Περίπου πριν από τρία χρόνια ήμουν στο Λονδίνο, και κάποιος με το όνομα Χάουαρντ Μπέρτον ήρθε και μου είπε: «Αντιπροσωπεύω μια ομάδα ανθρώπων και θέλουμε να ιδρύσουμε ένα ινστιτούτο θεωρητικής φυσικής. Έχουμε περίπου 120 εκατομμύρια δολάρια και θέλουμε να το κάνουμε καλά. Θέλουμε να είμαστε στους πρωτοπόρους τομείς και θέλουμε να είμαστε διαφορετικοί. Θέλουμε να βγούμε από αυτήν την κατάσταση όπου οι νέοι άνθρωποι έχουν όλες τις ιδέες και οι μεγαλύτεροι έχουν όλη τη δύναμη και αποφασίζουν τι είδους έρευνα γίνεται». Μου πήρε περίπου 25 δευτερόλεπτα να αποφασίσω πως ήταν καλή ιδέα.
So, about three years ago I was in London, and somebody called Howard Burton came to me and said, I represent a group of people, and we want to start an institute in theoretical physics. We have about 120 million dollars, and we want to do it well. We want to be in the forefront fields, and we want to do it differently. We want to get out of this thing where the young people have all the ideas, and the old people have all the power and decide what science gets done. It took me about 25 seconds to decide that that was a good idea.
Τρία χρόνια αργότερα αποκτήσαμε το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος στo Βατερλώ, Οντάριο. Είναι η πιο συναρπαστική δουλειά που έχω κάνει ποτέ. Και είναι η πρώτη φορά που η δουλειά μου με κάνει να φοβάμαι να φύγω μήπως και χάσω ό,τι γίνει τη βδομάδα που δε θα είμαι εκεί. (Γέλια) Αλλά τέλος πάντων, αυτό που θα κάνω στον λίγο χρόνο που έχω, είναι να σας κάνω μια γρήγορη ξενάγηση σε μερικά από τα πράγματα για τα οποία μιλάμε και σκεφτόμαστε. Σκεφτόμαστε λοιπόν πολύ, τι πραγματικά κάνει τις επιστήμες αποτελεσματικές; Το πρώτο πράγμα που γνωρίζει κάποιος που ξέρει από επιστήμες, και έχει βρεθεί σε επιστημονικό περιβάλλον, είναι ότι αυτό που μαθαίνουμε στο σχολείο ως επιστημονική μέθοδο είναι λάθος. Δεν υπάρχει μέθοδος. Απ' την άλλη πλευρά, με κάποιον τρόπο καταφέρνουμε να συλλογιστούμε μαζί, ως κοινότητα, από ελλιπείς ενδείξεις, σε συμπεράσματα για τα οποία συμφωνούμε όλοι. Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι κάτι που πρέπει να κάνει μια δημοκρατική κοινωνία.
Three years later, we have the Perimeter Institute for Theoretical Physics in Waterloo, Ontario. It’s the most exciting job I’ve ever had. And it’s the first time I’ve had a job where I’m afraid to go away because of everything that’s going to happen in this week when I’m here. (Laughter) But in any case, what I’m going to do in my little bit of time is take you on a quick tour of some of the things that we talk about and we think about. So, we think a lot about what really makes science work? The first thing that anybody who knows science, and has been around science, is that the stuff you learn in school as a scientific method is wrong. There is no method. On the other hand, somehow we manage to reason together as a community, from incomplete evidence to conclusions that we all agree about. And this is, by the way, something that a democratic society also has to do.
