I'm a filmmaker. For the last 8 years, I have dedicated my life to documenting the work of Israelis and Palestinians who are trying to end the conflict using peaceful means. When I travel with my work across Europe and the United States, one question always comes up: Where is the Palestinian Gandhi? Why aren't Palestinians using nonviolent resistance?
Ես կինոռեժիսոր եմ: Վերջին 8 տարիներին կյանքս ամբողջովին նվիրել եմ այն իսրայելցիների ու պաղեստինցիների գործողությունների փաստագրմանը, որոնք փորձում են հակամարտությանը վերջ դնել զուտ խաղաղ ճանապարհով: Երբ աշխատանքիս բերումով ճամփորդում եմ Եվրոպայով ու Միացյալ Նահանգներով, միշտ նույն հարցն է ծագում. ու՞ր է Պաղեստինի Գանդին: Ինչո՞ւ պաղեստինցիները չեն ցուցաբերում խաղաղ դիմադրություն:
The challenge I face when I hear this question is that often I have just returned from the Middle East where I spent my time filming dozens of Palestinians who are using nonviolence to defend their lands and water resources from Israeli soldiers and settlers. These leaders are trying to forge a massive national nonviolent movement to end the occupation and build peace in the region. Yet, most of you have probably never heard about them. This divide between what's happening on the ground and perceptions abroad is one of the key reasons why we don't have yet a Palestinian peaceful resistance movement that has been successful.
Բանն այն է, որ հաճախ ես հենց նոր եմ վերադարձած լինում Մերձավոր Արևելքից, որտեղ ողջ ժամանակս անցկացնում եմ նկարահանելով բազմաթիվ պաղեստինցիների, որոնք իրենց հողն ու ջրի աղբյուրները իսրայելցի զինվորներից և նորաբնակներից պաշտպանում են խաղաղ դիմադրությամբ: Այս առաջնորդները փորձում են կազմակերպել զանգվածային ազգային շարժում, որը կօգնի ազատվել շրջափակումից ու խաղաղություն հաստատել տարածաշրջանում: Բայց ձեզանից շատերը, հավանաբար, երբևէ չեն էլ լսել նրանց մասին: Իրականության և դրսում դրա ընկալման միջև եղած տարբերությունն է հիմնական պատճառը, թե ինչու մինչ այժմ պաղեստինյան և ոչ մի խաղաղ դիմադրություն հաջողությամբ չի պսակվել:
So I'm here today to talk about the power of attention, the power of your attention, and the emergence and development of nonviolent movements in the West Bank, Gaza and elsewhere -- but today, my case study is going to be Palestine. I believe that what's mostly missing for nonviolence to grow is not for Palestinians to start adopting nonviolence, but for us to start paying attention to those who already are. Allow me to illustrate this point by taking you to this village called Budrus.
Այդ պաճառով ես այսօր այստեղ եմ` խոսելու ուշադրության նշանակության, ձեր իսկ ուշադրության նշանակության մասին, ինչպես նաև Արևմտյան ափում, Գազայում և այլուր սկիզբ առած ու զարգացող խաղաղ դիմադրության շարժումների մասին, բայց այսօր կկենտրոնանամ հատկապես Պաղեստինի վրա: Կարծում եմ` հիմնական պատճառը, որ խաղաղ դիմադրությունը չի զարգանում, ոչ թե այն է, որ պաղեստինցիները չեն սկսել կիրառել այն, այլ որ մենք անհրաժեշտ ուշադրություն չենք դարձնում խաղաղ դիմադրությունն արդեն կիրառող երկրների վրա: Ասածս պարզաբանելու համար տեղափոխվենք Բուդրուս կոչվող այս գյուղ:
About seven years ago, they faced extinction, because Israel announced it would build a separation barrier, and part of this barrier would be built on top of the village. They would lose 40 percent of their land and be surrounded, so they would lose free access to the rest of the West Bank. Through inspired local leadership, they launched a peaceful resistance campaign to stop that from happening.
