If you take 10,000 people at random, 9,999 have something in common: their interests in business lie on or near the Earth's surface. The odd one out is an astronomer, and I am one of that strange breed. (Laughter) My talk will be in two parts. I'll talk first as an astronomer, and then as a worried member of the human race. But let's start off by remembering that Darwin showed how we're the outcome of four billion years of evolution. And what we try to do in astronomy and cosmology is to go back before Darwin's simple beginning, to set our Earth in a cosmic context.
Nếu bạn chọn 10 000 người bất kì, 9 999 người đều có điểm chung: Họ thích thú về những gì diễn ra trên và gần bề mặt Trái đất. Người còn lại, là nhà thiên văn. Và tôi là một trong những kẻ lạc loài đó. (Cười) Bài phát biểu của tôi gồm 2 phần. Đầu tiên với tư cách nhà thiên văn và sau đó với tư cách một công dân của xã hội loài người. Nhưng hãy bắt đầu bằng việc nhớ lại rằng Darwin đã chỉ ra chúng ta là kết quả của 4 tỉ năm tiến hóa như thế nào Và những gì chúng ta làm trong thiên văn học và vũ trụ học là quay ngược về trước khởi đầu quan trọng của Darwin để tìm hiểu Trái đất dưới góc độ vũ trụ.
And let me just run through a few slides. This was the impact that happened last week on a comet. If they'd sent a nuke, it would have been rather more spectacular than what actually happened last Monday. So that's another project for NASA. That's Mars from the European Mars Express, and at New Year. This artist's impression turned into reality when a parachute landed on Titan, Saturn's giant moon. It landed on the surface. This is pictures taken on the way down. That looks like a coastline. It is indeed, but the ocean is liquid methane -- the temperature minus 170 degrees centigrade. If we go beyond our solar system, we've learned that the stars aren't twinkly points of light. Each one is like a sun with a retinue of planets orbiting around it. And we can see places where stars are forming, like the Eagle Nebula. We see stars dying. In six billion years, the sun will look like that. And some stars die spectacularly in a supernova explosion, leaving remnants like that.
Để tôi giới thiệu một vài hình ảnh. Đây là va chạm xảy ra tuần rồi trên một sao chổi. Nếu họ gửi đến một quả bom hạt nhân, nó sẽ trông ngoạn mục hơn so với những gì xảy ra thứ hai vừa rồi Đây là một dự án khác của NASA. Đấy là sao Hỏa từ tàu vũ trụ Mars Express của châu Âu tại thời điểm năm mới Ấn tượng của nó đã trở thành hiện thực khi một chiếc dù hạ cánh xuống Titan, vệ tinh của sao Thổ. Nó đáp xuống bề mặt. Đây là bức ảnh chụp được khi nó hạ cánh. Trông giống như một bờ biển. Thực ra đại dương đó là metan lỏng, nhiệt độ -170 độ C. Nếu chúng ta rời xa hệ mặt trời, ta biết rằng vì sao không phải những điểm sáng lấp lánh. Mỗi ngôi sao như mặt trời với những hành tinh xoay xung quanh nó. Chúng ta có thể thấy những nơi mà những ngôi sao đang hình thành, như Tinh vân đại bàng. Chúng ta thấy những vì sao chết đi. Trong suốt 6 tỉ năm, mặt trời trông như thế này. Và một số vì sao chết đi rực rỡ trong một vụ nổ siêu tân tinh,
On a still bigger scale, we see entire galaxies of stars. We see entire ecosystems where gas is being recycled. And to the cosmologist, these galaxies are just the atoms, as it were, of the large-scale universe. This picture shows a patch of sky so small that it would take about 100 patches like it to cover the full moon in the sky. Through a small telescope, this would look quite blank, but you see here hundreds of little, faint smudges. Each is a galaxy, fully like ours or Andromeda, which looks so small and faint because its light has taken 10 billion light-years to get to us. The stars in those galaxies probably don't have planets around them. There's scant chance of life there -- that's because there's been no time for the nuclear fusion in stars to make silicon and carbon and iron, the building blocks of planets and of life. We believe that all of this emerged from a Big Bang -- a hot, dense state. So how did that amorphous Big Bang turn into our complex cosmos?
