Hello. My name is Matthew Williams, and I am a champion. I have won medals in three different sports and national games in Canada, competed at the international level in basketball and was proud to represent Canada on the world stage.
Xin chào. Tôi tên là Matthew Williams, và tôi là một nhà vô địch. Tôi giành được huy chương vàng ở ba bộ môn thể thao và bộ môn thi đấu quốc gia khác nhau ở Canada, thi đấu cấp độ quốc tế ở bộ môn bóng rổ và rất tự hào được đại diện cho Canada trên trường quốc tế.
(Applause)
(Vỗ tay)
I train five days a week for basketball and speed skating, work with top quality coaches and mental performance consultants to be at my best in my sport. By the way, all that is through Special Olympics. Does that change the way you think of me and my accomplishments?
Tôi tập luyện bóng rổ và trượt băng tốc độ năm ngày một tuần, làm việc với các huấn luyện viên hàng đầu và những nhà tư vấn về khả năng trí tuệ để đạt được phong độ tốt nhất trong bộ môn tôi tham gia. Tất cả những điều này tôi có được là nhờ Thế Vận Hội Đặc Biệt. Điều này có thay đổi cách nghĩ của bạn về tôi và thành tích tôi đạt được không?
The world does not see all people like me as champions. Not long ago, people like me were shunned and hidden away. There has been lots of change since Special Olympics began in 1968, but in too many cases, people with intellectual disabilities are invisible to the wider population. People use the r-word in front of me, and they think it doesn't matter. That's the word "retard" or "retarded" used in a derogatory manner. They're not thinking about how much it hurts me and my friends.
Thế giới không hề xem những người như tôi là những nhà vô địch. Cách đây không lâu, những người như tôi bị xa lánh và cách ly. Đã có nhiều thay đổi từ khi Thế Vấn Hội Đặc Biệt được thành lập vào năm 1968, nhưng trong nhiều trường hợp, những người bị khuyết tật trí tuệ trở nên vô hình với cộng đồng. Mọi người dùng từ ngữ xúc phạm trước mặt tôi nhưng họ cho là không sao. Đó là "retard" - người thiểu năng hay "retarded" - bị thiểu năng sử dụng nhằm xúc phạm người khác. Họ không hề nghĩ họ đã gây tổn thương tôi và những người bạn đến mức độ nào đâu.
I don't want you to think I'm here because I'm a charity case. I am here because there is still a big problem with the way many people see individuals with intellectual disabilities, or, too often, how they don't see them at all.
Tôi không muốn các bạn cho là tôi đến đây vì tôi là trường hợp cần giúp đỡ. Tôi có mặt ở đây vì vẫn còn nhiều bất ổn trong cách thức nhiều người nhìn nhận những cá nhân bị khuyết tật trí tuệ hoặc, thường thì họ không thèm nhìn nhận.
Did you know the World Games happened this year? I was one of over 6,500 athletes with intellectual disabilities from 165 countries who competed in LA. There was over 62,000 spectators watching opening ceremonies, and there was live coverage on TSN and ESPN. Did you even know that happened?
Các bạn có biết Thế Vận Hội Thế Giới diễn ra năm nay? Tôi là một trong hơn 6.500 vận động viên bị khuyết tật trí tuệ từ 165 đất nước đến tranh tài tại Los Angeles (LA). Có hơn 62.000 khán giả xem lễ khai mạc, và có phát sóng trực tiếp trên kênh TSN và ESPN. Các bạn thậm chí có biết chuyện đó không?
What do you think of when you see someone like me? I am here today to challenge you to look at us as equals.
Các bạn nghĩ gì khi nhìn thấy những người như tôi? Hôm nay tôi đến đây để thách thức các bạn nhìn nhận chúng tôi một cách bình đẳng.
