Πριν από δέκα χρόνια έγραψα ένα βιβλίο με τίτλο «Ο τελευταίος μας αιώνας;» Με ερωτηματικό. Οι εκδότες έκοψαν το ερωτηματικό. (Γέλια) Οι αμερικανοί εκδότες άλλαξαν τον τίτλο σε «Η Τελευταία μας Ώρα». Στους Αμερικάνους αρέσει η άμεση ικανοποίηση, και το αντίθετό της. (Γέλια)
Ten years ago, I wrote a book which I entitled "Our Final Century?" Question mark. My publishers cut out the question mark. (Laughter) The American publishers changed our title to "Our Final Hour." Americans like instant gratification and the reverse. (Laughter)
Και το θέμα μου είναι το εξής: Η Γη μας υπάρχει εδώ και 45 εκατομμύρια αιώνες αυτός εδώ όμως είναι ξεχωριστός - είναι ο πρώτος στον οποίο ένα είδος, το δικό μας, έχει το μέλλον του πλανήτη στα χέρια του. Σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας της Γης, οι απειλές προέρχονταν από τη φύση - ασθένειες, σεισμοί, αστεροειδείς και ούτω καθεξής - αλλά στο εξής, οι χειρότεροι κίνδυνοι προέρχονται από εμάς. Και τώρα δεν πρόκειται μόνο για την πυρηνική απειλή. Στον διασυνδεδεμένο κόσμο μας, η κατάρρευση δικτύων μπορεί να εξαπλωθεί παγκοσμίως. Οι εναέριες μεταφορές μπορούν να διαδώσουν πανδημίες παγκοσμίως μέσα σε λίγες μέρες. Και τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να διαδώσουν πανικό και φήμες κυριολεκτικά με την ταχύτητα του φωτός. Ανησυχούμε πάρα πολύ για μικρούς κινδύνους - απίθανες εναέριες συγκρούσεις, καργινογόνες ουσίες στα τρόφιμα, χαμηλές δόσεις ραδιενέργειας κ.ο.κ. - αλλά τόσο εμείς όσο και οι πολιτικοί μας ηγέτες βρίσκομαστε σε άρνηση πραγματικά καταστροφικών σεναρίων. Τα χειρότερα ευτυχώς δεν έχουν συμβεί ακόμη. Πράγματι, πιθανότατα δε θα συμβούν. Αν όμως ένα γεγονός είναι δυνητικά ολέθριο αξίζει να εκτιμηθεί ουσιαστικά για να εξασφαλιστούμε απέναντί του, ακόμη και αν είναι απίθανο, όπως ακριβώς στην ασφάλιση πυρός του σπιτιού μας.
And my theme was this: Our Earth has existed for 45 million centuries, but this one is special — it's the first where one species, ours, has the planet's future in its hands. Over nearly all of Earth's history, threats have come from nature — disease, earthquakes, asteroids and so forth — but from now on, the worst dangers come from us. And it's now not just the nuclear threat; in our interconnected world, network breakdowns can cascade globally; air travel can spread pandemics worldwide within days; and social media can spread panic and rumor literally at the speed of light. We fret too much about minor hazards — improbable air crashes, carcinogens in food, low radiation doses, and so forth — but we and our political masters are in denial about catastrophic scenarios. The worst have thankfully not yet happened. Indeed, they probably won't. But if an event is potentially devastating, it's worth paying a substantial premium to safeguard against it, even if it's unlikely, just as we take out fire insurance on our house.
Καθώς η επιστήμη προσφέρει μεγαλύτερη δύναμη και υποσχέσεις, η άλλη της πλευρά γίνεται όλο και πιο τρομαχτική. Γινόμαστε συνεχώς πιο ευάλωτοι. Μέσα σε λίγες δεκαετίες, εκατομμύρια θα έχουν τη δυνατότητα να καταχρώνται την εκρηκτικά αναπτυσσόμενη βιοτεχνολογία, όπως καταχρώνται σήμερα και την τεχνολογία του κυβερνοχώρου. Ο Φρήμαν Ντάισον, σε μια ομιλία στο TED προέβλεψε ότι τα παιδιά θα σχεδιάζουν και θα δημιουργούν νέους οργανισμούς με την ίδια ευκολία που η δική του γενιά έπαιζε με χημικές ενώσεις. Ίσως αυτό να βρίσκεται στα όρια της επιστημονικής φαντασίας, αλλά ακόμα και μέρος αυτού του σεναρίου να πραγματωθεί, η οικολογία μας, ακόμη και το είδος μας σίγουρα δε θα επιβιώσουν αλώβητα για πολύ. Για παράδειγμα, υπάρχουν κάποιοι οικο-εξτρεμιστές που θεωρούν ότι θα ήταν καλύτερο για τον πλανήτη, για την Γαία, αν υπήρχαν πολύ λιγότεροι άνθρωποι. Τι θα συμβεί όταν αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν κατακτήσει τεχνικές συνθετικής βιολογίας που θα είναι ευρέως διαδεδομένες μέχρι το 2050; Μέχρι τότε, κάποιοι άλλοι εφιάλτες επιστημονικής φαντασίας ίσως μεταπηδήσουν στην πραγματικότητα: ηλίθια ρομπότ που γίνονται ατίθασα, ή ένα δίκτυο που αναπτύσσει τη δική του νοημοσύνη μας απειλεί όλους.