Մոտավորապես յոթ տարի առաջ նրանք կանգնած էին բնաջնջման եզրին, քանի որ Իսրայելը հայտարարել էր, որ կառուցելու էր բաժանող պատ, որի մի մասը պետք է անցներ գյուղի ծայրամասով: Այսպես նրանք կկորցնեին իրենց տարածքի 40%-ը և կընկնեին շրջափակման մեջ, ինչպես նաև կզրկվեին Արևմտյան ափամերձ տարածք մուտք գործելու հնարավորությունից: Շնորհիվ տեղական իշխանությունների նախաձեռնության` նրանք սկսեցին խաղաղ դիմադրության արշավը` կանխելու այդ ամենի իրականացումը:
Let me show you some brief clips, so you have a sense for what that actually looked like on the ground.
Թույլ տվեք մի քանի կարճամետրաժ ֆիլմ ցույց տալ, որ ավելի լավ պատկերացնեք, թե իրականում ինչ է կատարվում հենց դեպքի վայրում:
(Music)
(Երաժշտություն)
Palestinian Woman: We were told the wall would separate Palestine from Israel. Here in Budrus, we realized the wall would steal our land.
Պաղեստինցի կին. «Մեզ ասացին, որ այդ պատը կբաժանի Պաղեստինն Իսրայելից: Բուդրուսում բոլորիս համար պարզ էր, որ այդ դեպքում կզրկվեինք մեր հողից»:
Israeli Man: The fence has, in fact, created a solution to terror.
Իսրայելցի տղամարդ. «Պատն իրականում լուծեց ահաբեկչության խնդիրը»:
Man: Today you're invited to a peaceful march. You are joined by dozens of your Israeli brothers and sisters.
Տղամարդ. «Այսօր դուք հրավիրված եք մասնակցելու խաղաղ երթին: Ձեզ են միանում իսրայելցի մի քանի տասնյակ եղբայրներ ու քույրեր»:
Israeli Activist: Nothing scares the army more than nonviolent opposition.
Իսրայելցի ակտիվիստ. «Ոչինչ այդքան չի վախեցնում բանակին, որքան խաղաղ դիմադրությունը»:
Woman: We saw the men trying to push the soldiers, but none of them could do that. But I think the girls could do it.
Կին. «Մենք տեսել ենք, թե ինչպես էին տղամարդիկ փորձում ճնշել զինվորներին, սակայն նրանց չէր հաջողվում այդ անել: Բայց ես կարծում եմ, որ աղջիկների մոտ դա կստացվի»:
Fatah Party Member: We must empty our minds of traditional thinking.
Ֆաթահ կուսակցության անդամ. «Մենք պետք է ազատվենք մեր ավանդական մտածողությունից»:
Hamas Party Member: We were in complete harmony, and we wanted to spread it to all of Palestine.
Համաս կուսակցության անդամ. «Մենք կատարյալ ներդաշնակության մեջ էինք և ուզում էին տարածել դա ամբողջ Պաղեստինում»:
Chanting: One united nation. Fatah, Hamas and the Popular Front! News Anchor: The clashes over the fence continue.
Երգ. «Մեկ միասնական ազգ, Ֆաթահ, Համաս և Ժողովրդական ճակատ»: Լրահոսի մեկնաբան. «Պատի թեմայի շուրջ բախումները շարունակվում են»:
Reporter: Israeli border police were sent to disperse the crowd. They were allowed to use any force necessary.
Թղթակից. «Իսրայելի սահմանապահներին կարգադրված է ցրել ամբոխը: Նրանց թույլատրվել է օգտագործել ցանկացած միջոց»:
(Gunshots)
(Կրակոցներ)
Man: These are live bullets. It's like Fallujah. Shooting everywhere.
Տղամարդ. «Սրանք իսկական հրազենի փամփուշտներ են: Ֆալլուջայի նման է. ամենուր կրակում են»:
Israeli Activist: I was sure we were all going to die. But there were others around me who weren't even cowering.
