What's happening to the climate? It is unbelievably bad. This is, obviously, that famous view now of the Arctic, which is likely to be gone at this point in the next three or four or five years. Very, very, very scary.
Iqlimga nima bo'lyapdi? Ahvol Ishonib bo'lmaydigan darajada yomon. Bu, aniq, Arktikaning hozirgi mashhur ko'rinishi, bu ko'rinish, ehtimol, bu holatda keyingi uch, to'rt yoki besh yillarda yo'qoladi. Juda, juda, juda qo'rqinchli.
So we all look at what we can do. And when you look at the worldwide sources of CO2, 52 percent are tied to buildings. Only nine percent is passenger cars, interestingly enough. So we ran off to a sushi bar. And at that sushi bar we came up with a great idea. And it was something called EcoRock. And we said we could redesign the 115-year-old gypsum drywall process that generates 20 billion pounds of CO2 a year. So it was a big idea. We wanted to reduce that by 80 percent, which is exactly what we've done.
Hammamiz nima qila olishimizni o'ylaymiz. CO2 ning dunyo bo'yicha manbalariga e'tibor bersangiz, 52 foizi binolarga bog'langan. Shunisi qiziqarliki, faqatgina to'qqiz foizi mashinalardir. Biz sushi barga boramiz. O'sha sushi barda hayolimizga bir ajoyib fikr keladi. Bu esa EcoRock ( EkoTosh) deb nomlangan narsadir. Aytganimizdek, biz 115 yoshli gipsli kartonni ishlab chiqarishimiz mumkin. Bu esa yiliga 20 milliard pound CO2 ishlab chiqaradi. Bu katta g'oya edi. Biz buni 20 foizga kamaytirmoqchi edik. Va ayni bu ishni bajardik.
We started R&D in 2006. Decided to use recycled content from cement and steel manufacturing. There is the inside of our lab. We haven't shown this before. But our people had to do some 5,000 different mixes to get this right, to hit our targets. And they worked absolutely very, very, very hard. So then we went forward and built our production line in China. We don't build this production equipment any longer in the U.S., unfortunately.
2006 yilda R&D ni boshladik. Sement va po'lat ishlab chiqarilishidan bo'lgan qayta ishlov berilgan mahsulotdan foydalanishga qaror qildik. Bu laboratoriyamizning ichki qismi. Buni avvallari ko'rsatmagandik. Buni to'g'ri bajarib maqsadimizga erishish uchun, bizning odamlarimiz 5000 turli aralashmalarni qilishga to'g'ri keldi. Ular juda, juda ham tirishqoqlik bilan ishladilar. Hullas, biz Xitoydagi ishlab chiqarish tarmog'imizni qurdik. Afsuski, bu ishlab chiqarish asbobini AQSHda bundan buyon qurmaymiz.
We did the line install over the summer. We started right there, with absolutely nothing. You're seeing for the first time, a brand new drywall production line, not made using gypsum at all. That's the finished production line there. We got our first panel out on December third. That is the slurry being poured onto paper, basically. That's the line running. The exciting thing is, look at the faces of the people. These are people who worked this project for two to three years. And they are so excited. That's the first board off the line. Our Vice President of Operation kissing the board. Obviously very, very excited.
Yozda esa liniyani o'rnatdik. Biz ayni mana bu yerda hech narsasiz ish boshladik. Umuman gipsdan foydalanmgan holda ishlangan juda yangi gipsli karton liniyasini birinchi marta ko'rib turibsiz. Ana u tugallangan ishlab chiqarish tarmog'i. Birinchi panelimizni uchinchi dekabrda oldik. Qog'ozga quyulayotgan narsa quyuq qorishmadir. Mana bu esa, ishlayotgan tarmoq. Shunisi ajablanarliki, odamlarni yuziga qaranglar. Bu odamlar bu proektda ikki-uch yildan beri ishlagan. Ular juda ham hayajonlangan. Shu tarmoqning birinchi kartoni. Ishlab chiqarish bo'yicha Vise Prezidentimiz kartonni o'payapdi. Juda ham hayajonlangan.