And as science offers greater power and promise, the downside gets scarier too. We get ever more vulnerable. Within a few decades, millions will have the capability to misuse rapidly advancing biotech, just as they misuse cybertech today. Freeman Dyson, in a TED Talk, foresaw that children will design and create new organisms just as routinely as his generation played with chemistry sets. Well, this may be on the science fiction fringe, but were even part of his scenario to come about, our ecology and even our species would surely not survive long unscathed. For instance, there are some eco-extremists who think that it would be better for the planet, for Gaia, if there were far fewer humans. What happens when such people have mastered synthetic biology techniques that will be widespread by 2050? And by then, other science fiction nightmares may transition to reality: dumb robots going rogue, or a network that develops a mind of its own threatens us all.
Λοιπόν, μπορούμε να προφυλαχθούμε απ' αυτά με τη νομοθεσία; Σίγουρα θα πρέπει να προσπαθήσουμε, αλλά τέτοια εγχειρήματα είναι τόσο ανταγωνιστικά, τόσο παγκοσμιοποιημένα, και οδηγούνται τόσο πολύ από εμπορικές πιέσεις, που οτιδήποτε μπορεί να γίνει, θα γίνει κάπου, ό,τι κι αν λένε οι κανονισμοί. Είναι σαν τους νόμους για τα ναρκωτικά - προσπαθούμε, αλλά δεν μπορούμε. Και το παγκόσμιο χωριό θα έχει και τους τρελούς του χωριού, που θα έχουν παγκόσμιο βεληνεκές.
Well, can we guard against such risks by regulation? We must surely try, but these enterprises are so competitive, so globalized, and so driven by commercial pressure, that anything that can be done will be done somewhere, whatever the regulations say. It's like the drug laws — we try to regulate, but can't. And the global village will have its village idiots, and they'll have a global range.
Όπως έγραψα και στο βιβλίο μου, θα έχουμε μια ανώμαλη διαδρομή σε αυτόν τον αιώνα. Ίσως υπάρξουν οπισθοδρομήσεις στην κοινωνία μας - πράγματι, υπάρχει πιθανότητα 50% να έχουμε σοβαρότατη οπισθοδρόμηση. Υπάρχουν όμως εικάσιμα γεγονότα που θα μπορούσαν να είναι ακόμη χειρότερα, που θα μπορούσαν να εξαφανίσουν κάθε μορφή ζωής; Όταν εμφανίστηκε ένας νέος επιταχυντής σωματιδίων κάποιοι ρώτησαν ανήσυχα, αν θα μπορούσε να καταστρέψει τη Γη, ή ακόμη χειρότερα, να διαρρήξει τη δομή του σύμπαντος; Ευτυχώς μπορούσαν να δοθούν διαβεβαιώσεις. Εγώ και άλλοι επισημάναμε πως η φύση έχει πραγματοποιήσει τα ίδια πειράματα άπειρες φορές ήδη, μέσω συγκρούσεων κοσμικών ακτίνων. Όμως οι επιστήμονες έπρεπε σίγουρα να είναι επιφυλακτικοί με πειράματα που δημιουργούν συνθήκες χωρίς προηγούμενο στον φυσικό κόσμο. Οι βιολόγοι θα πρέπει να αποφεύγουν την απελευθέρωση πιθανά καταστροφικών γενετικά τροποποιημένων παθογόνων.
So as I said in my book, we'll have a bumpy ride through this century. There may be setbacks to our society — indeed, a 50 percent chance of a severe setback. But are there conceivable events that could be even worse, events that could snuff out all life? When a new particle accelerator came online, some people anxiously asked, could it destroy the Earth or, even worse, rip apart the fabric of space? Well luckily, reassurance could be offered. I and others pointed out that nature has done the same experiments zillions of times already, via cosmic ray collisions. But scientists should surely be precautionary about experiments that generate conditions without precedent in the natural world. Biologists should avoid release of potentially devastating genetically modified pathogens.
