"Don't talk to strangers."
"Đừng nói chuyện với người lạ"
You have heard that phrase uttered by your friends, family, schools and the media for decades. It's a norm. It's a social norm. But it's a special kind of social norm, because it's a social norm that wants to tell us who we can relate to and who we shouldn't relate to. "Don't talk to strangers" says, "Stay from anyone who's not familiar to you. Stick with the people you know. Stick with people like you."
Bạn đã từng được nghe cụm từ này từ bạn bè, gia đình, trường học và truyền thông từ hàng thập kỷ nay rồi Đó là một quy tắc. Một quy tắc xã hội Nhưng là một loại quy tắc xã hội đặc biệt bởi vì quy tắc này muốn nói cho chúng ta biết rằng người nào chúng ta có thể giao kết và người nào thì không nên "Đừng nói chuyện với người lạ" và "Tránh xa những người mà bạn không quen biết" "Hãy chỉ gắn bó với những người bạn biết. Hãy chỉ làm bạn với những người như bạn"
How appealing is that? It's not really what we do, is it, when we're at our best? When we're at our best, we reach out to people who are not like us, because when we do that, we learn from people who are not like us.
Nghe thật bùi tai làm sao? Nhưng đó không thực sự là những điều chúng ta thường làm khi chúng ta muốn làm tốt nhất có thể, phải vậy không Khi chúng ta muốn làm tốt nhất có thể, chúng ta cố gắng vươn tới việc tiếp xúc với những người không như chúng ta bởi vì khi đó, chúng ta có thể học hỏi từ những người không giống mình.
My phrase for this value of being with "not like us" is "strangeness," and my point is that in today's digitally intensive world, strangers are quite frankly not the point. The point that we should be worried about is, how much strangeness are we getting?
Cụm từ tôi dành để nói về giá trị của việc làm quen với những người "không giống mình" là "cái lạ" và quan điểm của tôi là trong thời đại chuyên sâu số hóa ngày nay thì người lạ thực lòng mà nói không phải là vấn đề Điều mà chúng ta nên quan tâm là có bao nhiêu "cái lạ" mà chúng ta đang tiếp nhận?
Why strangeness? Because our social relations are increasingly mediated by data, and data turns our social relations into digital relations, and that means that our digital relations now depend extraordinarily on technology to bring to them a sense of robustness, a sense of discovery, a sense of surprise and unpredictability. Why not strangers? Because strangers are part of a world of really rigid boundaries. They belong to a world of people I know versus people I don't know, and in the context of my digital relations, I'm already doing things with people I don't know. The question isn't whether or not I know you. The question is, what can I do with you? What can I learn with you? What can we do together that benefits us both?
Tại sao là "cái lạ"? Bởi vì các mối quan hệ xã hội của chúng ta đang ngày càng bị trung gian bởi dữ liệu và các dữ liệu đã biến những mối quan hệ xã hội đó của chúng ta thành những mối quan hệ số và điều đó có nghĩa là những mối quan hệ số này giờ đây phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ điều mang đến cho chúng một cảm giác mãnh liệt một tính chất khám phá một tính chất bất ngờ và khó đoán Người lạ, tại sao không ? Bởi vì người lạ là một phần của thế giới với những giới hạn vô cùng cứng nhắc Họ thuộc về thế giới mà ở đó những người ta quen biết đối đầu những người ta không quen và trong ngữ cảnh các mối quan hệ số của mình tôi đang làm nhiều việc với những người không quen biết. Câu hỏi không phải là liệu tôi có biết bạn hay không mà phải là liệu tôi có thể làm gì cùng bạn? Tôi có thể cùng bạn học điều gì? Chúng ta có thể làm gì cùng nhau để tôi và bạn cùng có lợi?
I spend a lot of time thinking about how the social landscape is changing, how new technologies create new constraints and new opportunities for people. The most important changes facing us today have to do with data and what data is doing to shape the kinds of digital relations that will be possible for us in the future. The economies of the future depend on that. Our social lives in the future depend on that. The threat to worry about isn't strangers. The threat to worry about is whether or not we're getting our fair share of strangeness.
Tôi đã dành rất nhiều thời gian suy nghĩ về việc bức tranh xã hội đang thay đổi như thế nào, làm cách nào mà những công nghệ mới lại tạo ra những cản trở mới và cả những cơ hội mới cho mọi người. Những thay đổi quan trọng nhất mà chúng ta đang đối mặt ngày nay là phải làm việc với dữ liệu và điều mà dữ liệu đang làm để định hình các kiểu quan hệ số có thể được dành cho chúng ta trong tương lai Các nền kinh tế trong tương lai phụ thuộc vào điều đó Đời sống xã hội của chúng ta trong tương lai cũng phụ thuộc vào điều đó. Mối đe dọa cần quan tâm đến không phải người lạ Mối đe dọa cần quan tâm đến là liệu rằng chúng ta có đang dành cho những cái lạ một phần chia công bằng không
Now, 20th-century psychologists and sociologists were thinking about strangers, but they weren't thinking so dynamically about human relations, and they were thinking about strangers in the context of influencing practices. Stanley Milgram from the '60s and '70s, the creator of the small-world experiments, which became later popularized as six degrees of separation, made the point that any two arbitrarily selected people were likely connected from between five to seven intermediary steps. His point was that strangers are out there. We can reach them. There are paths that enable us to reach them. Mark Granovetter, Stanford sociologist, in 1973 in his seminal essay "The Strength of Weak Ties," made the point that these weak ties that are a part of our networks, these strangers, are actually more effective at diffusing information to us than are our strong ties, the people closest to us. He makes an additional indictment of our strong ties when he says that these people who are so close to us, these strong ties in our lives, actually have a homogenizing effect on us. They produce sameness.
