When I was in my 20s, I saw my very first psychotherapy client. I was a Ph.D. student in clinical psychology at Berkeley. She was a 26-year-old woman named Alex.
Keď som mala niečo cez 20 rokov, mala som psychoterapeutické sedenie so svojou prvou klientkou. Bola som doktorantkou klinickej psychológie na Berkeley. Ona mala 26 a volala sa Alex.
Now Alex walked into her first session wearing jeans and a big slouchy top, and she dropped onto the couch in my office and kicked off her flats and told me she was there to talk about guy problems. Now when I heard this, I was so relieved. My classmate got an arsonist for her first client.
Alex prišla na svoje prvé sedenie v rifliach a veľkom rozťahanom tričku, zvalila sa na gauč v mojej kancelárii, odkopla balerínky z nôh a povedala, že sa potrebuje porozprávať o problémoch s chlapcami. Keď som to počula, neuveriteľne mi odľahlo. Prvý klient mojej spolužiačky bol podpaľač.
(Laughter)
(Smiech)
And I got a twentysomething who wanted to talk about boys. This I thought I could handle. But I didn't handle it. With the funny stories that Alex would bring to session, it was easy for me just to nod my head while we kicked the can down the road. "Thirty's the new 20," Alex would say, and as far as I could tell, she was right. Work happened later, marriage happened later, kids happened later, even death happened later. Twentysomethings like Alex and I had nothing but time.
A ja som mala dvadsaťročnú babu, ktorá chcela hovoriť o chlapcoch. Myslela som, že to zvládnem. Ale nezvládla som to. Popri zábavných príbehoch, ktoré mi Alex rozprávala bolo pre mňa jednoduché len tak prikyvovať hlavou, zatiaľ čo riešenie problému sa stále odďaľovalo. "Tridsiatka je nová dvadsiatka," zvykla hovoriť Alex, a podľa mňa mala pravdu. Práca prichádza neskôr, manželstvo prichádza neskôr, deti prichádzajú neskôr, dokonca aj smrť prichádza neskôr. Ľudia po dvadsiatke ako ja a Alex mali kopec času.
But before long, my supervisor pushed me to push Alex about her love life. I pushed back. I said, "Sure, she's dating down, she's sleeping with a knucklehead, but it's not like she's going to marry the guy." And then my supervisor said, "Not yet, but she might marry the next one. Besides, the best time to work on Alex's marriage is before she has one."
Ale čoskoro na mňa môj profesor začal tlačiť, aby som ja pritlačila na Alex ohľadom jej partnerov. Ale úplne som nesúhlasila. Povedala som: "Áno, strieda veľa chalanov, spáva s tupcom, ale veď sa zaňho predsa nejde vydať." A profesor mi povedal: "Teraz ešte nie, ale za toho ďalšieho možno áno. Okrem toho, najlepší čas, kedy môžeme pracovať na jej manželstve, je predtým, než ho bude mať."
That's what psychologists call an "Aha!" moment. That was the moment I realized, 30 is not the new 20. Yes, people settle down later than they used to, but that didn't make Alex's 20s a developmental downtime. That made Alex's 20s a developmental sweet spot, and we were sitting there, blowing it. That was when I realized that this sort of benign neglect was a real problem, and it had real consequences, not just for Alex and her love life but for the careers and the families and the futures of twentysomethings everywhere.
Psychológovia to volajú AHA moment. Vtedy som si uvedomila, že tridsiatka nie je nová dvadsiatka. Áno, ľudia sa usádzajú neskôr ako voľakedy, ale to neznamená, že Alexine dvadsiate roky by mali byť neproduktívne. To z nich spravilo skvelú príležitosť na rozvoj a my sme len tak pozerali a mrhali časom. Vtedy som si uvedomila, že ignorovanie tohto faktu bol skutočný problém a mal reálne následky nielen na Alex a jej milostný život, ale aj na kariéru, rodiny a budúcnosť všetkých dvadsiatnikov.
There are 50 million twentysomethings in the United States right now. We're talking about 15 percent of the population, or 100 percent if you consider that no one's getting through adulthood without going through their 20s first.