tạo ra những tàn dư thế này. Trong quy mô lớn hơn, ta thấy toàn bộ thiên hà Ta thấy toàn bộ hệ thống sinh thái nơi khí gas được tuần hoàn. Đối với nhà vũ trụ học, trong kích cỡ vũ trụ rộng lớn những thiên hà này chỉ là những nguyên tử. Bức ảnh này là một mảnh trên bầu trời. nhỏ tới mức cần 100 mảnh như vậy để bao quanh mặt trăng. Qua kính thiên văn nhỏ, nó trông như không có gì nhưng nó có hàng trăm đốm nhỏ và mờ. Mỗi đốm là một thiên hà, như Ngân Hà của chúng ta hay thiên hà Andromeda. vốn trông rất nhỏ và mờ, vì ánh sáng của chúng mất 10 tỉ năm để tới chỗ chúng ta. Những ngôi sao của các thiên hà có thể không có hành tinh xung quanh. Rất ít khả năng có sự sống, vì đã không có thời gian cho phản ứng nhiệt hạch ở những sao đó để tạo Silic, Cacbon và Sắt, những nền tảng của những hành tinh và của sự sống. Chúng ta tin rằng tất cả xuất hiện từ vụ nổ Big Bang, một trạng thái nóng và đặc. Vậy làm cách nào một Big bang vô định hình trở thành vũ trụ phức tạp của chúng ta?
I'm going to show you a movie simulation 16 powers of 10 faster than real time, which shows a patch of the universe where the expansions have subtracted out. But you see, as time goes on in gigayears at the bottom, you will see structures evolve as gravity feeds on small, dense irregularities, and structures develop. And we'll end up after 13 billion years with something looking rather like our own universe. And we compare simulated universes like that -- I'll show you a better simulation at the end of my talk -- with what we actually see in the sky. Well, we can trace things back to the earlier stages of the Big Bang, but we still don't know what banged and why it banged.
Tôi sẽ đưa ra một đoạn phim mô phỏng nhanh hơn thời gian thực 10^16 lần để cho thấy phần của vũ trụ, nơi sự giãn nở xảy ra Bạn sẽ thấy thời gian tính theo tỉ năm ở phía dưới bạn sẽ thấy cấu trúc đó tiến hóa cùng với tác động của trọng lực lên sự phát triển cấu trúc và bất thường về mật độ Và chúng ta dừng lại sau 13 tỉ năm với thứ trông khá giống vũ trụ của chúng ta. Và chúng ta so sánh những vũ trụ mô phỏng như vậy. Tôi sẽ đưa ra mô phỏng hay hơn vào cuối buổi, với gì mà ta thực sự thấy trên bầu trời. Chúng ta có thể truy ngược về thời điểm sớm hơn thời điểm của vụ nổ Big Bang nhưng vẫn không biết cái gì nổ và tại sao lại nổ.
That's a challenge for 21st-century science. If my research group had a logo, it would be this picture here: an ouroboros, where you see the micro-world on the left -- the world of the quantum -- and on the right the large-scale universe of planets, stars and galaxies. We know our universes are united though -- links between left and right. The everyday world is determined by atoms, how they stick together to make molecules. Stars are fueled by how the nuclei in those atoms react together. And, as we've learned in the last few years, galaxies are held together by the gravitational pull of so-called dark matter: particles in huge swarms, far smaller even than atomic nuclei. But we'd like to know the synthesis symbolized at the very top. The micro-world of the quantum is understood. On the right hand side, gravity holds sway. Einstein explained that. But the unfinished business for 21st-century science is to link together cosmos and micro-world with a unified theory -- symbolized, as it were, gastronomically at the top of that picture. (Laughter) And until we have that synthesis, we won't be able to understand the very beginning of our universe because when our universe was itself the size of an atom, quantum effects could shake everything.
