Ο Γιόγκι Μπέρα, παίκτης μπέιζμπολ και φιλόσοφος, Αμερικανός, είπε «Εάν δεν ξέρουμε προς τα πού βαδίζουμε, μπορεί να μη φτάσουμε ποτέ». Η συσσώρευση επιστημονικών γνώσεων μάς βοηθάει να καταλάβουμε καλύτερα πώς θα ήταν το μέλλον μας σ' ένα κλίμα που αλλάζει και τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την υγεία μας. Βρίσκομαι εδώ για να μιλήσω για μια συναφή πτυχή, για το πώς οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τη χρήση ορυκτών καυσίμων μειώνουν τη θρεπτική ποιότητα της τροφής μας. Θα ξεκινήσουμε με τη διατροφική πυραμίδα. Είναι γνωστή σε όλους. Όλοι χρειαζόμαστε μια ισορροπημένη διατροφή. Χρειαζόμαστε πρωτεΐνες, μικροθρεπτικά στοιχεία και βιταμίνες. Έτσι μπορούμε να σκεφτούμε πώς να διασφαλίσουμε ότι παίρνουμε ό,τι χρειαζόμαστε καθημερινά για να αναπτυχθούμε πλήρως. Όμως, δεν τρώμε μόνο επειδή χρειάζεται. Το φαγητό είναι και απόλαυση. Ψωμί, ζυμαρικά, πίτσα-- υπάρχει μια ολόκληρη γκάμα φαγητών που έχουν πολιτισμική σημασία. Αυτά απολαμβάνουμε να τα τρώμε. Οπότε, είναι μεν σημαντικά για τη διατροφή μας, αλλά και για τις κουλτούρες μας. Το διοξείδιο του άνθρακα ολοένα αυξάνεται από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης Από περίπου 280 ppm ανά εκατομμύριο, έχει φτάσει να ξεπερνά τα 410 σήμερα, και συνεχίζει να αυξάνεται. Ο άνθρακας που δυναμώνει τα φυτά προέρχεται από αυτό το διοξείδιο. Το απορροφούν μέσα στο φυτό, το μετατρέπουν, σε μικρά-μικρά κομματάκια, στον ίδιο τον άνθρακα, και τον χρησιμοποιούν για ν' αναπτυχθούν. Έχουν, επίσης, ανάγκη να πάρουν θρεπτικά συστατικά από το έδαφος. Οπότε, ναι, το διοξείδιο του άνθρακα είναι τροφή για τα φυτά. Μάλλον καλό νέο αυτό, λοιπόν, ότι αυξάνεται το διοξείδιο του άνθρακα, για την επισιτιστική ασφάλεια στον κόσμο, αφού διασφαλίζει ότι οι άνθρωποι θα έχουν αρκετή τροφή για κάθε μέρα. Κάπου 820 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο δεν έχουν αρκετό φαγητό κάθε μέρα. Οπότε, πολλά έχουν γραφτεί για την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα και το πώς θα βοηθήσει το πρόβλημα της επισιτιστικής κρίσης. Χρειάζεται να επιταχύνουμε την πρόοδό μας στη γεωργική παραγωγικότητα ώστε να θρέψουμε τα 9-10 δις των ανθρώπων που θα ζουν το 2050 και να επιτύχουμε τους Στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης, ιδίως τον Στόχο Νούμερο 2, δηλαδή τη μείωση της ανασφάλειας για την επάρκεια της τροφής, την αύξηση της θρεπτικής τροφής, την πρόσβαση στα αναγκαία τρόφιμα για όλους. Ξέρουμε ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη γεωργική παραγωγικότητα. Η θερμοκρασία της γης έχει αυξηθεί σχεδόν κατά έναν βαθμό Κελσίου από τους προ-βιομηχανικούς χρόνους. Αυτό αλλάζει την τοπική θερμοκρασία και τα μοτίβα των βροχοπτώσεων κι έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα των αγροτικών καλλιεργειών σε πολλές περιοχές του κόσμου. Δεν είναι μόνον οι αλλαγές θερμοκρασίας και βροχοπτώσεων σε τοπικό επίπεδο, αλλά και τα ακραία φαινόμενα. Καύσωνες, πλημμύρες και ξηρασίες επηρεάζουν σημαντικά την παραγωγικότητα. Το διοξείδιο του άνθρακα πέρα από το ότι δυναμώνει τα φυτά, έχει κι άλλες επιπτώσεις. Τα φυτά, όταν παίρνουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα, αυξάνουν τη σύνθεση υδατανθράκων, σακχάρων και αμύλων και μειώνουν τις συγκεντρώσεις σε πρωτεϊνη και σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Πολύ σημαντικό αυτό σε σχέση με το μέλλον της επισιτιστικής ασφάλειας. Τις προάλλες, σε μια κουβέντα για την κλιματική αλλαγή, κάποιος είπε ότι είναι αισιόδοξος κατά τα πέντε έβδομα: είναι αισιόδοξος πέντε μέρες τη βδομάδα, δηλαδή, κι αυτό αποτελεί θέμα συζήτησης για τις υπόλοιπες δύο. Αν πάμε στα μικροθρεπτικά συστατικά, σχεδόν όλα επηρεάζονται από τις υψηλότερες συγκεντρώσεις CO2. Δύο, πιο συγκεκριμένα, είναι ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος. Όταν δεν έχεις αρκετό σίδηρο, είναι πιθανό να παρουσιάσεις αναιμία. Συνδέεται με κούραση, με δυσκολία στην αναπνοή και με ορισμένες αρκετά σοβαρές επιπτώσεις. Όταν δεν έχεις αρκετό ψευδάργυρο, είναι πιθανό να έχεις απώλεια όρεξης. Πρόκειται για σημαντικό πρόβλημα ανά τον κόσμο. Υπάρχουν πάνω-κάτω ένα δις άνθρωποι με έλλειψη ψευδαργύρου. Είναι πολύ σημαντικός για την υγεία μητέρας και παιδιού. Επηρεάζει την ανάπτυξη. Οι βιταμίνες Β είναι σημαντικές για ένα σωρό λόγους. Βοηθούν να μετατραπεί η τροφή μας σε ενέργεια Είναι σημαντικές για τις λειτουργίες της φυσιολογίας του σώματός μας. Κι όταν έχεις υψηλότερα επίπεδα άνθρακα σ' ένα φυτό, έχεις λιγότερο άζωτο, και λιγότερες βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Δεν επηρεάζεται μόνο ο άνθρωπος. Ήδη επηρεάζονται τα βοοειδή επειδή πέφτει η ποιότητα της φορβής τους. Στην πραγματικότητα, επηρεάζεται κάθε καταναλωτής φυτών. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τα κατοικίδιά μας. Αν κοιτάξετε την ετικέτα στις συσκευασίες γατοτροφής ή σκυλοτροφής, υπάρχει μεγάλο ποσοστό σιτηρών μέσα στην τροφή. Οπότε αυτό μας επηρεάζει όλους. Πώς το ξέρουμε ότι είναι πρόβλημα; Το ξέρουμε από μελέτες πεδίου και από πειραματικές μελέτες στα εργαστήρια. Στις μελέτες πεδίου-- και θα επικεντρωθώ κυρίως στο σιτάρι και το ρύζι-- υπάρχουν, για παράδειγμα, καλλιέργειες ρυζιού χωρισμένες σε διαφορετικά αγροτεμάχια. Και τα αγροτεμάχια είναι όλα ίδια: ίδιο έδαφος, ίδια ποσοστά βροχόπτωσης--- όλα ίδια. Εκτός από το ότι σε ορισμένα χωράφια ρίχνουμε διοξείδιο του άνθρακα. Κι έτσι μπορεί κανείς να συγκρίνει πώς είναι με τις σημερινές συνθήκες και πώς θα είναι με συνθήκες αυξημένου διοξειδίου του άνθρακα στο μέλλον. Συμμετείχα σε μια από τις λιγοστές μελέτες που το έχουν κάνει αυτό. Εξετάσαμε 18 φυτείες ρυζιού σε Κίνα και Ιαπωνία και τις καλλιεργήσαμε με συνθήκες που θα αναμέναμε να ισχύσουν στο μέλλον. Να τα αποτελέσματα. Η άσπρη μπάρα είναι οι σημερινές συνθήκες, η κόκκινη μπάρα είναι συνθήκες στο μέλλον του αιώνα μας. Οι πρωτεΐνες, λοιπόν, μειώνονται κατά 10 τοις εκατό, ο σίδηρος κατά 8 τοις εκατό, ο ψευδάργυρος κατά 5 τοις εκατό. Δεν ακούγονται τρομερές οι αλλαγές, αλλά σκεφτείτε τους φτωχούς σε κάθε χώρα, που τρώνε βασικά άμυλο, ότι θα αναγκαστούν να έχουν σοβαρές ελλείψεις, με αποτέλεσμα προβλήματα υγείας κάθε λογής. Η κατάσταση είναι πιο σοβαρή με τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αν εξετάσει κανείς τις Β1 και Β2, υπάρχει μια πτώση της τάξεως του 17 τοις εκατό. Στο παντοθενικό οξύ, στη βιταμίνη Β5, η πτώση είναι περίπου 13 τοις εκατό. Στο φυλλικό οξύ πάνω-κάτω 30 τοις εκατό. Αυτές είναι οι μέσες τιμές από τα διάφορα πειράματα που έγιναν. Το φυλλικό οξύ έχει εξέχουσα σημασία στην ανάπτυξη του παιδιού. Οι έγκυες που δε λαμβάνουν αρκετό φυλλικό οξύ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσουν παιδιά με ανωμαλίες. Αυτές, λοιπόν, είναι πολύ σοβαρές πιθανές επιπτώσεις στην υγεία μας καθώς το CO2 συνεχίζει ν' αυξάνεται. Ένα άλλο παράδειγμα είναι τα μοντέλα που ανέπτυξαν ο Κρις Γουάιαντ και οι συνεργάτες του, για τη σχέση υψηλών ποσοστών CO2 με χαμηλότερο σίδηρο και ψευδάργυρο-- μόνο τον σίδηρο και τον ψευδάργυρο εξέτασαν-- μέχρι τις διάφορες επιπτώσεις στην υγεία. Ασχολήθηκαν με ελονοσία, διάρροιες, πνευμονία, αναιμία λόγω ανεπάρκειας σιδήρου, και τις συνέπειες που θα ήταν πιθανόν να έχουν το 2050. Όσο πιο σκούρο το χρώμα εδώ, τόσο πιο διευρυμένες οι συνέπειες. Βλέπετε, λοιπόν, τις τεράστιες επιπτώσεις στην Ασία και την Αφρική, αλλά ταυτόχρονα παρατηρείτε ότι σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και χώρες της Ευρώπης οι πληθυσμοί πιθανότατα θα επηρεάζονταν κι εκεί. Υπολόγισαν ότι πιθανότατα θα επηρεάζονταν πάνω κάτω 