Σπαταλήσαμε πολύ χρόνο στο σχολείο μαθαίνοντας ορθογραφία. Τα παιδιά εξακολουθούν να σπαταλούν πολύ χρόνο στο σχολείο μαθαίνοντας ορθογραφία. Για αυτό, θέλω να μοιραστώ μαζί σας μια ερώτηση: «Είνε απαραίτητη μια κενούργια ορθογραφία;» Εγώ πιστεύω πως ναι, είναι απαραίτητη. Ή καλύτερα: πιστεύω πως είναι απαραίτητο να απλοποιήσουμε αυτή που ήδη έχουμε. Ούτε η ερώτηση ούτε η απάντηση είναι καινούργιες για τη γλώσσα μας. Κάνουν την εμφάνισή τους δια μέσου των αιώνων, από το 1492 όταν, στην πρώτη γραμματική της Ισπανικής γλώσσας, ο Αντόνιο ντε Νεμπρίχα έθεσε έναν απλό και σαφή κανόνα για την ορθογραφία μας: «Πρέπει να γράφουμε, όπως προφέρουμε και να προφέρουμε όπως γράφουμε». Σε κάθε ήχο έπρεπε να αντιστοιχεί ένα γράμμα, κάθε γράμμα έπρεπε να αντιπροσωπεύει έναν μόνο ήχο, και όσα γράμματα δεν αντιπροσώπευαν κανένα ήχο θα έπρεπε να καταργηθούν. Αυτό το κριτήριο, το φωνητικό κριτήριο, που λέει ότι πρέπει να γράφουμε όπως προφέρουμε, είναι και δεν είναι η βάση της ορθογραφίας όπως τη χρησιμοποιούμε σήμερα. Είναι, διότι η ισπανική, σε αντίθεση με άλλες γλώσσες όπως η αγγλική και η γαλλική, πάντα αντιστεκόταν σθεναρά στη μεγάλη διαφορά μεταξύ γραφής και προφοράς. Αλλά και δεν είναι, διότι όταν τον 18ο αιώνα αποφασίστηκε πώς θα ενοποιήσουμε τη γραφή μας, υπήρξε και άλλο κριτήριο που καθοδήγησε σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις. Αυτό το κριτήριο ήταν το ετυμολογικό, αυτό που λέει ότι πρέπει να γράφουμε σύμφωνα με τη γραφή των λέξεων στην πρωτότυπη γλώσσα τους, στη λατινική, στην ελληνική. Και έτσι έχουμε το βουβό «h», το οποίο γράφουμε αλλά δεν προφέρουμε, και το μακρύ «b» και κοφτό «v», τα οποία, σε αντίθεση με το τι πιστεύουν πολλοί, στην ισπανική τους προφορά ποτέ δεν είχαν διαφορά μεταξύ τους. Έτσι έχουμε το τραχύ «g», όπως στη λέξη «gente», και το μαλακό, όπως στην λέξη «gato». Έτσι έχουμε «c», «s» και «z», τρία γράμματα που σε κάποιες περιοχές αντιστοιχούν σε έναν ήχο και σε άλλες περιοχές σε δύο, αλλά σε καμία σε τρεις. Δεν ήρθα εδώ για να σας πω κάτι που δεν γνωρίζετε από την προσωπική σας εμπειρία. Όλοι μας πήγαμε στο σχολείο, όλοι μας επενδύσαμε πολύ χρόνο στη μάθηση, μεγάλο ποσοστό αυτού του χρόνου του εύπλαστου παιδικού μυαλού, σε υπαγορεύσεις και στην απομνημόνευση ορθογραφικών κανόνων με πολλές εξαιρέσεις. Μας μετέδωσαν με πολλούς τρόπους, έμμεσους και άμεσους, την ιδέα ότι η ορθογραφία ήταν κάτι πολύ βασικό για τη μόρφωσή μας. Ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι οι δάσκαλοι δεν αναρωτήθηκαν ποτέ γιατί ήταν τόσο σημαντικό. Ακόμη, δεν έκαναν μια πρότερη ερώτηση, «Ποιος είναι ο σκοπός της ορθογραφίας;» «Σε τι χρησιμεύει η ορθογραφία;» Η αλήθεια είναι ότι όταν κάποιος κάνει αυτή την ερώτηση, η απάντηση είναι αρκετά απλή και λιγότερο σύνθετη από αυτό που συνήθως πιστεύουμε. Ο ρόλος της ορθογραφίας είναι να ενοποιεί τη γραφή, έτσι ώστε όλοι να γράφουμε με τον ίδιο τρόπο, και να κατανοούμαστε πιο εύκολα μέσω του γραπτού λόγου. Σε αντιπαραβολή όμως με άλλες πτυχές της γλώσσας, όπως η στίξη για παράδειγμα, η ορθογραφία δεν προνοεί καμία δυνατότητα προσωπικής έκφρασης. Στη στίξη, υπάρχει. Με τη στίξη μπορώ να επιλέξω να αλλάξω το νόημα σε μια φράση. Με τη στίξη μπορώ να αποτυπώσω έναν ιδιαίτερο ρυθμό σε αυτό που γράφω, ενώ με την ορθογραφία, δεν μπορώ. Στην ορθογραφία, αυτό που γράφω είτε είναι σωστό, είτε όχι, σύμφωνα με το τι συμφωνεί και τι όχι με τους ισχύοντες κανόνες. Επομένως, δεν θα ήταν πιο συνετό να απλοποιήσουμε τους ισχύοντες κανόνες, προκειμένου να είναι πιο εύκολο να διδάσκουμε, να μαθαίνουμε και