[This talk contains mature language Viewer discretion is advised]
[Bài nói chuyện chứa ngôn ngữ dung tục. Người xem nên cân nhắc]
If we traveled back to the year 800 BC, in Greece, we would see that merchants whose businesses failed were forced to sit in the marketplace with a basket over their heads. In premodern Italy, failed business owners, who had outstanding debts, were taken totally naked to the public square where they had to bang their butts against a special stone while a crowd jeered at them. In the 17th century in France, failed business owners were taken to the center of the market, where the beginning of their bankruptcy was publicly announced. And in order to avoid immediate imprisonment, they had to wear a green bonnet so that everyone knew they were a failure. Of course, these are extreme examples. But it is important to remember that when we excessively punish those who fail, we stifle innovation and business creation, the engines of economic growth in any country.
Nếu quay trở lại Hy Lạp thời năm 800 trước Công nguyên, chúng ta sẽ thấy những thương gia thất bại trong sự nghiệp bị bắt ngồi ngoài chợ với những chiếc giỏ trùm lên đầu. Ở Ý thời tiền hiện đại, các chủ doanh nghiệp phá sản với các khoản nợ tồn đọng sẽ bị bắt khỏa thân diễu hành đến quảng trường công cộng, nơi họ phải đập mông vào một viên đá đặc biệt trong khi bị đám đông người xem chế giễu. Ở Pháp vào thế kỷ 17, các chủ doanh nghiệp thất bại bị đưa ra trung tâm khu chợ, nơi sự khởi đầu phá sản của họ được công khai. Để tránh bị ngồi tù ngay lập tức, họ phải đội mũ xanh để mọi người biết họ là kẻ thất bại. Tất nhiên, đây là những ví dụ cực đoan. Nhưng xin hãy nhớ rằng, khi chúng ta trừng phạt quá mức những người thất bại, chúng ta sẽ bóp nghẹt khả năng đổi mới và tạo ra doanh nghiệp, thứ vốn là động cơ tăng trưởng kinh tế của mọi quốc gia.
Time has passed, and today we don't publicly humiliate failed entrepreneurs. And they don't broadcast their failures on social media. In fact, I think that all of us can relate with the pain of failure. But we don't share the details of those experiences. And I totally get it, my friends, I have also been there.
Quá khứ đã qua, ngày nay chúng ta không công khai bẽ mặt doanh nhân thất bại nữa. Ta không tiết lộ những thất bại trên phương tiện truyền thông nữa. Thực ra, tôi nghĩ tất cả chúng ta đều hiểu nỗi đau thất bại. Nhưng chúng ta không hiểu chi tiết về những trải nghiệm đó. Tôi hoàn toàn hiểu mà các bạn, tôi cũng đã từng ở trong trường hợp đó.
I had a business that failed and sharing that story was incredibly hard. In fact, it required seven years, a good dose of vulnerability and the company of my friends. This is my failure story.
Tôi đã từng kinh doanh thất bại và thật khó để chia sẻ câu chuyện thất bại đó. Thực ra tôi đã mất bảy năm đối diện với cảm giác dễ bị tổn thương và sự ủng hộ của bạn bè mới dám chia sẻ. Đây là câu chuyện thất bại của tôi.
When I was in college, studying business, I met a group of indigenous women. They lived in a poor rural community in the state of Puebla, in central Mexico. They made beautiful handmade products. And when I met them and I saw their work, I decided I wanted to help.
Khi đang học kinh doanh tại đại học, tôi đã gặp một nhóm phụ nữ dân tộc thiểu số. Họ sống trong một cộng đồng nông thôn nghèo ở bang Puebla, miền trung Mexico. Họ làm ra những sản phẩm thủ công đẹp mắt. Khi tôi gặp họ và thấy sản phẩm của họ, tôi quyết định tôi muốn giúp họ.
With some friends, I cofounded a social enterprise with the mission to help the women create an income stream and improve their quality of life. We did everything by the book, as we had learned in business school. We got investors, we spent a lot of time building the business and training the women. But soon we realized we were novices. The handmade products were not selling, and the financial plan we had made was totally unrealistic. In fact, we worked for years without a salary, hoping that a miracle would happen, that magically a great buyer would arrive and she would make the business profitable. But that miracle never happened.
