Chris Anderson: Julian, welcome. It's been reported that WikiLeaks, your baby, has, in the last few years has released more classified documents than the rest of the world's media combined. Can that possibly be true?
Chris Anderson: Julian, mirëseerdhët. Është raportuar se WikiLeaks, krijesa juaj, ... në vitet e fundit ka lëshuar më shumë dokumente me vlerë sekrete se sa e gjithë media botërore bashkë. A mund të jetë kjo e vërtetë?
Julian Assange: Yeah, can it possibly be true? It's a worry -- isn't it? -- that the rest of the world's media is doing such a bad job that a little group of activists is able to release more of that type of information than the rest of the world press combined.
Julian Assange: Po, a mund të jetë e vërtetë? Është një shqetësim -- apo jo? që e gjithë media botërore është duke bërë një punë kaq të keqe që një grup i vogël aktivistësh është në gjendje të lëshojë më shumë informata të atij lloji se sa i gjithë shtypi botëror së bashku.
CA: How does it work? How do people release the documents? And how do you secure their privacy?
CA: Si funksionon kjo gjë? Si i lëshojnë njerëzit dokumentet? Dhe si i'a siguroni fshehtësinë?
JA: So these are -- as far as we can tell -- classical whistleblowers, and we have a number of ways for them to get information to us. So we use this state-of-the-art encryption to bounce stuff around the Internet, to hide trails, pass it through legal jurisdictions like Sweden and Belgium to enact those legal protections. We get information in the mail, the regular postal mail, encrypted or not, vet it like a regular news organization, format it -- which is sometimes something that's quite hard to do, when you're talking about giant databases of information -- release it to the public and then defend ourselves against the inevitable legal and political attacks.
Pra, këta janë -- për aq sa ne mund të themi -- informues klasik. Dhe kemi mënyra të ndryshme për ta se si të na dërgojnë informatat. Pra ne përdorim teknikën me të lartë të shifrimit që të bartim materialet nëpër Internet, ti fshehim gjurmët, ti kalojmë nëpërmjet juridiksioneve ligjore sikurse Suedia dhe Belgjika për t'iu mundësuar mbrojtje ligjore. Ne i marim informatat me anë të postes, postes se rregullt, të shifruar apo jo, pra si një organizate e rregullt e informatave, i formatizojme që nganjëherë është punë shumë e vështirë, kur është fjala për databaza gjigante të informatave -- për ti nxjerrë në publik dhe pastaj të mbrojmë vetvetën kundër sulmeve të pashmangshme politike dhe ligjore.
CA: So you make an effort to ensure the documents are legitimate, but you actually almost never know who the identity of the source is?
CA: Kështu që ju bëni një përpjekje për tu siguruar që dokumentet janë të vërteta. Por ju në të vërtetë, pothuajse asnjëhere nuk e dini identitetin e burimit.
JA: That's right, yeah. Very rarely do we ever know, and if we find out at some stage then we destroy that information as soon as possible. (Phone ring) God damn it.
Ashtu është, po po. Rrallë herë mund ta dimë. Dhe nese ndonjëherë e kuptojmë, atëherë ne e asgjësojmë atë informacion sa më shpejt që është e mundur. (Telefoni cingron) Oh, mos.
(Laughter)
(Qeshje)
CA: I think that's the CIA asking what the code is for a TED membership.
Mendoj se kjo është CIA duke kërkuar kodin për antarsim në TED.
(Laughter)
(Qeshje)
So let's take [an] example, actually. This is something you leaked a few years ago. If we can have this document up ... So this was a story in Kenya a few years ago. Can you tell us what you leaked and what happened?
Pra, le të marim shembull, në të vërtetë Kjo është diçka që keni publikuar disa vjet më parë. Nese mund ta kemi këtë dokument... Pra, kjo ishte një ngjarje ne Kenia disa vite më parë. A mund të na tregoni se çfarë keni publikuar dhe çfarë ka ndodhur?
JA: So this is the Kroll Report. This was a secret intelligence report commissioned by the Kenyan government after its election in 2004. Prior to 2004, Kenya was ruled by Daniel arap Moi for about 18 years. He was a soft dictator of Kenya. And when Kibaki got into power -- through a coalition of forces that were trying to clean up corruption in Kenya -- they commissioned this report, spent about two million pounds on this and an associated report. And then the government sat on it and used it for political leverage on Moi, who was the richest man -- still is the richest man -- in Kenya. It's the Holy Grail of Kenyan journalism. So I went there in 2007, and we managed to get hold of this just prior to the election -- the national election, December 28. When we released that report, we did so three days after the new president, Kibaki, had decided to pal up with the man that he was going to clean out, Daniel arap Moi, so this report then became a dead albatross around President Kibaki's neck.
