận và động lực để thay đổi nhu cầu của thế giới.
IW: So to all the kids of this beautiful but challenging world: go for it! Make that difference. We're not telling you it's going to be easy. We're telling you it's going to be worth it. Us kids may only be 25 percent of the world's population, but we are 100 percent of the future.
Vì vậy, những đứa trẻ xinh đẹp nhưng muốn thách thức thế giới: hãy thử xem! Hãy tạo sự khác biệt. Chúng tôi không hề nói chuyện sẽ dễ dàng. Chúng tôi chỉ nói chuyện này đáng làm. Trẻ em chỉ chiếm 25% dân số thế giới, nhưng chúng tôi sẽ thành 100% trong tương lai.
MW: We still have a lot of work to do, but know that we still not stop until the first question asked when arriving at the Bali airports will be
Chúng tôi vẫn có nhiều việc phải làm, nhưng chúng tôi sẽ không dừng lại cho đến khi câu hỏi đầu tiên khi bạn đặt chân tới sân bay quốc tế Bali
Both: "Welcome to Bali, do you have nay plastic bags to declare?"
"Chào mừng đến với Bali", "bạn có túi nilon để xuất trình không? "
(Laughter)
(Cười)
Om shanti shanti shanti om.
Chúc bình an.
Thank you.
Cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)