Đây là thử thách đối với khoa học thế kỉ 21. Nếu nhóm nghiên cứu của tôi có một logo. nó sẽ là bức hình này, một ouroboros bạn có thế nhìn thấy thế giới vi mô phía bên trái. và thế giới lượng tử bên phải, vũ trụ quy mô lớn với những hành tinh, ngôi sao và thiên hà. Chúng ta biết vũ trụ là 1 thể thống nhất qua kết nối giữa trái và phải. Thế giới thường ngày được xác định bằng các nguyên tử, qua cách chúng gắn kết tạo nên những phân tử như thế nào. Các ngôi sao lấy năng lượng bằng cách những hạt nhân trong nguyên tử phản ứng với nhau Và như chúng ta biết gần đây, các thiên hà liên được kết với nhau. bởi sức hút của 1 thứ được gọi là vật chất tối: các hạt có trong hệ lớn, nhỏ hơn rất nhiều so với hạt nhân. Nhưng chúng ta muốn biết quá trình hình thành ban đầu. Thế giới vi mô của lượng tử đã được tìm hiểu. Một mặt, trọng trường tạo ảnh hưởng. Anhxtanh đã giải thích. Nhưng việc mà khoa học thế kỉ 21 chưa hoàn thành là kết nối vũ trụ và thế giới vi mô bằng 1 học thuyết thống nhất hình tượng hóa như về mặt ẩm thực ở phía trên bức tranh. (Cười) Và cho tới khi chúng ta có sự tổng hợp đó, ta không thể hiểu điểm bắt đầu của vũ trụ vì khi vũ trụ của chúng ta mang kích thước của một nguyên tử, ảnh hưởng của lượng tử sẽ làm rung chuyển mọi thứ.
And so we need a theory that unifies the very large and the very small, which we don't yet have. One idea, incidentally -- and I had this hazard sign to say I'm going to speculate from now on -- is that our Big Bang was not the only one. One idea is that our three-dimensional universe may be embedded in a high-dimensional space, just as you can imagine on these sheets of paper. You can imagine ants on one of them thinking it's a two-dimensional universe, not being aware of another population of ants on the other. So there could be another universe just a millimeter away from ours, but we're not aware of it because that millimeter is measured in some fourth spatial dimension, and we're imprisoned in our three. And so we believe that there may be a lot more to physical reality than what we've normally called our universe -- the aftermath of our Big Bang. And here's another picture. Bottom right depicts our universe, which on the horizon is not beyond that, but even that is just one bubble, as it were, in some vaster reality. Many people suspect that just as we've gone from believing in one solar system to zillions of solar systems, one galaxy to many galaxies, we have to go to many Big Bangs from one Big Bang, perhaps these many Big Bangs displaying an immense variety of properties.
Do đó chúng ta cần 1 học thuyết thống nhất thứ rất lớn và thứ rất nhỏ, điều mà ta chưa có. Một ý tưởng ngẫu nhiên và tôi sẽ liều lĩnh nói ra suy đoán bây giờ rằng Big Bang không phải là duy nhất. Một ý tưởng rằng vũ trụ 3 chiều này có thể là một phần của không gian đa chiều, giống như bạn hình dung trên những tờ giấy này. Bạn hình dung những con kiến trên 1 tờ nghĩ rằng đó là vũ trụ 2 chiều, không hề biết bất kì con kiến nào trên những tờ khác. Do đó có thể có vũ trụ khác chỉ cách ta một milimet, nhưng ta không biết đến nó vì một milimet ấy được đo trong chiều không gian thứ 4, và chúng ta bị giam cầm trong 3 chiều không gian. Vậy nên chúng ta tin rằng có thể có nhiều thực thể vật lý hơn so với vũ trụ mà ta biết, do hậu quả của Big Bang. Đây là một bức ảnh khác. Phía dưới bên phải là vũ trụ của chúng ta, theo chiều ngang thì chỉ có chừng đó, nhưng nó chỉ là một bong bóng, trong một thực tế lớn hơn. Nhiều người nghi ngờ nó vì niềm tin của chúng ta thay đổi từ 1 hệ mặt trời tới vô số hệ mặt trời, từ 1 thiên hà tới nhiều thiên hà, thay đổi từ 1 Big Bang thành nhiều Big Bang, và có lẽ những Big Bang đó có những đặc tính rất phong phú.