Tôi đã cùng với một số người bạn đồng sáng lập một doanh nghiệp xã hội với sứ mệnh giúp những người phụ nữ này có thu nhập ổn định và cải thiện chất lượng cuộc sống. Chúng tôi đã làm mọi thứ đúng như những gì đã được dạy trong trường kinh doanh. Chúng tôi có các nhà đầu tư, dành nhiều thời gian xây dựng doanh nghiệp và đào tạo những người phụ nữ. Nhưng chẳng mấy chốc chúng tôi nhận ra chúng tôi chỉ là những tay mơ. Hàng thủ công không bán được, và kế hoạch tài chính mà chúng tôi lập là hoàn toàn phi thực tế. Trên thực tế, chúng tôi làm không lương trong nhiều năm, hy vọng rằng bằng một phép màu nào đó, một người mua số lượng lớn sẽ xuất hiện một cách thần kỳ và mang lại lợi nhuận cho công việc kinh doanh. Nhưng điều kỳ diệu đó đã không bao giờ xảy ra.
In the end, we had to close the business, and that broke my heart. I started everything to create a positive impact on the life of the artisans. And I felt that I have done the opposite. I felt so guilty that I decided to hide this failure from my conversations and my resume for years. I didn't know other failed entrepreneurs, and I thought I was the only loser in the world.
Cuối cùng, chúng tôi phải đóng cửa công ty, điều đó khiến trái tim tôi tan nát. Tôi bắt đầu tất cả những điều này để tạo ra sự khác biệt tích cực trong cuộc sống của các nghệ nhân thủ công. Nhưng tôi cảm thấy tôi đã làm ngược lại. Tôi cảm thấy tội lỗi và quyết định che giấu thất bại này trong các cuộc trò chuyện và sơ yếu lý lịch của mình trong nhiều năm. Tôi không biết bất kỳ doanh nhân thất bại nào khác và tôi nghĩ mình là kẻ thất bại duy nhất trên thế giới.
One night, seven years later, I was out with some friends and we were talking about the life of the entrepreneur. And of course, the issue of failure came out. I decided to confess to my friends the story of my failed business. And they shared similar stories. In that moment, a thought became really clear in my mind: all of my friends were failures.
Bảy năm sau, một đêm nọ, tôi đi chơi với bạn bè và chúng tôi nói chuyện về cuộc sống của một doanh nhân. Đương nhiên, chúng tôi đụng tới chủ đề thất bại. Tôi quyết định thú nhận với bạn mình rằng tôi đã thất bại khi khởi nghiệp. Và họ đã kể những câu chuyện tương tự. Vào lúc đó, ý nghĩ này hiện lên rõ ràng trong đầu tôi: Tất cả bạn bè của tôi đều là kẻ thua cuộc.
(Laughter)
(Tiếng cười)
Being more serious, that night I realized that A: I wasn't the only loser in the world, and B: we all have hidden failures. Please tell me if that is not true. That night was like an exorcism for me. I realized that sharing your failures makes you stronger, not weaker. And being open to my vulnerability helped me connect with others in a deeper and more meaningful way and embrace life lessons I wouldn't have learned previously. As a consequence of this experience of sharing stories of businesses that didn't work, we decided to create a platform of events to help others share their failure stories. And we called it Fuckup Nights.
Nghiêm túc mà nói, đêm đó tôi đã nhận ra: thứ nhất, tôi không phải là kẻ thất bại duy nhất trên thế giới, và thứ hai, tất cả chúng ta đều đang có thất bại ẩn giấu. Có đúng thế không ạ? Đêm đó đối với tôi như một lễ trừ tà vậy. Tôi nhận ra rằng chia sẻ thất bại của mình khiến bạn mạnh mẽ hơn chứ không yếu đi. Cởi mở với sự dễ tổn thương của bản thân đã giúp tôi kết nối với mọi người một cách sâu sắc và có ý nghĩa hơn đồng thời lĩnh hội những bài học cuộc sống mà tôi không thể học được trong quá khứ. Kết quả của trải nghiệm này về việc chia sẻ những câu chuyện kinh doanh không thành công của mình, chúng tôi dự định tạo một nền tảng sự kiện để giúp những người khác chia sẻ câu chuyện thất bại của họ. Chúng tôi gọi đó là “Đêm chết tiệt”.