να χρησιμοποιούμε σωστά την ορθογραφία; Δεν θα ήταν πιο συνετό να απλοποιήσουμε τους ισχύοντες κανόνες, προκειμένου όλο αυτό τον χρόνο που αφιερώνουμε σήμερα στη διδασκαλία της ορθογραφίας να μπορούμε να τον αφιερώσουμε σε άλλα γλωσσικά ζητήματα των οποίων η πολυπλοκότητα αξίζει χρόνο και προσπάθεια; Αυτό που προτείνω δεν είναι να καταργήσουμε την ορθογραφία και να γράφει ο καθένας όπως θέλει. Η γλώσσα είναι ένα εργαλείο κοινής χρήσης, και για αυτό θεωρώ βασικό το να τη χρησιμοποιούμε ακολουθώντας κοινά κριτήρια. Αλλά επίσης μου φαίνεται βασικό να κάνουμε αυτά τα κοινά κριτήρια όσο γίνεται πιο απλά, κυρίως γιατί αν απλοποιήσουμε την ορθογραφία μας δεν ισοπεδώνουμε τη γλώσσα μας, απλοποιώντας την ορθογραφία δεν εξασθενούμε καθόλου την ποιότητα της γλώσσας. Εγώ δουλεύω κάθε μέρα με τη λογοτεχνία του Χρυσού Αιώνα, διαβάζω από Γκαρσιλάσο μέχρι Θερβάντες, Γκόνγκορα, Κιέβεδο, και μερικές φορές γράφουν τη λέξη «hombre» χωρίς το «h», μερικές φορές γράφουν «escribir» με κοφτό «v», και μου φαίνεται εντελώς σαφές ότι η διαφορά μεταξύ αυτών των κειμένων και των δικών μας αφορά την σύμβαση, ή καλύτερα την απουσία σύμβασης στην εποχή τους. Δεν αφορά την ποιότητα. Αλλά επιτρέψτε μου να επιστρέψω στους δασκάλους γιατί είναι πρόσωπα-κλειδιά σε αυτή την ιστορία. Ανέφερα προ ολίγου την κάπως παράλογη επιμονή με την οποία οι δάσκαλοι μας πίεζαν και μας πιέζουν στο θέμα της ορθογραφίας. Όμως το βέβαιο είναι ότι αυτό έχει κάποια βάση στην εποχή μας. Στην κοινωνία μας, η ορθογραφία λειτουργεί σαν πήχης που ξεχωρίζει τον καλλιεργημένο από τον μη καλλιεργημένο, τον μορφωμένο από τον αμόρφωτο, ανεξαρτήτως του περιεχόμενου του κειμένου. Κάποιος μπορεί να προσληφθεί ή όχι σε μια θέση, γιατί έβαλε ή παρέλειψε ένα «h». Κάποιος άλλος μπορεί να γίνει αντικείμενο δημόσιου χλευασμού για ένα «b» σε θέση που δεν έπρεπε να είναι. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψιν όλα αυτά, είναι φανερό ότι έχει νόημα να αφιερώνουμε όλο αυτόν τον χρόνο στην ορθογραφία. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κατά τη διάρκεια της ιστορίας της γλώσσας μας υπήρχαν πάντοτε δάσκαλοι, ή άνθρωποι που ασχολούνταν με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, που προώθησαν ορθογραφικές μεταρρυθμίσεις, και που συνειδητοποίησαν ότι στην ορθογραφία μας μερικές φορές υπήρχε ένα εμπόδιο για τη μετάδοση της γνώσης. Στην δική μας περίπτωση, για παράδειγμα, ο Σαρμιέντο και ο Αντρές Μπέγιο, πραγματοποίησαν τη μεγαλύτερη ορθογραφική μεταρρύθμιση που είχε πραγματοποιηθεί ποτέ στην ισπανική γλώσσα, ήταν εκείνη που έγινε στη Χιλή στα μέσα του 19ου αιώνα. Γιατί, λοιπόν, δεν παίρνουμε τη σκυτάλη από αυτούς τους δασκάλους για να αρχίσουμε να εξελίσσουμε την ορθογραφία μας; Σε αυτή τη μικρή ομάδα των 10.000, θα ήθελα να προτείνω κάποιες τροποποιήσεις που πιστεύω ότι είναι λογικές, για να γίνει η αρχή. Καταργούμε το άφωνο «h». Εκεί που γράφουμε ένα «h» και δεν προφέρουμε τίποτα, ας μη γράφουμε τίποτα. Δυσκολεύομαι να καταλάβω αυτό το συναισθηματικό δέσιμο που μας αναγκάζει να ανεχόμαστε την δυσκολία που προκαλεί το άφωνο «h». Το μακρύ «b» και το κοφτό «v» που λέγαμε πριν, ποτέ δεν διέφεραν στην Ισπανική γλώσσα, (Χειροκρότημα) ας διαλέξουμε ένα από τα δύο, ας το συζητήσουμε, ο καθένας θα έχει τις προτιμήσεις του, ο καθένας θα πει τα επιχειρήματά του. Κρατάμε το ένα, καταργούμε το άλλο. «G» ή «j», ξεχωρίζουμε τις ιδιότητές τους, στο «g» μένει ο ήπιος ήχος, «gato», «mago», «águila», και το «j» διατηρεί τον τραχύ ήχο, «jarabe», «jirafa», «gente», «argentino». Τα «c», «s» και «z» είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση, γιατί ενώ το φωνητικό κριτήριο πρέπει να είναι οδηγός, δεν μπορεί να είναι απόλυτος κανόνας. Σε μερικές περιπτώσεις οι διαφορές στην προφορά πρέπει να διατηρούνται. Όπως έλεγα προηγουμένως, «c», «s» και «z» σε κάποιες περιπτώσεις αντιστοιχούν σε έναν ήχο, αλλού σε δύο, αν από τρία γράμματα κατεβούμε σε δύο, θα είμαστε όλοι καλύτερα. Κάποιοι ίσως θεωρήσουν αυτές τις αλλαγές κάπως δραστικές. Δεν είναι όμως και τόσο δραστικές. Η Βασιλική Ισπανική Ακαδημία και όλες οι ακαδημίες της γλώσσας, επίσης πιστεύουν ότι η ορθογραφία πρέπει να τροποποιηθεί. Ότι ναι μεν η γλώσσα είναι συνδεδεμένη με την ιστορία, την παράδοση και τα έθιμα, αλλά είναι επίσης ένα πρακτικό εργαλείο καθημερινής χρήσης και ότι μερικές φορές οι δεσμοί με την ιστορία, την παράδοση και τα έθιμα μεταμορφώνονται σε εμπόδιο στη χρήση της σήμερα. Αυτό εξηγεί το γιατί η γλώσσα μας, πολύ περισσότερο από άλλες, που μιλιούνται γεωγραφικά κοντά μας, τροποποιήθηκε ιστορικά, για παράδειγμα, πήγαμε από «orthographia» σε «ortografía», πήγαμε από «theatro» σε «teatro», πήγαμε από «quantidad» σε «cantidad», πήγαμε από «symbolo» σε «símbolo», και μόλις άρχισαν να αποσύρονται μερικά άφωνα «h», στο λεξικό της Βασιλικής Ακαδημίας «arpa», «armonia» μπορούν να γραφούν με «h» ή δίχως «h» και είμαστε όλοι μια χαρά. Πιστεύω επίσης ότι τώρα είναι η ιδιαίτερα κατάλληλη στιγμή για να κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Πάντα μας λένε ότι η γλώσσα αλλάζει αυθόρμητα, από κάτω προς τα πάνω, ότι οι χρήστες είναι αυτοί που φτιάχνουν νέες λέξεις, αυτοί που εισάγουν γραμματικές τροποποιήσεις, και ότι η Αρχή, σε κάποιες χώρες η Ακαδημία, σε άλλες ένα λεξικό, σε άλλες ένα υπουργείο, μετά από πολύ καιρό τις δέχεται και τις ενσωματώνει. Αυτό αληθεύει μόνο σε κάποια επίπεδα της γλώσσας, αληθεύει σε επίπεδο λεξιλογίου, σε επίπεδο λέξεων, αλλά αληθεύει λιγότερο σε επίπεδο γραμματικής, και σχεδόν καθόλου, θα έλεγα, σε επίπεδο ορθογραφίας, που ιστορικά άλλαζε από πάνω προς τα κάτω. Ήταν πάντα οι Αρχές αυτές που καθόριζαν τους κανόνες και πρότειναν τροποποιήσεις. Γιατί είπα ότι αυτή η στιγμή είναι ιδιαιτέρως κατάλληλη; Μέχρι σήμερα, η γραφή είχε μια χρήση πιο περιορισμένη και ιδιαίτερη, από τον προφορικό λόγο. Αλλά στην εποχή μας, στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αυτό άλλαξε ριζικά. Ποτέ ξανά δεν είχαμε γράψει τόσο, όσο γράφουμε τώρα, ποτέ ξανά δεν είχαν γράψει τόσοι άνθρωποι και να διαβάστηκαν από τόσους. Μέσα σε αυτά τα μέσα δικτύωσης, για πρώτη φορά βλέπουμε, σε μεγάλο βαθμό, καινούργιες χρήσεις της ορθογραφίας. Ακόμα και άτομα μορφωμένα, που ξέρουν τέλεια ορθογραφία, όταν γράφουν στα μέσα δικτύωσης συμπεριφέρονται αρκετά παρόμοια με την πλειοψηφία των χρηστών. Δηλαδή δεν δίνουν τόση σημασία στη σωστή ορθογραφία, όση στην αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα της επικοινωνίας. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρόποι γραφής χωρίς κανόνες, με προσωπικό στυλ, και πιστεύω ότι αξίζει να τους δώσουμε σημασία, γιατί πιθανώς μας δείχνουν ότι αφού η εποχή μας βάζει την γραφή σε καινούργιο πλαίσιο, πρέπει να της δώσει και νέα κριτήρια. Πιστεύω ότι θα ήταν λάθος να απορρίψουμε αυτούς τους νέους τρόπους, θεωρώντας τους σημάδια της πολιτιστικής παρακμής της εποχής μας. Αντιθέτως, πιστεύω ότι πρέπει να τους παρατηρήσουμε, να τους οργανώσουμε και να τους αιτιολογήσουμε μέσα από κανόνες πιο συναφείς με τις ανάγκες της εποχής μας. Περιμένω κάποιες αντιρρήσεις. Υπάρχουν αυτοί που θα πούν ότι αν απλοποιήσουμε την