Well, let's go back to this picture. There's one challenge symbolized at the top, but there's another challenge to science symbolized at the bottom. You want to not only synthesize the very large and the very small, but we want to understand the very complex. And the most complex things are ourselves, midway between atoms and stars. We depend on stars to make the atoms we're made of. We depend on chemistry to determine our complex structure. We clearly have to be large, compared to atoms, to have layer upon layer of complex structure. We clearly have to be small, compared to stars and planets -- otherwise we'd be crushed by gravity. And in fact, we are midway. It would take as many human bodies to make up the sun as there are atoms in each of us. The geometric mean of the mass of a proton and the mass of the sun is 50 kilograms, within a factor of two of the mass of each person here. Well, most of you anyway. The science of complexity is probably the greatest challenge of all, greater than that of the very small on the left and the very large on the right. And it's this science, which is not only enlightening our understanding of the biological world, but also transforming our world faster than ever. And more than that, it's engendering new kinds of change.
Giờ hãy quay lại bức hình này. Có một kí hiệu khó ở phía trên, và một thách thức khác được kí hiệu ở phía dưới Ta không chỉ muốn tìm hiểu thứ rất lớn và rất nhỏ, mà chúng ta còn muốn tìm hiểu những thứ rất phức tạp. Thứ phức tạp nhất là chính chúng ta, trung gian giữa những nguyên tử và những ngôi sao. Dựa vào ngôi sao để tạo ra nguyên tử tạo thành ta. Ta dựa vào hóa học để tìm hiểu cấu trúc phức tạp của mình. Ta rõ ràng rất lớn, nếu so với nguyên tử, có nhiều lớp chồng lên nhau tạo cấu trúc phức tạp. Ta rõ ràng rất nhỏ, nếu so với ngôi sao và hành tinh nếu không ta đã bị trọng trường nghiền nát. Thực tế, ta là trung gian. Sẽ cần rất nhiều cơ thể người để lấp đầy mặt trời như cần nhiều nguyên tử trong cơ thể. Trung bình hình học của khối lượng một proton và khối lượng mặt trời là 50 kg, bằng 2 lần khối lượng mỗi người ở đây. Vâng, hầu hết các bạn. Khoa học của sự phức tạp là thách thức lớn hơn cả, lớn hơn những thứ rất nhỏ bên trái và những thứ rất lớn bên phải. Và chính khoa học không chỉ khai sáng kiến thức về thế giới sinh vật mà còn biến chuyển thế giới nhanh hơn bao giờ hết. Hơn nữa, nó tạo ra thay đổi chưa từng thấy.
And I now move on to the second part of my talk, and the book "Our Final Century" was mentioned. If I was not a self-effacing Brit, I would mention the book myself, and I would add that it's available in paperback.
Và giờ tôi sẽ nói sang phần hai, đề cập tới cuốn sách "Thế kỉ cuối cùng". Nếu tôi không khiêm tốn, tôi đã tự đề cập tới cuốn sách của chính mình và tôi muốn nói thêm rằng nó là một loại sách rẻ tiền.
(Laughter)
(Cười)
And in America it was called "Our Final Hour" because Americans like instant gratification.
Ở Mỹ, nó được gọi là "Giờ phút cuối cùng" vì người Mỹ thích niềm vui ngay tức thì.
