Κρις Άντερσον: Είναι τόσο παράξενο. Το λογισμικό σου, το Linux, βρίσκεται σε εκατομμύρια υπολογιστές, και πιθανόν να τροφοδοτεί ένα μεγάλο μέρος του Διαδικτύου. Και νομίζω ότι υπάρχουν περίπου ενάμιση δισεκατομμύριο συσκευές Android σε λειτουργία εκεί έξω. Το λογισμικό σου βρίσκεται μέσα σε όλες αυτές. Είναι εκπληκτικό. Πρέπει να υπάρχει ένα τεράστιο επιτελείο λογισμικού που κινεί όλο αυτό. Έτσι πίστευα κι έμεινα άναυδος όταν είδα μια φωτογραφία του. Εννοώ ότι αυτό είναι το επιτελείο του Linux για όλον τον κόσμο.
Chris Anderson: This is such a strange thing. Your software, Linux, is in millions of computers, it probably powers much of the Internet. And I think that there are, like, a billion and a half active Android devices out there. Your software is in every single one of them. It's kind of amazing. You must have some amazing software headquarters driving all this. That's what I thought -- and I was shocked when I saw a picture of it. I mean, this is -- this is the Linux world headquarters.
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Λάινους Τόρβαλντς: Δεν λέει και πολλά. Οφείλω να ομολογήσω, το πιο ενδιαφέρον μέρος της φωτογραφίας, αυτό που προσέχουν οι περισσότεροι, είναι το γραφείο διάδρομος. Είναι το πιο ενδιαφέρον μέρος μέσα στο γραφείο μου και δεν το χρησιμοποιώ και πολύ πια. Νομίζω ότι αυτά τα δύο σχετίζονται.
Linus Torvalds: It really doesn't look like much. And I have to say, the most interesting part in this picture, that people mostly react to, is the walking desk. It is the most interesting part in my office and I'm not actually using it anymore. And I think the two things are related.
Ο τρόπος που εργάζομαι είναι... θέλω να μην έχω εξωτερικά ερεθίσματα. Μπορείτε να δείτε τους τοίχους, είναι σε ανοιχτό πράσινο. Μου είπαν ότι το βάζουν σε τοίχους ψυχιατρικών ιδρυμάτων.
The way I work is ... I want to not have external stimulation. You can kind of see, on the walls are this light green. I'm told that at mental institutions they use that on the walls.
(Γέλια)
(Laughter)
Είναι χρώμα που σε ηρεμεί, δεν είναι κάτι που σε διεγείρει.
It's like a calming color, it's not something that really stimulates you.
Δεν μπορείτε να δείτε τον υπολογιστή εδώ, βλέπετε μόνο την οθόνη, αλλά το βασικό που με ενοχλεί στον υπολογιστή μου -δεν χρειάζεται να είναι μεγάλος και ισχυρός, αν και μ' αρέσει- πρέπει να είναι τελείως αθόρυβος. Ξέρω ανθρώπους που εργάζονται στην Google και έχουν δικά τους μικρά κέντρα δεδομένων στο σπίτι, κι εμένα δεν μου αρέσει. Το γραφείο μου είναι το πιο βαρετό γραφείο που θα δείτε ποτέ. Και κάθομαι εκεί μόνος μέσα στην ησυχία. Αν έρθει η γάτα, κάθεται στην αγκαλιά μου. Και θέλω να ακούω το γουργούρισμα της γάτας, όχι τα ανεμιστηράκια του υπολογιστή.
What you can't see is the computer here, you only see the screen, but the main thing I worry about in my computer is -- it doesn't have to be big and powerful, although I like that -- it really has to be completely silent. I know people who work for Google and they have their own small data center at home, and I don't do that. My office is the most boring office you'll ever see. And I sit there alone in the quiet. If the cat comes up, it sits in my lap. And I want to hear the cat purring, not the sound of the fans in the computer.
ΚΑ: Είναι εκπληκτικό επειδή, αν και εργάζεσαι έτσι, μπορείς να διευθύνεις όλη αυτή την τεχνολογική αυτοκρατορία -είναι μια αυτοκρατορία- έτσι είναι μια θαυμάσια δήλωση για τη δύναμη του ανοιχτού κώδικα.
CA: So this is astonishing, because working this way, you're able to run this vast technology empire -- it is an empire -- so that's an amazing testament to the power of open source.
Πες μας πώς συνέλαβες την ιδέα του ανοικτού κώδικα και πώς αυτό σε οδήγησε στην εξέλιξη του Linux.
Tell us how you got to understand open source and how it lead to the development of Linux.
ΛΤ: Ακόμα δουλεύω μόνος. Πραγματικά, δουλεύω μόνος μέσα στο σπίτι μου, συχνά με το μπουρνούζι μου. Όταν εμφανιστεί κάποιος φωτογράφος, ντύνομαι καλά, για να βγαίνω με ρούχα.
LT: I mean, I still work alone. Really -- I work alone in my house, often in my bathrobe. When a photographer shows up, I dress up, so I have clothes on.
(Γέλια)
(Laughter)
Και πάντα έτσι δούλευα. Έτσι ξεκίνησα και το Linux επίσης. Δεν ξεκίνησα το Linux ως ένα ομαδικό εγχείρημα. Το άρχισα σαν ένα από μια σειρά πολλών σχεδίων που είχα κάνει εκείνη την εποχή για μένα, εν μέρει επειδή χρειαζόμουν τα τελικά αποτελέσματα, αλλά κυρίως επειδή απλώς απολάμβανα τον προγραμματισμό. Είχε να κάνει με το τέλος του ταξιδιού το οποίο, 25 χρόνια μετά, ακόμα δεν έχουμε φτάσει. Αλλά πραγματικά ήταν για το γεγονός ότι έψαχνα ένα εγχείρημα μόνος μου και πράγματι δεν υπήρχε ο ανοικτός κώδικας πουθενά στις προοπτικές μου.
