So I was trained to become a gymnast for two years in Hunan, China in the 1970s. When I was in the first grade, the government wanted to transfer me to a school for athletes, all expenses paid. But my tiger mother said, "No." My parents wanted me to become an engineer like them. After surviving the Cultural Revolution, they firmly believed there's only one sure way to happiness: a safe and well-paid job. It is not important if I like the job or not.
W prowincji Hunan, w 1970 roku przez dwa lata szkolono mnie na gimnastyczkę. Kiedy byłam w pierwszej klasie, rząd chciał mnie przenieść do szkoły dla sportowców, zagwarantowano pokrycie kosztów. Ale moja "tygrysia mama" powiedziała "nie". Rodzice chcieli, żebym, jak oni, została inżynierem. Po przetrwaniu rewolucji kulturalnej, wierzyli, że istnieje tylko jeden sposób na szczęście: bezpieczna i dobrze płatna praca. Nieważne czy lubi się pracę, czy nie.
But my dream was to become a Chinese opera singer. That is me playing my imaginary piano. An opera singer must start training young to learn acrobatics, so I tried everything I could to go to opera school. I even wrote to the school principal and the host of a radio show. But no adults liked the idea. No adults believed I was serious. Only my friends supported me, but they were kids, just as powerless as I was. So at age 15, I knew I was too old to be trained. My dream would never come true. I was afraid that for the rest of my life some second-class happiness would be the best I could hope for.
Ale moim marzeniem było zostać chińska śpiewaczką operową. Tu gram na wyimaginowanym fortepianie. Śpiewak operowy musi rozpocząć szkolenie za młodu, nauczyć się akrobatyki. Robiłam wszystko, żeby pójść do szkoły wokalnej. Nawet napisałam do dyrektora szkoły i gospodarza audycji radiowych. Ale dorosłym nie spodobał się mój pomysł. Nie wierzyli, że myślę o nim poważnie. Moi przyjaciele mnie wspierali, ale byli dziećmi, tak samo bezsilnymi jak ja. W wieku 15 lat , wiedziałam, że jestem już za stara na szkolenie. Moje marzenie nigdy się nie spełni. Bałam się, że do końca życia szczęście obywatela drugiej kategorii będzie wszystkim, co osiągnę.
But that's so unfair. So I was determined to find another calling. Nobody around to teach me? Fine. I turned to books.
To takie niesprawiedliwe. Byłam zdeterminowany, by znaleźć inne powołanie. Nie mam żadnego mentora? Trudno. Zaszyłam się w książkach.
I satisfied my hunger for parental advice from this book by a family of writers and musicians.["Correspondence in the Family of Fou Lei"]
Zaspokoiłam głód na rodzicielskie rady tą książką napisaną przez rodzinę literatów i muzyków. ["Korespondencja rodziny Fou Lei"]
I found my role model of an independent woman when Confucian tradition requires obedience.["Jane Eyre"]
Znalazłem wzór do naśladowania kobiety niezależnej, mimo że konfucjańska tradycja wymaga posłuszeństwa. ["Jane Eyre"]
And I learned to be efficient from this book.["Cheaper by the Dozen"]
A skuteczności nauczyła mnie ta książka. ["Fałszywa dwunastka"]
And I was inspired to study abroad after reading these.
A do nauki za granicą zainspirowały mnie te pozycje.
["Complete Works of Sanmao" (aka Echo Chan)] ["Lessons From History" by Nan Huaijin]
["Complete Works Sanmao" (aka Echo Chan)] ["Lessons From History" Nan Huaijin]
I came to the U.S. in 1995, so which books did I read here first? Books banned in China, of course. "The Good Earth" is about Chinese peasant life. That's just not convenient for propaganda. Got it. The Bible is interesting, but strange. (Laughter) That's a topic for a different day. But the fifth commandment gave me an epiphany: "You shall honor your father and mother." "Honor," I said. "That's so different, and better, than obey." So it becomes my tool to climb out of this Confucian guilt trap and to restart my relationship with my parents.
Przybyłam do USA w 1995 roku. Jakie książki przeczytałam najpierw? Książki zakazane w Chinach, oczywiście. "Łaskawa ziemia" jest o życiu chińskiej wsi. To nie wygodne dla propagandy. Biblia jest interesująca, ale dziwna. (Śmiech) Ale to temat na inny dzień. Jednak piąte przykazanie mnie oświeciło: "Czcij ojca swego i matkę swoją". "Czcij" pomyślałam. "To tak rożne i o niebo lepsze, niż bądź posłuszny". Znalazłam narzędzia, żeby wydostać się z pułapki konfucjańskiego poczucia winy i zdefiniowałam na nowo relację z rodzicami.
Encountering a new culture also started my habit of comparative reading. It offers many insights. For example, I found this map out of place at first because this is what Chinese students grew up with. It had never occurred to me, China doesn't have to be at the center of the world. A map actually carries somebody's view. Comparative reading actually is nothing new. It's a standard practice in the academic world. There are even research fields such as comparative religion and comparative literature.