JA: Pra, ky është raporti i Kroll-it. Ky ishte një raport i inteligjences sekrete me mandat të qeverisë Keniane. pas zgjedhjeve të vitit 2004. Para vitit 2004, Kenia ishte drejtuar nga Daniel arap Moi për rreth 18 vjet. Ai ishte një diktator i butë i Kenias. Dhe kur Kibaki mori pushtetin -- përmes një koalicioni të forcave të cilat janë përpjekur te pastrojnë korrupcionin në Kenia -- ata mandatuan këtë raport, shpenzuan rreth dy milion funta për këtë dhe një raport lidhur me këtë. Dhe pastaj qeveria u bazua në këtë raport dhe e përdori për përfitime politike nga Moi i cili ishte njeriu më i pasur -- dhe ende është njeriu më i pasur -- në Kenya. Është i Shenjti Grail i gazetarisë Keniane. Kështu që unë shkova atje në vitin 2007, dhe arritëm të sigurojmë këtë vetëm pak para zgjedhjeve -- zgjedhjeve kombtare, të 28 Dhjetorit. Kur e kemi publikuar ate raport, ne e bëmë këtë tri ditë pasi presidenti i ri, Kibaki, kishte vendosur të bëhet me njeriun të cilin do ta hiqte qafe, Daniel arap Moi. Pra, ky raport, atëherë u bë një mallkim në qafen e presidentit Kibaki.
CA: And -- I mean, to cut a long story short -- word of the report leaked into Kenya, not from the official media, but indirectly, and in your opinion, it actually shifted the election. JA: Yeah. So this became front page of the Guardian and was then printed in all the surrounding countries of Kenya, in Tanzanian and South African press. And so it came in from the outside. And that, after a couple of days, made the Kenyan press feel safe to talk about it. And it ran for 20 nights straight on Kenyan TV, shifted the vote by 10 percent, according to a Kenyan intelligence report, which changed the result of the election.
CA: Dhe -- për ti rënë kësaj historie më shkurt -- lajmi për raportin u bë publik në Kenya, jo nga mediat zyrtare, por në mënyrë indirekte. Dhe sipas mendimit tuaj, faktikisht ky lajm i ktheu zgjedhjet . JA: Po. Pra kjo u bë lajmi kryesor i 'Guardian' dhe pastaj u shtyp në të gjitha vendet përreth Kenias, në Tanzani dhe Afrikën Jugore. Dhe kështu lajmi erdhi brenda nga jashte. Edhe se, vetëm pas disa ditësh, e bëri shtypin e Kenias të ndihet i lirë që të flasë për të. Dhe u transmetua për 20 ditë rresht ne Televizionin e Kenias, ndryshoi votat për 10 përqind, sipas raportit te inteligjencës së Kenias, që ndryshoi rezultatin e zgjedhjeve.
CA: Wow, so your leak really substantially changed the world?
CA: Oh, pra lajmi juaj, vërtetë, rrënjësisht ndryshoi botën?
JA: Yep.
JA: Ashtu është
(Applause)
(Duartrokitje)
CA: Here's -- We're going to just show a short clip from this Baghdad airstrike video. The video itself is longer, but here's a short clip. This is -- this is intense material, I should warn you.
CA: Ja pra -- Ne do t'ju shfaqim vetëm një klip të shkurtër nga ky sulm ajror në Baghdad. Video në vetvete është më e gjatë. Por ja një klip i shkurtër. Ky është -- duhet t'ju paralajmëroj se ky është një material i rëndë,
Radio: ... just fuckin', once you get on 'em just open 'em up. I see your element, uh, got about four Humvees, uh, out along ... You're clear. All right. Firing. Let me know when you've got them. Let's shoot. Light 'em all up. C'mon, fire! (Machine gun fire) Keep shoot 'n. Keep shoot 'n. (Machine gun fire) Keep shoot 'n. Hotel ... Bushmaster Two-Six, Bushmaster Two-Six, we need to move, time now! All right, we just engaged all eight individuals. Yeah, we see two birds [helicopters], and we're still firing. Roger. I got 'em. Two-Six, this is Two-Six, we're mobile. Oops, I'm sorry. What was going on? God damn it, Kyle. All right, hahaha. I hit 'em.
