So I thought, "I will talk about death." Seemed to be the passion today. Actually, it's not about death. It's inevitable, terrible, but really what I want to talk about is, I'm just fascinated by the legacy people leave when they die. That's what I want to talk about.
Pomyślałam więc: "Będę mówić o śmierci." To chyba dość popularny dziś temat. Właściwie to nie chcę mówić o śmierci. Śmierć jest nieunikniona i straszna, ale tak naprawdę chciałabym mówić o niesamowitym spadku, jaki pozostawiają nam ludzie, kiedy umierają. Oto o czym chcę mówić.
So Art Buchwald left his legacy of humor with a video that appeared soon after he died, saying, "Hi! I'm Art Buchwald, and I just died." And Mike, who I met at Galapagos, a trip which I won at TED, is leaving notes on cyberspace where he is chronicling his journey through cancer. And my father left me a legacy of his handwriting through letters and a notebook. In the last two years of his life, when he was sick, he filled a notebook with his thoughts about me. He wrote about my strengths, weaknesses, and gentle suggestions for improvement, quoting specific incidents, and held a mirror to my life.
Tak więc Art Buchwald pozostawił po sobie spadek w postaci zabawnego filmu, opublikowanego krótko po jego śmierci, w którym mówi: "Witam! Nazywam się Art Buchwald i właśnie umarłem." Mike, którego poznałam na Galapagos, wycieczce wygranej podczas konferencji TED, prowadzi internetowy pamiętnik, w którym opisuje swoje zmagania z rakiem. Mój ojciec pozostawił mi w spadku swoje zapiski w postaci listów i notatnika. Podczas ostatnich dwóch lat swojego życia, kiedy chorował, wypełnił swój notatnik myślami o mnie. Pisał o moich wadach i zaletach, delikatnie sugerował, co mogłabym zmienić, jak w lustrzanym odbiciu, pokazując konkretne sceny z mojego życia.
After he died, I realized that no one writes to me anymore. Handwriting is a disappearing art. I'm all for email and thinking while typing, but why give up old habits for new? Why can't we have letter writing and email exchange in our lives? There are times when I want to trade all those years that I was too busy to sit with my dad and chat with him, and trade all those years for one hug. But too late. But that's when I take out his letters and I read them, and the paper that touched his hand is in mine, and I feel connected to him.
Kiedy umarł, zorientowałam się, że nikt już do mnie nie pisze. Pisanie listów jest zanikającą sztuką. Popieram pisanie przemyślanych emaili, ale czy musimy porzucać stare nawyki na rzecz nowych? Dlaczego nie możemy pisać zarówno listów, jak i emaili? Są chwile, kiedy chciałabym zamienić te wszystkie lata, kiedy byłam zbyt zajęta, aby usiąść i porozmawiać z nim, zamienić te wszystkie lata na jeden uścisk. Za późno. W takich chwilach wyjmuję jego listy i czytam je, i kiedy papier, który dotykał jego dłoni, jest w moich dłoniach czuję z nim więź.
So maybe we all need to leave our children with a value legacy, and not a financial one. A value for things with a personal touch -- an autographed book, a soul-searching letter. If a fraction of this powerful TED audience could be inspired to buy a beautiful paper -- John, it'll be a recycled one -- and write a beautiful letter to someone they love, we actually may start a revolution where our children may go to penmanship classes.
Więc może wszyscy powinniśmy zostawić naszym dzieciom w spadku pewne wartości, a nie tylko pieniądze. Wartość rzeczy z osobistym akcentem -- książka z autografami czy list zawierający głębokie przemyślenia. Gdyby niewielka część zgromadzonej tutaj publiczności kupiła piękną papeterię -- tak, Johnie, przyjazną środowisku -- i napisała piękny list do kogoś, kogo kocha, moglibyśmy zacząć rewolucję, dzięki której nasze dzieci zaczęłyby się może uczyć kaligrafii.
So what do I plan to leave for my son? I collect autographed books, and those of you authors in the audience know I hound you for them -- and CDs too, Tracy. I plan to publish my own notebook. As I witnessed my father's body being swallowed by fire, I sat by his funeral pyre and wrote. I have no idea how I'm going to do it, but I am committed to compiling his thoughts and mine into a book, and leave that published book for my son.
Co więc pozostawię swojemu synowi? Zbieram autografy i ci z autorów, którzy znajdują się na sali, wiedzą, że będę ich o nie męczyć -- i o płyty również, Tracy. Planuję opublikować mój notatnik. Kiedy przyglądałam się, jak ciało mojego ojca pochłania ogień, siedziałam przy stosie pogrzebowym i pisałam. Nie wiem, jak to zrobię, ale zbiorę jego i moje myśli, zamieszczę je w książce, opublikuję i pozostawię mojemu synowi.
I'd like to end with a few verses of what I wrote at my father's cremation. And those linguists, please pardon the grammar, because I've not looked at it in the last 10 years. I took it out for the first time to come here. "Picture in a frame, ashes in a bottle, boundless energy confined in the bottle, forcing me to deal with reality, forcing me to deal with being grown up. I hear you and I know that you would want me to be strong, but right now, I am being sucked down, surrounded and suffocated by these raging emotional waters, craving to cleanse my soul, trying to emerge on a firm footing one more time, to keep on fighting and flourishing just as you taught me. Your encouraging whispers in my whirlpool of despair, holding me and heaving me to shores of sanity, to live again and to love again." Thank you.
Na koniec chciałabym przeczytać kilka wersów, które napisałam podczas kremacji mojego ojca. Proszę wszystkich językoznawców, żeby wybaczyli mi błędy gramatyczne, ponieważ nie powracałam do tego tekstu od 10 lat. Przyniosłam go specjalnie na tę okazję. "Obraz w ramie, prochy w butelce, bezgraniczna energia zamknięta w tej butelce, zmuszająca mnie do stawienia czoła rzeczywistości, zmuszająca mnie do stawienia czoła dorosłości. Słyszę twój głos i wiem, że chcesz, abym była silna, ale teraz czuję, że burzliwe wody emocji wciagają mnie, otaczają i odbierają powietrze. Pragnę oczyścić moją duszę, chcę poczuć mocny grunt pod nogami, aby móc dalej walczyć i odnosić sukcesy, tak, jak Ty mnie tego nauczyłeś. Twój szept, który dodaje mi sił w wirze rozpaczy, który podtrzymuje mnie i wyciąga na brzeg jasności umysłu, abym mogła znów żyć i znów kochać." Dziękuję.