Years later, we also created a research center devoted to the story of failure and its implications on business, people and society and as we love cool names, we called it the Failure Institute. It has been surprising to see that when an entrepreneur stands on a stage and shares a story of failure, she can actually enjoy that experience. It doesn't have to be a moment of shame and embarrassment, as it used to be in the past. It is an opportunity to share lessons learned and build empathy. We have also discovered that when the members of a team share their failures, magic happens. Bonds grow stronger and collaboration becomes easier.
Vài năm sau, chúng tôi cũng thành lập một trung tâm nghiên cứu chuyên về các câu chuyện thất bại và tác động của nó đối với doanh nghiệp, con người và xã hội, được gọi là Viện thất bại vì chúng tôi thích những cái tên ngầu ngầu. Thật ngạc nhiên khi thấy khi một doanh nhân đứng trên sân khấu và chia sẻ câu chuyện thất bại của mình, người ấy thực sự thích trải nghiệm đó. Đây không nhất thiết là một khoảnh khắc xấu hổ và bối rối, như nó đã từng xảy ra trong quá khứ. Đây là cơ hội để chia sẻ những bài học kinh nghiệm và xây dựng sự đồng cảm. Chúng tôi cũng nhận thấy rằng khi các thành viên trong nhóm chia sẻ thất bại của họ, điều kỳ diệu xảy ra. Sự kết nối và hợp tác trở nên dễ dàng hơn
Through our events and research projects, we have found some interesting facts. For instance, that men and women react in a different way after the failure of a business. The most common reaction among men is to start a new business within one year of failure, but in a different sector, while women decide to look for a job and postpone the creation of a new business. Our hypothesis is that this happens because women tend to suffer more from the impostor syndrome. We feel that we need something else to be a good entrepreneur. But I have seen that in many, many cases women have everything that's needed. We just need to take the step. And in the case of men, it is more common to see that they feel they have enough knowledge and just need to put it in practice in another place with better luck.
Thông qua các hoạt động và dự án nghiên cứu của chúng tôi, chúng tôi đã phát hiện ra một số sự thật thú vị. Ví dụ, đàn ông và phụ nữ phản ứng khác nhau sau thất bại trong kinh doanh. Phản ứng phổ biến nhất của nam giới là bắt đầu lại công việc kinh doanh mới trong vòng một năm sau thất bại, nhưng ở một ngành khác, trong khi phụ nữ quyết định kiếm một công việc khác và trì hoãn việc thành lập một công việc kinh doanh mới. Dự đoán của chúng tôi về điều này là phụ nữ có xu hướng mắc hội chứng kẻ mạo danh nhiều hơn. Chúng tôi cảm thấy mình cần một thứ gì đó khác để trở thành một doanh nhân giỏi. Nhưng tôi thấy trong nhiều trường hợp, phụ nữ đã có tất cả những phẩm chất cần thiết. Chúng ta chỉ cần tiến thêm một bước nữa. Và trong trường hợp của nam giới, nói chung, họ cảm thấy mình đã có đủ kiến thức và chỉ cần bỏ sức vào một chút may mắn hơn ở lĩnh vực khác.
Another interesting finding has been that there are regional differences on how entrepreneurs cope with failure. For instance, the most common reaction after the failure of a business in the American continent is to go back to school. While in Europe, the most common reaction is to look for a therapist.
Một phát hiện thú vị khác là có sự khác biệt về mặt địa lý trong cách các doanh nhân đối mặt với thất bại. Ví dụ, ở châu Mỹ, phản ứng phổ biến nhất sau thất bại trong kinh doanh là quay trở lại trường học. Ở châu Âu, mọi người có xu hướng tìm đến chuyên viên trị liệu nhiều hơn.
(Laughter)
(Tiếng cười)
We're not sure which is a better reaction after the failure of a business, but this is something we will study in the future. Another interesting finding has been the profound impact that public policy has on failed entrepreneurs. For instance, in my country, in Mexico, the regulatory environment is so hard, that closing a business can take you a lot of time and a lot of money.