Hiện nay, những nhà xã hội học và tâm lý học thế kỉ 20 suy nghĩ rất nhiều về người lạ nhưng họ không nghĩ một cách sâu sắc về những mối quan hệ giữa con người và họ nghĩ về người lạ trong bối cảnh nó có thể ảnh hưởng tới những thói quen. Stanley Milgram từ những năm 60, 70 người sáng lập của những thử nghiệm thế giới nhỏ mà sau này trở nên phổ biến như 6 cấp độ của sự riêng rẽ đã có quan điểm rằng bất kì 2 người được chọn ngẫu nhiên nào có khả năng kết nối được với nhau sau khoảng từ 5 đến 7 bước trung gian Quan điểm của ông là người lạ ở ngoài kia Chúng ta có thể tiếp cận họ. Có những con đường cho phép chúng ta tiếp cận họ Mark Granovetter, nhà xã hội học từ Stanford, trong một bài luận của ông vào năm 1973 có tên "Sức mạnh của những mối quan hệ lỏng lẻo" đưa ra quan điểm rằng những mối quan hệ lỏng lẻo này thuộc một phần của hệ thống các mối quan hệ của chúng ta, những người lạ này, lại thực sự hiệu quả hơn trong việc truyền bá thông tin đến chúng ta hơn là các mối quan hệ bền chặt, những người gần gũi với chúng ta. Ông viết một bài lý luận bổ sung phê phán những mối quan hệ gần gũi khi ông nói rằng những người này quá thân thiết với chúng ta, những mối quan hệ bền chặt này trong cuộc sống của chúng ta trên thực tế lại gây ra tác động đồng điệu hóa lên chúng ta. Chúng tạo ra sự tương đồng.
My colleagues and I at Intel have spent the last few years looking at the ways in which digital platforms are reshaping our everyday lives, what kinds of new routines are possible. We've been looking specifically at the kinds of digital platforms that have enabled us to take our possessions, those things that used to be very restricted to us and to our friends in our houses, and to make them available to people we don't know. Whether it's our clothes, whether it's our cars, whether it's our bikes, whether it's our books or music, we are able to take our possessions now and make them available to people we've never met. And we concluded a very important insight, which was that as people's relationships to the things in their lives change, so do their relations with other people. And yet recommendation system after recommendation system continues to miss the boat. It continues to try to predict what I need based on some past characterization of who I am, of what I've already done. Security technology after security technology continues to design data protection in terms of threats and attacks, keeping me locked into really rigid kinds of relations.
Tôi và các đồng nghiệp ở Intel đã dành một vài năm vừa qua nghiên cứu các con đường mà ở đó những nền tảng số đang định hình lại cuộc sống hàng ngày của chúng ta, những loại thói quen mới nào sẽ nảy sinh. Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến những loại hình nền tảng số cho phép chúng ta sử dụng lấy tài sản của mình, những thứ đã từng rất giới hạn, vốn chỉ dành cho chúng ta và bạn bè trong nhà của mình, và đặt chúng vào tầm với của những người không quen biết Cho dù đó là quần áo của chúng ta, xe cộ , cho dù đó là sách vở hay âm nhạc giờ đây chúng ta có thể kiểm soát những tài sản đó và cho phép những người chúng ta chưa từng gặp sử dụng chúng Và chúng tôi đã đi đến kết luận về một sự thực ngầm hiểu hết sức quan trọng đó là khi mối quan hệ của con người với những thứ trong cuộc sống của họ thay đổi, thì mối quan hệ của họ với người khác cũng thay đổi. Và hệ thống cảnh báo nối tiếp hệ thống cảnh báo tiếp tục để lỡ mất cơ hội Nó tiếp tục cố gắng tiên đoán điều tôi muốn dựa trên một vài đặc tính trong quá khứ rằng tôi là ai tôi đã làm những việc gì. Công nghệ bảo mật nối tiếp công nghệ bảo mật tiếp tục thiết kế bảo vệ dữ liệu trên phương diện những mối đe dọa và sự tấn công, kìm khóa tôi lại trong những kiểu quan hệ cứng nhắc
Categories like "friends" and "family" and "contacts" and "colleagues" don't tell me anything about my actual relations. A more effective way to think about my relations might be in terms of closeness and distance, where at any given point in time, with any single person, I am both close and distant from that individual, all as a function of what I need to do right now. People aren't close or distant. People are always a combination of the two, and that combination is constantly changing.