And that's how I've always worked. I mean, this was how I started Linux, too. I did not start Linux as a collaborative project. I started it as one in a series of many projects I had done at the time for myself, partly because I needed the end result, but even more because I just enjoyed programming. So it was about the end of the journey, which, 25 years later, we still have not reached. But it was really about the fact that I was looking for a project on my own and there was no open source, really, on my radar at all.
Και αυτό που συνέβει... το πρόγραμμα αναπτύσσεται και γίνεται κάτι που θες να δείξεις στους ανθρώπους. Πραγματικά είναι σα να λέμε, «Ουάου, δείτε τι έφτιαξα!» Και πιστέψτε με, δεν ήταν τόσο υπέροχο τότε. Το έκανα δημόσια διαθέσιμο, και δεν ήταν καν ανοικτός κώδικας εκείνο τον καιρό. Ήταν πηγαίος κώδικας που ήταν ανοικτός αλλά δεν υπήρχε πρόθεση για χρήση της μεθοδολογίας ανοικτής πηγής που σκεφτόμαστε σήμερα για να το βελτιώσουμε. Ήταν μάλλον κάτι σαν, «Κοιτάξτε, το δούλευα για μισό χρόνο και θα ήθελα τα σχόλιά σας».
And what happened is ... the project grows and becomes something you want to show off to people. Really, this is more of a, "Wow, look at what I did!" And trust me -- it was not that great back then. I made it publicly available, and it wasn't even open source at that point. At that point it was source that was open, but there was no intention behind using the kind of open-source methodology that we think of today to improve it. It was more like, "Look, I've been working on this for half a year, I'd love to have comments."
Και άλλοι άνθρωποι με πλησίασαν. Στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι είχα ένα φίλο που ήταν υπέρ του ανοικτού κώδικα -κατά κύριο λόγο ονομαζόταν «δωρεάν λογισμικό» τότε- και αυτός ουσιαστικά με μύησε στην ιδέα ότι θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω τις άδειες ανοικτού κώδικα που υπήρχαν. Και το σκέφτηκα λίγο. Βασικά ανησυχούσα για τα εμπορικά συμφέροντα που προέκυπταν. Σίγουρα ένα από αυτά που απασχολούν τους περισσότερους νέους επιχειρηματίες είναι η ανησυχία ότι κάποιος πιθανόν να εκμεταλλευθεί το έργο τους, σωστά; Και αποφάσισα, «Δεν πειράζει!» Και -
And other people approached me. At the University of Helsinki, I had a friend who was one of the open source -- it was called mainly "free software" back then -- and he actually introduced me to the notion that, hey, you can use these open-source licenses that had been around. And I thought about it for a while. I was actually worried about the whole commercial interests coming in. I mean, that's one of the worries I think most people who start out have, is that they worry about somebody taking advantage of their work, right? And I decided, "What the hell?" And --
ΚΑ: Και κάποια στιγμή, κάποιος συνέβαλε κάποιον κώδικα που σκέφτηκες, «Ναι, αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον, εγώ δεν θα το είχα σκεφτεί. Αυτό μπορεί και να το βελτιώσει».
CA: And then at some point, someone contributed some code that you thought, "Wow, that really is interesting, I would not have thought of that. This could actually improve this."
ΛΤ: Δεν άρχισε καν από ανθρώπους που συνέβαλαν κώδικα, ήταν περισσότερο από ανθρώπους που συνέβαλαν ιδέες. Και μόνο το γεγονός ότι κάποιος άλλος εξετάζει το δικό σου εγχείρημα -είμαι βέβαιος ότι ισχύει και για άλλα αλλά σίγουρα ισχύει για τον κώδικα- ότι κάποιος άλλος ενδιαφέρεται για τον δικό σου κώδικα, τον εξετάζει αρκετά ώστε να σου στείλει ανατροφοδότηση και να σου δώσει ιδέες. Είχε τρομερή σημασία για μένα.
LT: It didn't even start by people contributing code, it was more that people started contributing ideas. And just the fact that somebody else takes a look at your project -- and I'm sure it's true of other things, too, but it's definitely true in code -- is that somebody else takes an interest in your code, looks at it enough to actually give you feedback and give you ideas. That was a huge thing for me.
Εκείνο τον καιρό ήμουν 21, άρα ήμουν νέος, αλλά ήδη έκανα προγραμματισμό σχεδόν για τη μισή ζωή μου. Και όλα τα εγχειρήματα πριν απ' αυτό ήταν εντελώς προσωπικά και ήταν κάτι εκπληκτικό όταν οι άνθρωποι άρχισαν να σχολιάζουν και να στέλνουν ανατροφοδότηση για τον κώδικά μου. Και πριν αρχίσουν να στέλνουν κώδικα, τότε νομίζω ήταν μία από τις υπέροχες στιγμές που είπα, «Λατρεύω τους άλλους ανθρώπους!» Μην με παρεξηγήσετε - δεν τα πάω καλά με την πολυκοσμία.
I was 21 at the time, so I was young, but I had already programmed for half my life, basically. And every project before that had been completely personal and it was a revelation when people just started commenting, started giving feedback on your code. And even before they started giving code back, that was, I think, one of the big moments where I said, "I love other people!" Don't get me wrong -- I'm actually not a people person.