ορθογραφία, θα χάσουμε την ετυμολογία. Στην πραγματικότητα, αν θέλαμε να διατηρήσουμε την ετυμολογία δεν θα το κάναμε αυτό μέσω της ορθογραφίας, και επίσης θα έπρεπε να μάθουμε λατινικά, ελληνικά, αραβικά. Όταν απλοποιήσουμε την ορθογραφία, θα βρίσκουμε την ετυμολογία στο ίδιο μέρος όπου τη βρίσκουμε και τώρα, στα ετυμολογικά λεξικά. Μια δεύτερη αντίρρηση θα ήταν: «Αν απλοποιήσουμε την ορθογραφία δεν θα μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις λέξεις που σήμερα διαφέρουν σε ένα μόνο γράμμα». Αυτό είναι αλήθεια, αλλά δεν αποτελεί πρόβλημα. Η γλώσσα μας έχει ομώνυμα, λέξεις με πάνω από μια έννοια και δεν μπερδευόμαστε: banco, παγκάκι όπου καθόμαστε, banco, η τράπεζα όπου καταθέτουμε λεφτά, traje, το κοστούμι που φοράμε, trajimos, τα πράγματα που κουβαλάμε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμφραζόμενα λύνουν κάθε αμφιβολία. Αλλά υπάρχει μια τρίτη αντίρρηση, πιστεύω η πιο κατανοητή και η πιο συγκινητική, και είναι: «Εγώ δεν θέλω να αλλάξω. Έτσι διδάχτηκα και έτσι συνήθισα, όταν διαβάζω μια λέξη γραμμένη με ορθογραφία απλοποιημένη με πονάνε τα μάτια μου». (Γέλια) Αυτή η αντίρρηση, κατά βάθος εκφράζει τον καθένα από μας. Τι πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε; Ό,τι κάναμε πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, οι αλλαγές γίνονται κοιτώντας μπροστά, διδάσκουμε στα παιδιά τους καινούργιους κανόνες: όσοι δεν συμφωνούμε, μας αφήνουν να γράφουμε όπως έχουμε συνηθίσει, και περιμένουμε τον χρόνο να θεμελιώσει τους νέους κανόνες. Η επιτυχία στην πραγματοποίηση των ορθογραφικών μεταρρυθμίσεων, που αγγίζουν βαθειά ριζωμένες συνήθειες, βρίσκεται στη σύνεση, τη συγκατάθεση, τη σταδιακή αλλαγή και την ανεκτικότητα. Δεν μπορούμε να αφήσουμε βαθιά ριζωμένες παλιές συνήθειες να μας εμποδίσουν να προχωρήσουμε μπροστά. Ο καλύτερος φόρος τιμής που μπορούμε να αποδώσουμε στο παρελθόν είναι να βελτιώσουμε αυτό που μας δόθηκε. Για αυτό πιστεύω ότι πρέπει να συμφωνήσουμε, ότι οι ακαδημίες μας πρέπει να συμφωνήσουν, να καθαρίσουν την ορθογραφία μας, από όλες τις συνήθειες που υιοθετήσαμε χωρίς να μας εξυπηρετούν. Είμαι πεπεισμένη ότι αν το κάνουμε αυτό, σε έναν ταπεινό αλλά πολύ σημαντικό τομέα, τη γλώσσα, θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές ένα καλύτερο μέλλον. (Χειροκρότημα)
We lost a lot of time at school learning spelling. Kids are still losing a lot of time at school with spelling. That's why I want to share a question with you: Do we need new spelling rules? I believe that yes, we do. Or even better, I think we need to simplify the ones we already have. Neither the question nor the answer are new in the Spanish language. They have been bouncing around from century to century since 1492, when in the first grammar guide of the Spanish language, Antonio de Nebrija, set a clear and simple principle for our spelling: "... thus, we have to write words as we pronounce them, and pronounce words as we write them." Each sound was to correspond to one letter, each letter was to represent a single sound, and those which did not represent any sound should be removed. This approach, the phonetic approach, which says we have to write words as we pronounce them, both is and isn't at the root of spelling as we practice it today. It is, because the Spanish language, in contrast to English, French or others, always strongly resisted writing words too differently to how we pronounce them. But the phonetic approach is also absent today, because when, in the 18th century, we decided how we would