[Ινδικά] Καλημέρα. Με βάση το βιογραφικό μου στο TED, ίσως περιμένετε ότι θα σας μιλήσω για τις τελευταίες φιλανθρωπικές τάσεις, αυτές που κάνουν την Γουόλ Στρητ και την Παγκόσμια Τράπεζα να παραμιλούν, πως να επενδύσουμε στις γυναίκες, πως να τις δώσουμε εφόδια, πως να τις σώσουμε.
Salaam. Namaskar. Good morning. Given my TED profile, you might be expecting that I'm going to speak to you about the latest philanthropic trends -- the one that's currently got Wall Street and the World Bank buzzing -- how to invest in women, how to empower them, how to save them.
Όχι εγώ. Εμένα με ενδιαφέρει πώς οι γυναίκες σώζουν εμάς. Μας σώζουν επαναπροσδιορίζοντας ένα μέλλον που αψηφά και παραμερίζει αποδεκτές πολώσεις, πολώσεις που θεωρούμε δεδομένες εδώ και πολύ καιρό, όπως αυτές μεταξύ μοντερνισμού και παράδοσης, του Πρώτου Κόσμου και του Τρίτου Κόσμου, της καταπίεσης και της ευκαιρίας. Εν μέσω αποθαρρυντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε ως παγκόσμια κοινότητα, υπάρχει κάτι σε αυτό το ράγκα τρίτου τρόπου που κάνει την καρδιά μου να τραγουδάει. Αυτό που με ενθουσιάζει περισσότερο είναι το πώς το καταφέρνουν οι γυναίκες, παρόλα τα παράδοξα που είναι τόσο απογοητευτικά όσο και συναρπαστικά.
Not me. I am interested in how women are saving us. They're saving us by redefining and re-imagining a future that defies and blurs accepted polarities, polarities we've taken for granted for a long time, like the ones between modernity and tradition, First World and Third World, oppression and opportunity. In the midst of the daunting challenges we face as a global community, there's something about this third way raga that is making my heart sing. What intrigues me most is how women are doing this, despite a set of paradoxes that are both frustrating and fascinating.
Πώς γίνεται οι γυναίκες από τη μία να καταπιέζονται βάναυσα από πολιτιστικές συνήθειες, και από την άλλη να είναι οι συντηρητές των πολιτισμών στις περισσότερες κοινωνίες; Είναι το χιτζάμπ και η μαντίλα σύμβολο υποταγής ή αντίστασης; Όταν τόσες γυναίκες και κορίτσια καταχερίζονται, βιάζονται, ακρωτηριάζονται καθημερινά στο όνομα κάθε είδους σκοπού, τιμής, θρησκείας, εθνικότητας, πώς γίνεται οι γυναίκες να αναφυτεύουν δέντρα, να ανοικοδομούν κοινωνίες, να ηγούνται ριζοσπαστικά, μη βίαια κινήματα για κοινωνική αλλαγή; Είναι διαφορετικές γυναίκες οι συντηρητές και οι ριζοσπάστες; Ή μήπως είναι οι ίδιες; Είμαστε ένοχοι, όπως μας υπενθύμισε η Τσιμαμάντα Αντίτσι στο συνέδριο TED της Οξφόρδης, επειδή πιστεύουμε ότι υπάρχει μόνο μία ιστορία των αγώνων των γυναικών για τα δικαιώματά τους, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλές. Και τι ρόλο παίζουν οι άνδρες σε αυτές;
Why is it that women are, on the one hand, viciously oppressed by cultural practices, and yet at the same time, are the preservers of cultures in most societies? Is the hijab or the headscarf a symbol of submission or resistance? When so many women and girls are beaten, raped, maimed on a daily basis in the name of all kinds of causes -- honor, religion, nationality -- what allows women to replant trees, to rebuild societies, to lead radical, non-violent movements for social change? Is it different women who are doing the preserving and the radicalizing? Or are they one and the same? Are we guilty, as Chimamanda Adichie reminded us at the TED conference in Oxford, of assuming that there is a single story of women's struggles for their rights while there are, in fact, many? And what, if anything, do men have to do with it?
Στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου προσπάθησα να βρω απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Η αναζήτηση αυτή με ταξίδεψε στον κόσμο, και μου γνώρισε καταπληκτικούς ανθρώπους. Έτσι, συγκέντρωσα μερικά κομμάτια που με βοήθησαν να ρίξω λίγο φως σε αυτό το παζλ. Μεταξύ των ανθρώπων που με βοήθησαν να δω έναν τρίτο τρόπο, είναι μια αφοσιωμένη Μουσουλμάνα στο Αφγανιστάν, μια ομάδα αρμονικών λεσβίων στην Κροατία και μια Λιβεριανή που αψήφισε τα ταμπού. Τους είμαι ευγνώμον, όπως είμαι και στους γονείς μου, οι οποίοι για κάποια αμαρτήματα στην προηγούμενη ζωή τους ευλογήθηκαν με τρεις κόρες στην τωρινή. Και για λόγους εξίσου ασαφείς φαίνεται να είναι υπέρμετρα υπερήφανοι για μας.