Πώς δουλεύει λοιπόν αυτό; Πιστεύω πως δουλεύει επειδή οι επιστήμονες συνιστούν μία κοινότητα που τη δένει μία ηθική. Και ορίστε μερικές από τις ηθικές τους αρχές. Δε θα σας τις διαβάσω όλες γιατί δεν είμαι σε διδακτική διαθέση. Είμαι σε διασκεδαστική, συναρπαστική διάθεση. (Γέλια)
So how does it work? Well, my belief is that it works because scientists are a community bound together by an ethics. And here are some of the ethical principles. I’m not going to read them all to you because I’m not in teacher mode. I’m in entertain, amaze mode. (Laughter)
Αλλά μία από τις αρχές είναι ότι ο καθένας που είναι κομμάτι της κοινότητας μπορεί να δώσει μάχη και να επιχειρηματολογήσει όσο θέλει γι' αυτό που πιστεύει. Αλλά όλοι έχουμε πειθαρχήσει στην ιδέα ότι οι μόνοι άνθρωποι που θα αποφασίσουν, ξέρετε, αν έχω εγώ ή κάποιος άλλος δίκιο, είναι οι άνθρωποι της επόμενης γενιάς στην κοινότητά μας, σε 30 και 50 χρόνια. Είναι λοιπόν αυτός ο συνδυασμός σεβασμού για την παράδοση και για την κοινότητα στην οποία είμαστε, και για την επαναστατικότητα που απαιτείται για να πάει αυτή η κοινότητα κάπου, που κάνει την επιστήμη αποτελεσματική. Και το να συμμετέχεις σ' αυτή τη διαδικασία του να είσαι σε μια κοινότητα που από κοινά στοιχεία καταλήγει με επιχειρήματα σε συμπεράσματα, πιστεύω, πως μας διδάσκει για τη δημοκρατία. Όχι μόνο υπάρχει σχέση ανάμεσα στην ηθική των επιστημών και στην ηθική του να είσαι πολίτης μιας δημοκρατίας, αλλά, ιστορικά, έχει υπάρξει σχέση ανάμεσα στο πώς σκέφτονται οι άνθρωποι για το χώρο και το χρόνο, και το πώς είναι το σύμπαν, και το πώς σκέφτονται οι άνθρωποι για την κοινωνία στην οποία ζουν.
But one of the principles is that everybody who is part of the community gets to fight and argue as hard as they can for what they believe. But we’re all disciplined by the understanding that the only people who are going to decide, you know, whether I’m right or somebody else is right, are the people in our community in the next generation, in 30 and 50 years. So it’s this combination of respect for the tradition and community we’re in, and rebellion that the community requires to get anywhere, that makes science work. And being in this process of being in a community that reasons from shared evidence to conclusions, I believe, teaches us about democracy. Not only is there a relationship between the ethics of science and the ethics of being a citizen in democracy, but there has been, historically, a relationship between how people think about space and time, and what the cosmos is, and how people think about the society that they live in.
Και θα ήθελα να μιλήσω για τρία στάδια σ' αυτήν την εξέλιξη. Η πρώτη κοσμολογία που είχε κάποια σχέση με επιστήμη, ήταν η Αριστοτέλεια επιστήμη, και αυτή ήταν ιεραρχική. Η γη είναι στο κέντρο, μετά υπάρχουν αυτές οι κρυστάλλινες σφαίρες, ο ήλιος, το φεγγάρι, οι πλανήτες και τέλος η ουράνια σφαίρα, όπου υπάρχουν τ' αστέρια. Και καθετί στο σύμπαν έχει μία θέση. Και ο νόμος του Αριστοτέλη για την κίνηση ήταν ότι το καθετί πάει στη φυσική του θέση, η οποία ήταν φυσικά, και η αρχή της κοινωνίας στην οποία ζούσε ο Αριστοτέλης, και το πιο σημαντικό, της μεσαιωνικής κοινωνίας η οποία μέσω του Χριστιανισμού αγκάλιασε τον Αριστοτέλη και ευλόγησε το νόμο του. Και η ιδέα είναι πως καθετί ορίζεται. Η θέση κάθε πράγματος ορίζεται σε σχέση με αυτήν τη τελευταία σφαίρα, την ουράνια σφαίρα, έξω από την οποία βρίσκεται το άπειρο, το τέλειο βασίλειο, στο οποίο ζει ο Θεός, που είναι ο τελικός κριτής των πάντων.
And I want to talk about three stages in that evolution. The first science of cosmology that was anything like science was Aristotelian science, and that was hierarchical. The earth is in the center, then there are these crystal spheres, the sun, the moon, the planets and finally the celestial sphere, where the stars are. And everything in this universe has a place. And Aristotle’s law of motion was that everything goes to its natural place, which was of course, the rule of the society that Aristotle lived in, and more importantly, the medieval society that, through Christianity, embraced Aristotle and blessed it. And the idea is that everything is defined. Where something is, is defined with respect to this last sphere, the celestial sphere, outside of which is this eternal, perfect realm, where lives God, who is the ultimate judge of everything.
