My name is Katrina Spade, and I grew up in a medical family where it was fairly normal to talk about death and dying at the dinner table. But I didn't go into medicine like so many of my family members. Instead, I went to architecture school to learn how to design. And while I was there, I began to be curious about what would happen to my physical body after I died. What would my nearest and dearest do with me?
Tôi là Katrina Spade, gia đình tôi làm trong ngành y tế nên việc nói chuyện về những cái chết và chết chóc đã thành thường lệ nơi bàn ăn. Nhưng tôi không giống các thành viên khác trong gia đình sau này đều học y. Thay vào đó, tôi tới trường kiến trúc để học cách thiết kế. Ở đó, tôi bắt đầu tò mò về việc chuyện gì sẽ xảy ra với thể xác tôi sau khi tôi chết. Những người thân thương với tôi sẽ phải làm gì ?
So if the existence and the fact of your own mortality doesn't get you down, the state of our current funerary practices will. Today, almost 50 percent of Americans choose conventional burial. Conventional burial begins with embalming, where funeral staff drain bodily fluid and replace it with a mixture designed to preserve the corpse and give it a lifelike glow. Then, as you know, bodies are buried in a casket in a concrete-lined grave in a cemetery. All told, in US cemeteries, we bury enough metal to build a Golden Gate Bridge, enough wood to build 1,800 single family homes, and enough formaldehyde-laden embalming fluid to fill eight Olympic-size swimming pools.
Thế nên nếu sự tồn tại và việc đạo đức của bạn không khiến bạn buồn lòng, thì những thủ tục tang lễ hiện nay sẽ làm điều đó. Ngày nay, gần như 50% người Mỹ chọn việc chôn cất truyền thống. Chôn cất truyền thống bắt đầu với ướp xác, khi các nhân viên nhà tang lễ rút hết dịch cơ thể và thế vào bằng dung dịch giúp lưu giữ xác, giúp chúng gần như sáng lên. Sau đó, hẳn các bạn đã biết, những cái xác sẽ được cho vào quan tài chôn dưới một cái mộ vuông vức trong nghĩa trang. Người ta nói, trong các nghĩa trang của Mỹ ta chôn đủ số kim loại có thể xây thêm một cái cầu Golden Gate, đủ gỗ để xây 1800 nhà cho một gia đình, và chất đầy dung dịch lưu giữ chứa formaldehyde đủ làm đầy 8 cái bể bơi cho Thế Vận hội.
In addition, cemeteries all over the world are reaching capacity. Turns out, it doesn't really make good business sense to sell someone a piece of land for eternity.
Hơn thế, các nghĩa trang trên thế giới cũng bắt đầu đạt ngưỡng sức chứa của mình. Thành ra, cũng chẳng phải kinh tế lắm khi bán đất cho ai đó vĩnh viễn.
(Laughter)
(Cười)
Whose idea was that?
Ý tưởng của ai thế nhỉ?
In some places, you can't buy a plot no matter how much money you have. As a result, cremation rates have risen fast. In 1950, if you suggested your grandmother be incinerated after she died, you'd probably be kicked from the family deathbed. But today, almost half of Americans choose cremation, citing simpler, cheaper and more ecological as reasons. I used to think that cremation was a sustainable form of disposition, but just think about it for a second. Cremation destroys the potential we have to give back to the earth after we've died. It uses an energy-intensive process to turn bodies into ash, polluting the air and contributing to climate change. All told, cremations in the US emit a staggering 600 million pounds of carbon dioxide into the atmosphere annually. The truly awful truth is that the very last thing that most of us will do on this earth is poison it.