Much of my life has been a quest to get some answers to these questions. It's taken me across the globe and introduced me to some amazing people. In the process, I've gathered a few fragments that help me shed some light on this puzzle. Among those who've helped open my eyes to a third way are: a devout Muslim in Afghanistan, a group of harmonizing lesbians in Croatia and a taboo breaker in Liberia. I'm indebted to them, as I am to my parents, who for some set of misdemeanors in their last life, were blessed with three daughters in this one. And for reasons equally unclear to me, seem to be inordinately proud of the three of us.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα εδώ στην Ινδία, και από μικρή ηλικία έμαθα να είμαι βαθύτατα καχύποπτη με θείες και θείους που έσκυβαν, μας χάιδευαν το κεφάλι και έλεγαν στου γονείς μου, με κανένα απολύτως δυσταγμό, "Καημένοι. Έχετε μόνο τρεις κόρες. Αλλά είστε νέοι. Μπορείτε να ξαναπροσπαθήσετε." Η αγανάκτησή μου για τα δικαιώματα των γυναικών κορυφώθηκε όταν ήμουν 11. Η θεία μου, μια απίστευτα εύγλωττη και λαμπρή γυναίκα, έμεινε χήρα νωρίς. Ένα σμήνος από συγγενείς έπεσε πάνω της. Της αφαίρεσαν το πολύχρωμο σάρι της και την ανάγκασαν να φοράει ένα άσπρο. Της έσβησαν το μπίντι από το μέτωπό της. Της έσπασαν τα βραχιόλια της. Η κόρη της, η Ράνι, μερικά χρόνια μεγαλύτερή μου, καθόταν στην αγκαλιά της σαστισμένη, μην ξέροντας τι είχε συμβεί στην μητέρα της που κάποτε ήταν μια γυναίκα γεμάτη αυτοπεποίθηση. Εκείνο το βράδυ, άκουσα τη μητέρα μου να παρακαλάει τον πατέρα μου, "Σε παρακαλώ κάνε κάτι Ράμου. Δεν μπορείς να παρέμβεις;" Και ο πατέρας μου, σε χαμηλό τόνο, μουρμούρισε, "Είμαι απλά ο μικρότερος αδερφός, δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Έτσι είναι η παράδοση." Εκείνο το βράδυ έμαθα τους κανόνες για το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σε αυτόν τον κόσμο. Οι γυναίκες δεν φτιάχνουν τους κανόνες, αλλά αυτοί μας ορίζουν, και ορίζουν της δυνατότητές μας και τις ευκαιρίες μας. Και οι άντρες επηρεάζονται από αυτούς τους κανόνες. Ο πατέρας μου, που είχε πολεμήσει σε τρεις πολέμους, δεν μπορούσε να γλιτώσει την αδερφή του από αυτό το βάσανο.
I was born and raised here in India, and I learned from an early age to be deeply suspicious of the aunties and uncles who would bend down, pat us on the head and then say to my parents with no problem at all, "Poor things. You only have three daughters. But you're young, you could still try again." My sense of outrage about women's rights was brought to a boil when I was about 11. My aunt, an incredibly articulate and brilliant woman, was widowed early. A flock of relatives descended on her. They took off her colorful sari. They made her wear a white one. They wiped her bindi off her forehead. They broke her bangles. Her daughter, Rani, a few years older than me, sat in her lap bewildered, not knowing what had happened to the confident woman she once knew as her mother. Late that night, I heard my mother begging my father, "Please do something Ramu. Can't you intervene?" And my father, in a low voice, muttering, "I'm just the youngest brother, there's nothing I can do. This is tradition." That's the night I learned the rules about what it means to be female in this world. Women don't make those rules, but they define us, and they define our opportunities and our chances. And men are affected by those rules too. My father, who had fought in three wars, could not save his own sister from this suffering.
Στα 18 μου, υπό την εξαιρετική καθοδήγηση της μητέρας μου, ήμουνα, όπως θα φαντάζεστε, αψήφιστα φεμινίστρια. Στους δρόμους φωνάζοντας, [Ινδικά] [Ινδικά] "Είμαστε οι γυναίκες της Ινδίας. Δεν είμαστε λουλούδια, είμαστε σπίθες αλλαγής." Όταν πήγα στο Πεκίνο το 1995, ήμουνα πεποισμένη ότι ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων ήταν να ανατραπούν αιώνες καταπιεστικής παράδοσης. Μόλις επέστρεψα από το Πεκίνο, έτρεξα να εργαστώ στον θαυμάσιο οργανισμό, ιδρυμένο από γυναίκες, για την στήριξη οργανισμών για τα δικαιώματα των γυναικών ανά τον κόσμο. Όμως, έξι μόλις μήνες στη νέα μου δουλειά γνώρισα μια γυναίκα που με ανάγκασε να αμφισβητήσω όλες μου τις παραδοχές. Την λένε Σακήνα Γιακούμπι.