125 εκατομμύρια άνθρωποι. Έδειξαν, επίσης, με μοντέλα τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις, και κατέληξαν ότι θα έπρεπε να μειωθούν τα αέρια του θερμοκηπίου: να μειώσουμε τα αέρια μέχρι τα μισά του αιώνα ώστε να μη χρειάζεται ν' ανησυχούμε τόσο γι' αυτές τις επιπτώσεις αργότερα, στην πορεία του αιώνα. Τα πειράματα αυτά, οι μελέτες με την ανάπτυξη μοντέλων, δεν έλαβαν υπόψη τους την ίδια την κλιματική αλλαγή. Επικεντρώθηκαν μόνο στον παράγοντα «διοξείδιο του άνθρακα». Επομένως, αν τα βάλετε και τα δυο μαζί, η επίδραση αναμένεται να είναι πολύ ισχυρότερη απ' ό,τι σας έχω πει. Θα ήθελα να μπορούσα να σας πω αυτή τη στιγμή πόσο πολύ το φαγητό που φάγατε για πρωινό, το φαγητό που θα φάτε το μεσημέρι, έχει αλλάξει από εκείνο που έτρωγαν οι παππούδες σας σε ό,τι έχει να κάνει με τη θρεπτική του αξία. Δεν γίνεται, όμως. Δεν το έχουμε ερευνήσει αυτό. Θα ήθελα να σας έλεγα πόσο πολύ η τρέχουσα επισιτιστική ανασφάλεια επηρεάζεται από αυτές τις αλλαγές. Δεν γίνεται, όμως. Ούτε αυτό το έχουμε ερευνήσει. Υπάρχουν πολλά που έχουμε να μάθουμε ακόμη σ' αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών λύσεων. Δεν γνωρίζουμε ποιες ακριβώς είναι αυτές οι λύσεις, έχουμε, ωστόσο, ένα εύρος επιλογών. Έχουμε τεχνολογικά επιτεύγματα. Έχουμε μεθόδους βελτίωσης φυτών. Έχουμε τον βιολογικό εμπλουτισμό. Το εδάφος θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά. Και, βέβαια, θα βοηθούσε πολύ να γνωρίζαμε πώς αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη μελλοντική μας υγεία και την υγεία των παιδιών μας και εκείνη των εγγονιών μας. Αυτές οι επενδύσεις παίρνουν καιρό. Θα πάρει καιρό να ξεδιαλύνουμε όλα αυτά τα ζητήματα. Δεν υπάρχει κάποιος κρατικός φορέας ή όμιλος επιχειρήσεων που να χρηματοδοτεί αυτή την έρευνα. Τέτοιες επενδύσεις σημαίνουν πολλά για μας ώστε να ξέρουμε προς τα που βαδίζουμε. Στο μεταξύ, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων σε μια διατροφή πλήρη, όχι μόνον όσων ζουν στα εύπορα μέρη, αλλά παντού στον κόσμο. Να μειώσουμε, επίσης, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ατομικά και συλλογικά, ώστε να μειώσουμε τις προκλήσεις που θα έρθουν στο μέλλον. Έχουν πει «Αν νομίζεις ότι η εκπαίδευση κοστίζει, πού να δεις η άγνοια». Ας μην το δούμε. Ας επενδύσουμε στον εαυτό μας, στα παιδιά μας και στον πλανήτη μας. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)
Yogi Berra, a US baseball player and philosopher, said, "If we don't know where we're going, we might not get there." Accumulating scientific knowledge is giving us greater insights, greater clarity, into what our future might look like in a changing climate and what that could mean for our health. I'm here to talk about a related aspect, on how our emissions of greenhouse gases from burning of fossil fuels is reducing the nutritional quality of our food. We'll start with the food pyramid. You all know the food pyramid. We all need to eat a balanced diet. We need to get proteins, we need to get micronutrients, we need to get vitamins. And so, this is a way for us to think about how to make sure we get what we need every day so we can grow and thrive. But we eat not just because we need to, we also eat for enjoyment. Bread, pasta, pizza -- there's a whole range of foods that are culturally important. We enjoy eating these. And so they're important for our diet, but they're also important for our cultures. Carbon dioxide has been increasing since the start of the Industrial Revolution, increasing from about 280 parts per million to over 410 today, and it continues to increase. The carbon that plants need to grow comes from this carbon dioxide. They bring it into the plant, they break it apart into the carbon itself, and they use that to grow. They