V Spojených štátoch amerických je práve teraz 50 miliónov dvadsiatnikov. Hovoríme o 15% obyvateľstva, alebo o 100%, ak pripustíme, že každý, kto prechádza dospelosťou,
(Laughter)
musí najprv prejsť svojimi dvadsiatimi rokmi.
Raise your hand if you're in your 20s. I really want to see some twentysomethings here. Oh, yay! You are all awesome. If you work with twentysomethings, you love a twentysomething, you're losing sleep over twentysomethings, I want to see — Okay. Awesome, twentysomethings really matter.
Zdvihnite ruku, ak máte niečo cez dvadsať. Chcem tu vidieť nejakých dvadsiatnikov. Jéj, ste všetci skvelí. Ak pracujete s dvadsiatnikmi, milujete nejakého dvadsiatnika, nemôžete spávať kvôli nim, tak prosím... Okej. Super, dvadsiatnici sú skutočne dôležití.
So, I specialize in twentysomethings because I believe that every single one of those 50 million twentysomethings deserves to know what psychologists, sociologists, neurologists and fertility specialists already know: that claiming your 20s is one of the simplest, yet most transformative, things you can do for work, for love, for your happiness, maybe even for the world.
Venujem sa dvadsiatnikom, pretože verím, že každý jeden z tých 50 miliónov dvadsiatnikov si zaslúži vedieť to, čo psychológovia, sociológovia, neurológovia a odborníci na plodnosť už dávno vedia: Že klásť si požiadavky v dvadsiatich je jedna z tých najjednoduchších a zároveň najvýznamnejších vecí, ktoré môžete urobiť pre prácu, pre lásku, pre vaše šťastie a možno dokonca pre celý svet.
This is not my opinion. These are the facts. We know that 80 percent of life's most defining moments take place by age 35. That means that eight out of 10 of the decisions and experiences and "Aha!" moments that make your life what it is will have happened by your mid-30s. People who are over 40, don't panic. This crowd is going to be fine, I think. We know that the first 10 years of a career has an exponential impact on how much money you're going to earn. We know that more than half of Americans are married or are living with or dating their future partner by 30. We know that the brain caps off its second and last growth spurt in your 20s as it rewires itself for adulthood, which means that whatever it is you want to change about yourself, now is the time to change it. We know that personality changes more during your 20s than at any other time in life, and we know that female fertility peaks at age 28, and things get tricky after age 35. So your 20s are the time to educate yourself about your body and your options.
Toto nie je môj názor. Toto sú fakty. Vieme, že 80% udalostí, ktoré najviac ovplyvňujú náš život, sa odohrá pred 35. rokom. To znamená, že 8 z 10 skúseností, rozhodnutí a AHA momentov, ktoré ovplyvňujú váš život, sa odohrá do 35-ky. Tí, čo máte nad 40, len žiadnu paniku. Myslím, že tí, čo ste tu, budete v poriadku. Je známe, že prvých 10 rokov kariéry má veľký dopad na to, koľko budete neskôr zarábať. Vieme, že viac ako polovica Američanov je vydá alebo ožení, alebo žije či chodí so svojím budúcim partnerom predtým, ako majú 30. Vieme, že mozog končí svoj druhý a zároveň posledný významný rozvoj medzi 20. a 30. rokom, keďže sa pripravuje na dospelosť, čiže ak chcete čokoľvek na sebe zmeniť, teraz je ten najlepší čas. Vieme, že osobnosť človeka sa v dvadsiatych rokoch mení oveľa viac ako kedykoľvek inokedy počas života, a tiež vieme, že plodnosť ženy je najvyššia v jej 28. roku a že po 35. to je už náročnejšie. Takže v dvadsiatych rokoch je ten správny čas, aby ste spoznali vaše telo a vaše možnosti.
So when we think about child development, we all know that the first five years are a critical period for language and attachment in the brain. It's a time when your ordinary, day-to-day life has an inordinate impact on who you will become. But what we hear less about is that there's such a thing as adult development, and our 20s are that critical period of adult development.