(Laughter)
(Cười)
But my theme is that in this century, not only has science changed the world faster than ever, but in new and different ways. Targeted drugs, genetic modification, artificial intelligence, perhaps even implants into our brains, may change human beings themselves. And human beings, their physique and character, has not changed for thousands of years. It may change this century. It's new in our history. And the human impact on the global environment -- greenhouse warming, mass extinctions and so forth -- is unprecedented, too. And so, this makes this coming century a challenge. Bio- and cybertechnologies are environmentally benign in that they offer marvelous prospects, while, nonetheless, reducing pressure on energy and resources. But they will have a dark side. In our interconnected world, novel technology could empower just one fanatic, or some weirdo with a mindset of those who now design computer viruses, to trigger some kind on disaster. Indeed, catastrophe could arise simply from technical misadventure -- error rather than terror. And even a tiny probability of catastrophe is unacceptable when the downside could be of global consequence.
Nhưng viễn cảnh của tôi là trong thế kỉ này, khoa học không chỉ biến đổi thế giới nhanh hơn bao giờ hết, mà còn bằng những cách mới mẻ và khác biệt. Thuốc đặc trị, biến đổi gen, trí tuệ nhân tạo, có lẽ đã in sâu trong tâm trí chúng ta, và có lẽ thay đổi cả loài người. Thể chất và tính cách con người đã không đổi trong hàng ngàn năm. Nhưng có thể sẽ thay đổi trong thể kỉ này. Đó là lịch sử mới của chúng ta. Và tác động của con người tới môi trường-hiệu ứng nhà kính, đại tuyệt chủng...cũng chỉ mới xảy ra. Do vậy, đó là thách thức của thế kỉ. Công nghệ sinh học và công nghệ mạng tác động tốt tới môi trường chúng tạo ra những triển vọng tốt đẹp, đồng thời giảm áp lực lên năng lượng và tài nguyên. Nhưng chúng cũng có mặt xấu. Trong thế giới kết nối toàn cầu, công nghệ mới có thể tạo ra những người cuồng tín, hoặc những người kì quặc với tư duy của kẻ tạo ra virus máy tính, để kích ngòi tạo ra các loại thảm họa. Thực ra, thảm họa có thể đến từ rủi ro trong công nghệ hơn là khủng bố. Dù một phần nhỏ khả năng xảy ra thảm họa cũng là không chấp nhận được khi nhược điểm đó có thể nhân rộng toàn cầu.
In fact, some years ago, Bill Joy wrote an article expressing tremendous concern about robots taking us over, etc. I don't go along with all that, but it's interesting that he had a simple solution. It was what he called "fine-grained relinquishment." He wanted to give up the dangerous kind of science and keep the good bits. Now, that's absurdly naive for two reasons. First, any scientific discovery has benign consequences as well as dangerous ones. And also, when a scientist makes a discovery, he or she normally has no clue what the applications are going to be. And so what this means is that we have to accept the risks if we are going to enjoy the benefits of science. We have to accept that there will be hazards. And I think we have to go back to what happened in the post-War era, post-World War II, when the nuclear scientists who'd been involved in making the atomic bomb, in many cases were concerned that they should do all they could to alert the world to the dangers.
Thực tế, vài năm trước, Bill Joy đã viết một bài báo thể hiện lo lắng to lớn về robot thay thế con người v.v... Tôi không hoàn toàn đồng ý. nhưng thú vị là ông ấy đưa ra một giải pháp đơn giản Ông ấy gọi là "từ bỏ tinh tế". Ông ấy muốn từ bỏ khoa học nguy hiểm và tiếp tục những cái tốt. Nó thật ngớ ngẩn bởi 2 lí do. Đầu tiên, phát minh khoa học nào cũng có hệ quả tốt cũng như hệ quả xấu. Và khi nhà khoa học nghiên cứu, họ thường không biết ứng dụng này sẽ như thế nào. Có nghĩa là ta phải chấp nhận mạo hiểm nếu ta muốn tận hưởng thành quả khoa học. Ta phải chấp nhận rằng sẽ có rủi ro. Tôi nghĩ chúng ta phải xem lại những gì xảy ra ở thời chiến tranh, sau Thế chiến II, khi các nhà hạt nhân học nghiên cứu chế tạo bom nguyên tử, trong nhiều trường hợp ta cho rằng họ nên cảnh báo thế giới về mối nguy hiểm của nó.