Αυτή λοιπόν είναι και η Αριστοτελική κοσμολογία και, υπό κάποια έννοια, η μεσαιωνική κοινωνία. Στο 17ο αιώνα όμως, υπήρξε μία επανάσταση στον τρόπο σκέψης σχετικά με το χώρο, το χρόνο, την κίνηση και ούτω καθεξής, από τον Νεύτωνα. Ταυτόχρονα υπήρξε μία επανάσταση στην κοινωνική σκέψη από τον Τζον Λοκ και τους συνεργάτες του. Αυτά τα δύο είχαν στενή σχέση. Στην πραγματικότητα, ο Νεύτωνας και ο Λοκ ήταν φίλοι. Ο τρόπος με τον οποίο σκέφτονταν για το χώρο, το χρόνο και την κίνηση, από τη μια πλευρά, και την κοινωνία, από την άλλη, είχαν στενή σχέση.
So that is both Aristotelian cosmology, and in a certain sense, medieval society. Now, in the 17th century there was a revolution in thinking about space and time and motion and so forth of Newton. And at the same time there was a revolution in social thought of John Locke and his collaborators. And they were very closely associated. In fact, Newton and Locke were friends. Their way of thinking about space and time and motion on the one hand, and a society on the other hand, were closely related.
Θα σας δείξω πως. Στο σύμπαν του Νεύτωνα, δεν υπάρχει κέντρο -- ευχαριστώ. Υπάρχουν σωματίδια και κινούνται σε σχέση με ένα σταθερό, απόλυτο σύστημα χώρου και χρόνου. Έχει νόημα να μιλάμε με απολυτότητα για το που βρίσκεται κάτι στο χώρο, γιατί αυτό το ορίζει, όχι σε σχέση με το πού βρίσκονται άλλα πράγματα, αλλά σε σχέση με την απόλυτη έννοια του χώρου, η οποία για το Νεύτωνα ήταν ο Θεός.
And let me show you. In a Newtonian universe, there’s no center -- thank you. There are particles and they move around with respect to a fixed, absolute framework of space and time. It’s meaningful to say absolutely where something is in space, because that’s defined, not with respect to say, where other things are, but with respect to this absolute notion of space, which for Newton was God.
Ομοίως, στην κοινωνία του Λοκ, υπάρχουν άτομα που έχουν κάποια δικαιώματα, ιδιότητες με την επίσημη έννοια, και αυτά ορίζονται σε σχέση με απόλυτες, αφηρημένες έννοιες των δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης, και ούτω καθεξής, τα οποία είναι ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στην κοινωνία. Από οποιονδήποτε άλλο, από την ιστορία και ούτω καθεξής. Υπάρχει επίσης ένας παντογνώστης παρατηρητής που ξέρει τα πάντα, που είναι ο Θεός. που είναι υπό μία έννοια έξω από το σύμπαν, γιατί δεν έχει ρόλο σε όσα συμβαίνουν. Αλλά υπό μία έννοια είναι παντού, γιατί το σύμπαν είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός ξέρει που είναι το καθετί, σύμφωνα με το Νεύτωνα, εντάξει;
Now, similarly, in Locke’s society there are individuals who have certain rights, properties in a formal sense, and those are defined with respect to some absolute, abstract notions of rights and justice, and so forth, which are independent of what else has happened in the society. Of who else there is, of the history and so forth. There is also an omniscient observer who knows everything, who is God, who is in a certain sense outside the universe, because he has no role in anything that happens, but is in a certain sense everywhere, because space is just the way that God knows where everything is, according to Newton, OK?
Αυτή λοιπόν είναι η βάση αυτού που ονομάζεται, παραδοσιακά, φιλελεύθερη πολιτική θεωρία και Νευτώνεια φυσική. Τώρα, στον 20ο αιώνα, είχαμε μια επανάσταση η οποία ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα και η οποία συνεχίζεται ακόμα. Ξεκίνησε με μια εφεύρεση, της θεωρίας της σχετικότητας και της κβαντικής θεωρίας. Και συνδυάζοντας τα για να κάνει την τελική κβαντική θεωρία του χώρου, του χρόνου και της βαρύτητας, είναι το αποκορύφωμα αυτού που συμβαίνει τώρα. Και σε αυτό το σύμπαν τίποτα δεν είναι σταθερό και απόλυτο. Τίποτα. Αυτό το σύμπαν περιγράφεται ως δίκτυο σχέσεων.