(Γέλια)
(Laughter)
Βασικά δεν λατρεύω τους άλλους ανθρώπους -
I don't really love other people --
(Γέλια)
(Laughter)
Αλλά λατρεύω τους υπολογιστές, μου αρέσει πολύ να αλληλεπιδρώ με άλλους μέσω μηνυμάτων, γιατί σου δίνει κάποιου είδους ανοχή στο χρόνο απόκρισης. Αλλά μου αρέσει πολύ όταν άλλοι άνθρωποι ασχολούνται και σχολιάζουν το έργο μου. Και το ανέπτυξαν τόσο πολύ.
But I love computers, I love interacting with other people on email, because it kind of gives you that buffer. But I do love other people who comment and get involved in my project. And it made it so much more.
ΚΑ: Υπήρξε λοιπόν μια στιγμή που έβλεπες τι φτιαχνόταν και ξαφνικά άρχισε να απογειώνεται, και σκέφτηκες, «Για στάσου, αυτό όντως μπορεί να γίνει κάτι τεράστιο, όχι μόνο ένα προσωπικό έργο μου που παίρνει καλή ανατροφοδότηση, αλλά ένα τρομερό επίτευγμα σε όλον τον κόσμο της τεχνολογίας»;
CA: So was there a moment when you saw what was being built and it suddenly started taking off, and you thought, "Wait a sec, this actually could be something huge, not just a personal project that I'm getting nice feedback on, but a kind of explosive development in the whole technology world"?
ΛΤ: Όχι ακριβώς. Εννοώ ότι το σημαντικό σημείο για μένα δεν ήταν όταν γινόταν τεράστιο, ήταν όταν γινόταν μικρό. Η μεγάλη στιγμή για μένα ήταν που δεν ήμουν μόνος και υπήρχαν 10 ή ίσως 100 άνθρωποι που εμπλέκονταν σε αυτό - αυτό είχε μεγάλη σημασία. Μετά όλα πήγαν αρκετά σταδιακά. Το να πάω από τους 100 ανθρώπους στο ένα εκατομμύριο δεν λέει και πολλά - σε μένα. Μπορεί να είναι σημαντικό αν είσαι -
LT: Not really. I mean, the big point for me, really, was not when it was becoming huge, it was when it was becoming little. The big point for me was not being alone and having 10, maybe 100 people being involved -- that was a big point. Then everything else was very gradual. Going from 100 people to a million people is not a big deal -- to me. Well, I mean, maybe it is if you're --
(Γέλια)
(Laughter)
Αν θες να πουλήσεις τα αποτελέσματα τότε έχει τεράστια σημασία - για να μην παρεξηγηθώ. Αλλά αν σε ενδιαφέρει η τεχνολογία και σε ενδιαφέρει το εγχείρημα, το σημαντικό μέρος ήταν να βρεις την κοινότητα. Μετά η κοινότητα αυξανόταν σταδιακά. Και δεν υπήρξε ούτε μια στιγμή που είπα, «Ουάου, απογειώθηκε!» επειδή - εννοώ - χρειάστηκε κάποιο χρόνο σχετικά.
If you want to sell your result then it's a huge deal -- don't get me wrong. But if you're interested in the technology and you're interested in the project, the big part was getting the community. Then the community grew gradually. And there's actually not a single point where I went like, "Wow, that just took off!" because it -- I mean -- it took a long time, relatively.
ΚΑ: Όλοι οι τεχνολόγοι που μιλάω σου αποδίδουν τα εύσημα γιατί μεταμόρφωσες ριζικά τη δουλειά τους. Και δεν είναι μόνο το Linux, είναι κι αυτό που λέγεται Git, που είναι σύστημα διαχείρισης για εξέλιξη λογισμικού. Πες μας εν συντομία γι' αυτό και για τον δικό σου ρόλο.
CA: So all the technologists that I talk to really credit you with massively changing their work. And it's not just Linux, it's this thing called Git, which is this management system for software development. Tell us briefly about that and your role in that.
ΛΤ: Ένα από τα προβλήματα που είχαμε, και χρειάστηκε λίγο χρόνο για να φανεί, είναι όταν... Όταν περνάς από τους 10 ή 100 ανθρώπους που εργάζονται σε ένα σχέδιο και πας στους 10.000 ανθρώπους που - θέλω να πω, αυτή τη στιγμή είμαστε στη φάση που μόνο για τον πυρήνα, ασχολούνται 1.000 άνθρωποι για κάθε έκδοση και αυτό κάθε δύο με τρεις μήνες κατά προσέγγιση. Μερικοί από αυτούς δεν κάνουν πολλά. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που κάνουν πολύ μικρές αλλαγές.
LT: So one of the issues we had, and this took a while to start to appear, is when you ... When you grow from having 10 people or 100 people working on a project to having 10,000 people, which -- I mean, right now we're in the situation where just on the kernel, we have 1,000 people involved in every single release and that's every two months, roughly two or three months. Some of those people don't do a lot. There's a lot of people who make small, small changes.
Αλλά για να συντηρηθεί αυτό, το μέγεθος αλλάζει τον τρόπο συντήρησης. Και παιδευτήκαμε πάρα πολύ. Υπάρχουν ολόκληρα έργα που κάνουν μόνο συντήρηση του πηγαίου κώδικα. Το CVS ήταν το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο και μισούσα τρομερά το CVS και δεν ήθελα να το χρησιμοποιώ και δοκίμασα κάτι άλλο που ήταν τελείως διαφορετικό κι ενδιαφέρον και όλοι οι άλλοι το μίσησαν.