Những mối quan hệ kiểu "bạn bè" và "gia đình" và "liên lạc" và "đồng nghiệp" không nói lên được bất cứ điều gì về những mối liên hệ thực sự của tôi hiện nay. Một cách hiệu quả hơn khi nghĩ về những mối quan hệ của tôi có thể là trên phương diện sự gần gũi và khoảng cách ở đó tại bất kì điểm thời gian nào, với bất kì người nào đi nữa tôi cũng vừa thân thiết vừa xa cách với cá nhân đó, tất cả như một nhiệm vụ tôi cần làm ngay lập tức Con người không thân thiết hoặc xa lạ. Con người luôn là một sự kết hợp của cả hai, và sự kết hợp đó liên tục thay đổi
What if technologies could intervene to disrupt the balance of certain kinds of relationships? What if technologies could intervene to help me find the person that I need right now? Strangeness is that calibration of closeness and distance that enables me to find the people that I need right now, that enables me to find the sources of intimacy, of discovery, and of inspiration that I need right now. Strangeness is not about meeting strangers. It simply makes the point that we need to disrupt our zones of familiarity. So jogging those zones of familiarity is one way to think about strangeness, and it's a problem faced not just by individuals today, but also by organizations, organizations that are trying to embrace massively new opportunities. Whether you're a political party insisting to your detriment on a very rigid notion of who belongs and who does not, whether you're the government protecting social institutions like marriage and restricting access of those institutions to the few, whether you're a teenager in her bedroom who's trying to jostle her relations with her parents, strangeness is a way to think about how we pave the way to new kinds of relations. We have to change the norms. We have to change the norms in order to enable new kinds of technologies as a basis for new kinds of businesses.
Giả như công nghệ có thể can thiệp làm rối loạn sự cân bằng của một vài loại hình quan hệ? Giả như công nghệ có thể can thiệp để giúp tôi tìm được người mà tôi cần bây giờ? Cái lạ là sự định cỡ của thân thiết và xa cách cái mà cho phép tôi có thể tìm thấy người tôi cần ngay lúc này cái mà cho phép tôi có thể tìm thấy nguồn ngọn của sự thân thiết sự khám phá, và sự khơi gợi cảm hứng mà tôi cần lúc này. Cái lạ không chỉ nói về việc gặp gỡ những người lạ. Nó chỉ đơn giản chỉ ra rằng chúng ta cần khuấy động những vùng quen thuộc của chúng ta. Vì thế nhảy ra khỏi những khu vực quen thuộc này là một cách để chúng ta suy nghĩ về cái lạ, và đó là một vấn đề không chỉ những cá nhân phải đối mặt hiện nay mà còn có cả các tổ chức, những tổ chức đang cố gắng nắm lấy hàng loạt các cơ hội mới. Cho dù đó là một đảng phái chính trị đang khăng khăng bảo vệ quyền lợi của mình về một khái niệm cực kỳ khắt khe về ai phù hợp và ai không, Cho dù đó là một chính quyền đang bảo vệ cho những lễ nghi xã hội như cưới xin và bó hẹp những lễ nghi này cho một số ít người Cho dù đó là một thiếu niên trong phòng ngủ của mình đang cố gắng đẩy mình ra khỏi mối quan hệ với cha mẹ, Cái lạ là một cách để suy nghĩ về cách chúng ta tìm con đường đến với những mối quan hệ mới. Chúng ta phải thay đổi các quy tắc. Chúng ta phải thay đổi các quy tắc để có thể khởi động những công nghệ mới như một nền tảng cho những loại hình công việc mới.
What interesting questions lie ahead for us in this world of no strangers? How might we think differently about our relations with people? How might we think differently about our relations with distributed groups of people? How might we think differently about our relations with technologies, things that effectively become social participants in their own right? The range of digital relations is extraordinary. In the context of this broad range of digital relations, safely seeking strangeness might very well be a new basis for that innovation.
Câu hỏi thú vị nào đăt ra phía trước cho chúng ta trong thế giới không người lạ này? Làm cách nào chúng ta có thể suy nghĩ khác đi về những mối quan hệ của mình với mọi người? Làm cách nào chúng ta có thể nghĩ khác đi về những mối quan hệ của mình với những nhóm người riêng rẽ? Làm cách nào chúng ta có thể nghĩ khác đi về những mối quan hệ của mình với công nghệ, những thứ thực sự đã trở thành một phần của xã hội theo cách mà nó phải như vậy? Phạm vi của những mối quan hệ số thì rộng lớn. Trong bối cảnh của mối quan hệ có phạm vi rộng như vậy, việc tìm kiếm cái lạ một cách an toàn rất có thể sẽ là nền tảng mới của phát minh này.
Thank you.
Cảm ơn
(Applause)
(Vỗ tay)