standardize our writing, there was another approach which guided a good part of the decisions. It was the etymological approach, the one that says we have to write words according to how they were written in their original language, in Latin, in Greek. That's how we ended up with silent H's, which we write but don't pronounce. That's how we have B's and V's that, contrary to what many people believe, were never differentiated in Spanish pronunciation. That's how we wound up with G's, that are sometimes aspirated, as in "gente," and other times unaspirated, as in "gato." That's how we ended up with C's, S's and Z's, three letters that in some places correspond to one sound, and in others, to two, but nowhere to three. I'm not here to tell you anything you don't know from your own experience. We all went to school, we all invested big amounts of learning time, big amounts of pliant, childlike brain time in dictation, in the memorization of spelling rules filled, nevertheless, with exceptions. We were told in many ways, implicitly and explicitly, that in spelling, something fundamental to our upbringing was at stake. Yet, I have the feeling that teachers didn't ask themselves why it was so important. In fact, they didn't ask themselves a previous question: What is the purpose of spelling? What do we need spelling for? And the truth is, when someone asks themselves this question, the answer is much simpler and less momentous than we'd usually believe. We use spelling to unify the way we write, so we can all write the same way, making it easier for us to understand when we read to each other. But unlike in other aspects of language such as punctuation, in spelling, there's no individual expression involved. In punctuation, there is. With punctuation, I can choose to change the meaning of a phrase. With punctuation, I can impose a particular rhythm to what I am writing, but not with spelling. When it comes to spelling, it's either wrong or right, according to whether it conforms or not to the current rules. But then, wouldn't it be more sensible to simplify the current rules so it would be easier to teach, learn and use spelling correctly? Wouldn't it be more sensible to simplify the current rules so that all the time we devote today to teaching spelling, we could devote to other language issues whose complexities do, in fact, deserve the time and effort? What I propose is not to abolish spelling, and have everyone write however they want. Language is a tool of common usage, and so I believe it's fundamental that we use it following common criteria. But I also find it fundamental that those common criteria be as simple as possible, especially because if we simplify our spelling, we're not leveling it down; when spelling is simplified, the quality of the language doesn't suffer at all. I work every day with Spanish Golden Age literature, I read Garcilaso, Cervantes, Góngora, Quevedo, who sometimes write "hombre" without H, sometimes write "escribir" with V, and it's absolutely clear to me that the difference between those texts and ours is one of convention, or rather, a lack of convention during their time. But it's not a difference of quality. But let me go back to the masters, because they're key characters in this story. Earlier, I mentioned this slightly thoughtless insistence with which teachers pester and pester us over spelling. But the truth is, things being as they are, this makes perfect sense. In our society, spelling serves as an index of