Radio: si ti sheh ato ndytësira vetëm shpërndaji E shoh elementin tënd, uh, i shof dikun 4 automjete, uh, përgjat ... E ke lejen. Në rregull. Fillova. Me trego kur i kap në shënjestër.T'i gjuajmë Hajde kalli krejt. Hajde, gjuaj! (te shtena mitralozi) Vazhdo të qëllosh. Vazhdo të qëllosh, (te shtena mitralozi) Vazhdo të qëllosh Hotel ... Bushmaster Dy-Gjashtë, Bushmaster Dy-Gjashtë, duhet të lëvizim, mu tani! Në rregull, ne sapo qëlluam të tetë personat. Po, po i shohim dy zogj [helikopterë], dhe jemi ende duke gjuajtur. Kuptova. I kapa.. Dy-Gjashtë, ktu është Dy-Gjashtë, ne jemi në lëvizje. Opaa! Më fal. Çfarë po ndodhte? Dreqi e martë, Kyle. Në rregull, hahaha. I qëllova.
CA: So, what was the impact of that?
CA: Pra, çfarë ishte ndikimi i kësaj?
JA: The impact on the people who worked on it was severe. We ended up sending two people to Baghdad to further research that story. So this is just the first of three attacks that occurred in that scene.
JA: Ndikimi në njerez që ishin pjesë e kësaj ishte mizorë.. Ne dërguam dy njerez në Baghdad për të hulumtuar rreth kësaj ngjarje. Pra, ky është vetem i pari prej tri sulmeve që ndodhi në at vend.
CA: So, I mean, 11 people died in that attack, right, including two Reuters employees?
CA: Pra, 11 vetë vdiqën në atë sulm, a po, duke përfshirë edhe dy punonjës të Reuters?
JA: Yeah. Two Reuters employees, two young children were wounded. There were between 18 and 26 people killed all together.
JA: Po. Dy punonjës të Reuters, dy fëmijë të vegjël u plagosën. Aty ishin rreth 18 deri 26 njerz te vrarë gjithsej.
CA: And releasing this caused widespread outrage. What was the key element of this that actually caused the outrage, do you think?
CA: Dhe publikimi i kësaj shkaktoi zemërim të gjerë. Cili ishte elementi kyç i kësaj që faktikisht shkaktoi zemrimin?
JA: I don't know. I guess people can see the gross disparity in force. You have guys walking in a relaxed way down the street, and then an Apache helicopter sitting up at one kilometer firing 30-millimeter cannon shells on everyone -- looking for any excuse to do so -- and killing people rescuing the wounded. And there was two journalists involved that clearly weren't insurgents because that's their full-time job.
JA: Nuk e di, mendoj që njerezit mund ta shohin pabarazine brutale të forcës. Janë disa persona duke ecur qetësisht në rrugë, dhe pastaj një helikopter Apache i ulur një kilometër lart duke shtënë predha cilindrike 30-milimetërshe në të gjithë -- duke kërkuar çfardo arsyeje për të bërë këtë -- duke vrare njerëz qe po shpëtonin të plagosurit. Dhe aty ishin dy gazetarë të përfshirë që nuk ishin kryengritës sepse ajo eshte puna e tyre.
CA: I mean, there's been this U.S. intelligence analyst, Bradley Manning, arrested, and it's alleged that he confessed in a chat room to have leaked this video to you, along with 280,000 classified U.S. embassy cables. I mean, did he?
CA: Dua të them, është një analist i inteligjencës së ShBA, Bradley Manning, i arrestuar. Dhe pretendohet që ai ka pohuar në një bisedim që ju ka dorëzouar juve këtë video, së bashku me 280,000 mesazhe sekrete të ambasadave Amerikane. A Dua të them, vërtet e ka bëre?
JA: We have denied receiving those cables. He has been charged, about five days ago, with obtaining 150,000 cables and releasing 50. Now, we had released, early in the year, a cable from the Reykjavik U.S. embassy, but this is not necessarily connected. I mean, I was a known visitor of that embassy.
JA: Ne e kemi mohuar marrjen e këtyre dokumenteve. Ai është akuzuar, pesë ditë më parë, për marrjen e 150,000 mesazheve dhe për publikim e 50 prej tyre. Tani, ne kemi publikuar në fillim të vitit një dokument nga ambasada Amerikane në Reykjavik. Por kjo nuk është e lidhur domosdoshmërisht. Dua të them, isha vizitor i njohur i asaj ambasade.
CA: I mean, if you did receive thousands of U.S. embassy diplomatic cables ...
CA: Nëse ju i keni marrë mijëra mesazhe diplomatike të ambasadave Amerikane ...
JA: We would have released them. (CA: You would?)