Ở vài nơi, bạn không thể mua đất chôn dù có bao nhiêu tiền. Thế là tỷ lệ hỏa táng tăng cao. Năm 1950, nếu bạn gợi ý cho bà mình hỏa táng sau khi chết, chắc chắn bạn sẽ bị đá ra khỏi gia phả. Nhưng ngày nay, gần nửa nước Mỹ chọn hỏa táng, thấy nó đơn giản, giá rẻ và hợp sinh hóa hơn. Tôi từng nghĩ hỏa táng là một dạng sắp đặt hợp lý, nhưng thử nghĩ thêm một chút. Hỏa táng hủy diệt tiềm năng ta có để trả ơn cho Trái Đất sau khi ta chết. Nó sử dụng một quy trình tốn điện năng để biến thân xác thành tro, độc hại không khí và tham gia vào biến đổi khí hậu. Thống kê cho biết, hỏa táng tại Mỹ thải ra con số đáng kinh ngạc - 600 triệu pound lượng khí CO2 vào khí quyển mỗi năm. Đó là sự thực đau buồn khi việc cuối cùng mà hầu hết chúng ta làm cho Trái Đất là đầu độc nó.
It's like we've created, accepted and death-denied our way into a status quo that puts as much distance between ourselves and nature as is humanly possible. Our modern funerary practices are designed to stave off the natural processes that happen to a body after death. In other words, they're meant to prevent us from decomposing. But the truth is that nature is really, really good at death. We've all seen it. When organic material dies in nature, microbes and bacteria break it down into nutrient-rich soil, completing the life cycle. In nature, death creates life.
Như thể việc ta sáng tạo, chấp nhận rồi từ chối cái chết quay lại nguyên trạng, tách biệt ta với thiên nhiên hết mức có thể. Phương thức ma chay của ta được thiết kế để cướp đi quá trình tự nhiên xảy ra với thân xác ta sau khi chết. Nói cách khách, chúng ngăn chặn bản thân khỏi việc phân hủy. Nhưng thật ra thiên nhiên cực kỳ, cực kỳ tài tình với cái chết. Ta đã từng thấy rồi. Khi các cá thể hữu cơ chết trong tự nhiên, vi khuẩn và vi sinh vật phân hủy chúng thành các lớp đất giàu dinh dưỡng, hoàn thành vòng tròn sự sống. Trong tự nhiên, cái chết tạo ra sự sống.
Back in architecture school, I was thinking about all this, and I set out on a plan to redesign death care. Could I create a system that was beneficial to the earth and that used nature as a guide rather than something to be feared? Something that was gentle to the planet? That planet, after all, supports our living bodies our whole lives.
Hồi còn ở trường kiến trúc, khi nghĩ về điều này, tôi bắt đầu có kế hoạch thiết kế lại việc chăm sóc cái chết. Liệu tôi có thể xây dựng một hệ thống có lợi cho Trái Đất và coi thiên nhiên như một người dẫn đường chứ không phải là nỗi sợ hãi? Thứ gì đó dịu dàng với Trái Đất hơn? Dù sao hành tinh này đã giúp đỡ cơ thể sống của ta cả cuộc đời.
And while I was mulling this all over over the drawing board, the phone rang. It was my friend Kate. She was like, "Hey, have you heard about the farmers who are composting whole cows?" And I was like, "Mmmm."
Và trong khi tôi đang rối ren với ý tưởng trên khắp tấm bảng làm việc, điện thoại rung lên. Người bạn tôi, Kate gọi. Cô ấy kiểu "Ê, cậu biết tin về mấy người nông dân đang ủ xác cả con bò không?" Tôi thì, "Ồ."
(Laughter)
(Cười)
Turns out that farmers in agricultural institutions have been practicing something called livestock mortality composting for decades. Mortality composting is where you take an animal high in nitrogen and cover it with co-composting materials that are high in carbon. It's an aerobic process, so it requires oxygen, and it requires plenty of moisture as well. In the most basic setup, a cow is covered with a few feet of wood chips, which are high in carbon, and left outside for nature, for breezes to provide oxygen and rain to provide moisture. In about nine months, all that remains is a nutrient-rich compost. The flesh has been decomposed entirely, as have the bones. I know.
Hóa ra những người nông dân trong ngành nông nghiệp đã luyện tập kĩ năng ủ phân vật nuôi hàng chục năm. Việc ủ phân vật nuôi này xảy ra khi ta đặt một con vật nhiều khí ni-tơ và phủ lấy nó bằng vật liệu ủ nhiều các-bon. Quá trình này rất háo khí, cần sự có mặt của ô-xy, và rất nhiều độ ẩm. Ở dạng cơ bản nhất, cả con bò sẽ bị phủ bởi vài feet vụn gỗ, thứ nhiều các-bon, và để ngoài không khí, để gió cung cấp ô-xy và mưa để có thêm độ ẩm. Để khoảng 9 tháng, những thứ còn lại là phân bón giàu dinh dưỡng. Da thịt đã bị phân hủy hoàn toàn, thậm chí cả xương. Tôi biết.