By 18, under the excellent tutelage of my mother, I was therefore, as you might expect, defiantly feminist. On the streets chanting, "[Hindi] [Hindi] We are the women of India. We are not flowers, we are sparks of change." By the time I got to Beijing in 1995, it was clear to me, the only way to achieve gender equality was to overturn centuries of oppressive tradition. Soon after I returned from Beijing, I leapt at the chance to work for this wonderful organization, founded by women, to support women's rights organizations around the globe. But barely six months into my new job, I met a woman who forced me to challenge all my assumptions. Her name is Sakena Yacoobi.
Μπήκε στο γραφείο μου την εποχή που κανείς στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήξερε που βρίσκεται το Αφγανιστάν. Μου είπε, "Δεν έχει να κάνει με τη μπούρκα." Ήταν η πιο αποφασισμένη υπερασπιστής των δικαιωμάτων των γυναικών που είχα ακούσει ποτέ. Μου είπε ότι γυναίκες λειτουργούσαν κρυφά σχολεία στις κοινότητες μέσα στο Αφγανιστάν και ο οργανισμός της, το Αφγανικό Ινστιτούτο Μάθησης, είχε ξεκινήσει ένα σχολείο στο Πακιστάν. Είπε, "Το πρώτο πράγμα που γνωρίζει ένας Μουσουλμάνος είναι ότι το Κοράνι επιβάλλει και υποστηρίζει ένθερμα τον αλφαβητισμό. Ο προφήτης ήθελε κάθε πιστός να μπορεί να διαβάσει το Κοράνι από μόνος του." Είχα ακούσει καλά; Μια υποστηρικτής των δικαιωμάτων των γυναικών επικαλούνταν τη θρησκεία; Η Σακήνα αψηφά τις επιγραφές. Πάντα φοράει μαντίλα. Όμως, περπάτησα μαζί της στην παραλία με το μακρύ μαλλί της να ανεμίζει στον αέρα. Ξεκινάει κάθε μάθημα με προσευχή, όμως είναι μια ανύπαντρη, αποφασισμένη, οικονομικά ανεξάρτητη γυναίκα σε μια χώρα όπου τα κορίτσια δίνονται για γάμο στην ηλικία των 12.
She walked into my office at a time when no one knew where Afghanistan was in the United States. She said to me, "It is not about the burka." She was the most determined advocate for women's rights I had ever heard. She told me women were running underground schools in her communities inside Afghanistan, and that her organization, the Afghan Institute of Learning, had started a school in Pakistan. She said, "The first thing anyone who is a Muslim knows is that the Koran requires and strongly supports literacy. The prophet wanted every believer to be able to read the Koran for themselves." Had I heard right? Was a women's rights advocate invoking religion? But Sakena defies labels. She always wears a headscarf, but I've walked alongside with her on a beach with her long hair flying in the breeze. She starts every lecture with a prayer, but she's a single, feisty, financially independent woman in a country where girls are married off at the age of 12.
Είναι επίσης εξαιρετικά ρεαλίστρια. "Αυτή η μαντίλα και αυτή η ενδυμασία," λέει, "μου δίνουν την ελευθερία να κάνω αυτά που πρέπει για να μιλήσω σ' αυτούς των οποίων τη στήριξη και βοήθεια χρειάζομαι για το έργο μου. Όταν έπρεπε να ανοίξω το σχολείο στον προσφυγικό καταυλισμό, πήγα να δω τον ιμάμη. Του είπα ότι είμαι θρησκευόμενη, και ότι γυναίκες και παιδιά σε αυτές τις άθλιες συνθήκες χρειάζονται την πίστη τους για να επιβιώσουν." Χαμογέλασε πονηρά. "Ήταν κολακευμένος. Άρχισε να έρχεται δύο φορές τη βδομάδα στο σχολείο μου επειδή οι γυναίκες δεν μπορούσαν να πάνε στο τέμενος. Και όποτε έφευγε, οι γυναίκες και τα κορίτσια έμεναν πίσω. Ξεκινήσαμε με μια μικρή τάξη γραμματισμού για να διαβάσουν το Κοράνι, μετά μαθηματικά, μετά Αγγλικά, μετά υπολογιστές. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, όλοι στον προσφυγικό καταυλισμό ερχόντουσαν στην τάξη." Η Σακήνα είναι δασκάλα σε μια εποχή όπου η μόρφωση των γυναικών είναι ένα επικίνδυνο εγχείρημα στο Αφγανιστάν.
