At this very moment, with every breath we take, major delta cities across the globe are sinking, including New York, London, Tokyo, Shanghai, New Orleans, and as well as my city, Bangkok. Here is the usual version of climate change. This is mine. Nothing much, just a crocodile on the street.
Ngay tại thời điểm này, từng giây từng phút, những thành phố châu thổ lớn khắp thế giới đang bị nhấn chìm, bao gồm cả New York, London, Tokyo, Thượng Hải, New Orleans, và cả Bangkok của tôi nữa. Đây là phiên bản thường thấy của biến đổi khí hậu. Đây là phiên bản của tôi. Không gì cả, chỉ là một con cá sấu trên đường.
(Laughter)
This is an urgent impact of climate change: over sinking cities. Here, you can see the urbanization of Bangkok, growing in every direction, shifting from porous, agricultural land -- the land that can breathe and absorb water -- to a concrete jungle. This is what parts of it look like after 30 minutes of rainfall. And every time it rains, I wish my car could turn into a boat. This land has no room for water. It has lost its absorbent capacity.
Đây là tác động nguy cấp do biến đổi khí hậu: thành phố đang bị nhấn chìm. Trên hình, bạn có thể thấy quá trình hiện đại hoá của Bangkok, phát triển theo mọi hướng, thay đổi từ đất xốp, đất nông nghiệp, có thể hít thở và hấp thụ nước... thành một rừng bê tông. Một phần của thành phố sau 30 phút mưa rào, trông thế này đây. Và cứ mỗi lần có mưa, tôi ước gì xe của mình có thể biến thành thuyền Mảnh đất này không còn chỗ cho nước. Nó đã mất khả năng hấp thụ.
The reality of Bangkok's metropolitan region is a city of 15 million people living, working and commuting on top of a shifting, muddy river delta. Bangkok is sinking more than one centimeter per year, which is four times faster than the rate of predicted sea level rise. And we could be below sea level by 2030, which will be here too soon.
Thực tế là khu vực đô thị Bangkok là một thành phố với 15 triệu dân sống, làm việc và đi lại trên bề mặt một đồng bằng châu thổ luôn thay đổi. Hàng năm, Bangkok bị lún xuống hơn một cm, nhanh hơn bốn lần so với ước tính mức tăng của mực nước biển. Đến năm 2030, ta có thể bị chìm dưới mực nước biển, trước khi kịp nhận ra.
There is no coincidence that I am here as a landscape architect. As a child, I grew up in a row house next to the busy road always filled with traffic. In front of my house, there was a concrete parking lot, and that was my playground. The only living creature I would find, and had fun with, were these sneaky little plants trying to grow through the crack of the concrete pavement. My favorite game with friends was to dig a bigger and bigger hole through this crack to let this little plant creep out -- sneak out more and more. And yes, landscape architecture gives me the opportunity to continue my cracking ambition --
Không phải trùng hợp mà tôi đứng đây trên cương vị một kiến trúc sư cảnh quan. Khi còn nhỏ, tôi lớn lên trong một căn hộ liền kề gần một con đường xe cộ đông đúc. Trước cửa nhà tôi, có một bãi đỗ xe bằng bê tông, và đó là sân chơi của tôi. Cá thể sống duy nhất mà tôi tìm thấy, và chơi cùng, là những cây nhỏ đang cố mọc lên qua kẽ nứt của nền bê tông. Trò mà tôi thích chơi nhất với bạn bè là đào một cái lỗ lớn giữa kẽ nứt đó để cái cây nhỏ len lỏi -- mọc ra nhiều hơn. Và đúng vậy, kiến trúc cảnh quan đã cho tôi cơ hội tiếp tục tham vọng khơi vết nứt của mình
(Laughter)
(Tiếng cười)
to connect this concrete land back to nature.
để kết nối những bãi bê tông này với thiên nhiên.
Before, Thais -- my people -- we were adapted to the cycle of the wet and dry season, and you could call us amphibious.
Trước đây, người Thái chúng tôi thích nghi theo vòng quay của mùa mưa và mùa khô và bạn có thể gọi chúng tôi là "lưỡng cư".
(Laughter)
(Tiếng cười)
We lived both on land and on water. We were adapted to both. And flooding was a happy event, when the water fertilized our land. But now, flooding means ... disaster.
Chúng tôi sống cả trên cạn lẫn dưới nước. Chúng tôi thích nghi với cả hai mùa. Và lụt lội là một sự kiện vui vẻ, khi nước làm đất đai phì nhiêu. Nhưng giờ đây, lụt lội có nghĩa là.. thảm hoạ.
In 2011, Thailand was hit by the most damaging and the most expensive flood disaster in our history. Flooding has turned central Thailand into an enormous lake. Here, you can see the scale of the flood in the center of the image, to the scale of Bangkok, outlined in yellow. The water was overflowing from the north, making its way across several provinces. Millions of my people, including me and my family, were displaced and homeless. Some had to escape the city. Many were terrified of losing their home and their belongings, so they stayed back in the flood with no electricity and clean water.