privilege, separating the cultured from the brute, the educated from the ignorant, independent of the content that's being written. One can get or not get a job because of an H that one put or did not. One can become an object of public ridicule because of a misplaced B. Therefore, in this context, of course, it makes sense to dedicate all this time to spelling. But we shouldn't forget that throughout the history of our language, it has always been teachers or people involved in the early learning of language who promoted spelling reforms, who realized that in our spelling there was often an obstacle to the transmission of knowledge. In our case, for example, Sarmiento, together with Andrés Bello, spearheaded the biggest spelling reform to take place in the Spanish language: the mid-19th century Chilean reform. Then, why not take over the task of those teachers and start making progress in our spelling? Here, in this intimate group of 10,000, I'd like to bring to the table some changes that I find reasonable to start discussing. Let's remove the silent H. In places where we write an H but pronounce nothing, let's not write anything. (Applause) It's hard for me to imagine what sentimental attachment can justify to someone all the hassle caused by the silent H. B and V, as we said before, were never differentiated in the Spanish language -- (Applause) Let's choose one; it could be either. We can discuss it, talk it over. Everyone will have their preferences and can make their arguments. Let's keep one, remove the other. G and J, let's separate their roles. G should keep the unaspirated sound, like in "gato," "mago," and "águila," and J should keep the aspirated sound, as in "jarabe," "jirafa," "gente," "argentino." The case of C, S and Z is interesting, because it shows that the phonetic approach must be a guide, but it can't be an absolute principle. In some cases, the differences in pronunciation must be addressed. As I said before, C, S and Z, in some places, correspond to one sound, in others to two. If we go from three letters to two, we're all better off. To some, these changes may seem a bit drastic. They're really not. The Royal Spanish Academy, all of language academies, also believes that spelling should be progressively modified; that language is linked to history, tradition and custom, but that at the same time, it is a practical everyday tool and that sometimes this attachment to history, tradition and custom becomes an obstacle for its current usage. Indeed, this explains the fact that our language, much more than the others we are geographically close to, has been historically modifying itself based on us, for example, we went from "ortographia" to "ortografía," from "theatro" to "teatro," from "quantidad" to "cantidad," from "symbolo" to "símbolo." And some silent H's are slowly being stealthily removed: in the Dictionary of the Royal Academy, "arpa" and "armonía" can be written with or without an H. And everybody is OK. I also believe that this is a particularly appropriate moment to have this discussion. It's always said that language changes spontaneously, from the bottom up, that its users are the ones who incorporate new words and who introduce grammatical changes, and that the authority -- in some places an academy, in others a dictionary, in others a ministry -- accepts and incorporates them long after the fact. This is true only for some levels of language. It is true on the lexical level, the level of words. It is less true on