JA: Ne do t'i kishim publikuar ato. (CA: Do ta kishit bërë?)
JA: Yeah. (CA: Because?)
JA: Po. (CA: Për arsye?)
JA: Well, because these sort of things reveal what the true state of, say, Arab governments are like, the true human-rights abuses in those governments. If you look at declassified cables, that's the sort of material that's there.
JA: Sepse këto lloj gjërash nxjerrin në shesh se çfare jane në të vërtetë si te themi qeveritë Arabe, abuzimet e vërteta të të drejtave të njeriut në ato qeveri. Nëse ju i shikoni dokumentet e paklasifikuara, ky lloj materiali gjendet aty.
CA: So let's talk a little more broadly about this. I mean, in general, what's your philosophy? Why is it right to encourage leaking of secret information?
CA: Pra, le të flasim pak më gjerësisht në lidhje me këtë. Dua të them, në pergjithësi, cila është filozofia juaj? Pse është e drejtë të inkurajohet publikimi i informatave sekrete?
JA: Well, there's a question as to what sort of information is important in the world, what sort of information can achieve reform. And there's a lot of information. So information that organizations are spending economic effort into concealing, that's a really good signal that when the information gets out, there's a hope of it doing some good -- because the organizations that know it best, that know it from the inside out, are spending work to conceal it. And that's what we've found in practice, and that's what the history of journalism is.
JA: E po, shtrohet pyetja se qfarë informatash janë të rëndësishme në botë, çfarë lloj informate mund të bëjë reforma. Dhe ka shumë informata. Pra informatat për të cilat organizatat bëjnë shpenzime ekonomike për fshehjen e tyre, që është sinjal shumë i mirë sepse kur informatat dalin në shesh, ka shpresë që ajo të bëje mirë. Sepse organizatat e dinë më së miri ata e dinë nga brenda jashtë, duke u përpjekur t'i fshehin ato. Dhe kjo është ajo çka ne kemi gjetur në praktikë. Dhe kjo është çka historia e gazetarisë është
CA: But are there risks with that, either to the individuals concerned or indeed to society at large, where leaking can actually have an unintended consequence?
CA: Por a ka rreziqe me të, ose të individëve në fjalë apo me gjithë shoqërinë në përgjithësi, ku në fakt publikimet mund të kenë pasoja të paparashikueshme?
JA: Not that we have seen with anything we have released. I mean, we have a harm immunization policy. We have a way of dealing with information that has sort of personal -- personally identifying information in it. But there are legitimate secrets -- you know, your records with your doctor; that's a legitimate secret -- but we deal with whistleblowers that are coming forward that are really sort of well-motivated.
JA: Nuk është që kemi parë ndonjë gjë nga ajo që kemi publikuar. Dua të them, kemi nje politikë për imunizimin e dëmit. Ne kemi një mënyrë se si të trajtojmë informatën që ka diçka personale -- personalisht të identifikohet informata në të. Por ka sekrete ligjore -- e dini, të dhënat tuaja te mjeku juaj; ato janë sekret ligjor. Por ne merremi me denoncues që na paraqiten të cilët ne një fare mënyre janë të mirë-motivuar.
CA: So they are well-motivated. And what would you say to, for example, the, you know, the parent of someone whose son is out serving the U.S. military, and he says, "You know what, you've put up something that someone had an incentive to put out. It shows a U.S. soldier laughing at people dying. That gives the impression, has given the impression, to millions of people around the world that U.S. soldiers are inhuman people. Actually, they're not. My son isn't. How dare you?" What would you say to that?
CA: Pra, ata janë të motivuar mirë. Dhe çfarë do të thonit ju, për shembull, atyre, prindërve të dikujt -- biri i të cilit po shërben në ushtrinë Amerikane, dhe thote, "E di çfarë, ju keni publikuar diçka që dikush ka pasur një nxitje për ta ndërtuar. Kjo tregon një ushtar Amerikan duke qeshur me njerëz qe po vdesin. Kjo të jep përshtypjen -- e ka lënë përshtypjen tek miliona njerëz në mbarë botën që ushtarët Amerikan janë çnjerzorë. Në fakt, ata nuk janë. Djali im nuk është. Si guxon ti?" Ҫfarë keni për të thënë sa i përket kësaj?
JA: Yeah, we do get a lot of that. But remember, the people in Baghdad, the people in Iraq, the people in Afghanistan -- they don't need to see the video; they see it every day. So it's not going to change their opinion. It's not going to change their perception. That's what they see every day. It will change the perception and opinion of the people who are paying for it all, and that's our hope.