Năm 2011, Thái Lan gặp một thảm hoạ lũ lụt gây thiệt hại và tốn kém nhất lịch sử. Lũ đã biến miền trung Thái Lan thành một hồ nước lớn. Bạn có thể thấy ảnh hưởng của trận lũ ở giữa bức ảnh, và ảnh hưởng tới Bangkok trong khoảng màu vàng. Nước lũ tràn lên từ phía Bắc rồi lan ra nhiều tỉnh thành. Hàng triệu người Thái, bao gồm cả tôi và gia đình mình, phải di tản và trở thành người vô gia cư. Một số rời bỏ thành phố. Rất nhiều người lo sợ mất nhà và đồ đạc, nên bám víu ngôi nhà ngập trong nước lụt, dù không có điện hay nước sạch.
For me, this flood reflects clearly that our modern infrastructure, and especially our notion of fighting flood with concrete, had made us so extremely vulnerable to the climate uncertainty. But in the heart of this disaster, I found my calling. I cannot just sit and wait as my city continues to sink. The city needed me, and I had the ability to fix this problem.
Với tôi, trận lũ này phản ảnh rất rõ rằng cơ sở hạ tầng hiện đại của chúng ta, và đặc biệt là ý tưởng chống lũ lụt bằng bê tông, đã khiến ta trở nên vô cùng mong manh trước khí hậu biến đổi bất thường. Nhưng giữa tâm bão, tôi tìm thấy mục đích sống. Tôi không thể ngồi chờ thành phố của mình tiếp tục chìm xuống. Thành phố cần tôi, và tôi có khả năng giải quyết vấn đề này.
Six years ago, I started my project. My teams and I won the design competition for Chulalongkorn Centenary Park. This was the big, bold mission of the first university in Thailand for celebrating its hundredth anniversary by giving this piece of land as a public park to our city. Having a park sounds very normal to many other cities, but not in Bangkok, which has one of the lowest public green space per capita among megacities in Asia. Our project's become the first new public park in almost 30 years. The 11-acre park -- a big green crack at the heart of Bangkok -- opened just last year.
Sáu năm trước, tôi bắt đầu dự án của mình. Nhóm của tôi đã thắng giải thiết kế Công viên Thế Kỉ Chulalongkorn. Đây là sứ mệnh lớn và quan trọng của trường đại học đầu tiên ở Thái Lan hưởng ứng kỉ niệm một trăm năm ngày thành lập trường bằng việc tặng thành phố một mảnh đất làm công viên công cộng. Xây một công viên có vẻ là điều bình thường với các thành phố khác, nhưng với Bangkok thì không phải vậy. Đây là nơi có diện tích cây xanh công cộng trên đầu người thấp nhất so với các siêu đô thị ở Châu Á. Dự án của chúng tôi đã trở thành công viên công cộng mới đầu tiên được xây trong gần 30 năm. Công viên này rộng gần 4.5 hecta này một vết nứt xanh cỡ lớn giữa lòng Bangkok -- vừa mở cửa năm ngoái.
(Applause and cheers)
(Tiếng vỗ tay tán thưởng)
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
For four years, we have pushed through countless meetings to convince and never give up to convincing that this park isn't just for beautification or recreation: it must help the city deal with water, it must help the city confront climate change.
Suốt bốn năm, chúng tôi đã thúc đẩy không biết bao nhiêu cuộc họp để thuyết phục và không ngừng thuyết phục rằng công viên này không chỉ tạo cảnh quan đẹp hay giải trí mà còn phải giúp thành phố xử lí nước, nó phải giúp thành phố đối mặt với biến đổi khí hậu.
And here is how it works. Bangkok is a flat city, so we harnessed the power of gravity by inclining the whole park to collect every drop of rain. The gravity force pulls down the runoff from the highest point to the lowest point. This park has three main elements that work as one system. The first -- the green roof. This is the biggest green roof in Thailand, with the rainwater tanks and museum underneath. In the dry season, the collected rain can be used to water the park for up to a month. The runoff on the green roof then falls through wetlands with the native water plants that can help filter and help clean water. And at the lower end, the retention pond collects all of the water.
Và đây là cách nó hoạt động. Bangkok là một thành phố phẳng, nên chúng tôi thu lực hút trái đất bằng việc làm nghiêng công viên để gom góp tất cả nước mưa. Lực hút trái đất kéo những dòng chảy từ điểm cao nhất xuống điểm thấp nhất. Công viên này có ba phần chính tạo thành một tổng thể. Đầu tiên là - mái vòm xanh. Mái vòm xanh lớn nhất Thái Lan, với bể chứa nước mưa ở trên và bảo tàng bên dưới. Vào mùa khô, nước mưa tích lại được sử dụng để tưới công viên trong vòng một tháng. Dòng nước chảy từ mái vòm xanh xuống vùng đất ướt phía dưới nơi những cây thực địa dưới nước có thể giúp lọc và làm sạch nước. Phía dưới thấp, có một cái hồ giữ tất cả nước lại.