She is also immensely pragmatic. "This headscarf and these clothes," she says, "give me the freedom to do what I need to do to speak to those whose support and assistance are critical for this work. When I had to open the school in the refugee camp, I went to see the imam. I told him, 'I'm a believer, and women and children in these terrible conditions need their faith to survive.'" She smiles slyly. "He was flattered. He began to come twice a week to my center because women could not go to the mosque. And after he would leave, women and girls would stay behind. We began with a small literacy class to read the Koran, then a math class, then an English class, then computer classes. In a few weeks, everyone in the refugee camp was in our classes." Sakena is a teacher at a time when to educate women is a dangerous business in Afghanistan.
Η Σακήνα είναι στη λίστα στόχων των Ταλιμπάν. Ανησυχώ κάθε φορά που ταξιδεύει μέσα στη χώρα. Εκείνη ανασηκώνει τους ώμους όποτε αναφέρομαι στην ασφάλειά της. "Καβίτα μου, δεν έχουμε την πολυτέλεια να φοβόμαστε. Κοίτα τα νεαρά κορίτσια που συνεχίζουν να πηγαίνουν σχολείο και ας τους ρίξαν οξύ στο πρόσωπο." Και τότε χαμογελάω, και νεύω, συνειδητοποιώντας ότι βλέπω γυναίκες και κορίτσια να χρησιμοποιούν τις θρησκευτικές παραδόσεις και τα έθιμά τους, να τις κάνουν εργαλεία αντίστασης και δημιουργίας ευκαιριών. Οι ίδιες δημιούργησαν το μονοπάτι τους που οδηγεί σε ένα Αφγανιστάν που θα είναι διαφορετικό.
She is on the Taliban's hit list. I worry about her every time she travels across that country. She shrugs when I ask her about safety. "Kavita jaan, we cannot allow ourselves to be afraid. Look at those young girls who go back to school when acid is thrown in their face." And I smile, and I nod, realizing I'm watching women and girls using their own religious traditions and practices, turning them into instruments of opposition and opportunity. Their path is their own and it looks towards an Afghanistan that will be different.
Το να είσαι διαφορετική είναι κάτι που οι γυναίκες της Λέσμπορ στο Ζάγκρεμπ Κροατίας γνωρίζουν πολύ καλά. Το να είσαι λεσβία, μια ομοφυλόφιλη, στην πλειοψηφία του κόσμου, όπως και εδώ στην Ινδία, σημαίνει να βρίσκεσαι σε ένα μέρος με τεράστιες σκοτούρες και ακραίες προκαταλήψεις. Σε μεταπολεμικές κοινωνίες όπως είναι η Κροατία, όπου ο υπερ-εθνικισμός και η θρησκευτικότητα έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον αφόρητο για οποιονδήποτε θεωρείται κοινωνικά στιγματισμένος. Φανταστείτε μια ομάδα ομοφυλόφιλων νεαρών γυναικών που αγαπούν την παλιά μουσική που κάποτε ακουγόταν σε ολόκληρη την περιοχή από τα Σκόπια μέχρι τη Βοσνία, από τη Σερβία μέχρι τη Σλοβενία. Αυτές οι παραδοσιακές τραγουδίστριες γνωρίστηκαν στη σχολή φυλετικών σπουδών. Πολλές είναι 20-άρες. Άλλες είναι μητέρες. Πολλές είχαν δυσκολίες να φανερωθούν στις κοινότητές τους. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις καθιστούν δύσκολο στις οικογένειες να αποδεχτούν ότι οι κόρες τους δεν είναι άρρωστες, απλά διαφορετικές. Όπως η Λήα, μια από τους ιδρυτές της ομάδας, λέει, "Μου αρέσει πολύ η παραδοσιακή μουσική, όπως και η ροκ εντ ρολ. Έτσι, στη Λεσμπόρ τις συνδυάζουμε. Η παραδοσιακή μουσική για μένα είναι ένα είδος επανάστασης, στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους, ειδικά τα παραδοσιακά τραγούδια από άλλα μέρη της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Μετά τον πόλεμο, πολλά τραγούδια χαθήκανε. Είναι όμως μέρος της παιδικής ηλικίας και της ιστορίας μας, και δεν κάνει να τα ξεχνάμε."
Being different is something the women of Lesbor in Zagreb, Croatia know all too well. To be a lesbian, a dyke, a homosexual in most parts of the world, including right here in our country, India, is to occupy a place of immense discomfort and extreme prejudice. In post-conflict societies like Croatia, where a hyper-nationalism and religiosity have created an environment unbearable for anyone who might be considered a social outcast. So enter a group of out dykes, young women who love the old music that once spread across that region from Macedonia to Bosnia, from Serbia to Slovenia. These folk singers met at college at a gender studies program. Many are in their 20s, some are mothers. Many have struggled to come out to their communities, in families whose religious beliefs make it hard to accept that their daughters are not sick, just queer. As Leah, one of the founders of the group, says, "I like traditional music very much. I also like rock and roll. So Lesbor, we blend the two. I see traditional music like a kind of rebellion, in which people can really speak their voice, especially traditional songs from other parts of the former Yugoslav Republic. After the war, lots of these songs were lost, but they are a part of our childhood and our history, and we should not forget them."