Και, ειρήσθω εν παρόδω, η ιδιαίτερη αποστροφή μας προ του κινδύνου πραγματικά υπαρξιακών καταστροφών εξαρτάται από ένα φιλοσοφικό και ηθικό ερώτημα, που είναι το εξής: Αναλογιστείτε δύο περιπτώσεις: Η περίπτωση Α εξαλείφει το 90% της ανθρωπότητας. Η περίπτωση Β εξαλείφει το 100%. Πόσο χειρότερη είναι η περίπτωση Β από την Α; Κάποιοι θα έλεγαν 10% χειρότερη. Οι απώλειες είναι 10% περισσότερες. Εγώ όμως ισχυρίζομαι ότι η Β είναι ασύγκριτα χειρότερη. Σαν αστρονόμος, δε μπορώ να πιστέψω ότι οι άνθρωποι αποτελούν το τέλος της ιστορίας. Βρισκόμαστε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια πριν από την έκρηξη του ηλίου, και το σύμπαν ίσως συνεχίσει να υπάρχει για πάντα, επομένως η εξέλιξη μετά τους ανθρώπους, εδώ στη Γη αλλά και πέρα από αυτή, μπορεί να διαρκέσει όσο και η δαρβινική διαδικασία που οδήγησε σε εμάς, αλλά και σε πολλά άλλα θαυμαστά. Και πράγματι, η εξέλιξη στο μέλλον θα συμβεί γρηγορότερα, σε μια τεχνολογική χρονοκλίμακα και όχι σε μια χρονοκλίμακα φυσικής επιλογής.
And by the way, our special aversion to the risk of truly existential disasters depends on a philosophical and ethical question, and it's this: Consider two scenarios. Scenario A wipes out 90 percent of humanity. Scenario B wipes out 100 percent. How much worse is B than A? Some would say 10 percent worse. The body count is 10 percent higher. But I claim that B is incomparably worse. As an astronomer, I can't believe that humans are the end of the story. It is five billion years before the sun flares up, and the universe may go on forever, so post-human evolution, here on Earth and far beyond, could be as prolonged as the Darwinian process that's led to us, and even more wonderful. And indeed, future evolution will happen much faster, on a technological timescale, not a natural selection timescale.
Εμείς λοιπόν σίγουρα, βλέποντας αυτά τα τεράστια διακυβεύματα δε θα πρέπει να αποδεχτούμε ούτε μία στο δισεκατομμύριο τον κίνδυνο η απάλειψη της ανθρωπότητας να αποκλείσει αυτή την τεράστια δυναμική. Κάποια από τα σενάρια που έχουν προβλεφτεί ίσως ανήκουν πράγματι στην επιστημονική φαντασία, κάποια άλλα όμως μπορεί να είναι ανησυχητικά πραγματικά. Είναι πολύ σημαντική η αρχή που λέει ότι το ανοίκειο δεν είναι το ίδιο με το απίθανο, μάλιστα γι' αυτόν τον λόγο στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ φτιάχνουμε ένα κέντρο μελέτης των τρόπων μετριασμού αυτών των υπαρξιακών κινδύνων. Φαίνεται πως αξίζει τον κόπο μόνο για κάποιους ανθρώπους να σκεφτούν γύρω από αυτές τις πιθανές καταστροφές. Και χρειαζόμαστε όση βοήθεια μπορεί να μας δοθεί από άλλους, διότι είμαστε διαχειριστές μιας πολύτιμης χλωμής γαλάζιας κουκκίδας μέσα στον απέραντο κόσμο, έναν πλανήτη με 50 εκατομμύρια αιώνες μπροστά του. Ας μην διακινδυνεύσουμε λοιπόν αυτό το μέλλον.
So we surely, in view of those immense stakes, shouldn't accept even a one in a billion risk that human extinction would foreclose this immense potential. Some scenarios that have been envisaged may indeed be science fiction, but others may be disquietingly real. It's an important maxim that the unfamiliar is not the same as the improbable, and in fact, that's why we at Cambridge University are setting up a center to study how to mitigate these existential risks. It seems it's worthwhile just for a few people to think about these potential disasters. And we need all the help we can get from others, because we are stewards of a precious pale blue dot in a vast cosmos, a planet with 50 million centuries ahead of it. And so let's not jeopardize that future.
Θα ήθελα να τελειώσω με ένα απόφθεγμα ενός μεγάλου επιστήμονα ονόματι Πήτερ Μένταγουαρ. Παραθέτω: «Οι καμπάνες που χτυπούν για την ανθρωπότητα είναι όπως οι κουδούνες των αλπικών βοοειδών. Είναι δεμένες στον σβέρκο μας, και θα είναι δικό μας το φταίξιμο αν δεν βγάζουν έναν γλυκό και μελωδικό ήχο».
And I'd like to finish with a quote from a great scientist called Peter Medawar. I quote, "The bells that toll for mankind are like the bells of Alpine cattle. They are attached to our own necks, and it must be our fault if they do not make a tuneful and melodious sound."
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
Thank you very much.
(Χειροκρότημα)
(Applause)