Poznając nową kulturę, zaczęłam nałogowo czytać studia porównawcze. Oferują wiele ciekawych spostrzeżeń. Na przykład uważałam, że taka mapa jest błędna, bo chińscy uczniowie znają ją zupełnie inaczej. Nigdy nie przyszło mi do głowy, że Chiny niekoniecznie muszą być w centrum świata. Mapa faktycznie przedstawia czyjeś poglądy. Studia porównawcze nie są niczym nowym. To standard w świecie akademickim. Istnieją nawet rejony badań, studia porównawcze religii i literatury.
Compare and contrast gives scholars a more complete understanding of a topic. So I thought, well, if comparative reading works for research, why not do it in daily life too? So I started reading books in pairs. So they can be about people -- ["Benjamin Franklin" by Walter Isaacson]["John Adams" by David McCullough] -- who are involved in the same event, or friends with shared experiences. ["Personal History" by Katharine Graham]["The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life," by Alice Schroeder] I also compare the same stories in different genres -- (Laughter) [Holy Bible: King James Version]["Lamb" by Chrisopher Moore] -- or similar stories from different cultures, as Joseph Campbell did in his wonderful book.["The Power of Myth" by Joseph Campbell] For example, both the Christ and the Buddha went through three temptations. For the Christ, the temptations are economic, political and spiritual. For the Buddha, they are all psychological: lust, fear and social duty -- interesting.
Porównywanie i kontrastowanie dają badaczom pełniejszy obraz tematu. Pomyślałam, że jeśli studia porównawcze sprawdzają się w badaniach, czemu nie spróbować tego w życiu. Zaczęłam czytać książki parami. Mogły dotyczyć ludzi... ["Benjamin Franklin" Walter Isaacson] ["John Adams" David McCullough] Zaangażowanych w to samo wydarzenie, albo znajomymi mającymi wspólne doświadczenia. ["Personal History" Katharine Graham] ["The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life" Alice Schroeder] Porównywałam podobne historie w różnych gatunkach.(Śmiech) [Biblia Króla Jakuba] ["Baranek" Chrisopher Moore] Lub podobne historie różnych kultur, jak to zrobił Joseph Campbell w swojej wspaniałej pracy. ["Potęga mitu" Joseph Campbell] Na przykład, Buddę i Chrystusa poddano trzem kuszeniom. Pokusy Chrystusa były natury ekonomicznej, politycznej i duchowej. Pokusy Buddy jedynie psychologicznej: pożądanie, strach i obowiązek społeczny... Ciekawe.
So if you know a foreign language, it's also fun to read your favorite books in two languages. ["The Way of Chuang Tzu" Thomas Merton]["Tao: The Watercourse Way" Alan Watts] Instead of lost in translation, I found there is much to gain. For example, it's through translation that I realized "happiness" in Chinese literally means "fast joy." Huh! "Bride" in Chinese literally means "new mother." Uh-oh. (Laughter)
Znajomość języka obcego, to także zabawa, można czytać ulubione książki w dwóch językach. ["Droga Chuang Tzu" Thomas Merton] ["Tao Strumienia" Alan Watts] Zamiast strat w tłumaczeniach dostrzegłam, jak wiele można zyskać. Dzięki tłumaczeniom zdałam sobie sprawę, że "szczęście" w chińskim oznacza dosłownie "szybką radość". Huh! "Panna młoda" natomiast, "nową matkę". Oj oj. (Śmiech)
Books have given me a magic portal to connect with people of the past and the present. I know I shall never feel lonely or powerless again. Having a dream shattered really is nothing compared to what many others have suffered. I have come to believe that coming true is not the only purpose of a dream. Its most important purpose is to get us in touch with where dreams come from, where passion comes from, where happiness comes from. Even a shattered dream can do that for you.
Książki stały się dla mnie magicznym portalem, łączącym z ludźmi z przeszłości i teraźniejszości. Nigdy już nie będę się czuć samotna czy bezsilna. Niespełnione marzenie to nic w porównaniu do cierpień innych ludzi. Zdałam sobie sprawę, że spełnianie się nie jest jedynym celem marzeń. Najważniejsze, aby odnaleźć źródło marzeń Najważniejsze, aby odnaleźć źródło marzeń miejsce gdzie rodzi się pasja, skąd pochodzi szczęście. Może to sprawić nawet niespełnione marzenie.
So because of books, I'm here today, happy, living again with a purpose and a clarity, most of the time. So may books be always with you.
Dzięki książkom jestem tutaj dzisiaj, szczęśliwa, z jasnością celu w życiu, zazwyczaj. Niech książki będą z wami.
Thank you.
Dziękuję.
(Applause)
(Brawa)
Thank you. (Applause)
Dziękuję. (Brawa)
Thank you. (Applause)
Dziękujemy. (Oklaski)