At this pond, there are water bikes. People can pedal and help clean water. Their exercise becomes an active part of the park water system. When life gives you a flood, you have fun with the water.
Ở trên hồ này, có xe đạp nước. Mọi người có thể vừa đạp nước vừa giúp làm sạch chúng. Hoạt động này trở thành một phần tích cực trong hệ thống nước của công viên. Khi đời cho bạn lũ, bạn chơi đùa với nước.
(Laughter)
(Tiếng cười)
Centenary Park gives room for people and room for water, which is exactly what we and our cities need. This is an amphibious design. This park is not about getting rid of flood. It's about creating a way to live with it. And not a single drop of rain is wasted in this park. This park can hold and collect a million gallons of water.
Công viên Thế Kỉ đã cho con người và nước không gian riêng, đó chính là điều chúng tôi và thành phố của mình cần. Đây là một thiết kế "lưỡng cư". Công viên này không phải để xả lũ mà là tạo ra cách sống chung với lũ. Và không có một giọt nước mưa nào bị phí phạm trong công viên. Công viên này có thể tích và giữ hàng triệu lít nước.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
Every given project, for me, is an opportunity to create more green cracks through this concrete jungle by using landscape architecture as a solution, like turning this concrete roof into an urban farm, which can help absorb rain; reduce urban heat island and grow food in the middle of the city; reuse the abandoned concrete structure to become a green pedestrian bridge; and another flood-proof park at Thammasat University, which nearly completes the biggest green roof on an academic campus yet in Southeast Asia.
Với tôi, mỗi dự án là một cơ hội để tạo ra những kẽ nứt xanh xuyên qua rừng bê tông. Bằng việc thiết kế cảnh quan như một cách giải quyết vấn đề, như biến nóc bê tông thành vườn trong phố, nơi có thể hấp thụ nước mưa; giảm sức nóng đô thị và trồng rau ăn giữa lòng thành phố; biến cấu trúc bê tông mà không một ai ngó ngàng thành cây cầu xanh cho người đi bộ; và một công viên chống lụt khác ở trường Đại Học Thammasat, nơi có tấm phủ xanh lớn nhất, gần như toàn bộ mái một khu trường đại học ở Đông Nam Á.
Severe flooding is our new normal, putting the southeast Asian region -- the region with the most coastline -- at extreme risk. Creating a park is just one solution. The awareness of climate change means we, in every profession we are involved, are increasingly obligated to understand the climate risk and put whatever we are working on as part of the solution. Because if our cities continue the way they are now, a similar catastrophe will happen again ... and again.
Lũ lụt nghiêm trọng là một chuẩn mực mới, đặt khu vực Đông Nam Á -- vùng có nhiều miền duyên hải -- vào rủi ro vô cùng lớn. Tạo ra công viên chỉ là một giải pháp. Nhận thức về biến đổi khí hậu nghĩa là chúng ta, dù làm bất cứ ngành nghề nào, cần tăng cường hiểu biết về rủi ro khí hậu và biến mọi điều đang làm thành một phần của giải pháp. Vì nếu các thành phố của ta tiếp tục phát triển như hiện giờ, thảm hoạ tương tự sẽ lặp lại.. và tiếp tục lặp lại.
Creating a solution in these sinking cities is like making the impossible possible. And for that, I would like to share one word that I always keep in mind, that is, "tangjai." The literal translation for "tang" is "to firmly stand," and "jai" means "heart." Firmly stand your heart at your goal. In Thai language, when you commit to do something, you put tangjai in front of your word, so your heart will be in your action. No matter how rough the path, how big the crack, you push through to your goal, because that's where your heart is.
Tạo giải pháp cho những thành phố đang chìm giống như biến điều không tưởng thành hiện thực. Và vì thế, tôi muốn chia sẻ với các bạn một từ mà tôi luôn tự nhắc nhớ, đó là, "tangjai." "tang" là "đứng vững", và "jai" nghĩa là "trái tim". Vững vàng trái tim nhằm vào mục tiêu của bạn. Trong tiếng Thái, khi cam kết làm một điều gì đó, bạn đặt tangjai lên trước lời nói, để trái tim đồng hành với hành động của bạn. Dù con đường đó có chông gai đến đâu, dù vết nứt đó có lớn đến đâu, bạn vẫn vươn tới mục tiêu của mình vì đó là nơi trái tim bạn thuộc về.
And yes, Thailand is home. This land is my only home, and that's where I firmly stand my heart. Where do you stand yours?
Và đúng thế, Thái Lan là nhà. Mảnh đất này là ngôi nhà duy nhất của tôi, và đó là nơi tôi giữ tim mình vững vàng. Bạn giữ vững tim mình ở đâu?
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
Thank you.
Xin cảm ơn.
Kòp kun ka.
Kop kun ka.
(Applause and cheers)
(Tiếng vỗ tay và hưởng ứng)