Special Olympics transforms the self-identity of athletes with intellectual disabilities and the perceptions of everyone watching. For those of you who aren't familiar, Special Olympics is for athletes with intellectual disabilities. Special Olympics is separate from the Paralympics and Olympics. We offer high-quality, year round sports programs for people with intellectual disabilities that changes lives and perceptions. This movement has changed my life and those of so many others. And it has changed the way the world sees people with intellectual disabilities.
Thế Vận Hội Đặc Biệt biến đổi khả năng tự nhận thức của những vận động viên bị khuyết tật trí tuệ và nhận thức của những người xem. Đối với những ai không biết rõ, Thế Vận Hội Đặc Biệt dành cho những vận động viên bị khuyết tật trí tuệ. Thế Vận Hội Đặc Biệt khác với Thế Vận Hội và Thế Vận Hội dành cho Người Khuyết Tật Chúng tôi cung cấp các chương trình thể thao chất lượng cao, kéo dài quanh năm dành cho những người bị khuyết tật trí tuệ việc này làm thay đổi cuộc đời và nhận thức của nhiều người. Phong trào này đã thay đổi cuộc đời tôi và cuộc đời của rất nhiều người khác nữa. Đồng thời cũng làm thay đổi nhận thức của thế giới đối với những người bị khuyết tật trí tuệ.
I was born with epilepsy and an intellectual disability. Growing up, I played hockey until I was 12 years old. The older I got, the more I felt it was harder to keep up with everyone else, and I was angry and frustrated. For a while, I did not play any sports, didn't have many friends and felt left out and sad.
Tôi bị động kinh và khuyết tật trí tuệ bẩm sinh. Khi lớn lên, tôi chơi khúc côn cầu cho đến năm 12 tuổi. Càng lớn lên, tôi càng thấy khó khăn hơn để theo kịp mọi người, nên tôi cảm thấy giận dữ và bực tức. Có lúc, tôi không chơi thể thao gì cả, không giao du với bạn nhiều lắm cảm giác bị bỏ rơi và thấy buồn.
There was a time when people with intellectual disabilities were hidden away from society. No one thought they could participate in sports, let alone be a valued member of society. In the 1960s, Dr. Frank Hayden, a scientist at the University of Toronto, was studying the effects of regular exercise on the fitness levels of children with intellectual disabilities. Using rigorous scientific research, Dr. Hayden and other researchers came to the conclusion that it was simply the lack of opportunity to participate that caused their fitness levels to suffer.
Có một giai đoạn những người bị khuyết tật trí tuệ bị cách ly khỏi xã hội. Không ai cho rằng họ có thể chơi thể thao, huống chi là trở thành một thành viên có giá trị trong xã hội. Vào thập niên 1960, TS. Frank Hayden, một nhà khoa học tại Đại Học Toronto, nghiên cứu hiệu quả của việc tập thể dục thường xuyên lên mức độ khỏe mạnh của trẻ em bị khuyết tật trí tuệ. Khi sử dụng đến nghiên cứu khoa học chính xác, TS. Hayden và những nhà nghiên cứu khác rút ra kết luận rằng chỉ đơn giản do thiếu cơ hội được tham gia nên dẫn đến việc trẻ kém khỏe mạnh đi.
Lots of people doubted that people with intellectual disabilities could benefit from fitness programs and sports competition opportunities. But pioneers like Dr. Hayden and Eunice Kennedy Shriver, the founder of Special Olympics, persevered, and Special Olympics athletes have proved them right four and a half million times over.
Nhiều người nghi ngờ việc những người bị khuyết tật trí tuệ có thể hưởng lợi từ những chương trình rèn luyện thể trạng và cơ hội tham gia tranh tài ở các môn thể thao. Nhưng những nhà tiên phong như TS. Hayden và Eunice Kennedy Shriver, người sáng lập Thế Vận Hội Đặc Biệt, vẫn kiên trì, và các vận động viên Thế Vận Hội Đặc Biệt chứng minh là họ đã đúng gấp bốn triệu rưỡi lần.