Παραδόξως, αυτή η χορωδία των ΛΟΑΤ μας δείχνει πώς οι γυναίκες επενδύουν στην παράδοση για να επιφέρουν αλλαγή, σαν αλχημιστές που μετατρέπουν τη διχόνοια σε αρμονία. Το ρεπερτόριό τους περιλαμβάνει τον Κροατικό εθνικό ύμνο, ένα ερωτικό τραγούδι από τη Βοσνία και Σερβικά ντουέτα. Η Λήα προσθέτει με ένα χαμόγελο, "Καβίτα, είμαστε ιδιαίτερα περήφανες για τη Χριστουγεννιάτικη μουσική μας διότι αποδεικνύει ότι είμαστε ανοιχτές σε θρησκευτικά έθιμα παρόλο που η Καθολική Εκκλησία μισεί εμάς τους ΛΟΑΤ. Οι συναυλίες τους ελκύουν κόσμο από την ίδια την κοινότητά τους, ναι, αλλά και από παλαιότερες γενιές, γενιές που μάλλον είναι προκατηλημμένες ως προς την ομοφυλοφιλία, αλλά νοσταλγούν τη μουσική τους και το παρελθόν που αντιπροσωπεύει. Ένας πατέρας που αρχικά απέφευγε την κόρη του που συμμετείχε σε μια τέτοια χορωδία, τώρα τους γράφει τραγούδια. Κατά τον μεσαίωνα, τροβαδούροι ταξίδευαν σε όλη τη χώρα τραγουδώντας τις ιστορίες τους και μοιράζοντας τους στίχους τους. Παρόμοια, οι Λέσμπορ ταξιδεύουν στα Βαλκάνια τραγουδώντας, ενώνοντας ανθρώπους που τους χώρισε η θρησκεία, η εθνικότητα και η γλώσσα, Βόσνιοι, Κροάτες και Σέρβοι βρίσκουν ένα σπάνιο κοινό έδαφος υπερηφάνειας για την ιστορία τους, και οι Λέσμπορ τους υπενθυμίζουν ότι τραγούδια που μια ομάδα επικαλείται ως αποκλειστικά δικά της, στην πραγματικότητα ανήκουν σε όλους.
Improbably, this LGBT singing choir has demonstrated how women are investing in tradition to create change, like alchemists turning discord into harmony. Their repertoire includes the Croatian national anthem, a Bosnian love song and Serbian duets. And, Leah adds with a grin, "Kavita, we especially are proud of our Christmas music, because it shows we are open to religious practices even though Catholic Church hates us LGBT." Their concerts draw from their own communities, yes, but also from an older generation: a generation that might be suspicious of homosexuality, but is nostalgic for its own music and the past it represents. One father, who had initially balked at his daughter coming out in such a choir, now writes songs for them. In the Middle Ages, troubadours would travel across the land singing their tales and sharing their verses: Lesbor travels through the Balkans like this, singing, connecting people divided by religion, nationality and language. Bosnians, Croats and Serbs find a rare shared space of pride in their history, and Lesbor reminds them that the songs one group often claims as theirs alone really belong to them all.
(Τραγούδι)
(Singing)
Χθες, η Μαλλίκα Σαραμπάι μας έδειξε ότι η μουσική μπορεί να φτιάξει έναν κόσμο που αποδέχεται καλύτερα την διαφορετικότητα από ότι ο κόσμος που μας δόθηκε. Ο κόσμος που δόθηκε στην Λάυμα Μπόουη ήταν ένας κόσμος πολέμου. Ο εμφύλιος κατασπάραζε την Λιβερία εδώ και δεκαετίες. Η Λάυμα δεν ήταν ακτιβίστρια, ήταν μητέρα με τρία παιδιά και την αρρώσταινε η ανησυχία. Ανησυχούσε μην απαγάγουν το γιο της και τον πάρουν για παιδί στρατιώτη. Ανησυχούσε μήπως βιάσουν τις κόρες της. Ανησυχούσε για τη ζωή τους. Ένα βράδυ, είδε ένα όνειρο. Είδε ότι η ίδια μαζί με χιλιάδες άλλες γυναίκες έβαλαν τέλος στην αιματοχυσία. Την επομένη στην εκκλησία, ρώτησε άλλες γυναίκες πως νιώθουν. Όλες είχαν κουραστεί από τις μάχες. Χρειαζόμαστε ειρήνη, και πρέπει οι ηγέτες μας να μάθουν ότι δε θα αναπαυθούμε εώς ότου υπάρξει ειρήνη. Μια από τις φίλες της Λάυμα, ήταν αστυνόμος και Μουσουλμάνα. Της υποσχέθηκε να θέσει το ζήτημα και στη δική της κοινότητα.