Ak hovoríme o vývoji dieťaťa, všetci vieme, že prvých 5 rokov je rozhodujúcich pre rozvoj reči a mozgu. Vtedy má bežný, každodenný život enormný vplyv na to, kým sa staneme. Ale už sa toľko nehovorí o tom, že existuje vývoj k dospelosti, a že naše 20. roky sú tým dôležitým obdobím pre rozvoj dospelých.
But this isn't what twentysomethings are hearing. Newspapers talk about the changing timetable of adulthood. Researchers call the 20s an extended adolescence. Journalists coin silly nicknames for twentysomethings like "twixters" and "kidults."
Ale mladým ľuďom toto nehovoríme. Časopisy píšu o zmene životného štýlu dospelých. Vedci nazývajú 20. roky predĺženou pubertou. Novinári si pre dvadsiatnikov vymýšľajú prezývky ako "twixters" alebo "kidults" (detinskí dospelí).
(Laughing) It's true!
To je pravda.
As a culture, we have trivialized what is actually the defining decade of adulthood.
Celkovo, naša kultúra úplne podceňuje túto smerodajnú fázu dospelosti.
Leonard Bernstein said that to achieve great things, you need a plan and not quite enough time.
Leonard Bernstein povedal, že na to, aby sme niečo úžasné dosiahli potrebujeme plán a málo času.
(Laughing) Isn't that true?
Nie je to tak?
So what do you think happens when you pat a twentysomething on the head and you say, "You have 10 extra years to start your life"? Nothing happens. You have robbed that person of his urgency and ambition, and absolutely nothing happens.
Čo si myslíte, že sa asi tak stane, keď potľapkáte dvadsiatnika po pleci a poviete mu: "Ešte máš ďalších 10 rokov, aby si sa pripravil na život." ? Vôbec nič sa nestane. Práve ste pripravili toho človeka o pocit naliehavosti a jeho ambície, a absolútne nič sa nestane.
And then every day, smart, interesting twentysomethings like you or like your sons and daughters come into my office and say things like this: "I know my boyfriend's no good for me, but this relationship doesn't count. I'm just killing time." Or they say, "Everybody says as long as I get started on a career by the time I'm 30, I'll be fine."
A potom každý deň múdri a zaujímaví dvadsiatnici ako vy alebo ako váš syn či dcéra prichádzajú do mojej pracovne a vravia: "Viem, že môj chalan pre mňa nie je úplne najlepší, ale veď to nie je vážny vzťah. Len si tak užívam." Alebo: "Všetci vravia, že úplne stačí, ak sa svojej kariére začnem venovať tak pred tridsiatkou.
But then it starts to sound like this: "My 20s are almost over, and I have nothing to show for myself. I had a better résumé the day after I graduated from college." And then it starts to sound like this: "Dating in my 20s was like musical chairs. Everybody was running around and having fun, but then sometime around 30 it was like the music turned off and everybody started sitting down. I didn't want to be the only one left standing up, so sometimes I think I married my husband because he was the closest chair to me at 30."
Ale potom zrazu začnú hovoriť: "Mám skoro 30 a ešte som nič poriadne nedokázal. Keď som promoval, mal som zaujímavejší životopis ako teraz. A neskôr začnú hovoriť: "Randenie v mojich dvadsiatich bolo ako ten stoličkový tanec. Všetci tancovali okolo a bavili sa, a zrazu okolo tridsiatky akoby niekto vypol hudbu a všetci si utekali sadnúť. A ja som nechcela byť tá, čo ako jediná zostane stáť. A potom ma sem tam napadne, že som si vzala svojho muža len preto, že on sedel pri mne najbližšie, keď som mala 30."
Where are the twentysomethings here? Do not do that.
Kde tu máme dvadsiatnikov? Toto určite nerobte.
(Laughter)
Okay, now that sounds a little flip, but make no mistake, the stakes are very high. When a lot has been pushed to your 30s, there is enormous thirtysomething pressure to jump-start a career, pick a city, partner up, and have two or three kids in a much shorter period of time. Many of these things are incompatible, and as research is just starting to show, simply harder and more stressful to do all at once in our 30s.