But this has a huge, huge impact on the environment. We signed the first panel just a few weeks after that, had a great signing ceremony, leading to people hopefully using these products across the world. And we've got Cradle-to-Cradle Gold on this thing. We happened to win, just recently, the Green Product of the Year for "The Re-Invention of Drywall," from Popular Science. Thank you. Thank you. So here is what we learned: 8,000 gallons of gas equivalent to build one house. You probably had no idea. It's like driving around the world six times.
Lekin bu atrof muhitga ulkan ta'sir ko'rsatadi. Biz birinchi panelga bir necha hafta keyin imzo qo'ydik, ajoyib imzo qo'yish tadbirini o'tkazdik. Bu mahsulotlarni dunyo bo'yicha odamlar ishlatadi deb umid qilamiz. Beshikdan to beshikkacha oltin deganni shu narsaga qo'ydik. Yaqinda, biz "Gipsli Kartonni Qayta Ixtiro" qilganimiz uchun Mashhur Ilm-Fan jurnalidan Yilning Yashil Mahsuloti sovrinini yutib oldik. Rahmat. Rahmat. Biz mana buni o'rgandik. Bir uyni qurishga 8000 gallon (1 gallon - 3.79 litr) yoqilg'iga teng bo'lgan energiya ketadi. Ehtimol, siz bilmagandirsiz. Bu huddi dunyoning atrofidan sakkiz marta mashina haydagandek.
We must change everything. Look around the room: chairs, wood, everything around us has to change or we're not going to lick this problem. Don't listen to the people who say you can't do this, because anyone can. And these job losses, we can fix them with green-collar jobs. We've got four plants. We're building this stuff around the country. We're going as fast as we can. Two and a half million cars worth of gypsum, you know, CO2 generated. Right? So what will you do? I'll tell you what I did and why I did it. And I know my time's up.
Biz hamma narsani o'zgartirishimiz shart. Xonaga qarang, stullar, yog'och. Atrofimizdagi hamma narsa o'zgarishi kerak, aks holda bu muammoni yecholmaymiz. Bu ishni bajara olmaysan deganlarni tinglamang, chunki buni hamma bajara oladi. Ish yo'qotilishlarini esa, atrof muhitni saqalaydigan ishlar bilan tuzatamiz. Bizning to'rtta zavodimiz bor. Buni davlat bo'ylab quryapmiz. Iloji boricha tez harakat qilyapmiz. Gipsning qiymatiga teng bo'lgan ikki yarim million mashinalar CO2 ni chiqaradi. To'g'rimi? Ho'p, siz nima qilasiz? Men nima qilishimni va nima uchunligini aytaman. Bilaman, mening vaqtim tugadi.
Those are my kids, Natalie and David. When they have their kids, 2050, they'd better look back at Grandpa and say, "Hey, you gave it a good shot. You did the best you could with the team that you had." So my hope is that when you leave TED, you will look at reducing your carbon footprint in however you can do it. And if you don't know how, please find me -- I will help you.
Bular mening farzandlarim, Natalie va David. Bularning farzandlari bo'lganida, 2050 yilda, ular buvasiga qarab, aytadilar, "Siz juda yaxshi nishonga oldingiz. Siz guruhingiz bilan qo'lingizdan kelganini bajardingiz." Umidim, TED dan ketganidinglarda, ilojingiz boricha, karbon izlarini kamaytirishni o'ylaysiz. Agar buni qanday amalga oshirishni bilmasangiz, iltimos, meni toping. Men sizga yordam beraman.
Last but not least, Bill Gates, I know you invented Windows. Wait till you see, maybe next year, what kind of windows we've invented. Thank you so much. (Applause)
So'ngi, lekin muhimi, Bill Gates, siz Windowsni ixtiro qildingiz. Kuting, ehtimol kelasi yili ko'rarsiz, biz qanday derazalar ixtiro qilganlgimizni. Katta rahmat. (Qarsaklar)