JA: Po, kemi shume raste të tilla Por mos harroni, njerëzit në Baghdad, njerëzit në Irak, njerëzit në Afghanistan -- ata nuk kanë nevojë të shohin këtë video; ata i shohin këto gjëra çdo dite. Pra, kjo nuk do të ndryshojë mendimin e tyre. Kjo nuk do të ndryshojë perceptimin e tyre. Kjo është ajo çka ata shohin çdo dite. Do të ndryshoje opinionin dhe perceptimin e njerëzve që paguajnë për të gjithe kete. Dhe kjo është shpresa jonë.
CA: So you found a way to shine light into what you see as these sort of dark secrets in companies and in government. Light is good. But do you see any irony in the fact that, in order for you to shine that light, you have to, yourself, create secrecy around your sources?
CA: Pra ju keni gjetur një mënyrë për të ndriçuar atë qe shihni siç janë këto lloj sekretesh të fshehta nëpër kompani dhe në qeveri. Ndriçimi (i fakteve) është i mirë. Por a shihni ndonjë ironi në faktin që, në mënyrë që ju të ndriçoni ato raste, ju duhet, vet, të krijoni siguri përrreth burimeve tuaja?
JA: Not really. I mean, we don't have any WikiLeaks dissidents yet. We don't have sources who are dissidents on other sources. Should they come forward, that would be a tricky situation for us, but we're presumably acting in such a way that people feel morally compelled to continue our mission, not to screw it up.
JA: Jo, jo. Dua të them se ne ende nuk kemi ndonjë te papajtueshëm të WikiLeaks-it. Nuk kemi burime që kishin disidente në burimet e tjera. Nëse ata paraqiten, ajo do të jetë një situatë e ndërlikuar për ne. Por ne jemi duke vepruar në mënyrë të tillë sa që njerëzit të ndihen moralisht të detyruar për të vazhduar misionin tonë, e jo për ta dëmtuar.
CA: I'd actually be interested, just based on what we've heard so far -- I'm curious as to the opinion in the TED audience. You know, there might be a couple of views of WikiLeaks and of Julian. You know, hero -- people's hero -- bringing this important light. Dangerous troublemaker. Who's got the hero view? Who's got the dangerous troublemaker view?
CA: Unë në të vërtetë do të isha i interesuar, bazuar vetëm në atë që kemi dëgjuar deri më tani -- Jam kurreshtar sa i perket opinionit të spektatorëve në TED. Ke parasysh, mund të ketë dy këndvështrime për WikiLeaks dhe Julian. Sikur hero -- hero i njerëzve duke sjell këtë ndriçim të rëndësishëm (të rastit). Ngatërrestar i rrezikshëm. Kush e sheh si një hero? Kush e sheh si një ngatërrestar të rrezikshëm?
JA: Oh, come on. There must be some.
JA: Hajde tash. Dikush duhet të jetë.
CA: It's a soft crowd, Julian, a soft crowd. We have to try better. Let's show them another example. Now here's something that you haven't yet leaked, but I think for TED you are. I mean it's an intriguing story that's just happened, right? What is this?
CA: Është një audience e butë, Julian, audience e butë. Ne duhet të përpiqemi më shumë. Le t'ju japim atyre një shembull tjetër. Tani këtu kemi diçka qe ju ende nuk e keni publikuar por unë mendoj që po e beni në TED. Dua të them që është një histori intriguese që ka ndodhur së fundmi, apo jo? Çfarë është kjo?
JA: So this is a sample of what we do sort of every day. So late last year -- in November last year -- there was a series of well blowouts in Albania, like the well blowout in the Gulf of Mexico, but not quite as big. And we got a report -- a sort of engineering analysis into what happened -- saying that, in fact, security guards from some rival, various competing oil firms had, in fact, parked trucks there and blown them up. And part of the Albanian government was in this, etc., etc. And the engineering report had nothing on the top of it, so it was an extremely difficult document for us. We couldn't verify it because we didn't know who wrote it and knew what it was about. So we were kind of skeptical that maybe it was a competing oil firm just sort of playing the issue up. So under that basis, we put it out and said, "Look, we're skeptical about this thing. We don't know, but what can we do? The material looks good, it feels right, but we just can't verify it." And we then got a letter just this week from the company who wrote it, wanting to track down the source -- (Laughter) saying, "Hey, we want to track down the source." And we were like, "Oh, tell us more. What document is it, precisely, you're talking about? Can you show that you had legal authority over that document? Is it really yours?" So they sent us this screen shot with the author in the Microsoft Word ID. Yeah. (Applause) That's happened quite a lot though. This is like one of our methods of identifying, of verifying, what a material is, is to try and get these guys to write letters.