Ok, asi to znie trochu tvrdo, ale nerobte tieto chyby, ide tu o veľa. Keď sa nechá všetko na poslednú chvíľu, po 30 vznikne obrovský tlak, a zrazu treba bleskovo začať kariéru, usadiť sa v nejakom meste, vybrať si partnera a mať 2 - 3 deti za veľmi krátky čas. Mnohé z týchto vecí sa nedajú dobre zladiť a ako dokazujú prieskumy, je oveľa tažšie a stresujúcejšie zvládnuť to všetko naraz po tridsiatke.
The post-millennial midlife crisis isn't buying a red sports car. It's realizing you can't have that career you now want. It's realizing you can't have that child you now want, or you can't give your child a sibling. Too many thirtysomethings and fortysomethings look at themselves, and at me, sitting across the room, and say about their 20s, "What was I doing? What was I thinking?" I want to change what twentysomethings are doing and thinking.
Kríza stredného veku v novom tisícročí neznamená, že si nemôžeš kúpiť rýchle červené auto. Znamená, že si si uvedomil, že nemôžeš mať prácu, ktorú teraz chceš. Že nemôžeš mať dieťa, po ktorom teraz túžiš, alebo že nie je čas na druhé dieťa. Tak strašne veľa tridsiatnikov a štyridsiatnikov sa spätne pozrie na seba a potom na mňa v mojej kancelárii, a povedia o svojich mladých časoch: "Čo som to robil? Čo som si myslel?" Chcem zmeniť to, čo
Here's a story about how that can go.
dvadsaťroční robia a o čom rozmýšľajú.
It's a story about a woman named Emma. At 25, Emma came to my office because she was, in her words, having an identity crisis. She said she thought she might like to work in art or entertainment, but she hadn't decided yet, so she'd spent the last few years waiting tables instead. Because it was cheaper, she lived with a boyfriend who displayed his temper more than his ambition. And as hard as her 20s were, her early life had been even harder. She often cried in our sessions, but then would collect herself by saying, "You can't pick your family, but you can pick your friends."
Mám pre vás jeden príbeh o tom, ako to môže vyzerať. Je to príbeh o žene menom Emma. Keď mala Emma 25, prišla do mojej kancelárie pretože, ako sama povedala, mala krízu identity. Vraj by možno rada pracovala s umením alebo v zábavnom priemysle, ale ešte sa úplne nerozhodla, a tak posledné roky strávila ako čašníčka. Keďže ju to vyšlo lacnejšie, bývala so svojím priateľom, ktorý viac ako svoje schopnosti dával najavo svoj hnev. Jej dvadsiate roky neboli najľahšie a jej detstvo bolo ešte ťažšie. Často na našich stretnutiach plakala, ale potom sa pozbierala a hovorila: "Rodinu si nevyberieš, ale priateľov áno."
Well one day, Emma comes in and she hangs her head in her lap, and she sobbed for most of the hour. She'd just bought a new address book, and she'd spent the morning filling in her many contacts, but then she'd been left staring at that empty blank that comes after the words "In case of emergency, please call ..." She was nearly hysterical when she looked at me and said, "Who's going to be there for me if I get in a car wreck? Who's going to take care of me if I have cancer?"
Jedného dňa Emma znovu prišla, stočila sa do klbka a skoro hodinu mi plakala. Práve si kúpila nový diár a celé ráno si vypĺňala kontaktmi. Ale potom sa zarazila, keď videla kolónku, ktorá nasleduje po fráze "V prípade núdze, volajte ... ." Bola skoro hysterická, keď sa na mňa pozrela a povedala: "Kto mi pomôže, ak by som mala autonehodu? Kto sa o mňa postará, ak by som dostala rakovinu?"
Now in that moment, it took everything I had not to say, "I will." But what Emma needed wasn't some therapist who really, really cared. Emma needed a better life, and I knew this was her chance. I had learned too much since I first worked with Alex to just sit there while Emma's defining decade went parading by.
V tej chvíli som sa musela veľmi premáhať, aby som nepovedala: "Ja." Lebo Emma nepotrebovala terapeuta, ktorému na nej veľmi záležalo. Emma potrebovala lepší život a ja som vedela, že teraz má šancu. Odkedy som pracovala s Alex, naučila som sa toho dosť na to, aby som tam len sedela, zatiaľ čo Emmina dôležitá dekáda len tak ubiehala.