the grammatical level, and I would almost say it is not true for the spelling level, that has historically changed from the top down. Institutions have always been the ones to establish the rules and propose changes. Why do I say this is a particularly appropriate moment? Until today, writing always had a much more restricted and private use than speech. But in our time, the age of social networks, this is going through a revolutionary change. Never before have people written so much; never before have people written for so many others to see. And in these social networks, for the first time, we're seeing innovative uses of spelling on a large scale, where even more-than-educated people with impeccable spelling, when using social networks, behave a lot like the majority of users of social networks behave. That is to say, they slack on spell-checking and prioritize speed and efficacy in communication. For now, on social networks, we see chaotic, individual usages. But I think we have to pay attention to them, because they're probably telling us that an era that designates a new place for writing seeks new criteria for that writing. I think we'd be wrong to reject them, to discard them, because we identify them as symptoms of the cultural decay of our times. No, I believe we have to observe them, organize them and channel them within guidelines that better correspond to the needs of our times. I can anticipate some objections. There will be those who'll say that if we simplify spelling we'll lose etymology. Strictly speaking, if we wanted to preserve etymology, it would go beyond just spelling. We'd also have to learn Latin, Greek, Arabic. With simplified spelling, we would normalize etymology in the same place we do now: in etymological dictionaries. A second objection will come from those who say: "If we simplify spelling, we'll stop distinguishing between words that differ in just one letter." That is true, but it's not a problem. Our language has homonyms, words with more than one meaning, yet we don't confuse the "banco" where we sit with the "banco" where we deposit money, or the "traje" that we wear with the things we "trajimos." In the vast majority of situations, context dispels any confusion. But there's a third objection. To me, it's the most understandable, even the most moving. It's the people who'll say: "I don't want to change. I was brought up like this, I got used to doing it this way, when I read a written word in simplified spelling, my eyes hurt." (Laughter) This objection is, in part, in all of us. What do I think we should do? The same thing that's always done in these cases: changes are made looking forward; children are taught the new rules, those of us who don't want to adapt can write the way we're used to writing, and hopefully, time will cement the new rules in place. The success of every spelling reform that affects deeply rooted habits lies in caution, agreement, gradualism and tolerance. At the same time, can't allow the attachment to old customs impede us from moving forward. The best tribute we can pay to the past is to improve upon what it's given us. So I believe that we must reach an agreement, that academies must reach an agreement, and purge from our spelling rules all the habits we practice just for the sake of tradition, even if they are useless now. I'm convinced that if we do that in the humble but extremely important realm of language, we'll be leaving a better future to the next generations. (Applause)