(Laughter)
(Cười)
So I would definitely call myself a decomposition nerd, but I am far, far from a scientist, and one way you can tell this is true is that I have often called the process of composting "magic."
Chắc chắn tôi sẽ gọi bản thân là một kẻ mọt sách về phân hủy, nhưng tôi không hề, chắc chắn không phải khoa học gia, và các bạn có thể thấy rõ điều đó khi thấy tôi gọi quá trình ủ phân "nhiệm màu".
(Laughter)
(Cười)
So basically, all we humans need to do is create the right environment for nature to do its job. It's like the opposite of antibacterial soap. Instead of fighting them, we welcome microbes and bacteria in with open arms. These tiny, amazing creatures break down molecules into smaller molecules and atoms, which are then incorporated into new molecules. In other words, that cow is transformed. It's no longer a cow. It's been cycled back into nature. See? Magic.
Đơn giản hơn, thứ con người ta có thể làm chính là tạo điều kiện cho môi trường hoàn thành việc của nó. Đối ngược với xà phòng chống vi khuẩn. Thay vì chống lại chúng, ta mời gọi vi khuẩn và vi sinh vật một cách thân thiện. Những sinh vật nhỏ bé, tuyệt vời này sẽ bẻ nhỏ các phân tử thành các nguyên tử và phân tử nhỏ hơn, những thứ sau này hợp lại thành các phân tử mới. Như vậy, con bò đã được chuyển hóa. Nó không còn là con bò nữa. Nó được tái sinh thành tự nhiên. Thấy không? Thần kỳ.
You can probably imagine the light bulb that went off in my head after I received that phone call. I began designing a system based on the principles of livestock mortality composting that would take human beings and transform them into soil.
Bạn có thể tưởng tượng ra chiếc bóng đèn sáng lên trên đầu tôi sau khi tôi nhận cuộc gọi ấy. Tôi bắt đầu thiết kế một hệ thống dựa trên nguyên lý ủ phân vật nuôi sẽ giúp con người chuyển hóa thành đất mẹ.
Fast-forward five years and the project has grown in ways I truly never could have imagined. We've created a scalable, replicable non-profit urban model based on the science of livestock mortality composting that turns human beings into soil. We've partnered and collaborated with experts in soil science, decomposition, alternative death care, law and architecture. We've raised funds from foundations and individuals in order to design a prototype of this system, and we've heard from tens of thousands of people all over the world who want this option to be available. OK. In the next few years, it's our goal to build the first full-scale human composting facility right in the city of Seattle.
Sau 5 năm, dự án này phát triển hơn tôi từng tưởng rất nhiều. Chúng tôi đã tạo ra một mô hình thành thị có thể đo đếm, tái tạo, không lợi nhuận dựa trên khoa học về ủ phân xác động vật có thể biến con người thành đất. Chúng tôi hợp tác và cộng tác với các chuyên gia về khoa học đất, phân hủy, các biện pháp chăm sóc cái chết, luật và kiến trúc. Chúng tôi gây quỹ từ các tổ chức và cá nhân để thiết kế mẫu thử nghiệm cho hệ thống này, và 10 ngàn người trên khắp thế giới muốn được tiếp cận lựa chọn này. OK. Trong vài năm tới, mục tiêu của chúng tôi là tạo ra một cơ sở ủ xác người ngay tại thành phố Seattle.
(Applause)
(Vỗ tay)
Imagine it, part public park, part funeral home, part memorial to the people we love, a place where we can reconnect with the cycles of nature and treat bodies with gentleness and respect.
Nghĩ mà xem, một phần công viên công cộng, một phần mái nhà tang lễ, một phần là nơi tưởng niệm cho những người thân yêu, một nơi ta có thể tái liên kết với các vòng tròn tự nhiên và đối xử với thân xác ta bằng sự tôn trọng và dịu dàng.