But to maintain this, the scale changes how you have to maintain it. And we went through a lot of pain. And there are whole projects that do only source-code maintenance. CVS is the one that used to be the most commonly used, and I hated CVS with a passion and refused to touch it and tried something else that was radical and interesting and everybody else hated.
ΚΑ: (Γελάει)
CA: (Laughs)
ΛΤ: Και βρισκόμασταν στο δύσκολο σημείο όπου είχαμε χιλιάδες ανθρώπους που ήθελαν να συμμετέχουν, αλλά κατά πολλές έννοιες εγώ ήμουν παράγων διακοπής, που δεν μπορούσα να το αυξήσω σε σημείο όπου θα μπορούσα να δουλέψω με χιλιάδες ανθρώπους.
LT: And we were in this bad spot, where we had thousands of people who wanted to participate, but in many ways, I was the kind of break point, where I could not scale to the point where I could work with thousands of people.
Έτσι λοιπόν το Git είναι το δεύτερο μεγάλο μου έργο που δημιουργήθηκε μόνο για να μπορέσω να συντηρήσω το πρώτο μεγάλο έργο μου. Και κυριολεκτικά δουλεύω έτσι. Δεν γράφω κώδικα για - καλά, γράφω κώδικα και για πλάκα - αλλά θέλω να γράφω κώδικα για κάτι σημαντικό έτσι κάθε ένα έργο που έκανα ποτέ ήταν κάτι που χρειαζόμουν και -
So Git is my second big project, which was only created for me to maintain my first big project. And this is literally how I work. I don't code for -- well, I do code for fun -- but I want to code for something meaningful so every single project I've ever done has been something I needed and --
ΚΑ: Άρα στην πραγματικότητα και το Linux και το Git προέκυψαν σχεδόν σαν απρόσμενες συνέπειες της επιθυμίας σου να μην χρειάζεται να δουλεύεις με πολλούς.
CA: So really, both Linux and Git kind of arose almost as an unintended consequence of your desire not to have to work with too many people.
ΛΤ: Απολύτως. Ναι.
LT: Absolutely. Yes.
(Γέλια)
(Laughter)
ΚΑ: Είναι εκπληκτικό. ΛΤ: Ναι.
CA: That's amazing. LT: Yeah.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Και όμως, εσύ είσαι ο άνθρωπος που μεταμόρφωσε την τεχνολογία όχι μόνο μία φορά αλλά δύο, και πρέπει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε το γιατί. Μας έδωσες μερικά στοιχεία, αλλά... Εδώ είναι μια παιδική σου φωτογραφία με έναν κύβο του Ρούμπικ. Ανέφερες ότι έκανες προγραμματισμό από 10 ή 11 χρονών, τη μισή σου ζωή.
And yet, you're the man who's transformed technology not just once but twice, and we have to try and understand why it is. You've given us some clues, but ... Here's a picture of you as a kid, with a Rubik's Cube. You mentioned that you've been programming since you were like 10 or 11, half your life.
Ήσουν μια ιδιοφυΐα στους υπολογιστές, ξέρεις, υπερσπασίκλας, ήσουν το αστέρι του σχολείου που έκανε τα πάντα; Πώς ήσουν ως παιδί;
Were you this sort of computer genius, you know, übernerd, were you the star at school who could do everything? What were you like as a kid?
ΛΤ: Ναι, νομίζω ότι ήμουν ο γνήσιος σπασίκλας. Εννοώ ήμουν... Δεν ήμουν άνθρωπος του κόσμου τότε. Αυτός είναι ο μικρότερος αδερφός μου. Σαφώς με ενδιέφερε περισσότερο ο κύβος του Ρούμπικ παρά ο μικρότερος αδερφός μου.
LT: Yeah, I think I was the prototypical nerd. I mean, I was ... I was not a people person back then. That's my younger brother. I was clearly more interested in the Rubik's Cube than my younger brother.
(Γέλια)
(Laughter)
Η μικρή μου αδερφή, που δεν είναι στη φωτογραφία, στις οικογενειακές συγκεντρώσεις -δεν είναι καμιά τεράστια οικογένεια, αλλά έχω μερικά ξαδέρφια- με προσφωνούσε εκ των προτέρων. Πριν μπω στο δωμάτιο θα έλεγε, «Λοιπόν. Αυτός είναι ο έτσι-κι-έτσι...» Επειδή δεν ήμουν - Ήμουν σπασίκλας. Μου άρεσαν οι υπολογιστές, τα μαθηματικά, η φυσική. Ήμουν καλός σ' αυτά. Δεν νομίζω ότι ήμουν κάτι ιδιαίτερο. Προφανώς, η αδερφή μου έλεγε ότι η μεγαλύτερη ιδιαίτερη ικανότητά μου ήταν ότι δεν τα παρατούσα.
My younger sister, who's not in the picture, when we had family meetings -- and it's not a huge family, but I have, like, a couple of cousins -- she would prep me beforehand. Like, before I stepped into the room she would say, "OK. That's so-and-so ..." Because I was not -- I was a geek. I was into computers, I was into math, I was into physics. I was good at that. I don't think I was particularly exceptional. Apparently, my sister said that my biggest exceptional quality was that I would not let go.
ΚΑ: Ωραία, να το δούμε αυτό επειδή έχει ενδιαφέρον. Δεν τα παρατούσες. Άρα δεν έχει σχέση με το ότι ήσουν σπασίκλας και έξυπνος, αλλά επειδή ήσουν... επίμονος;
CA: OK, so let's go there, because that's interesting. You would not let go. So that's not about being a geek and being smart, that's about being ... stubborn?