Yesterday, Mallika Sarabhai showed us that music can create a world more accepting of difference than the one we have been given. The world Leymah Gbowee was given was a world at war. Liberia had been torn apart by civil strife for decades. Leymah was not an activist, she was a mother of three. But she was sick with worry: She worried her son would be abducted and taken off to be a child soldier, she worried her daughters would be raped, she worried for their lives. One night, she had a dream. She dreamt she and thousands of other women ended the bloodshed. The next morning at church, she asked others how they felt. They were all tired of the fighting. We need peace, and we need our leaders to know we will not rest until there is peace. Among Leymah's friends was a policewoman who was Muslim. She promised to raise the issue with her community.
Στην λειτουργία της επόμενης Παρασκευής. οι γυναίκες στο πλευρικό δωμάτιο του τέμενους άρχισαν να μοιράζονται την απελπισία τους για την κατάσταση. "Τι νόημα έχει;" είπανε, "Μια σφαίρα δεν μπορεί να ξεχωρίσει ένα Μουσουλμάνο από ένα Χριστιανό." Αυτή η μικρή ομάδα γυναικών αποφάσισε να βάλει τέλος στον πόλεμο. Και επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν τις παραδόσεις τους για να ακουστούν. Οι γυναίκες της Λιβερίας συνήθως φοράνε πολλά κοσμήματα και πολύχρωμα ρούχα. Αλλά όχι, για αυτήν τη διαμαρτυρία ντύθηκαν στα λευκά, χωρίς μακιγιάζ. Όπως είπε η Λάυμα, "Φορέσαμε λευκά λέγοντας ότι ζητούσαμε ειρήνη." Σταθήκαν στην άκρη του δρόμου όπου περνούσε η αυτοκινητοπομπή του Τσαρλ Τέυλορ κάθε μέρα. Στέκονταν για εβδομάδες, αρχικά 10, έπειτα 20, ύστερα 50, μετά εκατοντάδες γυναίκες στα λευκά, τραγουδώντας, χορεύοντας, λέγοντας ότι ζητάνε ειρήνη.
At the next Friday sermon, the women who were sitting in the side room of the mosque began to share their distress at the state of affairs. "What does it matter?" they said, "A bullet doesn't distinguish between a Muslim and a Christian." This small group of women, determined to bring an end to the war, and they chose to use their traditions to make a point: Liberian women usually wear lots of jewelry and colorful clothing. But no, for the protest, they dressed all in white, no makeup. As Leymah said, "We wore the white saying we were out for peace." They stood on the side of the road on which Charles Taylor's motorcade passed every day. They stood for weeks -- first just 10, then 20, then 50, then hundreds of women -- wearing white, singing, dancing, saying they were out for peace.
Τελικά, οι αντίπαλες δυνάμεις στην Λιβερία ωθήθηκαν σε ειρηνευτικές συνομιλίες στην Γκάνα. Οι συνομιλίες παρατείνονταν ξανά και ξανά. Η Λάυμα και οι αδερφές της δεν άντεχαν άλλο. Με ό,τι χρήματα είχαν απομείνει μια μικρή ομάδα γυναικών πήγε στο χώρο όπου διεξάγονταν οι συνομιλίες, και περικύκλωσαν το κτίριο. Μια διάσημη πλέον μαγνητοσκόπηση του CNN τις δείχνει καθιστές στο έδαφος σφιχτά αγκαζέ. Το ξέρουμε αυτό στην Ινδία. Λέγεται [Ινδικά]. Τότε τα πράγματα αγριεύουν. Η αστυνομία καλείται να απομακρύνει τις γυναίκες. Καθώς ο ανώτερος αξιωματικός πλησιάζει με το κλομπ, η Λάυμα σηκώνεται με σκοπιμότητα, σηκώνει τα χέρια πάνω από το κεφάλι της, και αρχίζει, πολύ αργά, να λύνει το διακοσμητικό ένδυμα που καλύπτει τα μαλλιά της. Φαίνεται το πρόσωπο του αστυνομικού. Φαίνεται ντροπιασμένος. Κάνει πίσω. Και την επόμενη στιγμή, οι αστυνομικοί είχαν εξαφανιστεί. Η Λάυμα ύστερα μου είπε, "Ξέρεις, είναι ταμπού στην Δυτική Αφρική. Όταν μια ηλικιωμένη γυναίκα γδύνεται μπροστά σε έναν άντρα επειδή το θέλει εκείνη, η οικογένεια του άντρα καταράσσεται." (Γέλια) (Χειροκρότημα) Μου είπε, "Δεν ξέρω αν έκανε πίσω επειδή το πίστευε, αλλά σίγουρα κατάλαβε ότι δεν σκοπεύμε να φύγουμε. Δεν θα φεύγαμε εώς ότου υπογραφεί η ειρηνευτική συμφωνία."