JA: Pra ky është një shembull i asaj qe ne bëjmë pothuajse çdo ditë. Pra ne fund të vitit të kaluar -- në Nëntor të vitit të kaluar -- ka pasur një seri shperthimesh te puset e naftës në Shqipëri si shperthimet e puseve ne Gjirin e Meksikës, por jo aq të mëdha kemi marrë një raport -- një lloj analize inxhinierike se çfarë ka ndodhur -- duke thënë se, në fakt, rojet e sigurisë nga disa rivale, firma të ndryshme konkurruese të naftës në fakt, i kanë parkuar kamionët atje dhe i kanë detonuar. Dhe një pjesë e qeverisë Shqiptare ishte e përfshire, etj., etj. Dhe raporti inxhinierik nuk kishte asnjë të dhënë në krye të saj. Pra, ishte një dokument jashtëzakonisht i vështirë për ne. Ne nuk mund të vërtetonim atë sepse nuk e dinim se kush e kishte shkruar dhe për çka bëhej fjalë. Pra, ishim pak skeptik se ndoshta kjo ishte një kompani konkurruese duke luajtur me këtë çështje. Pra, në këtë bazë, e publikuam dhe thame, "Shikoni, ne jemi skeptik në lidhje me këtë gjë. Ne nuk e dimë, por çfarë mund të bëjmë? Materiali duket i mirë, duket në rregull, por ne nuk mund ta vertetojmë atë." Dhe pastaj ne morëm një letër këtë javë nga kompania qe e kishte shkruar atë, duke kërkuar gjetjen e burimit -- (Qeshje) duke thënë, "Hej, ne duam të gjejmë burimin ." Dhe ne ju thamë, "Oh, na tregoni më shumë. Çfarë dokumenti, saktësisht, është ai për te cilin po flisni? A mund të tregoni se ju kishit autoritet ligjor mbi atë dokument? A është me të vërtetë i juaji?" Kështu që ata na dërguan këtë pamje nga monitori me autorin në Microsoft Word ID. Po. (Duartrokitje) Kjo ka ndodhur shpesh. Kjo është një nga metodat tona të identifikimit -- për të verifikuar se çfarë materiali është të përpiqesh dhe t'i bindësh këta njerëz të shkruajnë letra.
CA: Yeah. Have you had information from inside BP?
CA: Po. A keni pasur informata prej dikujt brenda BP?
JA: Yeah, we have a lot, but I mean, at the moment, we are undergoing a sort of serious fundraising and engineering effort. So our publication rate over the past few months has been sort of minimized while we're re-engineering our back systems for the phenomenal public interest that we have. That's a problem. I mean, like any sort of growing startup organization, we are sort of overwhelmed by our growth, and that means we're getting enormous quantity of whistleblower disclosures of a very high caliber but don't have enough people to actually process and vet this information.
JA: Po, kemi shumë, por për momentin po kalojme disa probleme serioze për rritjen e fondeve dhe inxhinierise. Pra, shkalla e publikimeve tona gjatë disa muajve të fundit eshte minimizuar ne një far mënyre ndërsa ne po i ri-inxhinierojme sistemet për interesimin fenomenal të publikut që kemi Ky është një problem. Dua të them, si çdo lloj organizate në rritje në një fare mënyrë ne jemi te tronditur nga rritja jonë. Dhe kjo do të thotë që jemi duke marrë sasi të mëdha të informatave të zbuluara të një kalibri shumë të lartë, por nuk kemi mjaft njerëz që në fakt e shqyrtojnë këtë informacion.
CA: So that's the key bottleneck, basically journalistic volunteers and/or the funding of journalistic salaries?
CA: Pra, ky është ngushtimi kryesor i rrugës parimisht gazetarë vullnetare dhe/ose fondi per të ardhurat e gazetarëve?
JA: Yep. Yeah, and trusted people. I mean, we're an organization that is hard to grow very quickly because of the sort of material we deal with, so we have to restructure in order to have people who will deal with the highest national security stuff, and then lower security cases.
JA: Po. Po dhe njerëz të besushëm. Dua të them, ne jemi një organizatë që është e vështirë të rritet shumë shpejt përshkak të llojit të materialit që ne merremi. Pra, ne duhet të ristrukturohemi në mënyrë që të kemi njerëz të cilët do të merren me gjëra të sigurisë së lart kombëtare, dhe pastaj raste të sigurisë më të ulët.