So over the next weeks and months, I told Emma three things that every twentysomething, male or female, deserves to hear.
Preto som v nasledujúcich týždňoch a mesiacoch povedala Emme 3 veci, ktoré si každý dvadsaťročný, či už muž alebo žena, zaslúži počuť.
First, I told Emma to forget about having an identity crisis and get some identity capital. By "get identity capital," I mean do something that adds value to who you are. Do something that's an investment in who you might want to be next. I didn't know the future of Emma's career, and no one knows the future of work, but I do know this: Identity capital begets identity capital. So now is the time for that cross-country job, that internship, that startup you want to try. I'm not discounting twentysomething exploration here, but I am discounting exploration that's not supposed to count, which, by the way, is not exploration. That's procrastination. I told Emma to explore work and make it count.
Po prvé, povedala som jej, aby zabudla na nejakú krízu osobnosti, a získala osobnostný kapitál. Pod osobnostným kapitálom myslím veci, ktoré pridajú hodnotu tomu, kým ste. Investujte do niečoho, čo z vás spraví to, čím by ste chceli byť. Nevedela som, ako to bude s Emminou kariérou vyzerať a nikto nevidí do budúcnosti svojej práce, ale viem jedno: Osobnostný kapitál vytvára osobnostný kapitál. Takže teraz je ten správny čas ísť pracovať na druhý koniec krajiny, ísť na stáž alebo skúsiť založiť firmu, ktorú ste chceli. Neodsudzujem objavovanie dvadsaťročných, odsudzujem objavovanie, ktoré vám nič nedá, čo mimochodom, nie je objavovanie. Je to neustále odkladanie vecí na neskôr. Povedala som Emme, aby pre seba objavila zmysluplnú prácu.
Second, I told Emma that the urban tribe is overrated. Best friends are great for giving rides to the airport, but twentysomethings who huddle together with like-minded peers limit who they know, what they know, how they think, how they speak, and where they work. That new piece of capital, that new person to date almost always comes from outside the inner circle. New things come from what are called our weak ties, our friends of friends of friends. So yes, half of twentysomethings are un- or under-employed. But half aren't, and weak ties are how you get yourself into that group. Half of new jobs are never posted, so reaching out to your neighbor's boss is how you get that unposted job. It's not cheating. It's the science of how information spreads.
A že komunity rovnako zmýšľajúcich ľudí sa preceňujú. Dobrí kamaráti sú super, keď treba hodiť na letisko, ale dvadsiatnici, čo sa stále stretávajú s ľuďmi rovnakého názoru, sa obmedzujú v tom, koho poznajú, čo poznajú, ako myslia, rozprávajú a to, kde pracujú. Ten nový kúsok kapitálu, ten nový človek, s ktorým chodíte, takmer vždy príde z vonkajšieho prostredia, a nie zo skupiny. Nové veci prichádzajú od ľudí, tzv. "slabých väzieb" našich priateľov alebo kamarátov našich kamarátov. A áno, polovica dvadsiatnikov je nezamestnaná alebo podhodnotená. Ale tá druhá nie je, a práve "slabé väzby" sú cestou, ako sa dostať do tej správnej skupiny. Polovica pracovných pozícií nie je nikdy zverejnená, takže dostať sa k šéfovi vášho suseda je cestou, ako získať tú nezverejnenú pozíciu. Nie je to podvádzanie. Je to spôsob, akým sa šíria informácie.
Last but not least, Emma believed that you can't pick your family, but you can pick your friends. Now this was true for her growing up, but as a twentysomething, soon Emma would pick her family when she partnered with someone and created a family of her own. I told Emma the time to start picking your family is now.
A v neposlednom rade, Emma verila, že rodinu si síce nevyberáme, ale priateľov áno. Bola to pravda, v období, keď vyrastala, ale vo svojich 20. rokoch si Emma mala vybrať rodinu tým, že bude s niekým chodiť a potom si založí svoju vlastnú. Povedala som jej, že čas na výber rodiny je práve teraz.
