So what does it mean to be a woman? We all have XX chromosomes, right? Actually, that's not true. Some women are mosaics. They have a mix of chromosome types with X, with XY or with XXX. If it's not just about our chromosomes, then what is being a woman about? Being feminine? Getting married? Having kids? You don't have to look far to find fantastic exceptions to these rules, but we all share something that makes us women. Maybe that something is in our brains.
Trở thành một người phụ nữ có nghĩa là gì? Chúng ta đều có nhiễm sắc thể XX, đúng không? Thật ra, điều đó không đúng đâu. Một vài người phụ nữ có thể khảm Họ sở hữu bộ nhiễm sắc thể pha trộn với X, với XY hoặc với XXX. Nếu không phải chỉ là vấn đề về nhiễm sắc thể vậy trở thành phụ nữ là gì? Phải nữ tính? Kết hôn? Sinh con? Bạn không cần phải kiếm đâu xa những ngoại lệ tuyệt vời của những nguyên tắc này. Nhưng chúng ta đều có điểm chung, khiến chúng ta trở thành phụ nữ. Có thể là điều gì đó trong bộ não của chúng ta.
You might have heard theories from last century about how men are better at math than women because they have bigger brains. These theories have been debunked. The average man has a brain about three times smaller than the average elephant, but that doesn't mean the average man is three times dumber than an elephant ... or does it?
Chắc bạn đã biết đến các lý thuyết từ thế kỉ trước về việc đàn ông làm toán giỏi hơn phụ nữ vì bộ não của họ lớn hơn. Các lý thuyết này đã bị gỡ bỏ. Bộ não của một người đàn ông trung bình nhỏ hơn ba lần so với một con voi kích cỡ trung bình. Nhưng không có nghĩa là đàn ông trung bình ngốc hơn con voi khoảng ba lần. Hay là thế thật?
(Laughter)
(Cười)
There's a new wave of female neuroscientists that are finding important differences between female and male brains in neuron connectivity, in brain structure, in brain activity. They're finding that the brain is like a patchwork mosaic -- a mixture. Women have mostly female patches and a few male patches.
Một làn sóng mới về các nhà nữ thần kinh học tìm ra những khác biệt quan trọng giữa bộ não của đàn ông và phụ nữ ở sự kết nối của nơ ron thần kinh ở cấu trúc, cách hoạt động của bộ não. Họ phát hiện ra rằng bộ não là một sự giống như nghệ thuật ghép mảnh một hỗn hợp pha trộn. Phụ nữ có nhiều miếng dán nữ và ít miếng dán nam hơn.
With all this new data, what does it mean to be a woman? This is something that I've been thinking about almost my entire life. When people learn that I'm a woman who happens to be transgender, they always ask, "How do you know you're a woman?" As a scientist, I'm searching for a biological basis of gender. I want to understand what makes me me. New discoveries at the front edge of science are shedding light on the biomarkers that define gender. My colleagues and I in genetics, neuroscience, physiology and psychology, we're trying to figure out exactly how gender works. These vastly different fields share a common connection -- epigenetics. In epigenetics, we're studying how DNA activity can actually radically and permanently change, even though the sequence stays the same.
Vậy với tất cả những dữ liệu mới này, là phụ nữ có nghĩa là gì? Đây là điều mà tôi luôn đau đáu suốt thời gian qua. Khi mọi người biết tôi là một người chuyển giới nữ họ luôn hỏi, "Sao bạn biết mình là phụ nữ" "Là một nhà khoa học, tôi đi tìm kiếm một cơ sở sinh học của giới tính". Tôi muốn hiểu điều làm nên con người tôi. Những phát minh tiên phong của khoa học đang làm sáng rõ các dấu ấn sinh học vốn xác định giới tính. Tôi và các đồng nghiệp về di truyền học, khoa học thần kinh, sinh lý và tâm lý học đang cố tìm hiểu cách thức hoạt động chính xác của giới tính. Tất cả những lĩnh vực khác nhau này đều có một kết nối chung: di truyền học biểu sinh. Trong di truyền học biểu sinh, chúng tôi tìm hiểu hoạt động DNA có thể thay đổi triệt để và vĩnh viễn như thế nào, kể cả khi trình tự vẫn giữ nguyên.