ΛΤ: Ήταν επειδή ήμουν επίμονος. Είναι κάπως σαν να ξεκινάς απλώς κάτι και να μην λες, «ΟΚ, τελείωσα, ας κάνουμε κάτι άλλο - Κοίτα: ωραίο!»
LT: That's about being stubborn. That's about, like, just starting something and not saying, "OK, I'm done, let's do something else -- Look: shiny!"
Και το βλέπω και σε πολλές άλλες απόψεις της ζωής μου. Ζούσα στη Σίλικον Βάλεϊ για επτά χρόνια. Κι εργαζόμουν στην ίδια εταιρία στη Σίλικον Βάλεϊ όλο αυτό το διάστημα. Αυτό είναι ανήκουστο. Δεν λειτουργεί έτσι η Σίλικον Βάλεϊ. Όλο το θέμα στη Σίλικον Βάλεϊ είναι οι άνθρωποι να αλλάζουν εργασίες έτσι για να υπάρχει ομοιογένεια. Και δεν είμαι τέτοιου είδους άνθρωπος.
And I notice that in many other parts in my life, too. I lived in Silicon Valley for seven years. And I worked for the same company, in Silicon Valley, for the whole time. That is unheard of. That's not how Silicon Valley works. The whole point of Silicon Valley is that people jump between jobs to kind of mix up the pot. And that's not the kind of person I am.
ΚΑ: Αλλά κατά την εξέλιξη του ίδιου του Linux αυτή η επιμονή σου μερικές φορές σε έφερε σε διαμάχη με άλλους. Πες μας λίγο γι' αυτό. Ήταν αυτό ουσιώδες για να διατηρηθεί η ποιότητα αυτού που φτιαχνόταν; Πώς θα περιγράψεις όσα έγιναν;
CA: But during the actual development of Linux itself, that stubbornness sometimes brought you in conflict with other people. Talk about that a bit. Was that essential to sort of maintain the quality of what was being built? How would you describe what happened?
ΛΤ: Δεν ξέρω αν είναι ουσιώδες. Για να επιστρέψω στο «Δεν είμαι άνθρωπος του κόσμου» - μερικές φορές είμαι επίσης... να το πούμε, «μυωπικός» όσον αφορά τα αισθήματα των άλλων, και μερικές φορές με κάνει να λέω πράγματα που πληγώνουν τους άλλους. Δεν είμαι υπερήφανος γι' αυτό.
LT: I don't know if it's essential. Going back to the "I'm not a people person," -- sometimes I'm also ... shall we say, "myopic" when it comes to other people's feelings, and that sometimes makes you say things that hurt other people. And I'm not proud of that.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Αλλά ταυτόχρονα είναι - έχω κόσμο που μου λέει πως πρέπει να είμαι καλός. Και μετά, όταν προσπαθώ να τους εξηγήσω ότι ίσως παραείσαι καλός, ίσως πρέπει να είσαι πιο επιθετικός, το βλέπουν σαν εγώ να μην είμαι καλός.
But, at the same time, it's -- I get people who tell me that I should be nice. And then when I try to explain to them that maybe you're nice, maybe you should be more aggressive, they see that as me being not nice.
(Γέλια)
(Laughter)
Θέλω να πω ότι είμαστε διαφορετικοί. Δεν είμαι άνθρωπος του κόσμου, δεν είμαι υπερήφανος γι' αυτό, αλλά είναι μέρος μου. Και κάτι που πραγματικά μ' αρέσει στον ελεύθερο κώδικα είναι ότι όντως επιτρέπει σε διαφορετικούς ανθρώπους να δουλεύουν μαζί. Δεν χρειάζεται να συμπαθούμε- και μερικές φορές πραγματικά δεν συμπαθούμε ο ένας τον άλλον. Πραγματικά - υπάρχουν πολύ έντονοι διαπληκτισμοί. Αλλά πραγματικά μπορείτε να βρείτε πράγματα που - ούτε συμφωνείτε ότι διαφωνείτε, απλά ενδιαφέρεστε για τελείως διαφορετικά πράγματα.
What I'm trying to say is we are different. I'm not a people person; it's not something I'm particularly proud of, but it's part of me. And one of the things I really like about open source is it really allows different people to work together. We don't have to like each other -- and sometimes we really don't like each other. Really -- I mean, there are very, very heated arguments. But you can, actually, you can find things that -- you don't even agree to disagree, it's just that you're interested in really different things.
Και επιστρέφοντας σε αυτό που είπα νωρίτερα ότι φοβάμαι πως οι έμποροι θα εκμεταλλευτούν το έργο σας, αποδείχθηκε, και μάλιστα πολύ γρήγορα, ότι αυτοί οι άνθρωποι του εμπορίου ήταν αξιαγάπητοι άνθρωποι. Κι έκαναν όλα εκείνα τα πράγματα που δεν με ένοιαζε καθόλου να κάνω, και είχαν τελείως διαφορετικούς στόχους. Και χρησιμοποίησαν τον ανοικτό κώδικα με τρόπους που δεν ήθελα να το κάνω εγώ. Αλλά καθώς ήταν ανοικτός κώδικας, μπορούσαν να το κάνουν, και τελικά λειτούργησε μια χαρά.
And coming back to the point where I said earlier that I was afraid of commercial people taking advantage of your work, it turned out, and very quickly turned out, that those commercial people were lovely, lovely people. And they did all the things that I was not at all interested in doing, and they had completely different goals. And they used open source in ways that I just did not want to go. But because it was open source they could do it, and it actually works really beautifully together.