(Applause)
(Vỗ tay)
Before I joined Special Olympics, I was nervous because I was young, shy, not confident and didn't have many friends. When I got there, though, everyone was very encouraging, supportive, and let me be myself without being judged. Now, I am a basketball player and speed skater who has competed at provincial, national games, and this year made it all the way to the World Summer Games in LA, where I was part of the first ever Canadian basketball team to compete at World Games.
Trước khi tham gia Thế Vận Hội Đặc Biệt, tôi hơi lo lắng vì tôi còn trẻ, nhút nhát, không tự tin và không có nhiều bạn bè cho lắm. Tuy nhiên, khi tôi đến tham gia, mọi người rất hay khuyến khích tôi, hỗ trợ tôi, và để tôi được là chính mình mà không hề phán xét. Hiện tại tôi là một cầu thủ bóng rổ và vận động viên trượt băng tôi đã thi đấu ở cấp độ tỉnh thành và quốc gia, và trong năm nay đã nỗ lực để lọt vào Thế Vận Hội Thế Giới Mùa Hè ở LA, ở đó tôi là thành viên của đội bóng rổ Canada đầu tiên từng được tham gia Thế Vận Hội Thế Giới.
(Applause)
(Vỗ tay)
I am one of more than four and a half million athletes around the globe, and I've heard so many similar stories. Being Special Olympics athletes restores our pride and dignity.
Tôi là một trong hơn bốn triệu rưỡi vận động viên trên thế giới, và tôi đã nghe nhiều câu chuyện tương tự. Trở thành vận động viên ở Thế Vận Hội Đặc Biệt giúp chúng tôi khôi phục lòng tự trọng và phẩm cách.
Special Olympics also addresses critical health needs. Studies have shown that, on average, men with intellectual disabilities die 13 years younger than men without, and women with intellectual disabilities die 20 years younger than women without. Special Olympics keeps us healthy by getting us active and participating in sport. Also, our coaches teach us about nutrition and health. Special Olympics also provides free health screening for athletes who have difficulty communicating with their doctor or accessing health care.
Thế Vận Hội Đặc Biệt cũng giúp giải quyết những nhu cầu sức khỏe quan trọng. Các cuộc nghiên cứu cho thấy rằng, trên trung bình, những người đàn ông bị khuyết tật trí tuệ chết sớm hơn 13 năm so với những người đàn ông bình thường, và những phụ nữ bị khuyết tật trí tuệ chết sớm hơn 20 năm so với những phụ nữ bình thường. Thế Vận Hội Đặc Biệt giúp chúng tôi khỏe mạnh bằng cách làm chúng tôi năng động và chơi thể thao. Các huấn luyện viên cũng dạy cho chúng tôi về dinh dưỡng và sức khỏe. Thế Vận Hội Đặc Biệt cũng cung cấp việc kiểm tra sức khỏe miễn phí cho những vận động viên gặp khó khăn trong giao tiếp với bác sĩ hoặc trong việc tiếp cận y tế.
At the 2015 World Summer Games, my Team Canada teammates and I played the Nigerian basketball team. The day before our game, the Nigerian basketball team went to the World Games Healthy Athlete screening, where seven of 10 members were given hearing aids for free and got to hear clearly for the first time.
Ở Thế Vận Hội Mùa Hè năm 2015, tôi và các đồng môn trong đội Canada chơi cho đội bóng rổ Nigeria. Ngày trước khi trận đấu diễn ra, đội bóng rổ Nigeria kiểm tra sức khỏe ở chương trình Vận Động Viên Khỏe Mạnh, bảy trong số mười thành viên được phát dụng cụ trợ thính miễn phí và đó là lần đầu tiên trong đời họ được nghe rất rõ.
(Applause)
(Vỗ tay)
The change in them was amazing. They were more excited, happy and confident, because their coach could vocally communicate with them. And they were emotional because they could hear the sounds of the basketball, the sounds of the whistle and the cheering fans in the stands -- sounds that we take for granted. Special Olympics is transforming more than just the athlete in their sport. Special Olympics is transforming their lives off the field. This year, research findings showed that nearly half of the adults in the US don't know a single person with an intellectual disability, and the 44 percent of Americans who don't have personal contact with intellectual disabilities are significantly less accepting and positive.