DNA is the long, string-like molecule that winds up inside our cells. There's so much DNA that it actually gets tangled into these knot-like things -- we'll just call them knots. So external factors change how those DNA knots are formed. You can think of it like this: inside our cells, there's different contraptions building things, connecting circuits, doing all the things they need to make life happen. Here's one that's sort of reading the DNA and making RNA. And then this one is carrying a huge sac of neurotransmitters from one end of the brain cell to the other. Don't they get hazard pay for this kind of work?
DNA là một chuỗi phân tử dài cuộn xoắn lại trong tế bào của chúng ta. Có quá nhiều chuỗi DNA đến nỗi chúng có thể rối thành những thứ giống như nút thắt đơn giản ta gọi là những nút thắt. Các yếu tố bên ngoài đã thay đổi cách những nút thắt DNA này hình thành. Bạn có thể hiểu chúng như sau: trong tế bào của chúng ta, có các bộ máy kì quặc có nhiệm vụ xây dựng mọi thứ, kết nối các mạch, làm mọi thứ cần thiết để sự sống diễn ra. Đây là một kiểu đọc DNA và tạo ra RNA. Sau đó bộ máy này mang theo một khối lượng lớn dây thần kinh từ một đầu của tế bào não sang đầu còn lại. Chúng nên được trả thêm tiền cho việc này chứ nhỉ?
(Laughter)
(Cười)
This one is an entire molecular factory -- some say it's the secret to life. It's call the ribosome. I've been studying this since 2001.
Đây là một nhà máy phân tử nhiều người nói đó là bí mật làm nên cuộc sống, gọi là ribosome. Tôi đã nghiên cứu nó từ năm 2001.
One of the stunning things about our cells is that the components inside them are actually biodegradable. They dissolve, and then they're rebuilt each day, kind of like a traveling carnival where the rides are taken down and then rebuilt every single day. A big difference between our cells and the traveling carnival is that in the carnival, there are skilled craftsmen that rebuild the rides each day. In our cells, there are no such skilled craftsmen, only dumb builder machines that build whatever's written in the plans, no matter what those plans say. Those plans are the DNA. The instructions for every nook and cranny inside our cells.
Một trong những điểu nổi bật về các tế bào của chúng ta đó là các thành phần bên trong chúng có khả năng phân hủy sinh học. Chúng phân giải, và được tái tạo mỗi ngày, giống như lễ hội du lịch nơi mà các loại đu quay bị dỡ bỏ và lắp mới mỗi ngày. Khác biệt lớn giữa các tế bào và lễ hội du lịch đó là trong lễ hội, có các thợ thủ công làm nhiệm vụ lắp ráp các đu quay mỗi ngày. Còn trong các tế bào của ta không có thợ thủ công lành nghề như vậy chỉ có những chiếc máy xây dựng ngốc nghếch tạo ra bất cứ điều gì trong kế hoạch bất kể kế hoạch là gì. Những kế hoạch đó chính là DNA. Bản hướng dẫn cho mọi ngóc ngách trong các tế bào của chúng ta.
If everything in, say, our brain cells dissolves almost every day, then how can the brain remember anything past one day? That's where DNA comes in. DNA is one of the those things that does not dissolve. But for DNA to remember that something happened, it has to change somehow. We know the change can't be in the sequence; if it changed sequence all the time, then we might be growing like, a new ear or a new eyeball every single day.
Cho là mọi thứ ở bên trong tế bào não của chúng ta gần như phân giải trong tất cả các ngày, vậy sau một ngày làm sao bộ não có thể ghi nhớ? Đây là lúc DNA sẽ tham gia. DNA là một trong những thứ không phân giải. Nhưng để DNA nhớ được những điều đã xảy ra, nó phải thay đổi theo một cách nào đó. Chúng ta biết rằng trình tự không thể thay đổi nếu trình tự thay đổi mọi lúc thì chúng ta có thể mọc thêm một chiếc tai hoặc mắt mới mỗi ngày.
(Laughter)
(Cười)
So, instead it changes shape, and that's where those DNA knots come in. You can think of them like DNA memory. When something big in our life happens, like a traumatic childhood event, stress hormones flood our brain. The stress hormones don't affect the sequence of DNA, but they do change the shape. They affect that part of DNA with the instructions for molecular machines that reduce stress. That piece of DNA gets wound up into a knot, and now the dumb builder machines can't read the plans they need to build the machines that reduce stress. That's a mouthful, but it's what's happening on the microscale. On the macroscale, you practically lose the ability to deal with stress, and that's bad. And that's how DNA can remember what happens in the past.