So this is the foundations of what’s called, traditionally, liberal political theory and Newtonian physics. Now, in the 20th century we had a revolution that was initiated at the beginning of the 20th century, and which is still going on. It was begun with the invention of relativity theory and quantum theory. And merging them together to make the final quantum theory of space and time and gravity, is the culmination of that, something that’s going on right now. And in this universe there’s nothing fixed and absolute. Zilch, OK. This universe is described by being a network of relationships.
Ο χώρος είναι μόνο μία πτυχή, οπότε δεν έχει νόημα να πεις με απολυτότητα που βρίσκεται κάτι. Υπάρχει μόνο η σχετική του θέση σε σχέση με οτιδήποτε άλλο. Και αυτό το δίκτυο σχέσεων εξελίσσεται συνεχώς. Το ονομάζουμε λοιπόν σχετικιστικό σύμπαν. Όλες οι ιδιότητες των πραγμάτων προκύπτουν από αυτού του είδους τις σχέσεις. Επίσης, εάν είσαι ενσωματωμένος σε ένα τέτοιο δίκτυο σχέσεων, η αντίληψή σου για τον κόσμο σχετίζεται με τις πληροφορίες που φτάνουν σε 'σένα μέσω αυτού του δικτύου. Και δεν υπάρχει θέση για έναν παντογνώστη θεατή ή για μία εξωτερική νόηση που γνωρίζει και κάνει τα πάντα. Αυτή είναι η γενική σχετικότητα, αυτή είναι η κβαντική θεωρία. Αυτή είναι επίσης, εάν μιλήσετε με νομικούς, η βάση των νέων ιδεών στη νομική σκέψη. Σκέφτονται τα ίδια πράγματα. Και όχι μόνο αυτό, κάνουν συχνά αναφορές στη θεωρία της σχετικότητας και την κοσμολογία. Γίνεται λοιπόν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση εκεί. Αυτή η πιο σύγχρονη αντίληψη στην κοσμολογία ονομάζεται σχετικιστική.
Space is just one aspect, so there’s no meaning to say absolutely where something is. There’s only where it is relative to everything else that is. And this network of relations is ever-evolving. So we call it a relational universe. All properties of things are about these kinds of relationships. And also, if you’re embedded in such a network of relationships, your view of the world has to do with what information comes to you through the network of relations. And there’s no place for an omniscient observer or an outside intelligence knowing everything and making everything. So this is general relativity, this is quantum theory. This is also, if you talk to legal scholars, the foundations of new ideas in legal thought. They’re thinking about the same things. And not only that, they make the analogy to relativity theory and cosmology often. So there’s an interesting discussion going on there. This last view of cosmology is called the relational view.
Το κεντρικό μήνυμα εδώ είναι πως δεν υπάρχει τίποτα έξω από το σύμπαν, το οποίο σημαίνει πως δεν υπάρχει κανένα σημείο να βάλει κανείς μια εξήγηση για κάτι εξωτερικό. Σε ένα τέτοιο σχετικιστικό σύμπαν, εάν βρεις κάτι το οποίο έχει τάξη και δομή, όπως αυτή η μηχανή εδώ ή εκείνη εκεί, ή κάτι όμορφο, όπως όλα τα ζωντανά πράγματα, όλοι οι τύποι στο δωμάτιο -- παρεμπιπτόντως, στη φυσική το «τύποι» περιλαμβάνει άντρες και γυναίκες. (Γέλια)
So the main slogan here is that there’s nothing outside the universe, which means that there’s no place to put an explanation for something outside. So in such a relational universe, if you come upon something that’s ordered and structured, like this device here, or that device there, or something beautiful, like all the living things, all of you guys in the room -- "guys" in physics, by the way, is a generic term: men and women. (Laughter)
Μέτα θέλεις να ξέρεις, είσαι άνθρωπος, θέλεις να ξέρεις πώς γίνεται αυτό. Σε ένα συσχετιστικό σύμπαν η μόνη δυνατή εξήγηση είναι πως κάπως αυτοδημιουργήθηκε. Πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί αυτοοργάνωσης μέσα στο σύμπαν, που δημιουργούν πράγματα. Γιατί δεν υπάρχει κάποιο εξωτερικό μέρος για να βάλεις έναν δημιουργό, όπως υπήρχε στο σύμπαν του Αριστοτέλη και του Νεύτωνα. Σε ένα σχετικιστικό σύμπαν, πρέπει να έχουμε διαδικασίες αυτοοργάνωσης.