Now you may be thinking that 30 is actually a better time to settle down than 20, or even 25, and I agree with you. But grabbing whoever you're living with or sleeping with when everyone on Facebook starts walking down the aisle is not progress. The best time to work on your marriage is before you have one, and that means being as intentional with love as you are with work. Picking your family is about consciously choosing who and what you want rather than just making it work or killing time with whoever happens to be choosing you.
Možno si teraz pomyslíte, že usadiť sa v 30 je oveľa lepšie ako v 20 alebo 25. A ja s vami súhlasím. Ale zobrať si hocikoho, s kým práve žijete alebo spávate keď sa vaši kamaráti na Facebooku začnú ženiť a vydávať, nie je riešenie. Najlepší čas, kedy môžete pracovať na svojom manželstve, je predtým, ako ho máte, čo znamená, pripraviť sa na vzťah tak ako aj na prácu. Založiť si rodinu znamená vedome si vybrať, koho a čo chcete a nie len udržiavať vzťah alebo zabíjať čas s hocikým, kto si vyberie vás.
So what happened to Emma? Well, we went through that address book, and she found an old roommate's cousin who worked at an art museum in another state. That weak tie helped her get a job there. That job offer gave her the reason to leave that live-in boyfriend. Now, five years later, she's a special events planner for museums. She's married to a man she mindfully chose. She loves her new career, she loves her new family, and she sent me a card that said, "Now the emergency contact blanks don't seem big enough."
Takže, čo sa stalo s Emmou? Prešli sme si jej diár a natrafili sme na sesternicu jej bývalej spolubývajúcej, ktorá pracovala v múzeu umenia v inom štáte. Vďaka tejto "slabej väzbe" si tam našla prácu. A vďaka tejto ponuke mala dôvod odísť od svojho priateľa. Dnes, 5 rokov neskôr, je organizátorkou špeciálnych akcií pre múzeá. Vzala si muža, ktorého si premyslene vybrala. Miluje svoju novú prácu, miluje svoju novú rodinu a minule mi poslala pohľadnicu so slovami: "Kolónka pre kontakty v prípade núdze sa teraz zdá byť krátka."
Now Emma's story made that sound easy, but that's what I love about working with twentysomethings. They are so easy to help. Twentysomethings are like airplanes just leaving LAX, bound for somewhere west. Right after takeoff, a slight change in course is the difference between landing in Alaska or Fiji. Likewise, at 21 or 25 or even 29, one good conversation, one good break, one good TED Talk, can have an enormous effect across years and even generations to come.
Vďaka Emminmu príbehu to vyzerá celkom jednoducho, ale práve preto zbožňujem pracovať s dvadsiatnikmi. Dá sa im pomôcť veľmi ľahko. Sú ako lietadlá, ktoré práve opustili L.A. a idú niekam na západ. Maličká zmena kurzu hneď po vzlietnutí ovplyvní to, či pristanú na Aljaške alebo na Fidži. A tak isto, v 21 alebo 25, ale aj v 29 jeden dobrý rozhovor, jedna pozitívna zmena, jedna dobrá TED prednáška, môžu mať obrovský vplyv na najbližšie roky, či dokonca generácie.
So here's an idea worth spreading to every twentysomething you know. It's as simple as what I learned to say to Alex. It's what I now have the privilege of saying to twentysomethings like Emma every single day: Thirty is not the new 20, so claim your adulthood, get some identity capital, use your weak ties, pick your family. Don't be defined by what you didn't know or didn't do. You're deciding your life right now.
Takže tu je myšlienka, ktorú stojí za to šíriť medzi všetkými dvadsiatnikmi, ktorých poznáte. Je to jednoduché, ako to, čo som sa naučila povedať Alex. A teraz mám výsadu hovoriť to dvadsiatnikom ako je Emma každý jeden deň: "30 nie je nová 20, takže buďte nároční na svoju dospelosť, získajte osobnostný kapitál, využívajte "slabé väzby", vyberte si rodinu. Nenechajte sa definovať tým, čo ste nevedeli alebo neurobili. O svojom živote rozhodujete práve teraz.
Thank you.
Ďakujem.
(Applause)
(potlesk)