The infrastructure is simple. Inside a vertical core, bodies and wood chips undergo accelerated natural decomposition, or composting, and are transformed into soil. When someone dies, their body is taken to a human composting facility. After wrapping the deceased in a simple shroud, friends and family carry the body to the top of the core, which contains the natural decomposition system. During a laying in ceremony, they gently place the body into the core and cover it with wood chips. This begins the gentle transformation from human to soil. Over the next few weeks, the body decomposes naturally. Microbes and bacteria break down carbon, then protein, to create a new substance, a rich, earthy soil. This soil can then be used to grow new life. Eventually, you could be a lemon tree.
Cơ sở vật chất rất đơn giản. Trong một lõi dựng thẳng, cơ thể và vụn gỗ cùng trải qua quá trình phân hủy tự nhiên gia tốc, hoặc ủ, và biến đổi thành đất. Khi ai đó chết, cơ thể của họ được chuyển vào cơ sở ủ xác. Sau khi bọc người chết bằng tấm vải liệm, gia đình và bạn bè có thể mang người nọ đặt vào trên lõi, nơi chứa hệ thống phân hủy tự nhiên. Trong lúc làm lễ đặt, họ nhẹ nhàng đặt thân thể người nọ vào trong lõi và phủ lên bằng vụn gỗ. Điều này bắt đầu quá trình chuyển hóa nhẹ nhàng từ con người trở thành đất. Vài tuần sau, thân thể phân hủy theo tự nhiên. Vi khuẩn và vi sinh vật bẻ nhỏ cacbon, rồi tới protein để tạo ra hợp chất mới, đất màu mỡ giàu dinh dưỡng. Loại đất này được dùng để nuôi trồng sự sống mới. Cuối cùng, có khi bạn sẽ trở thành một cây chanh.
(Applause)
(Vỗ tay)
Yeah, thank you.
Đúng vậy, cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)
Who's thinking about lemon meringue pie right now?
Có ai đang nghĩ đến bánh nướng chanh quất không?
(Laughter)
(Cười)
A lemon drop? Something stronger?
Một giọt chanh? Hay cái gì nặng vị hơn?
So in addition to housing the core, these buildings will function to support the grieving by providing space for memorial services and end-of-life planning. The potential for repurposing is huge. Old churches and industrial warehouses can be converted into places where we create soil and honor life.
Vậy là ngoài việc tạo nơi đặt lõi chính, các tòa nhà khác sẽ hỗ trợ quá trình thăm viếng khi tạo ra các không gian cho dịch vụ tưởng niệm và lên kế hoạch cái chết. Tiềm năng tái mục đích là rất lớn. Các nhà thờ cũ hay các nhà kho công nghiệp đều có thể trở thành chỗ để ta tạo ra đất đai và tôn vinh sự sống.
We want to bring back the aspect of ritual that's been diluted over the past hundred years as cremation rates have risen and religious affiliation has declined. Our Seattle facility will function as a model for these places all over the world. We've heard from communities in South Africa, Australia, the UK, Canada and beyond. We're creating a design toolkit that will help others design and build facilities that will contain technical specifications and regulatory best practices. We want to help individuals, organizations, and down the road, municipalities design and build facilities in their own cities. The idea is that every one of these places should look and feel completely different with the same system inside. They're really meant to be designed for the neighborhood in which they reside and the community which they serve.
Chúng tôi muốn lấy lại những giá trị đã phai nhạt qua hàng trăm năm vì tỷ lệ hỏa táng tăng cao trong khi các mối quan hệ tinh thần giảm xuống. Cơ sở tại Seattle của chúng tôi sẽ là hình mẫu cho những nơi như vậy trên toàn thế giới. Chúng tôi đã nghe về các cộng đồng ở Nam Phi, Úc, Anh, Canada và hơn thế nữa. Chúng tôi đang thiết kế một bộ công cụ giúp mọi người thiết kế và xây dựng các cơ sở có chứa các kĩ thuật đặc biệt này và các hoạt động được cho phép. Chúng tôi muốn giúp các cá nhân, tổ chức và ở đâu đó, các thành phố tự trị thiết kế cùng xây dựng các cơ sở trong chính thành phố của họ. Chúng tôi mong mọi người tại những nơi ấy sẽ nhìn và cảm nhận hoàn toàn khác biệt dù với cùng một hệ thống bên trong. Thực sự, những cơ sở này được thiết kế dành riêng cho những nơi chúng xây dựng và cộng đồng mà chúng phục vụ.