also need nutrients from the soil. And so yes, carbon dioxide is plant food. And this should be good news, of rising carbon dioxide concentrations, for food security around the world, making sure that people get enough to eat every day. About 820 million people in the world don't get enough to eat every day. So there's a fair amount written about how higher CO2 is going to help with our food security problem. We need to accelerate our progress in agricultural productivity to feed the nine to 10 billion people who will be alive in 2050 and to achieve the Sustainable Development Goals, particularly the Goal Number 2, that is on reducing food insecurity, increasing nutrition, increasing access to the foods that we need for everyone. We know that climate change is affecting agricultural productivity. The earth has warmed about one degree centigrade since preindustrial times. That is changing local temperature and precipitation patterns, and that has consequences for the agricultural productivity in many parts of the world. And it's not just local changes in temperature and precipitation, it's the extremes. Extremes in terms of heat waves, floods and droughts are significantly affecting productivity. And that carbon dioxide, besides making plants grow, has other consequences as well, that plants, when they have higher carbon dioxide, increase the synthesis of carbohydrates, sugars and starches, and they decrease the concentrations of protein and critical nutrients. And this is very important for how we think about food security going forward. A couple of nights ago in the table talks on climate change, someone said that they're a five-sevenths optimist: that they're an optimist five days of the week, and this is a topic for the other two days. When we think about micronutrients, almost all of them are affected by higher CO2 concentrations. Two in particular are iron and zinc. When you don't have enough iron, you can develop iron deficiency anemia. It's associated with fatigue, shortness of breath and some fairly serious consequences as well. When you don't have enough zinc, you can have a loss of appetite. It is a significant problem around the world. There's about one billion people who are zinc deficient. It's very important for maternal and child health. It affects development. The B vitamins are critical for a whole range of reasons. They help convert our food into energy. They're important for the functions of many of the physiologic activities in our bodies. And when you have higher carbon in a plant, you have less nitrogen, and you have less B vitamins. And it's not just us. Cattle are already being affected because the quality of their forage is declining. In fact, this affects every consumer of plants. And give a thought to, for example, our pet cats and dogs. If you look on the label of most of the pet and dog food, there's a significant amount of grain in those foods. So this affects everyone. How do we know that this is a problem? We know from field studies and we know from experimental studies in laboratories. In the field studies -- and I'll focus primarily on wheat and on rice -- there's fields, for example, of rice that are divided into different plots. And the plots are all the same: the soil's the same, the precipitation's the same -- everything's the same. Except carbon dioxide is blown over some of the plots. And so you can compare what it looks like under today's conditions and under carbon dioxide conditions later in the century. I was part of one of the few studies that have done this. We looked at 18 rice lines in China and in Japan and grew them under conditions that you would expect later in the century. And when you look at