Κι εγώ νομίζω ότι λειτουργεί παρόμοια. Πρέπει να έχεις τους ανθρώπους-ανθρώπους, αυτούς που επικοινωνούν, τους θερμούς και φιλικούς ανθρώπους οι οποίοι -
And I actually think it works the same way. You need to have the people-people, the communicators, the warm and friendly people who like --
(Γέλια)
(Laughter)
πράγματι θέλουν να σε αγκαλιάσουν και να σε βάλουν στην κοινότητα. Αλλά δεν είναι όλοι έτσι. Ούτε κι εγώ είμαι έτσι. Νοιάζομαι για την τεχνολογία. Αυτοί νοιάζονται για τη διεπαφή χρήστη (UI). Εγώ δεν θα έκανα UI ούτε αν πέθαινα. Εννοώ, αν είχα ναυαγήσει σε ένα νησί και ο μόνος τρόπος να φύγω ήταν να φτιάξω μια ωραία διεπαφή χρήστη, θα άφηνα τα κόκαλά μου εκεί.
really want to hug you and get you into the community. But that's not everybody. And that's not me. I care about the technology. There are people who care about the UI. I can't do UI to save my life. I mean, if I was stranded on an island and the only way to get off that island was the make a pretty UI, I'd die there.
(Γέλια)
(Laughter)
Έτσι υπάρχουν διαφορετικά είδη ανθρώπων, και δεν δικαιολογούμαι, προσπαθώ να εξηγήσω.
So there's different kinds of people, and I'm not making excuses, I'm trying to explain.
ΚΑ: Μου είπες την προηγούμενη εβδομάδα για κάποιο άλλο χαρακτηριστικό σου, που βρήκα πολύ ενδιαφέρον. Είναι μια έννοια που λέγεται γούστο.
CA: Now, when we talked last week, you talked about some other trait that you have, which I found really interesting. It's this idea called taste.
Έχω μερικές εικόνες εδώ. Νομίζω αυτό είναι ένα παράδειγμα κώδικα όχι ιδιαίτερα καλού γούστου, κι αυτή είναι καλύτερου γούστου, που κάποιος μπορεί να διακρίνει αμέσως. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των δύο;
And I've just got a couple of images here. I think this is an example of not particularly good taste in code, and this one is better taste, which one can immediately see. What is the difference between these two?
ΛΤ: Αυτό είναι λοιπόν - Πόσοι άνθρωποι εδώ έχουν όντως κάνει προγραμματισμό;
LT: So this is -- How many people here actually have coded?
ΚΑ: Ω, Θεέ μου.
CA: Oh my goodness.
ΛΤ: Σας εγγυώμαι ότι όλοι όσοι σήκωσαν χέρι έχουν φτιάξει κάτι που λέγεται λίστα απλής σύνδεσης. Και διδάσκεται - Αυτή είναι η πρώτη προσέγγιση, όχι πολύ καλού γούστου, βασικά φτιάχτηκε όπως διδάσκεται όταν αρχίζετε να κάνετε προγραμματισμό. Και δεν χρειάζεται να καταλαβαίνετε τον κώδικα.
LT: So I guarantee you, everybody who raised their hand, they have done what's called a singly-linked list. And it's taught -- This, the first not very good taste approach, is basically how it's taught to be done when you start out coding. And you don't have to understand the code.
Το πιο ενδιαφέρον μέρος για μένα είναι η τελευταία εντολή με IF. Επειδή σε μια λίστα απλής σύνδεσης αυτό προσπαθεί να αφαιρέσει από τη λίστα μια υπάρχουσα εγγραφή, και έχει διαφορά αν είναι η πρώτη εγγραφή ή μια εγγραφή στη μέση. Γιατί αν είναι η πρώτη εγγραφή, πρέπει να αλλάξεις τον δείκτη στην πρώτη εγγραφή. Αν είναι στη μέση, πρέπει να αλλάξεις τον δείκτη μιας προηγούμενης εγγραφής. Είναι δύο τελείως διαφορετικές περιπτώσεις.
The most interesting part to me is the last if statement. Because what happens in a singly-linked list -- this is trying to remove an existing entry from a list -- and there's a difference between if it's the first entry or whether it's an entry in the middle. Because if it's the first entry, you have to change the pointer to the first entry. If it's in the middle, you have to change the pointer of a previous entry. So they're two completely different cases.
ΚΑ: Κι αυτή είναι καλύτερη.
CA: And that's better.
ΛΤ: Αυτή είναι καλύτερη. Δεν έχει τη γραμμή εντολής με IF. Και δεν έχει σημασία - Δεν θέλω να καταλάβετε γιατί δεν έχει την εντολή IF, αλλά θέλω να καταλάβετε ότι κάποιες φορές βλέπεις ένα πρόβλημα διαφορετικά και θα το ξαναγράψεις ώστε η ειδική υπόθεση να φύγει να γίνει κανονική υπόθεση. Κι αυτός είναι καλός κώδικας. Αλλά αυτός είναι απλός κώδικας. Είναι βασική αρχή της πληροφορικής. Δεν είναι σημαντικό - παρότι οι λεπτομέρειες είναι σημαντικές.
LT: And this is better. It does not have the if statement. And it doesn't really matter -- I don't want you understand why it doesn't have the if statement, but I want you to understand that sometimes you can see a problem in a different way and rewrite it so that a special case goes away and becomes the normal case. And that's good code. But this is simple code. This is CS 101. This is not important -- although, details are important.