CA: So help us understand a bit about you personally and how you came to do this. And I think I read that as a kid you went to 37 different schools. Can that be right?
CA: Pra, na ndihmo të kuptojme për ju personalisht dhe si keni arritur deri sa ta bëni këtë. Dhe besoj se e kam lexuar si fëmijë se ju keni shkuar në 37 shkolla të ndryshme. A mund të jetë e vërtetë kjo?
JA: Well, my parents were in the movie business and then on the run from a cult, so the combination between the two ...
JA: , prindërit e mi ishin në biznesin e filmit dhe pastaj iken nga një sekt, pra një kombinim në mes të dyjave...
(Laughter)
(Qeshje)
CA: I mean, a psychologist might say that's a recipe for breeding paranoia.
CA: Dua të them se një psikolog mund të thote kjo është një recetë për kultivimin e paranojës.
JA: What, the movie business?
JA: Çfarë, biznesi i filmit?
(Laughter)
(Qeshje)
(Applause)
(Duartrokitje)
CA: And you were also -- I mean, you were also a hacker at an early age and ran into the authorities early on. JA: Well, I was a journalist. You know, I was a very young journalist activist at an early age. I wrote a magazine, was prosecuted for it when I was a teenager. So you have to be careful with hacker. I mean there's like -- there's a method that can be deployed for various things. Unfortunately, at the moment, it's mostly deployed by the Russian mafia in order to steal your grandmother's bank accounts. So this phrase is not, not as nice as it used to be.
CA: Dhe ju gjithashtu ishit -- dua të them, se ju gjithashtu keni qenë një haker në moshë të re dhe jeni ballafaquar qysh herët me autoritetet. JA: E pra, unë isha një gazetar. E dini, unë isha nje gazetar aktivist shumë i ri në një moshë të re. Unë shkrova një revistë, isha i ndjekur penalisht për atë kur isha adoleshent. Kështu që duhet pasur kujdes me haker. Dua të them që ka -- një metodë që mund të vendoset për gjëra të ndryshme. Për fat të keq, në këtë moment është e vendosur kryesisht nga mafia ruse në mënyrë që të vjedhin llogarinë bankare të gjyshës suaj. Pra, kjo fraze nuk është -- aq e bukur sa ishte më parë.
CA: Yeah, well, I certainly don't think you're stealing anyone's grandmother's bank account, but what about your core values? Can you give us a sense of what they are and maybe some incident in your life that helped determine them?
CA: Po, mirë, Unë sigurisht nuk mendoj se ju jeni duke vjedhur llogarine bankare te gjyshës së dikujt. Por çka rreth vlerave tua thelbësore? Mund të na jepni një përshtypje se çfarë janë ato dhe ndoshta disa ngjarje ne jetën tuaj që kanë ndihmuar t'i përcaktojnë ato?
JA: I'm not sure about the incident. But the core values: well, capable, generous men do not create victims; they nurture victims. And that's something from my father and something from other capable, generous men that have been in my life.
JA: Nuk jam i sigurt rreth ndodhive. Por vlerat thelbësore: i aftë, njerëzit bujar nuk krijoj viktima; ata i ushqejnë viktimat. Dhe kjo është diçka nga babai im dhe diçka nga persona të tjerë të aftë e bujare që kanë qenë pjesë e jetës sime.
CA: Capable, generous men do not create victims; they nurture victims?
CA: Njerëz të aftë, bujar nuk krijojnë viktima; ata kujdesën për viktimat?
JA: Yeah. And you know, I'm a combative person, so I'm not actually so big on the nurture, but some way -- there is another way of nurturing victims, which is to police perpetrators of crime. And so that is something that has been in my character for a long time.
JA: Po. Dhe e dini, Unë jam një person luftarak, kështu që, në të vërtetë nuk jam tip qe kujdeset. Por sidoqofte -- Është një mënyrë tjetër për t'u kujdesur për viktimat, e cila është t'i paraqitësh autorët e krimit. Dhe kjo është diçka që ka qenë në karakterin tim për një kohë të gjatë.
CA: So just tell us, very quickly in the last minute, the story: what happened in Iceland? You basically published something there, ran into trouble with a bank, then the news service there was injuncted from running the story. Instead, they publicized your side. That made you very high-profile in Iceland. What happened next?
CA: Pra na tregoni, në minutën e fundit shumë shpejt, ngjarjen se: çfarë ka ndodhur në Islandë? Ju faktikisht keni publikuar diçka atje, jeni futur në telashe me një bankë, pastaj shërbimi i informativ atje ishte ndaluar të publikonte ngjarjen. Në vend të kësaj, ata publikuan anen tuaj. Kjo ju bëri shumë të njohur në Islandë. Çfarë ndodhi më pas?