Eventually, opposing forces in Liberia were pushed to hold peace talks in Ghana. The peace talks dragged on and on and on. Leymah and her sisters had had enough. With their remaining funds, they took a small group of women down to the venue of the peace talks and they surrounded the building. In a now famous CNN clip, you can see them sitting on the ground, their arms linked. We know this in India. It's called a [Hindi]. Then things get tense. The police are called in to physically remove the women. As the senior officer approaches with a baton, Leymah stands up with deliberation, reaches her arms up over her head, and begins, very slowly, to untie her headdress that covers her hair. You can see the policeman's face. He looks embarrassed. He backs away. And the next thing you know, the police have disappeared. Leymah said to me later, "It's a taboo, you know, in West Africa. If an older woman undresses in front of a man because she wants to, the man's family is cursed." (Laughter) (Applause) She said, "I don't know if he did it because he believed, but he knew we were not going to leave. We were not going to leave until the peace accord was signed."
Και η ειρηνευτική συμφωνία υπεγράφη. Και οι γυναίκες της Λιβερίας μετά κινητοποιήθηκαν υπέρ της Έλλεν Τζόνσον Σέρληφ, μια γυναίκα που επίσης αψήφισε μερικά ταμπού με το να γίνει η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε πρόεδρος στην Αφρική εδώ και χρόνια. Όταν απήυθυνε την προεδρική της ομιλία, αναφέρθηκε στις γενναίες γυναίκες της Λιβερίας που της έδωσαν την δυνατότητα να νικήσει εναντίον ενός σταρ του ποδοσφαίρου -- εσείς οι Αμερικάνοι το λέτε σόκερ.
And the peace accord was signed. And the women of Liberia then mobilized in support of Ellen Johnson Sirleaf, a woman who broke a few taboos herself becoming the first elected woman head of state in Africa in years. When she made her presidential address, she acknowledged these brave women of Liberia who allowed her to win against a football star -- that's soccer for you Americans -- no less.
Γυναίκες σαν την Σακήνα και τη Λήα και τη Λάυμα με κάνανε μετριόφρων και με αλλάξανε και μου έδωσαν να καταλάβω ότι δεν κάνει να προτρέχω σε υποθέσεις. Με σώσανε από τη δικαιολογημένη μου οργή δείχνοντάς μου πώς δουλεύει ο τρίτος τρόπος. Μια Φιλιππινέζα ακτιβίστρια μου είχε πει κάποτε, "Πώς μαγειρεύεις ένα κέικ ρυζιού;" Με θερμότητα από κάτω και θερμότητα από πάνω." Οι διαμαρτυρίες, οι πορείες, η ασυμβίβαστη θέση ότι τα δικαιώματα των γυναικών είναι ανθρώπινα δικαιώματα, τελεία και παύλα, είναι η θερμότητα από κάτω. Εδώ ανοίκει ο Μάλκολμ Εξ και οι Σουφραζέτες και οι παρελάσεις υπερηφάνειας. Χρειάζεται, όμως, θερμότητα και από την κορυφή. Και στην πλειοψηφία του κόσμου η κορυφή εξακολουθεί να ελέγχεται από άντρες.
Women like Sakena and Leah and Leymah have humbled me and changed me and made me realize that I should not be so quick to jump to assumptions of any kind. They've also saved me from my righteous anger by offering insights into this third way. A Filipina activist once said to me, "How do you cook a rice cake? With heat from the bottom and heat from the top." The protests, the marches, the uncompromising position that women's rights are human rights, full stop. That's the heat from the bottom. That's Malcolm X and the suffragists and gay pride parades. But we also need the heat from the top. And in most parts of the world, that top is still controlled by men.
Παραφράζοντας το Μαρξ: Οι γυναίκες επιφέρουν αλλαγή, αλλά όχι σε συνθήκες που οι ίδιες επιλέγουν. Πρέπει να διαπραγματευτούν. Πρέπει να ανατρέψουν την παράδοση που κάποτε τις φίμωνε ώστε να δώσουν φωνή σε νέες προσδοκίες. Και χρειάζονται συμμάχους από τις κοινότητές τους, συμμάχους όπως ο ιμάμης, συμμάχους όπως ο πατέρας που γράφει τραγούδια για μια ομάδα λεσβίων στην Κροατία, συμμάχους όπως ο αστυνομικός που τίμησε ένα ταμπού και έκανε πίσω, συμμάχους όπως ο πατέρας μου, που δεν μπόρεσε να βοηθήσει την αδερφή του, αλλά βοήθησε τρεις κόρες να κυνηγήσουν τα όνειρά τους. Αυτό χρειάζεται διότι ο φεμινισμός, σε αντίθεση με άλλα κοινωνικά κινήματα, δεν εναντιώνεται σε συγκεκριμένο καταπιεστή. Δεν είναι η άρχουσα τάξη ή οι εισβολείς ή οι αποικιοκράτες. Εναντιώνεται σε ένα σύνολο από βαθιά ριζομένες πεποιθήσεις και παραδοχές, που ακόμα και εμείς οι γυναίκες κατέχουμε συχνά.