And they were inspired not by the young Einstein, who did the great work in relativity, but by the old Einstein, the icon of poster and t-shirt, who failed in his scientific efforts to unify the physical laws. He was premature. But he was a moral compass -- an inspiration to scientists who were concerned with arms control. And perhaps the greatest living person is someone I'm privileged to know, Joe Rothblatt. Equally untidy office there, as you can see. He's 96 years old, and he founded the Pugwash movement. He persuaded Einstein, as his last act, to sign the famous memorandum of Bertrand Russell. And he sets an example of the concerned scientist. And I think to harness science optimally, to choose which doors to open and which to leave closed, we need latter-day counterparts of people like Joseph Rothblatt.
Và họ không chỉ lấy cảm hứng từ Einstein lúc trẻ, người phát minh thuyết tương đối, mà còn từ Einstein lúc già, biểu tượng trên poster và áo phông, người đã thất bại trong nỗ lực hợp nhất các định luật vật lý. Ông ấy hơi vội vã. Nhưng ông ấy là một la bàn về đạo đức- nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học còn lo ngại về những cánh tay kìm kẹp Và có lẽ người vĩ đại nhất còn sống là người mà tôi có vinh hạnh được biết, Joe Rothblatt. Văn phòng lộn xộn một cách cân xứng, như bạn thấy đấy. Ông 96 tuổi, và ông tìm ra chuyển động Pugwash Ông đã thuyết phục Einstein kí thông cáo nổi tiếng của Bertrand Russell. Và ông đã nêu gương cho các nhà khoa học. Tôi nghĩ rằng khai thác khoa học một cách tối ưu là chọn cánh cửa nào nên mở và nên đóng, Chúng ta cần những người như Joseph Rothblatt
We need not just campaigning physicists, but we need biologists, computer experts and environmentalists as well. And I think academics and independent entrepreneurs have a special obligation because they have more freedom than those in government service, or company employees subject to commercial pressure. I wrote my book, "Our Final Century," as a scientist, just a general scientist. But there's one respect, I think, in which being a cosmologist offered a special perspective, and that's that it offers an awareness of the immense future. The stupendous time spans of the evolutionary past are now part of common culture -- outside the American Bible Belt, anyway -- (Laughter) but most people, even those who are familiar with evolution, aren't mindful that even more time lies ahead.
Chúng ta không chỉ cần các nhà vật lý, mà còn cần nhà sinh học, chuyên gia máy tính và nhà môi trường học. Và tôi cho rằng viện nghiên cứu và các tổ chức độc lập có trách nhiệm đặc biệt vì họ tự do hơn so với công ty nhà nước, hoặc công ty mà nhân viên chịu áp lực thương mại. Tôi viết cuốn "Thế kỉ cuối cùng" với tư cách một nhà khoa học, chỉ là nhà khoa học thông thường. Nhưng có một lĩnh vực mà nhà vũ trụ học đưa ra góc nhìn đặc biệt và đó là cần có sự nhận biết về tương lai lớn lao. Sự kì diệu của lịch sử tiến hóa giờ là một phần văn hóa chung, vượt ra ngoài vành đai kinh thánh Mỹ (American Bible Belt) (Cười) Nhưng hầu hết mọi người, kể cả người quen thuộc với tiến hóa đều không để ý rằng thời gian trước mắt còn dài hơn.
The sun has been shining for four and a half billion years, but it'll be another six billion years before its fuel runs out. On that schematic picture, a sort of time-lapse picture, we're halfway. And it'll be another six billion before that happens, and any remaining life on Earth is vaporized. There's an unthinking tendency to imagine that humans will be there, experiencing the sun's demise, but any life and intelligence that exists then will be as different from us as we are from bacteria. The unfolding of intelligence and complexity still has immensely far to go, here on Earth and probably far beyond. So we are still at the beginning of the emergence of complexity in our Earth and beyond. If you represent the Earth's lifetime by a single year, say from January when it was made to December, the 21st-century would be a quarter of a second in June -- a tiny fraction of the year. But even in this concertinaed cosmic perspective, our century is very, very special, the first when humans can change themselves and their home planet.