JA: Yeah, this is a great case, you know. Iceland went through this financial crisis. It was the hardest hit of any country in the world. Its banking sector was 10 times the GDP of the rest of the economy. Anyway, so we release this report in July last year. And the national TV station was injuncted five minutes before it went on air, like out of a movie: injunction landed on the news desk, and the news reader was like, "This has never happened before. What do we do?" Well, we just show the website instead, for all that time, as a filler, and we became very famous in Iceland, went to Iceland and spoke about this issue. And there was a feeling in the community that that should never happen again, and as a result, working with Icelandic politicians and some other international legal experts, we put together a new sort of package of legislation for Iceland to sort of become an offshore haven for the free press, with the strongest journalistic protections in the world, with a new Nobel Prize for freedom of speech. Iceland's a Nordic country, so, like Norway, it's able to tap into the system. And just a month ago, this was passed by the Icelandic parliament unanimously.
JA: Po, ky është një rast shumë i veçantë, Islanda kaloi nëpër një krizë financiare. Ishte goditja më e rëndë e një shteti në botë. Sektori i saj bankar ka qenë 10 here GDP-ja e pjesës tjetër të ekonomisë. Gjithsesi, kur ne publikuam këtë raport në Korrik të vitit të kaluar. Dhe televizoni kombëtar është urdhëruar të ndërpritet pesë minuta para se të fillonte transmetimi. Si nëpër filma, urdhëresa erdhi në tavolinën e lajmeve, dhe prezantuesi i lajmeve mbeti i habitur, "Kjo nuk ka ndodhur kurre më parë. Çfarë të bëjmë?" Pra, ne vetëm tregojmë web faqën, për gjat gjithë kohës, si material mbushës. Dhe ne u bëme shumë të famshëm në Island, shkuam në Island dhe folëm për këtë çështje. Dhe aty, në komunitet, kishte një ndjenjë që kjo nuk duhej të ndodhte kurre më. Si rezultat i bashkepunimit me disa politikane nga Islanda dhe eksperte të tjerë ndërkombëtar krijuam së bashku një lloj legjislacioni të ri për Islandën që disi të bëhej një vend me alternativë për shtypin e lirë, me mbrojtjën më të fortë gazetareske në botë, me çmimin e ri Nobel për lirinë e fjalës. Islanda është një vend Nordik kështu që, si Norvegjia, është në gjendje të trokasi në sistem. Dhe vetëm një muaj më parë, kjo u miratua nga parlamenti Islandez unanimisht.
CA: Wow.
CA: Wow.
(Applause)
(Duartrokitje)
Last question, Julian. When you think of the future then, do you think it's more likely to be Big Brother exerting more control, more secrecy, or us watching Big Brother, or it's just all to be played for either way?
Pyetja e fundit, Julian. Kur ju mendoni për të ardhmen, atëherë, a mendoni se ka më shumë gjasa që Big Brother të ushtroje më shumë kontroll më shume fshehtësi, apo ne duke shikuar Big Brother, ose e gjitha mënyrat pritet të shihen?
JA: I'm not sure which way it's going to go. I mean, there's enormous pressures to harmonize freedom of speech legislation and transparency legislation around the world -- within the E.U., between China and the United States. Which way is it going to go? It's hard to see. That's why it's a very interesting time to be in -- because with just a little bit of effort, we can shift it one way or the other.
JA: Unë nuk jam i sigurt se çfarë kahje do të marrë. Dua të them se ka presion të madh për të harmonizuar legjislacionin e lirisë së të shprehurit dhe legjislacionit të transparences nëpër botë -- brenda B.E., ndërmjet Kinës dhe Shteteve të Bashkuara. Se çfarë kahje do të marrë? Është vështirë të parashikohet. Prandaj është periudhë kohore shumë interesante të jesh i përfshirë. Sepse vetëm me pak përpjekje mund t'i ndryshojmë gjerat në një drejtim apo tjetër.
CA: Well, it looks like I'm reflecting the audience's opinion to say, Julian, be careful, and all power to you.
CA: Mirë atëherë, siç duket ndaj mendimin e publikut për t'ju thënë, Julian, keni kujdes dhe shumë forcë për ju.
JA: Thank you, Chris. (CA: Thank you.)
JA: Faleminderit, Chris. (CA: Faleminderit)
(Applause)
(Duartrokitje)