So to paraphrase Marx: Women make change, but not in circumstances of their own choosing. They have to negotiate. They have to subvert tradition that once silenced them in order to give voice to new aspirations. And they need allies from their communities. Allies like the imam, allies like the father who now writes songs for a lesbian group in Croatia, allies like the policeman who honored a taboo and backed away, allies like my father, who couldn't help his sister but has helped three daughters pursue their dreams. Maybe this is because feminism, unlike almost every other social movement, is not a struggle against a distinct oppressor -- it's not the ruling class or the occupiers or the colonizers -- it's against a deeply held set of beliefs and assumptions that we women, far too often, hold ourselves.
Και ίσως αυτός είναι ο θησαυρός του φεμινισμού, ότι κάτι προσωπικό στην ουσία είναι κάτι πολιτικό. Όπως είπε η Έλινορ Ρούζβελτ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ίδιο ισχύει και για την ισότητα των φύλων, ξεκινά σε μικρούς χώρους, κόντα στο σπίτι. Στους δρόμους, ναι, αλλά και στις διαπραγματεύσεις στο τραπέζι της κουζίνας και στο συζυγικό κρεβάτι και στη σχέση μεταξύ εραστών, μεταξύ γονειών και αδελφών και φίλων. Και τότε γίνεται ξεκάθαρο ότι ενσωματώνοντας πτυχές της παράδοσης και της κοινότητας στους αγώνες τους, γυναίκες σαν τη Σακήνα και τη Λήα και τη Λάυμα, αλλά και τη Σόνια Γκάντι εδώ στην Ινδία και τη Μισέλ Βάτσελετ στη Χιλή και τη Σιρίν Εμπάντι στο Ιράν, κάνουν κάτι άλλο. Αμφισβητούν την ίδια την έννοια των Δυτικών μοντέλων ανάπτυξης. Λένε, δεν χρειάζεται να σας μοιάσουμε για να επιφέρουμε αλλαγή. Μπορούμε να φοράμε σάρι ή χιτζάμπ ή παντελόνια ή μπουμπού, και μπορούμε να είμαστε αρχηγοί κομμάτων και πρόεδροι και συνήγοροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μπορούμε με την παράδοσή μας να καθοδηγήσουμε την αλλαγή. Μπορούμε να αποστρατιωτικοποιήσουμε κοινωνίες και να μεταγγίσουμε τους πόρους μας σε δεξαμενές αληθινής ασφάλειας.
And perhaps this is the ultimate gift of feminism, that the personal is in fact the political. So that, as Eleanor Roosevelt said once of human rights, the same is true of gender equality: that it starts in small places, close to home. On the streets, yes, but also in negotiations at the kitchen table and in the marital bed and in relationships between lovers and parents and sisters and friends. And then you realize that by integrating aspects of tradition and community into their struggles, women like Sakena and Leah and Leymah -- but also women like Sonia Gandhi here in India and Michelle Bachelet in Chile and Shirin Ebadi in Iran -- are doing something else. They're challenging the very notion of Western models of development. They are saying, we don't have to be like you to make change. We can wear a sari or a hijab or pants or a boubou, and we can be party leaders and presidents and human rights lawyers. We can use our tradition to navigate change. We can demilitarize societies and pour resources, instead, into reservoirs of genuine security.
Με αυτές τις μικρές ιστορίες, τις ξεχωριστές ιστορίες, βλέπω να γράφεται ένα ριζοσπαστικό έπος από γυναίκες ανά τον κόσμο. Σε αυτά τα νήματα, που υφαίνονται για να γίνουν ανθεκτικό ύφασμα, το οποίο θα στηρίξει κοινότητες, βρίσκω ελπίδα. Και αν η καρδιά μου τραγουδάει, είναι επειδή, σε αυτά τα μικρά κομμάτια, κάθε τόσο, μπορείς να ρίξεις κλεφτές ματιές σε έναν ολόκληρο, ολοκληρωτικά νέο κόσμο, Που είναι σίγουρα καθοδόν.
It is in these little stories, these individual stories, that I see a radical epic being written by women around the world. It is in these threads that are being woven into a resilient fabric that will sustain communities, that I find hope. And if my heart is singing, it's because in these little fragments, every now and again, you catch a glimpse of a whole, of a whole new world. And she is definitely on her way.
Ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)