Then you want to know, you’re a person, you want to know how is it made. And in a relational universe the only possible explanation was, somehow it made itself. There must be mechanisms of self-organization inside the universe that make things. Because there’s no place to put a maker outside, as there was in the Aristotelian and the Newtonian universe. So in a relational universe we must have processes of self-organization.
Τώρα, ο Δαρβίνος μας έμαθε πως υπάρχουν διαδικασίες αυτοοργάνωσης που επαρκούν για να εξηγήσουν όλους εμάς και οτιδήποτε βλέπουμε. Λειτουργεί λοιπόν. Και όχι μόνο αυτό, εάν σκεφτεί κανείς πώς λειτουργεί η φυσική επιλογή, καταλήγει στο συμπέρασμα πως η φυσική επιλογή έχει νόημα μόνο σε ένα σχετικιστικό σύμπαν. Αυτό σημαίνει, πως η φυσική επιλογή λειτουργεί στις ιδιότητες, όπως η καταλληλότητα, οι οποίες έχουν να κάνουν με σχέσεις μεταξύ ειδών. Ο Δαρβίνος δεν θα είχε νόημα σε ένα Αριστοτελικό σύμπαν, και δε θα είχε νόημα ούτε στο σύμπαν του Νεύτωνα.
Now, Darwin taught us that there are processes of self-organization that suffice to explain all of us and everything we see. So it works. But not only that, if you think about how natural selection works, then it turns out that natural selection would only make sense in such a relational universe. That is, natural selection works on properties, like fitness, which are about relationships of some species to some other species. Darwin wouldn’t make sense in an Aristotelian universe, and wouldn’t really make sense in a Newtonian universe.
Οπότε, μια θεωρία της βιολογίας που βασίζεται στη φυσική επιλογή απαιτεί μια σχετικιστική αντίληψη των ιδιοτήτων των βιολογικών συστημάτων. Και η αλήθεια είναι πως αν επεκτείνουμε τη σκέψη αυτή, βγάζει απόλυτα νόημα σε ένα σχετικιστικό σύμπαν όπου όλες οι ιδιότητες είναι σχετικιστικές. Πέρα από αυτό, ο Αϊνστάιν μας δίδαξε πως η βαρύτητα είναι συνέπεια του ότι ο κόσμος είναι σχετικιστικός. Αν δεν υπήρχε η βαρύτητα, δε θα υπήρχε η ζωή, γιατί η βαρύτητα κάνει τα άστρα να σχηματίζονται και να ζουν για πολύ καιρό, κρατώντας κομμάτια του κόσμου, όπως η επιφάνεια της Γης, εκτός θερμικής ισορροπίας για δισεκατομμύρια χρόνια ώστε να εξελιχθεί η ζωή.
So a theory of biology based on natural selection requires a relational notion of what are the properties of biological systems. And if you push that all the way down, really, it makes the best sense in a relational universe where all properties are relational. Now, not only that, but Einstein taught us that gravity is the result of the world being relational. If it wasn’t for gravity, there wouldn’t be life, because gravity causes stars to form and live for a very long time, keeping pieces of the world, like the surface of the Earth,
Στον 20ο αιώνα, είδαμε την ανεξάρτητη ανάπτυξη δύο μεγάλων θεμάτων στην επιστήμη. Στις βιολογικές επιστήμες, εξερευνούν τις επιπτώσεις της ιδέας ότι η τάξη και η πολυπλοκότητα και η δομή προκύπτουν με έναν αυτοοργανωτικό τρόπο. Αυτός ήταν ο θρίαμβος του Νεο-Δαρβινισμού και ούτω καθεξής. Και σιγά-σιγά, αυτή η ιδέα διέρρευσε και στις γνωστικές επιστήμες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τα οικονομικά κ.λ.π. Ταυτοχρόνως, εμείς οι φυσικοί είμαστε πολύ απασχολημένοι προσπαθώντας να καταλάβουμε και να χτίσουμε και να συνθέσουμε τις ανακαλύψεις της κβαντοθεωρίας και της θεωρίας της σχετικότητας.