The other idea is for supportive staff to be on hand to help families with the care and preparation of loved ones' bodies. We're banishing practices that bewilder and disempower and creating a system that is beautiful and meaningful and transparent. We believe that access to ecological death care is a human right.
Một mong muốn nữa, đó là đội ngũ nhân viên có thể trực tiếp hỗ trợ và giúp đỡ gia đình chăm sóc, chuẩn bị cho thể xác người đã khuất. Chúng ta đang bỏ đi những hủ tục gây hoang mang và buồn bực, để tạo ra một hệ thống đẹp đẽ, ý nghĩa, và công khai. Việc tiếp cận với biện pháp chăm sóc cái chết sinh học là quyền con người.
OK, so you know the old saying, if you can compost a cow, you can compost a human?
Các bạn biết câu thành ngữ, Ủ được vật, ủ được người chứ?
(Laughter)
(Cười)
Turns out, it's true. Since 2014, we've been running a pilot project in the hills of North Carolina with the Forensic Anthropology Department at Western Carolina University. Six donor bodies have been covered in wood chips, oxygen provided by breezes, microbes and bacteria doing their jobs. This pilot program has allowed us to demonstrate that it's possible to harness the incredible power of natural decomposition to turn human bodies into soil, and we're working with other universities as well. Soil scientists at Washington State University, the grad students, anyway, are working to compost teeth with amalgam fillings so that we can understand what happens to the mercury therein. Next up, we'll be beginning experiments to determine what happens to chemo drugs and pharmaceuticals during the composting process, and whether additional remediation will be needed.
Hóa ra lại đúng vậy. Từ năm 2014, chúng tôi đã chạy chương trình thử nghiệm tại các ngọn đồi ở Bắc Carolina với Ban Khám nghiệm Nhân học trường Đại học Tây Carolina. 6 thân thể hiến tặng đã được phủ vụn gỗ, lấy ô-xy từ gió, vi khuẩn và vi sinh vật chăm chỉ làm việc. Chương trình thử nghiệm này cho phép chúng tôi chứng minh rằng việc nhận nguồn năng lượng to lớn từ việc phân hủy tự nhiên xác người thành đất là có thể xảy ra, và chúng tôi cũng đang làm việc với vài trường đại học khác nữa. Các nhà khoa học đất tại Đại học bang Washington, các học sinh tốt nghiệp đang cố phân hủy răng bằng hỗn hống để ta có thể hiểu được chuyện xảy ra với thủy ngân. Tiếp tới, chúng tôi sẽ bắt đầu thí nghiệm để quan sát xem điều gì xảy ra với các loại thuốc và dược hóa sinh trong quá trình ủ, liệu những chất bổ sung này có cần thiết không.
By the way, composting creates a great deal of heat, especially this particular type of composting. One week after we began composting our fifth donor body, the temperature inside that mound of wood chips reached 158 degrees Fahrenheit. Imagine harnessing that heat to create energy or comfort the grieving on a cold day.
Nhân tiện đây, quá trình ủ tạo ra một nguồn nhiệt rất lớn, đặc biệt là với kỹ thuật ủ chúng tôi đang sử dụng. Một tuần trước khi chúng tôi bắt đầu ủ thân thể hiến tặng thứ 5, nhiệt độ bên trong khối vụn gỗ đã lên tới 158 độ F. Tưởng tượng sử dụng nguồn nhiệt ấy để tạo ra năng lượng hoặc giữ ấm cho những ngày đông buồn.
The death care revolution has begun. It's an exciting time to be alive.
Cuộc cách mạng chăm sóc cái chết đã bắt đầu. Thực là một thời điểm tuyệt vời để sống.
Thank you.
Cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)