Thay vì thế, chúng thay đổi hình dạng và đó là nơi các nút DNA tham gia Bạn có thế xem chúng như là kí ức DNA. Khi có sự kiện lớn xảy ra trong cuộc sống của ta như là sự kiện gây sang chấn thời thơ ấu; hormone căng thẳng ngập não của ta. Hormone căng thẳng không gây ảnh hưởng đến trình tự của DNA nhưng có làm thay đổi hình dạng của chúng. Chúng tác động đển một phần DNA phần có hướng dẫn làm giảm căng thẳng cho các bộ máy phân tử. Một đoạn DNA cuộn lại thành một nút, và các bộ máy xây dựng ngốc nghếch không thể đọc được các kế hoạch mà chúng cần để xây dựng bộ máy giúp giảm căng thẳng. Rất khó nói, nhưng đó là những gì đang xảy ra dưới kính hiển vi. Về mặt vĩ mô, bạn thực tế mất khả năng giải quyết căng thẳng, và điều này thật không tốt. Đó là cách DNA nhớ những gì xảy ra trong quá khứ.
This is what I think was happening to me when I first started my gender transition. I knew I was a woman on the inside, and I wore women's clothes on the outside, but everyone saw me as a man in a dress. I felt like no matter how many things I try, no one would ever really see me as a woman. In science, your credibility is everything, and people were snickering in the hallways, giving me stares, looks of disgust -- afraid to be near me. I remember my first big talk after transition. It was in Italy. I'd given prestigious talks before, but this one, I was terrified. I looked out into the audience, and the whispers started -- the stares, the smirks, the chuckles. To this day, I still have social anxiety around my experience eight years ago. I lost hope. Don't worry, I've had therapy so I'm OK -- I'm OK now.
Đây là điều tôi nghĩ đã và đang xảy ra với mình khi tôi bắt đầu chuyển giới. Tôi biết mình là phụ nữ ở bên trong, và tôi mặc đồ phụ nữ ở bên ngoài nhưng trong mắt mọi người tôi là một người đàn ông mặc váy. Tôi cảm thấy rằng cho dù mình cố gằng nhiều mức nào đi nữa không ai thực sự nhìn nhận tôi là phụ nữ. Trong khoa học, uy tín của bạn là tất cả và mọi người đã cười khúc khích ở hành lang, nhìn chằm chằm tôi, cái nhìn ghê tởm sợ phải đến gần tôi. Tôi vẫn nhớ bài diễn thuyết lớn của mình sau khi chuyển giới. Nó diễn ra ở Ý. Tôi đã từng có bài diễn thuyết uy tín trước đó nhưng lần này, tôi rất sợ hãi. Tôi nhìn xuống khán giả những tiếng thì thầm bắt đầu, những cái nhìn, những nụ cười khỉnh, tiếng cười khúc khích. Cho đến tận ngày hôm nay, tôi vẫn còn hội chứng sợ hãi xã hội vì những gì đã xảy ra tám năm trước. Tôi đã mất hết hy vọng. Đừng lo lắng, tôi ổn rồi vì đã được trị liệu. Bây giờ tôi ổn rồi.
(Laughter)
(Cười)
(Cheers)
(Hoan hô)
(Applause)
(Hoan hô)
But I felt enough is enough: I'm a scientist, I have a doctorate in astrophysics, I've published in the top journals, in wave-particle interactions, space physics, nucleic acid biochemistry. I've actually been trained to get to the bottom of things, so --
Nhưng tôi cảm thấy đã quá đủ. Tôi là một nhà khoa học. Tôi có bằng tiến sỹ vật lý thiên văn, có bài viết được xuất bản trên các tạp chí hàng đầu, về tương tác hạt sóng, và vật lý không gian, sinh hóa axit nucleic. Tôi được huấn luyện để đi đến tận cùng của các sự vật, nên
(Laughter)
(Cười)
I went online --
tôi lên mạng
(Applause)
(Vỗ tay)
So I went online, and I found fascinating research papers. I learned that these DNA knot things are not always bad. Actually, the knotting and unknotting -- it's like a complicated computer language. It programs our bodies with exquisite precision.