Sự thay đổi ở họ thật kỳ diệu. Họ trở nên hào hứng hơn, vui vẻ hơn và tự tin hơn vì huấn luyện viên có thể giao tiếp bằng lời nói với họ. Và họ rất xúc động vì được nghe âm thanh của bóng rổ, âm thanh của tiếng còi và tiếng khán giả cổ vũ trong khán đài -- những âm thanh mà chúng ta cho là hiển nhiên phải có. Thế Vận Hội Đặc Biệt không chỉ biến đổi vận động viên trong môn thể thao họ chọn. Thế Vận Hội Đặc Biệt còn làm thay đổi cuộc đời của họ ngoài sân cỏ. Năm nay, kết quả nghiên cứu cho thấy gần phân nửa số người lớn ở Mỹ không hề biết đến một người nào đó bị khuyết tật trí tuệ, và số lượng 44% người Mỹ không có bất kỳ mối liên hệ cá nhân nào với người khuyết tật trí tuệ là những người không dễ dàng chấp nhận và tích cực cho lắm.
Then there's the r-word, proving that people with intellectual disabilities are still invisible to far too many people. People use it as a casual term or an insult. It was tweeted more than nine million times last year, and it is deeply hurtful to me and my four and a half million fellow athletes around the planet. People don't think it's insulting, but it is. As my fellow athlete and global messenger John Franklin Stephens wrote in an open letter to a political pundit who used the r-word as an insult, "Come join us someday at Special Olympics. See if you walk away with your heart unchanged."
Rồi còn đó từ ngữ gây xúc phạm chứng tỏ rằng những người bị khuyết tật trí tuệ vẫn còn vô hình trong mắt rất nhiều người. Họ sử dụng từ đó một cách bình thường hay khi cần sỉ nhục ai đó. Năm ngoái, tổng số tweet nhắc đến chữ này là chín triệu lần, và điều này gây tổn thương sâu sắc cho tôi và hơn bốn triệu rưỡi vận động viên khác trên toàn cầu. Mọi người không cho rằng đó là xúc phạm, nhưng thực sự thì có. Như đồng vận động viên và sứ giả toàn cầu John Franklin Stephens đã viết trong bức thư ngỏ gửi tới một chuyên gia về chính trị, vị này đã dùng từ đó để xúc phạm, "Hãy tham gia Thế Vận Hội Đặc Biệt cùng chúng tôi. Thử xem ông có thể rời khỏi đây mà không có thay đổi gì trong tim mình."
(Applause)
(Vỗ tay)
This year, at the 2015 World Summer Games, people lined up for hours to get into the final night of powerlifting competition. So it was standing room only when my teammate Jackie Barrett, the Newfoundland Moose, deadlifted 655 pounds and lifted 611 pounds in the squat --
Năm nay, tại Thế Vận Hội Mùa Hè 2015, mọi người xếp hàng trong nhiều giờ chỉ để được vào xem đêm cuối cùng của cuộc thi cử tạ. Khán đài đông nghẹt khi đồng đội của tôi là Jackie Barrett, biệt danh "Chú Nai Xứ Newfoundland" nhấc tạ nặng 655 pound (khoảng 297 kg) và gánh tạ nặng 611 pound (khoảng 277 kg)
(Applause)
(Vỗ tay)
setting huge new records for Special Olympics. Jackie is a record holder among all powerlifters in Newfoundland -- not just Special Olympics, all powerlifters. Jackie was a huge star in LA, and ESPN live-tweeted his record-breaking lifts and were wowed by his performance.
anh đặt ra những kỷ lục khủng cho Thế Vận Hội Đặc Biệt. Jackie là người giữ kỷ lục trong số tất cả các vận động viên cử tạ ở Newfoundland không chỉ trong Thế Vận Hội Đặc Biệt, mà tất cả vận động viên cử tạ. Jackie là một ngôi sao lớn ở LA, và kênh ESPN đăng trực tiếp lên Twitter những cú nhấc tạ phá kỷ lục của Jack và khiến mọi người kinh ngạc với màn biểu diễn của anh.