Chúng tôi không chắc đâu là phản ứng tốt hơn sau thất bại trong kinh doanh, nhưng chúng tôi sẽ nghiên cứu về nó trong tương lai. Một phát hiện thú vị khác là tác động sâu sắc của chính sách công đối với các doanh nhân thất bại. Ví dụ, ở đất nước của tôi, Mexico, môi trường điểu chỉnh thị trường rất khắc nghiệt, và phải mất rất nhiều thời gian và tiền bạc để đóng cửa một công ty.
Let's begin with the money. In the best possible scenario, meaning you don't have problems with partners, providers, clients, employees, in the best possible scenario, officially closing a business will cost you 2,000 dollars. Which is a lot of money in Mexico. Someone who earns the minimum wage would have to work for 15 months to save this amount. Now, let's talk about the time. As you may know, in most of the developing world, the average life expectancy of a business is two years. In Mexico, the process of officially closing a business takes two years. What happens when the average life expectancy of a business is so similar to the time it will take you to close it if it doesn't work? Of course, this discourages business creation and promotes informal economy.
Hãy nói về tiền trước. Trong trường hợp khả quan nhất, tức bạn không có tranh chấp với đối tác, nhà cung cấp, khách hàng, nhân viên của mình nói chung là trường hợp khả quan nhất ấy, có thể tốn 2.000 USD (~46,8 triệu VNĐ) để chính thức đóng cửa một công ty. Ở Mexico, số tiền này không nhỏ. Một người được trả mức lương tối thiểu sẽ cần phải làm việc trong 15 tháng để tiết kiệm đủ số tiền này. Bây giờ, hãy nói về thời gian. Bạn có thể biết rằng ở hầu hết các nước đang phát triển, tuổi thọ trung bình của một doanh nghiệp là 2 năm. Ở Mexico, cũng phải mất hai năm để chính thức đóng cửa một doanh nghiệp. Điều gì xảy ra khi tuổi thọ trung bình của một doanh nghiệp dài bằng thời gian cần thiết để đóng cửa nếu thất bại? Đương nhiên điều này không khuyến khích đổi mới sáng tạo kinh doanh, mà lại thúc đẩy kinh tế phi chính thức.
In fact, econometric research has proved that if the process of declaring bankruptcy takes less time and less money, more new firms will enter the market. For this reason, in 2017, we proposed a series of public policy recommendations for the procedure of officially closing businesses in Mexico. For a whole year, we worked with entrepreneurs from all over the country and with Congress. And the good news is that we managed to help change the law. Yay!
Trên thực tế, nghiên cứu kinh tế lượng đã chỉ ra rằng quy trình tuyên bố phá sản càng ngắn và ít tốn kém thì càng có nhiều doanh nghiệp mới gia nhập thị trường. Với lí do này, vào năm 2017, chúng tôi đã đưa ra một loạt khuyến nghị chính sách công cho quá trình đóng cửa chính thức các doanh nghiệp ở Mexico. Trong suốt cả năm, chúng tôi làm việc với các doanh nhân trên khắp đất nước và với Quốc hội. Tin tốt là chúng tôi đã hỗ trợ thành công trong việc thay đổi luật. Yay!
(Applause)
(Vỗ tay)
The idea is that when the new regulation comes into force, entrepreneurs will be able to close their businesses in an online procedure that is faster and inexpensive.
Ý tưởng đằng sau đó là khi các quy tắc mới có hiệu lực, các doanh nhân có thể đóng cửa doanh nghiệp thông qua một quy trình trực tuyến nhanh chóng và rẻ tiền.
(Sighs)
(Thở dài)
On the night we invented Fuckup Nights, we never imagined that the movement would grow this big. We are in 80 countries now. In that moment, our only intention was to put the topic of failure on the table. To help our friends see that failure is something we must talk about. It is not a cause of humiliation, as it used to be in the past, or a cause of celebration, as some people say. In fact, I want to confess something. Every time I listen to Silicon Valley types or students bragging about failing fast and often like it's no big deal, I cringe. Because I think that there is a dark side on the mantra "fail fast."