Tôi lên mạng và tìm thấy những nghiên cứu vô cũng thú vị. Tôi học được rằng những nút thắt DNA không phải lúc nào cũng xấu. Thực ra, nút thắt và nút mở như là một thứ ngôn ngữ máy tính phức tạp. Chúng lập trình cơ thể chúng ta với độ chính xác tinh tế.
So when we get pregnant, our fertilized eggs grow into newborn babies. This process requires thousands of DNA decisions to happen. Should an embryo cell become a blood cell? A heart cell? A brain cell? And the decisions happen at different times during pregnancy. Some in the first trimester, some in the second trimester and some in the third trimester. To truly understand DNA decision-making, we need to see the process of knot formation in atomic detail. Even the most powerful microscopes can't see this. What if we tried to simulate these on a computer? For that we'd need a million computers to do that. That's exactly what we have at Los Alamos Labs -- a million computers connected in a giant warehouse.
Khi ta có thai, trứng được thụ tinh của chúng ta phát triển thành em bé. Quá trình này cần đến hàng nghìn quyết định DNA. Tế bào phôi sẽ trở thành tế bào máu hay tế bào tim, tế bào não? Các quyết định xảy ra ở các đoạn khác nhau trong thời kì mang thai. Lúc ở giai đoạn ba tháng đầu, khi lại ở ba tháng tiếp theo và có khi ở ba tháng cuối. Để hiểu hết quá trình quyết định của DNA, ta cần xem xét quá trình hình thành nút ở mức độ nguyên tử. Thậm chí kính hiển vi hiện đại nhất cũng không xem được điều này. Nếu chúng ta cố mô phỏng những điều này trên máy tính thì sao? Để làm được điều đó chúng ta cần đến hàng triệu máy tính. Đấy là chính xác những gì chúng tôi có ở Lab Los ALamos một triệu máy tính được kết nối trong một nhà kho.
So here we're showing the DNA making up an entire gene folded into very specific shapes of knots. For the first time, my team has simulated an entire gene of DNA -- the largest biomolecular simulation performed to date. For the first time, we're beginning to understand the unsolved problem of how hormones trigger the formation of these knots.
Vì thế chúng tôi có thể trình diễn quá trình DNA tạo ra cả chuỗi gen thắt lại thành những nút có hình dáng cụ thể. Lần đầu tiên, nhóm của tôi đã mô phỏng toàn bộ chuỗi gen của DNA, công trình mô phỏng phân tử lớn nhất cho đến nay. Lần đầu tiên, chúng ta bắt đầu hiểu những vấn đề chưa được giải quyết về việc làm cách nào các hormone kích hoạt sự hình thành của các nút.
DNA knot formation can be seen beautifully in calico cats. The decision between orange and black happens early on in the womb, so that orange-and-black patchy pattern, it's an exact readout of what happened when that cat was just a tiny little kitten embryo inside her mom's womb. And the patchy pattern actually happens in our brains and in cancer. It's directly related to intellectual disability and breast cancer.
Sự hình thành của các nút DNA có thể được chứng kiến ở mèo tam thể. Quyết định giữa màu lông vàng hoặc đen xảy ra từ sớm trong phôi thai, vì vậy màu lông vàng đen kết hợp, hiển thị chính xác về những gì đã xảy ra khi con mèo đó còn ở trong phôi thai ở trong tử cung của mèo mẹ. Và mô hình ghép mảnh nàu thực sự xảy ra trong não và bệnh ung thư. Nó liên quan trực tiếp đến khuyết tật trí tuệ và ung thư vú.
These DNA decisions also happen in other parts of the body. It turns out that the precursor genitals transform into either female or male during the first trimester of pregnancy. The precursor brains, on the other hand, transform into female or male during the second trimester of pregnancy. So the current working model is that a unique mix in my mom's womb caused the precursor genitals to transform one way, but the precursor brain to transform the other way.
Quyết định DNA cũng xảy ra trong bộ phận khác của cơ thể. Hóa ra, tiền thân bộ phận sinh dục chuyển thành hoặc nam hoặc nữ trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kì. ngược lại, tiền thân bộ não hình thành nam hay nữ bắt đầu trong ba tháng tiếp theo của thai kì. Vậy mô hình trong trường hợp của tôi là một hỗn hợp đặc biệt trong tử cung của mẹ tôi khiến tiền thân bộ phận sinh dục hình thành một chiều nhưng não hình thành theo chiều khác.
Most of epigenetic research has really focused on stress, anxiety, depression -- kind of a downer, kind of bad things.
