Cigarettes aren’t good for us. That’s hardly news--we’ve known about the dangers of smoking for decades. But how exactly do cigarettes harm us? Let’s look at what happens as their ingredients make their way through our bodies, and how we benefit physically when we finally give up smoking.
Sigara bizler için faydalı değil. Bu yeni bir şey değil, on yıllardır sigara içmenin tehlikelerini biliyoruz. Peki sigara bize tam olarak nasıl zarar verir? İçindeki maddeler vücudumuza girdiğinde neler olduğuna bakalım ve sigara içmeyi bırakırsak fiziksel faydaları nelerdir öğrenelim.
With each inhalation, smoke brings its more than 5,000 chemical substances into contact with the body’s tissues. From the start, tar, a black, resinous material, begins to coat the teeth and gums, damaging tooth enamel, and eventually causing decay. Over time, smoke also damages nerve-endings in the nose, causing loss of smell.
Sigara, her solukla 5.000'den fazla kimyasal maddeyi vücut dokularına nüfuz ettiriyor. Başından itibaren katran -siyah, reçineli malzeme- dişleri ve diş etlerini kaplamaya başlıyor, diş minesine zarar veriyor ve sonunda çürüğe sebep oluyor. Sigara zamanla burundaki sinir uçlarına da zarar vererek koku alma kaybına sebep oluyor.
Inside the airways and lungs, smoke increases the likelihood of infections, as well as chronic diseases like bronchitis and emphysema. It does this by damaging the cilia, tiny hairlike structures whose job it is to keep the airways clean. It then fills the alveoli, tiny air sacs that enable the exchange of oxygen and carbon dioxide between the lungs and blood. A toxic gas called carbon monoxide crosses that membrane into the blood, binding to hemoglobin and displacing the oxygen it would usually have transported around the body. That’s one of the reasons smoking can lead to oxygen deprivation and shortness of breath.
Solunum yolları ve ciğerlerdeki bronşit ve anfizem gibi kronik hastalıkların yanı sıra enfeksiyonların riskini de artırıyor. Bunu sile -görevi solunum yollarını temiz tutmak olan küçük tüyümsü yapılar- zarar vererek gerçekleştiriyor. Sonra alveolleri -kan ile akciğerler arasında oksijen ve karbondioksit değiş tokuşunu sağlayan küçük hava keseleri- dolduruyor. Zehirli bir gaz olan karbonmonoksit zardan geçip kana karışıyor, hemoglobine tutunuyor ve normalde vücut boyunca taşınan oksijeni yerinden ediyor. Sigaranın oksijen yoksunluğu ve nefes darlığına yol açmasının sebeplerinden biri budur.
Within about 10 seconds, the bloodstream carries a stimulant called nicotine to the brain, triggering the release of dopamine and other neurotransmitters including endorphins that create the pleasurable sensations which make smoking highly addictive. Nicotine and other chemicals from the cigarette simultaneously cause constriction of blood vessels and damage their delicate endothelial lining, restricting blood flow. These vascular effects lead to thickening of blood vessel walls and enhance blood platelet stickiness, increasing the likelihood that clots will form and trigger heart attacks and strokes.
Yaklaşık 10 saniye içinde kan akışı beyne, endorfin de dahil olmak üzere dopamin ve diğer nörotransmiterlerin salgısını tetikleyerek, zevkli hisler oluşturup sigarayı oldukça bağımlılık yapıcı kılan nikotin denilen bir uyarıcı taşıyor. Sigaradaki nikotin ve diğer kimyasallar eş zamanlı olarak kan damarlarında daralmaya sebep oluyor, hassas endotelyal astarına zarar veriyor ve kan akışını kısıtlıyor. Bu damarsal etkiler kan damarı duvarlarında kalınlaşmaya yol açıyor ve trombosit yapışkanlığını artırıyor, sonra da pıhtı oluşma ihtimalini yükselterek kalp krizini ve felci tetikliyor.
Many of the chemicals inside cigarettes can trigger dangerous mutations in the body’s DNA that make cancers form. Additionally, ingredients like arsenic and nickel may disrupt the process of DNA repair, thus compromising the body’s ability to fight many cancers. In fact, about one of every three cancer deaths in the United States is caused by smoking.
Sigarada bulunan kimyasallardan çoğu, kanser oluşturabilecek tehlikeli DNA mutasyonlarını tetikleyebilir. Ek olarak, arsenik ve nikel gibi bileşenler DNA onarımı sürecini baltalayabilir, bu da vücudun birçok kanserle savaşma yeteneğini riske atar. Amerika'da her üç kanser ölümünden birinin sebebi sigara içmek.