Fifty years ago, few imagined individuals with intellectual disabilities could do anything like that. This year, 60,000 spectators filled the famous LA Memorial Coliseum to watch the opening ceremonies of World Games and cheer athletes from 165 countries around the world. Far from being hidden away, we were cheered and celebrated. Special Olympics teaches athletes to be confident and proud of themselves. Special Olympics teaches the world that people with intellectual disabilities deserve respect and inclusion.
Cách đây năm mươi năm, rất ít người hình dung những người khuyết tật trí tuệ có thể làm được những chuyện như vậy. Năm nay, 60.000 khán giả ngồi chật ních sân vận động LA Memorial nổi tiếng để xem lễ khai mạc Thế Vận Hội Thế Giới và cổ vũ vận các động viên đến từ 165 nước trên toàn thế giới. Trái ngược với việc bị cách ly, lúc này chúng tôi được cổ vũ và hoan nghênh. Thế Vận Hội Đặc Biệt dạy các vận động viên trở nên tự tin và tự hào về bản thân. Thế Vận Hội Đặc Biệt dạy cho thế giới rằng những người bị khuyết tật trí tuệ xứng đáng được tôn trọng và chấp nhận.
(Applause)
(Vỗ tay)
Now, I have dreams and achievements in my sport, great coaches, respect and dignity, better health, and I am pursuing a career as a personal trainer.
Hiện tại, tôi có những ước mơ và đạt được thành tích trong thể thao, có các huấn luyện viên tuyệt vời, được tôn trọng và có phẩm cách được khỏe mạnh hơn, và tôi đang theo đuổi sự nghiệp trở thành huấn luyện viên cá nhân.
(Applause)
(Vỗ tay)
I am no longer hidden, bullied and I am here doing a TED Talk.
Tôi không còn phải trốn, phải bị ăn hiếp và tôi đang có mặt ở đây diễn thuyết trên sân khấu TED.
(Applause)
(Vỗ tay)
The world is a different place because of Special Olympics, but there is still farther to go. So the next time you see someone with an intellectual disability, I hope you will see their ability. The next time someone uses the r-word near you, I hope you will tell them how much it hurts. I hope you will think about getting involved with Special Olympics.
Thế giới trở nên khác biệt nhờ vào Thế Vận Hội Đặc Biệt, nhưng vẫn còn rất nhiều thứ phải làm. Cho nên nếu lần tới bạn nhìn thấy ai đó bị khuyết tật trí tuệ, tôi hy vọng bạn thấy được khả năng của họ. Lần tới nếu ai đó xung quanh bạn sử dụng từ ngữ xúc phạm, bạn hãy cho họ biết nó gây tổn thương biết bao nhiêu. Tôi hy vọng bạn suy nghĩ tới việc tham gia Thế Vận Hội Đặc Biệt.
(Applause)
(Vỗ tay)
I would like to leave you with one final thought. Nelson Mandela said, "Sports has the power to change the world." Special Olympics is changing the world by transforming four and a half million athletes and giving us a place to be confident, meet friends, not be judged and get to feel like and be champions.
Tôi muốn chia sẻ với bạn thêm một ý cuối cùng. Nelson Mandela đã từng nói, "Thể thao có sức mạnh làm thay đổi thế giới" Thế Vận Hội Đặc Biệt đang làm thay đổi thế giới bằng cách biến đổi bốn triệu rưỡi vận động viên và cho chúng tôi một không gian để tự tin hơn, được gặp bạn bè, không bị phán xét được cảm giác và thực sự trở thành những nhà vô địch.
Thank you very much.
Cảm ơn các bạn rất nhiều.
(Applause)
(Vỗ tay)