Hầu hết các nghiên cứu biểu sinh đều tập trung vào căng thẳng, lo lắng, và phiền muộn kiểu như trầm cảm kiểu như những điều xấu.
(Laughter)
(Cười)
But nowadays -- the latest stuff -- people are looking at relaxation. Can that have a positive effect on your DNA? Right now we're missing key data from mice models. We know that mice relax, but could they meditate like the Dalai Lama? Achieve enlightenment? Could they move stones with their mind like Jedi Master Yoda?
Nhưng ngày nay mới đây nhất mọi người đang nghiên cứu sự thư giãn. Liệu điều này có ảnh hưởng tích cực lên DNA của bạn không? Hiện nay, chúng ta đang thiếu dữ liệu từ mẫu chuột thí nghiệm. Chúng tôi biết rằng chuột có thư giãn nhưng liệu chúng có thiền như Dalai Lama không? Đạt đến sự khai sáng? Liệu chúng có dùng trí não để di chuyển được đá như Jedi Master Yoda?
(Yoda voice): Hm, a Jedi mouse must feel the force flow, hm.
(Giọng Yoda): Hm, một con chuột jedi phải cảm nhận được
(Laughter)
dòng chảy năng lượng, Hm.
(Cười)
(Applause)
(Vỗ tay)
I wonder if the support I've had since that talk back in Italy has tried to unwind my DNA. Having a great circle of friends, supportive parents and being in a loving relationship has actually given me strength and hope to help others. At work I wear a rainbow bracelet. Sometimes it raises eyebrows, but it also raises awareness. There's so many transgender people -- especially women of color -- that are just one demeaning comment away from taking their own lives. Forty percent of us attempt suicide. If you're listening and you feel like you have no other option, try to call a friend, go online or try to get in a support group. If you're a woman who's not transgender but you know pain of isolation, of sexual assault -- reach out.
Tôi phân vân rằng liệu sự ủng hộ mà tôi có từ lần diễn thuyết ở Ý có giúp DNA của tôi được thư giãn. Có những người bạn tuyệt vời, bố mẹ ủng hộ và có một mối quan hệ yêu đương đã giúp tôi có sức mạnh và hy vọng để giúp đỡ những người khác. Tại nơi làm việc, tôi đeo một chiếc vòng tay cầu vồng. Đôi khi nó làm dấy lên sự hiếu kì nhưng nó cũng làm dấy lên nhận thức. Có rất nhiều người chuyển giới đặc biệt những người phụ nữ da màu. Mà chỉ cần một lời bình luận hạ thấp cũng khiến họ kết thúc cuộc sống của mình 40% số người chuyển giới chúng tôi muốn tự tử. Nếu bạn đang lắng nghe và cảm thấy không có sự lựa chọn nào khác, hãy gọi điện cho bạn bè lên mạng hoặc tham gia vào một nhóm hỗ trợ. Nếu như bạn là người phụ nữ bình thường những biết đến nỗi đau của sự cô lập, lạm dụng tình dục hãy lên tiếng.
So what does it mean to be a woman? The latest research is showing that female and male brains do develop differently in the womb, possibly giving us females this innate sense of being a woman. On the other hand, maybe it's our shared sense of commonality that makes us women. We come in so many different shapes and sizes that asking what it means to be a woman may not be the right question. It's like asking a calico cat what it means to be a calico cat. Maybe becoming a woman means accepting ourselves for who we really are and acknowledging the same in each other.
Vì vậy trở thành phụ nữ là như thế nào? Nghiên cứu mới nhất cho biết não của phụ nữ và đàn ông phát triển khác nhau khi ở trong bụng mẹ, có thể mang đến cho phụ nữ chúng ta cảm giác phụ nữ bẩm sinh. Ngược lại, có thể là do ý thức chung khiến chúng ta là phụ nữ. Ta hình thành ở nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau "là phụ nữ có nghĩa là gì" không phải là câu hỏi chính xác. Giống như việc hỏi mèo tam thể rằng là mèo tam thể có nghĩa là gì. Có lẽ trở thành phụ nữ có nghĩa là học cách chấp nhận bản chất thật của bản thân và ý thức được điều đó đối với những người khác.
I see you. And you've just seen me.
Tôi thấy bạn và bạn vừa nhìn thấy tôi.
(Applause and cheers)
(Vỗ tay và hoan hô)