out of thermal equilibrium for billions of years so life can evolve. In the 20th century, we saw the independent development of two big themes in science. In the biological sciences, they explored the implications of the notion that order and complexity and structure arise in a self-organized way. That was the triumph of Neo-Darwinism and so forth. And slowly, that idea is leaking out to the cognitive sciences, the human sciences, economics, et cetera. At the same time, we physicists have been busy trying to make sense of and build on and integrate the discoveries
Και αυτό που προσπαθούμε να καταλάβουμε είναι οι επιπτώσεις της ιδέας ότι το σύμπαν δομείται από συσχετισμούς. Η κινητήρια δύναμη των επιστημών του 21ου αιώνα θα είναι η σύνθεση των εξής δύο ιδεών: του θριάμβου του σχετικιστικού τρόπου σκέψης για τον κόσμο, από τη μια πλευρά, και της αυτοοργάνωσης ή του Δαρβινικού τρόπου αντίληψης του κόσμου, για τον κόσμο, από την άλλη. Επίσης, οι φυσικοί του 21ου αιώνα σκέφτονται για το χώρο και το χρόνο και την κοσμολογία, και σκέφτονται για την κοινωνία και τα δύο θα συνεχίσουν να εξελίσσονται. Και αυτό προς το οποίο τείνουν είναι η ενοποίηση αυτών των δύο μεγάλων ιδεών, του Δαρβινισμού και του σχετικισμού.
of quantum theory and relativity. And what we’ve been working out is the implications, really, of the idea that the universe is made up of relations. 21st-century science is going to be driven by the integration of these two ideas: the triumph of relational ways of thinking about the world, on the one hand, and self-organization or Darwinian ways of thinking about the world, on the other hand. And also, is that in the 21st century our thinking about space and time and cosmology, and our thinking about society are both going to continue to evolve. And what they’re evolving towards is the union
Τώρα, εάν σκεφτεί κανείς για τη δημοκρατία από αυτήν την οπτική γωνία μια νέα πλουραλιστική αντίληψη για τη δημοκρατία θα απαιτούσε να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά ενδιαφέροντα, πολλοί διαφορετικοί στόχοι, πολλά διαφορετικά άτομα, πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες. Κάθε ένας είναι ελλιπής, γιατί ο καθένας είναι ενσωματωμένος σε ένα δίκτυο σχέσεων. Κάθε μέλος της δημοκρατίας είναι ενσωματωμένο σε ένα δίκτυο σχέσεων. Και καταλαβαίνετε ορισμένα πράγματα καλύτερα από άλλα, και λόγω αυτού υπάρχει ένα συνεχές αλληλοσπρώξιμο και πάρε-δώσε, το οποίο είναι η πολιτική. Και η πολιτική είναι ιδανικά, ο τρόπος με τον οποίο συνεχώς απευθυνόμαστε στο δίκτυο των σχέσεών μας ώστε να επιτύχουμε μια καλύτερη ζωή, και μία καλύτερη κοινωνία.
of these two big ideas, Darwinism and relationalism. Now, if you think about democracy from this perspective, a new pluralistic notion of democracy would be one that recognizes that there are many different interests, many different agendas, many different individuals, many different points of view. Each one is incomplete, because you’re embedded in a network of relationships. Any actor in a democracy is embedded in a network of relationships. And you understand some things better than other things, and because of that there’s a continual jostling and give and take, which is politics. And politics is, in the ideal sense, the way in which we continually address our network of relations in order to achieve
Και επίσης πιστεύω πως η επιστήμη δε θα σβήσει ποτέ και -- Τελειώνω με αυτήν τη φράση. (Γέλια) Μάλλον τελείωσα. Η επιστήμη δε θα σβήσει ποτέ.
a better life and a better society. And I also think that science will never go away and -- I’m finishing on this line. (Laughter)