Για μένα, το διακριτικό των ανθρώπων με τους οποίους θέλω να δουλέψω είναι ότι έχουν καλό γούστο, που είναι πώς... Σου έστειλα αυτό το χαζό παράδειγμα που είναι άσχετο επειδή είναι πολύ μικρό. Το καλό γούστο είναι κάτι πολύ παραπάνω. Είναι να μπορείς πραγματικά να δεις τα μεγαλύτερα μοτίβα και ενστικτωδώς να ξέρεις ποιος είναι ο σωστός τρόπος να το κάνεις.
To me, the sign of people I really want to work with is that they have good taste, which is how ... I sent you this stupid example that is not relevant because it's too small. Good taste is much bigger than this. Good taste is about really seeing the big patterns and kind of instinctively knowing what's the right way to do things.
ΚΑ: Εντάξει, ας συνοψίσουμε. Έχεις γούστο, κατά μια έννοια που είναι κατανοητή σε ανθρώπους του λογισμικού. Είσαι -
CA: OK, so we're putting the pieces together here now. You have taste, in a way that's meaningful to software people. You're --
(Γέλια)
(Laughter)
ΛΤ: Νομίζω ότι ήταν κατανοητό σε κάποιους εδώ.
LT: I think it was meaningful to some people here.
ΚΑ: Είσαι ένα πολύ έξυπνος προγραμματιστής υπολογιστών, και είσαι τελείως αγύριστο κεφάλι. Αλλά πρέπει να υπάρχει κάτι ακόμα. Εννοώ, έχεις αλλάξει το μέλλον. Πρέπει να έχεις την ικανότητα των μεγάλων οραμάτων για το μέλλον. Είσαι οραματιστής, σωστά;
CA: You're a very smart computer coder, and you're hellish stubborn. But there must be something else. I mean, you've changed the future. You must have the ability of these grand visions of the future. You're a visionary, right?
ΛΤ: Ένιωσα λίγο άβολα στο TED τις τελευταίες δύο μέρες, επειδή υπάρχει πολύ όραμα, σωστά; Και δεν είμαι οραματιστής. Δεν έχω πενταετές σχέδιο. Είμαι μηχανικός. Και νομίζω ότι είναι - δηλαδή, δεν έχω πρόβλημα με τους ανθρώπους που κυκλοφορούν και απλώς κοιτάζουν τα σύννεφα και κοιτάζουν τα αστέρια και λένε, «Θέλω να πάω εκεί». Αλλά εγώ κοιτάζω το έδαφος, και θέλω να φτιάξω τη λακκούβα μπροστά μου πριν πέσω μέσα. Τέτοιου είδους άνθρωπος είμαι.
LT: I've actually felt slightly uncomfortable at TED for the last two days, because there's a lot of vision going on, right? And I am not a visionary. I do not have a five-year plan. I'm an engineer. And I think it's really -- I mean -- I'm perfectly happy with all the people who are walking around and just staring at the clouds and looking at the stars and saying, "I want to go there." But I'm looking at the ground, and I want to fix the pothole that's right in front of me before I fall in. This is the kind of person I am.
(Επευφημίες)
(Cheers)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
ΚΑ: Την προηγούμενη εβδομάδα μου είπες για αυτούς τους δύο τύπους. Ποιοι είναι και τι σχέση έχεις μαζί τους;
CA: So you spoke to me last week about these two guys. Who are they and how do you relate to them?
ΛΤ: Είναι ένα κλισέ στην τεχνολογία, αυτό το Τέσλα εναντίον Έντισον, όπου ο Τέσλα είναι ο επιστήμονας με το όραμα και τις τρομερές ιδέες. Και οι άνθρωποι λατρεύουν τον Τέσλα. Υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν το όνομά του στην εταιρία τους.
LT: Well, so this is kind of cliché in technology, the whole Tesla versus Edison, where Tesla is seen as the visionary scientist and crazy idea man. And people love Tesla. I mean, there are people who name their companies after him.
(Γέλια)
(Laughter)
Το άλλο πρόσωπο είναι ο Έντισον, που συχνά κακολογείται επειδή είναι κάπως πεζός και είναι - εννοώ ότι το πιο γνωστό ρητό του είναι, «Η ιδιοφυΐα είναι 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας». Εγώ είμαι με τον Έντισον ακόμη κι αν δεν αρέσει πάντα στον κόσμο. Γιατί αν πραγματικά συγκρίνεις τους δύο, στις μέρες μας ο Τέσλα τραβάει την προσοχή αλλά ποιος άλλαξε πραγματικά τον κόσμο; Ο Έντισον μπορεί να μην ήταν ευχάριστος άνθρωπος, έκανε πολλά - μάλλον δεν ήταν τόσο διανοούμενος, ούτε τόσο οραματιστής. Αλλά νομίζω ότι είμαι περισσότερο Έντισον παρά Τέσλα.
The other person there is Edison, who is actually often vilified for being kind of pedestrian and is -- I mean, his most famous quote is, "Genius is one percent inspiration and 99 percent perspiration." And I'm in the Edison camp, even if people don't always like him. Because if you actually compare the two, Tesla has kind of this mind grab these days, but who actually changed the world? Edison may not have been a nice person, he did a lot of things -- he was maybe not so intellectual, not so visionary. But I think I'm more of an Edison than a Tesla.
ΚΑ: Το κεντρικό θέμα του TED είναι τα όνειρα, μεγάλα, θαρραλέα, παράτολμα όνειρα. Εσύ είσαι το αντίδοτο σε αυτά.
CA: So our theme at TED this week is dreams -- big, bold, audacious dreams. You're really the antidote to that.
ΛΤ: Προσπαθώ να το προσγειώσω λίγο.