Khi chúng tôi tạo ra “Đêm chết tiệt”, chúng tôi chưa bao giờ tưởng tượng rằng phong trào sẽ phát triển lớn như vậy. Chúng tôi hiện đã có mặt ở 80 quốc gia. Ngay từ khi bắt đầu, mục đích duy nhất của chúng tôi là đem chủ đề thất bại ra công chúng, để giúp những người bạn của tôi thấy rằng thất bại là điều ta cần thảo luận. Nó không còn là vấn đề nhục nhã như thời xưa hay lý do để ăn mừng như một số người hay nói. Thật ra, tôi cần phải thú nhận một điều. Tôi rùng mình mỗi khi nghe thấy giọng điệu kiểu doanh nhân Thung lũng Silicon, hoặc sinh viên khoe khoang về việc họ thất bại nhanh như thể đó không phải là vấn đề lớn. Bởi vì tôi nghĩ rằng luận điệu “thất bại nhanh chóng” có rất nhiều nhược điểm.
Of course, failing fast is a great way to accelerate learning and avoid wasting time. But I fear that when we present rapid failure to entrepreneurs as their one and only option, we might be promoting laziness. We might be promoting that entrepreneurs give up too easily. I also fear that the culture of rapid failure could be minimizing the devastating consequences of the failure of a business. For instance, when my social enterprise died, the worst part was that I had to go back to the indigenous community and tell the women that the business had failed and it was my fault. For some people this could be seen like a great learning opportunity for me, but the truth is that the closure of this business represented much more than that. It meant that the women would stop receiving an income that they really needed.
Tất nhiên, thất bại nhanh chóng là một cách tuyệt vời để tăng tốc việc học và tránh lãng phí thời gian. Nhưng tôi lo sợ rằng khi chúng ta biến thất bại nhanh chóng thành lựa chọn duy nhất cho các doanh nhân, chúng ta có thể đang đẩy mạnh tư tưởng lười biếng. Chúng ta có thể đang khuyến khích các doanh nhân dễ dàng bỏ cuộc. Tôi cũng sợ rằng văn hóa thất bại nhanh này đang đánh giá thấp tác động thảm khốc của sự thất bại của một công ty. Ví dụ, khi công việc kinh doanh xã hội của tôi thất bại, điều tồi tệ nhất là tôi cần quay lại cộng đồng bản địa và nói với những người phụ nữ rằng công việc kinh doanh thất bại rồi và đó là lỗi của tôi. Đối với một số người, đó là cơ hội học hỏi tuyệt với cho tôi nhưng sự thật là đằng sau việc đóng cửa doanh nghiệp này tượng trưng cho điều sâu sắc hơn nhiều. Điều đó có nghĩa là những phụ nữ này sẽ không thể kiếm được thu nhập mà họ rất cần.
For this reason, I want to propose something. I want to propose that just as we put aside the idea of publicly humiliating failed entrepreneurs, we must put aside the idea that failing fast is always the best. And I want to propose a new mantra: fail mindfully. We must remember that businesses are made of people, businesses are not entities that appear and disappear magically without consequences. When a firm dies, some people will lose their jobs. And others will lose their money. And in the case of social and green enterprises, the death of this business can have a negative impact on the ecosystems or communities they were trying to serve.
Vì lý do này, tôi có một đề nghị. Tôi muốn đề nghị rằng cũng giống như việc chúng ta loại bỏ ý tưởng công khai chỉ trích những doanh nhân thất bại, chúng ta cũng phải loại bỏ ý tưởng thất bại nhanh chóng luôn là tốt nhất. Tôi muốn đề xuất một châm ngôn mới: Thất bại cẩn thận. Chúng ta phải nhớ rằng các doanh nghiệp được tạo nên bởi con người và doanh nghiệp không phải là những thực thể xuất hiện và biến mất một cách kỳ diệu mà không để lại hậu quả. Khi các công ty đóng cửa, một số người mất việc làm. Một số người sẽ mất thu nhập. Trong các doanh nghiệp xanh và doanh nghiệp xã hội, sự sụp đổ của các doanh nghiệp này có thể có tác động tiêu cực đến hệ sinh thái hoặc cộng đồng mà họ phục vụ.
But what does it mean to fail mindfully? It means being aware of the impact, of the consequences of the failure of that business. Being aware of the lessons learned. And being aware of the responsibility to share those learnings with the world.
Vậy thất bại một cách thận trọng nghĩa là gì? Nó có nghĩa là chú ý đến tác động và hậu quả của sự thất bại trong kinh doanh. Chú ý đến các bài học kinh nghiệm. Nhận thức được trách nhiệm chia sẻ những bài học này với thế giới.
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)