Mặt trời xuất hiện từ 4.5 tỉ năm trước, nhưng phải mất 6 tỉ năm nữa mới đến lúc nhiên liệu cạn kiệt. Trên lược đồ tua nhanh thời gian, ta đang đi được nửa đường. Và sẽ mất 6 tỉ năm nữa trước khi điều đó xảy ra, và tất cả mọi thứ trên Trái Đất sẽ tan biến Có một xu hướng tưởng tượng rằng con người vẫn tồn tại chứng kiến mặt trời tiêu tàn, nhưng mọi sự sống và tri thức tồn tại lúc đó sẽ rất khác so với chúng ta, giống như chúng ta khác với vi khuẩn. Những tri thức và sự phức tạp còn cả quãng đường dài để đi, trên Trái đất và có thể cả bên ngoài. Do đó chúng ta vẫn đang ở thời kì đầu của sự phức tạp trên Trái Đất và ngoài không gian. Nếu bạn tính thời gian Trái Đất theo 1 năm, từ tháng một đến tháng mười hai, thì thế kỉ 21 đang là một phần tư giây trong tháng sáu, một phần vô cùng nhỏ trong năm. Nhưng dù trong quan điểm vũ trụ này, thì thế kỉ của chúng ta cũng rất đặc biệt, thế kỉ đầu tiên mà con người có thể thay đổi bản thân và hành tinh của họ.
As I should have shown this earlier, it will not be humans who witness the end point of the sun; it will be creatures as different from us as we are from bacteria. When Einstein died in 1955, one striking tribute to his global status was this cartoon by Herblock in the Washington Post. The plaque reads, "Albert Einstein lived here." And I'd like to end with a vignette, as it were, inspired by this image. We've been familiar for 40 years with this image: the fragile beauty of land, ocean and clouds, contrasted with the sterile moonscape on which the astronauts left their footprints. But let's suppose some aliens had been watching our pale blue dot in the cosmos from afar, not just for 40 years, but for the entire 4.5 billion-year history of our Earth. What would they have seen? Over nearly all that immense time, Earth's appearance would have changed very gradually. The only abrupt worldwide change would have been major asteroid impacts or volcanic super-eruptions. Apart from those brief traumas, nothing happens suddenly.
Như tôi đã nói, sẽ không có con người nào chứng kiển sự tàn lụi của mặt trời, mà đó là những sinh vật rất khác chúng ta như chúng ta khác vi khuẩn. Khi Einstein qua đời năm 1955, một sự tưởng nhớ toàn cầu tới ông là tranh hoạt hình này, làm bởi Herblock trên tờ Washington Post. "Albert Einstein đã từng sống ở đây" Và tôi muốn kết thức bằng một ảnh màu, lấy cảm hứng từ bức tranh này. Hình ảnh này đã trở nên quen thuộc trong 40 năm: vẻ đẹp mỏng manh của đất, biển và mây, đối nghịch với sự cằn cỗi trên mặt trăng nơi các nhà phi hành gia đã đặt chân tới. Nhưng thử hình dung người ngoài hành tinh đang nhìn chấm xanh đó từ vũ trụ rất xa, không chỉ trong 40 năm, mà cả 4.5 tỉ năm lịch sử Trái Đất. Họ đã thấy gì? Phần lớn quãng thời gian dài đó vẻ ngoài Trái đất đã thay đổi dần dần. Thay đổi đột ngột duy nhất là ảnh hưởng của tiểu hành tinh hoặc phun trào siêu núi lửa. Ngoại trừ những vết thương nhỏ đó, không có gì xảy ra bất ngờ.