LT: I'm trying to dial it down a bit, yes.
ΚΑ: Καλό είναι αυτό.
CA: That's good.
(Γέλια) Σε κατανοούμε και σε δεχόμαστε.
(Laughter) We embrace you, we embrace you.
Εταιρίες όπως η Google και πολλές άλλες, σαφώς έβγαλαν δισεκατομμύρια δολάρια από το λογισμικό σου. Σου τη δίνει αυτό;
Companies like Google and many others have made, arguably, like, billions of dollars out of your software. Does that piss you off?
ΛΤ: Όχι. Δεν μου τη δίνει για πολλούς λόγους. Ένας από αυτούς είναι ότι τα πάω καλά. Τα πάω πραγματικά καλά.
LT: No. No, it doesn't piss me off for several reasons. And one of them is, I'm doing fine. I'm really doing fine.
Αλλά ο άλλος λόγος είναι - εννοώ ότι αν δεν κάναμε τον ανοικτό κώδικα και δεν αφήναμε ελεύθερα τα πράγματα, το Linux δεν θα ήταν ποτέ αυτό που είναι. Και έφερε εμπειρίες που δεν απολαμβάνω ιδιαίτερα, όπως τις δημόσιες ομιλίες, αλλά ταυτόχρονα αυτό είναι μια εμπειρία. Πιστέψτε με. Έτσι συμβαίνουν πολλά πράγματα που με κάνουν πολύ χαρούμενο και με πείθουν ότι έκανα σωστές επιλογές.
But the other reason is -- I mean, without doing the whole open source and really letting go thing, Linux would never have been what it is. And it's brought experiences I don't really enjoy, public talking, but at the same time, this is an experience. Trust me. So there's a lot of things going on that make me a very happy man and thinking I did the right choices.
ΚΑ: Είναι η ιδέα του ανοικτού κώδικα -νομίζω θα σταματήσουμε εδώ- η ιδέα του ανοικτού κώδικα έχει πλήρως υλοποιηθεί στον κόσμο, ή μπορεί να κάνει περισσότερα, υπάρχουν κι άλλα που μπορεί να κάνει;
CA: Is the open source idea -- this is, I think we'll end here -- is the open source idea fully realized now in the world, or is there more that it could go, are there more things that it could do?
ΛΤ: Εδώ διχάζομαι. Νομίζω ότι ο λόγος που ο προγραμματισμός σε ανοικτό κώδικα λειτουργεί τόσο καλά είναι ότι σε τελική ανάλυση, ο κώδικας τείνει να είναι μαύρο ή άσπρο. Υπάρχει πάντα ένας επαρκής τρόπος ώστε να αποφασίσουμε ότι αυτό είναι σωστά φτιαγμένο και αυτό δεν είναι τόσο σωστά. Ο κώδικας είτε λειτουργεί είτε όχι, γεγονός που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για διαφωνίες. Ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες, σωστά; Σε πολλούς χώρους - οι άνθρωποι έχουν μιλήσει για ανοικτή πολιτική και τέτοια πράγματα - και μερικές φορές είναι δύσκολο να πούμε ότι, ναι, μπορείς να εφαρμόσεις τις ίδιες αρχές σε κάποιους άλλους χώρους ακριβώς επειδή το μαύρο άσπρο γίνεται όχι μόνο γκρίζο, αλλά και διάφορα χρώματα.
LT: So, I'm of two minds there. I think one reason open source works so well in code is that at the end of the day, code tends to be somewhat black and white. There's often a fairly good way to decide, this is done correctly and this is not done well. Code either works or it doesn't, which means that there's less room for arguments. And we have arguments despite this, right? In many other areas -- I mean, people have talked about open politics and things like that -- and it's really hard sometimes to say that, yes, you can apply the same principles in some other areas just because the black and white turns into not just gray, but different colors.
Έτσι, προφανώς ο ανοικτός κώδικας επιστρέφει στην επιστήμη. Η επιστήμη ήταν η πρώτη. Αλλά μετά η επιστήμη κατέληξε να είναι αρκετά κλειστή, με πολύ ακριβές δημοσιεύσεις και μερικά από όσα συνέβαιναν. Και ο ανοικτός κώδικας επιστρέφει στην επιστήμη, με πράγματα όπως το arXiv και τις δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης. Η Βικιπαίδεια άλλαξε τον κόσμο επίσης. Υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα, και σίγουρα θα υπάρξουν περισσότερα.
So, obviously open source in science is making a comeback. Science was there first. But then science ended up being pretty closed, with very expensive journals and some of that going on. And open source is making a comeback in science, with things like arXiv and open journals. Wikipedia changed the world, too. So there are other examples, I'm sure there are more to come.
ΚΑ: Αλλά εσύ δεν είσαι οραματιστής και δεν οφείλεις να τα κατονομάσεις.
CA: But you're not a visionary, and so it's not up to you to name them.
ΛΤ: Όχι.
LT: No.
(Γέλια)
(Laughter)
Εσείς οφείλετε να το κάνετε, σωστά;
It's up to you guys to make them, right?
ΚΑ: Ακριβώς.
CA: Exactly.
Λάινους Τόρβαλντς, σε ευχαριστούμε για το Linux, για το Διαδίκτυο, ευχαριστούμε για τα τηλέφωνα Android.
Linus Torvalds, thank you for Linux, thank you for the Internet, thank you for all those Android phones.
Ευχαριστούμε που ήρθες στο TED και μας φανέρωσες τόσα για σένα.
Thank you for coming here to TED and revealing so much of yourself.
ΛΤ: Σας ευχαριστώ.
LT: Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)