the results, the white bar is today's conditions, the red bar is conditions later in the century. So protein declines about 10 percent, iron about eight percent, zinc about five percent. These don't sound like really big changes, but when you start thinking about the poor in every country who primarily eat starch, that this will put people who are on the edge over the edge into frank deficiencies, creating all kinds of health problems. The situation is more significant for the B vitamins. When you look at vitamin B1 and vitamin B2, there's about a 17 percent decline. Pantothenic acid, vitamin B5, is about a 13 percent decline. Folate is about a 30 percent decline. And these are averages over the various experiments that were done. Folate is critical for child development. Pregnant women who don't get enough folate are at much higher risk of having babies with birth defects. So these are very serious potential consequences for our health as CO2 continues to rise. In another example, this is modeling work that was done by Chris Weyant and his colleagues, taking a look at this chain from higher CO2 to lower iron and zinc -- and they only looked at iron and zinc -- to various health outcomes. They looked at malaria, diarrheal disease, pneumonia, iron deficiency anemia, and looked at what the consequences could be in 2050. And the darker the color in this, the larger the consequences. So you can see the major impacts in Asia and in Africa, but also note that in countries such as the United States and countries in Europe, the populations also could be affected. They estimated about 125 million people could be affected. They also modeled what would be the most effective interventions, and their conclusion was reducing our greenhouse gases: getting our greenhouse gas emissions down by mid-century so we don't have to worry so much about these consequences later in the century. These experiments, these modeling studies did not take climate change itself into account. They just focused on the carbon dioxide component. So when you put the two together, it's expected the impact is much larger than what I've told you. I'd love to be able to tell you right now how much the food you had for breakfast, the food you're going to have for lunch, has shifted from what your grandparents ate in terms of its nutritional quality. But I can't. We don't have the research on that. I'd love to tell you how much current food insecurity is affected by these changes. But I can't. We don't have the research on that, either. There's a lot that needs to be known in this area, including what the possible solutions could be. We don't know exactly what those solutions are, but we've got a range of options. We've got advancements in technologies. We've got plant breeding. We've got biofortification. Soils could make a difference. And, of course, it will be very helpful to know how these changes could affect our future health and the health of our children and the health of our grandchildren. And these investments take time. It will take time to sort all of these issues out. There is no national entity or business group that is funding this research. We need these investments critically so that we do know where we're going. In the meantime, what we can do is ensure that all people have access to a complete diet, not just those in the wealthy parts of the world but everywhere in the world. We also individually and collectively need to reduce our greenhouse gas emissions to reduce the challenges that will come later in the century. It's been said that if you think education is expensive, try ignorance. Let's not. Let's invest in ourselves, in our children and in our planet. Thank you. (Applause)