And it’s not just lung cancer. Smoking can cause cancer in multiple tissues and organs, as well as damaged eyesight and weakened bones. It makes it harder for women to get pregnant. And in men, it can cause erectile dysfunction.
Sadece akciğer kanseri de değil. Sigara, görme bozukluğu ve zayıf kemiklerin yanı sıra birçok doku ve organda da kansere sebep olabilir. Kadınlarda gebe kalmayı zorlaştırır. Erkeklerde ereksiyon bozukluğuna sebep olur.
But for those who quit smoking, there’s a huge positive upside with almost immediate and long-lasting physical benefits.
Ama sigarayı bırakanlar için neredeyse anında ve uzun süreli fiziksel fayda sağlayan çok büyük artıları var.
Just 20 minutes after a smoker’s final cigarette, their heart rate and blood pressure begin to return to normal. After 12 hours, carbon monoxide levels stabilize, increasing the blood’s oxygen-carrying capacity. A day after ceasing, heart attack risk begins to decrease as blood pressure and heart rates normalize. After two days, the nerve endings responsible for smell and taste start to recover.
Tiryakinin son sigarasından hemen 20 dk. sonra kalp atışları ve kan basıncı normale dönmeye başlar. On iki saat sonra karbonmonoksit seviyesi dengelenerek kanın oksijen taşıma kapasitesini artırır. Bıraktıktan bir gün sonra kan basıncı ve kalp atışı normalleştikçe kalp krizi riski azalmaya başlar. İki gün sonra koku ve tat almakla görevli sinir uçları iyileşmeye başlar.
Lungs become healthier after about one month, with less coughing and shortness of breath. The delicate hair-like cilia in the airways and lungs start recovering within weeks, and are restored after 9 months, improving resistance to infection.
Daha az öksürük ve nefes yetmezliği ile akciğerler, bir ay içinde daha sağlıklı hale gelir. Solunum yollarındaki ve akciğerlerdeki hassas tüyümsü siller haftalar içinde iyileşmeye başlar ve 9 ay içinde onarılıp enfeksiyonlara dayanıklılık geliştirir.
By the one-year anniversary of quitting, heart disease risk plummets to half as blood vessel function improves. Five years in, the chance of a clot forming dramatically declines, and the risk of stroke continues to reduce. After ten years, the chances of developing fatal lung cancer go down by 50%, probably because the body’s ability to repair DNA is once again restored. Fifteen years in, the likelihood of developing coronary heart disease is essentially the same as that of a non-smoker.
Bırakmanın birinci yıl dönümünde kan damarlarının işlevini geliştirmesiyle kalp hastalıkları riski yarıya düşer. Beş yıl içinde pıhtı oluşma ihtimali önemli derecede azalır ve felç riski azalmaya devam eder. On seneden sonra ölümcül akciğer kanseri oluşma riski muhtemelen vücut DNA onarma yeteneğine tekrar kavuştuğu için %50 azalır. 15 sene içerisinde, kroner kalp hastalığına yakalanma riski sigara içmeyen bir kişininki ile aynı seviyede olur.
There’s no point pretending this is all easy to achieve. Quitting can lead to anxiety and depression, resulting from nicotine withdrawal. But fortunately, such effects are usually temporary. And quitting is getting easier, thanks to a growing arsenal of tools. Nicotine replacement therapy through gum, skin patches, lozenges, and sprays may help wean smokers off cigarettes. They work by stimulating nicotine receptors in the brain and thus preventing withdrawal symptoms, without the addition of other harmful chemicals. Counselling and support groups, cognitive behavioral therapy, and moderate intensity exercise also help smokers stay cigarette-free.
Başarması çok kolaymış gibi davranmanın lüzumu yok. Sigarayı bırakmak, nikotin yoksunluğundan dolayı endişeye ve depresyona yol açabilir. Neyse ki bu etkiler genellikle geçicidir. Giderek artan araçlar sayesinde de sigarayı bırakmak kolaylaşmaktadır. Sakız, nikotin bandı, pastil ve spreyler ile nikotin yerine alternatif oluşturan terapiler tiryakileri sigaradan soğutmaya yardımcı olabilir. Beyindeki nikotin reseptörlerini uyararak başka zararlı kimyasal maddeler işe karışmadan yoksunluk belirtilerinin önüne geçiyorlar. Danışmanlık ve destek grupları, bilişsel davranışçı terapi ve makul yoğunlukta egzersiz yapmak da tiryakilerin sigarasız kalmasına yardımcı olur.
That’s good news, since quitting puts you and your body on the path back to health.
Sigarayı bırakmak sizi ve vücudunuzu sağlıklı yaşam yoluna tekrar ilettiği için, bu iyi haber.