The continental landmasses drifted around. Ice cover waxed and waned. Successions of new species emerged, evolved and became extinct. But in just a tiny sliver of the Earth's history, the last one-millionth part, a few thousand years, the patterns of vegetation altered much faster than before. This signaled the start of agriculture. Change has accelerated as human populations rose. Then other things happened even more abruptly. Within just 50 years -- that's one hundredth of one millionth of the Earth's age -- the amount of carbon dioxide in the atmosphere started to rise, and ominously fast.
Các lục địa trôi dạt. Băng bao phủ hình thành và tan biến, Tiếp sau là loài mới hình thành, tiến hóa rồi tuyệt chủng. Nhưng chỉ một mảnh nhỏ của lịch sử Trái đất, 1 phần triệu lịch sử, vài nghìn năm trở lại đây, thảm thực vật thay đổi nhanh hơn rất nhiều. Điều này đánh dấu sự xuất hiện của nông nghiệp. Dân số càng tăng thì sự thay đổi càng nhiều. Rồi một số hiện tượng xảy ra đột ngột. Trong vòng 50 năm - tức là một phần trăm của một phần triệu tuổi Trái đất- lượng CO2 trong khí quyển bắt đầu tăng, và tăng nhanh một cách đáng ngại.
The planet became an intense emitter of radio waves -- the total output from all TV and cell phones and radar transmissions. And something else happened. Metallic objects -- albeit very small ones, a few tons at most -- escaped into orbit around the Earth. Some journeyed to the moons and planets. A race of advanced extraterrestrials watching our solar system from afar could confidently predict Earth's final doom in another six billion years. But could they have predicted this unprecedented spike less than halfway through the Earth's life? These human-induced alterations occupying overall less than a millionth of the elapsed lifetime and seemingly occurring with runaway speed? If they continued their vigil, what might these hypothetical aliens witness in the next hundred years? Will some spasm foreclose Earth's future? Or will the biosphere stabilize? Or will some of the metallic objects launched from the Earth spawn new oases, a post-human life elsewhere?
Trái đất phát ra sóng radio cường độ mạnh- từ TV, điện thoại di động, và bộ truyền radar. Và một số hiện tượng khác: những vật thể kim loại - dù là nhỏ, chỉ nặng tới vài tấn- đã đi vào quỹ đạo quanh trái đất. Một số đã lên mặt trăng và các hành tinh. Một loài vật ngoài hành tinh nhìn hệ mặt trời của chúng ta từ xa có thể tự tin tiên đoán Trái đất sẽ chấm dứt trong 6 tỉ năm tới. Nhưng liệu họ có tiên đoán được sự tăng trưởng chưa từng có này ở chưa đến một nửa tuổi thọ Trái đất? Những tác động nhân tạo này Chiếm ít hơn 1 phần triệu thời gian trôi qua và có vẻ đang xuất hiện với tốc độ mã lực? Nếu chúng còn tiếp diễn như vậy liệu những người ngoài hành tinh giả định sẽ thấy gì trong 100 năm tới? Liệu có một "cơn co thắt" nào chấm dứt tương lai của Trái đất? hay sinh quyển sẽ trở nên bền vững? hoặc những vật thể kim loại phóng từ Trái đất sẽ tạo những ốc đảo hậu nhân sinh đâu đó?
The science done by the young Einstein will continue as long as our civilization, but for civilization to survive, we'll need the wisdom of the old Einstein -- humane, global and farseeing. And whatever happens in this uniquely crucial century will resonate into the remote future and perhaps far beyond the Earth, far beyond the Earth as depicted here. Thank you very much.
Khoa học của Einstein thời trẻ sẽ tiếp tục khi nền văn minh của chúng ta tồn tại, nhưng để nền văn minh tồn tại, ta cần sự uyên bác của Einstein khi già: nhân đạo, toàn cầu, và nhìn xa trông rộng. Và bất cứ thứ gì diễn ra trong thế kỉ tàn khốc này sẽ cộng hưởng tới tương lai và có lẽ ở cả ngoài xa Trái đất, xa Trải đất như thế này. Cảm ơn các bạn rất nhiều.
(Applause)
(Vỗ tay)