Իսրայելցի ակտիվիստ. «Ես համոզված էի, որ բոլորս մահանալու էինք: Բայց ինձ հետ կային նաև մարդիկ, ովքեր անգամ չէին էլ պատսպարվում»:
Israeli Soldier: A nonviolent protest is not going to stop the [unclear].
Իսրայելցի զինծառայող. «Խաղաղ բողոքի ցույցը չի կարող դադարեցնել…... (հստակ չի լսվում)»:
Protester: This is a peaceful march. There is no need to use violence.
Բողոքի ակցիայի մասնակից. «Սա խաղաղ ցույց է: Կարիք չկա բռնության դիմել»:
Chanting: We can do it! We can do it! We can do it!
Երգ. «Մենք դա կարող ենք անել: Մենք դա կարող ենք անել: Մենք դա կարող ենք անել»:
Julia Bacha: When I first heard about the story of Budrus, I was surprised that the international media had failed to cover the extraordinary set of events that happened seven years ago, in 2003. What was even more surprising was the fact that Budrus was successful. The residents, after 10 months of peaceful resistance, convinced the Israeli government to move the route of the barrier off their lands and to the green line, which is the internationally recognized boundary between Israel and the Palestinian Territories. The resistance in Budrus has since spread to villages across the West Bank and to Palestinian neighborhoods in Jerusalem. Yet the media remains mostly silent on these stories. This silence carries profound consequences for the likelihood that nonviolence can grow, or even survive, in Palestine.
Ջուլիա Բաչա. «Երբ առաջին անգամ լսեցի Բուդրուսի պատմությունը, զարմացա, որ միջազգային լրատվամիջոցները չէին անդրադարձել ուշագրավ իրադարձությունների այդ շարքին, որոնք տեղի էին ունեցել յոթ տարի առաջ` 2003 թվականին: Բայց ավելի զարմանալի է այն, որ Բուդրուսը հաջողության հասավ: Բնակիչները մոտ 10 ամսվա խաղաղ ցույցերից հետո Իսրայելի կառավարությանը համոզեցին տեղափոխել այդ պարիսպն իրենց տարածքից մինչև կանաչ գոտի, որն էլ Իսրայելի ու Պաղեստինի տարածքների միջև միջազգայնորեն ընդունված սահմանն է: Այդ ժամանակից ի վեր Բուդրուսի դիմադրությունը տարածվել է Արևմտյան ափի բոլոր գյուղերում, ինչպես նաև Երուսաղեմի պաղեստինյան մի շարք շրջաններում: Սակայն մամուլը մեծ մասամբ շարունակում է չխոսել այս պատմությունների մասին: Այս լռության արդյունքում Պաղեստինում խաղաղ դիմադրության զարգացումը կարող է կասեցվել կամ ընդհանրապես վերանալ»:
Violent resistance and nonviolent resistance share one very important thing in common; they are both a form of theater seeking an audience to their cause. If violent actors are the only ones constantly getting front-page covers and attracting international attention to the Palestinian issue, it becomes very hard for nonviolent leaders to make the case to their communities that civil disobedience is a viable option in addressing their plight.
Բռնի և խաղաղ դիմադրություններն ունեն մեկ շատ կարևոր ընդհանրություն. երկուսն էլ յուրատեսակ թատրոն են, որոնք փնտրում են իրենց հանդիսատեսին: Երբ միայն բռնի միջոցառումներ ձեռնարկողներն են անդադար զբաղեցնում թերթերի առաջին էջերն ու գրավում միջազգային ուշադրությունը դեպի պաղեստինյան հարցը, խաղաղ գործողություններ իրականացնող առաջնորդների համար չափազանց դժվար է դառնում բացատրել իրենց հայրենակիցներին, որ քաղաքացիական անհնազանդությունն իրավիճակից դուրս գալու տարբերակ է:
The power of attention is probably going to come as no surprise to the parents in the room. The surest way to make your child throw increasingly louder tantrums is by giving him attention the first time he throws a fit. The tantrum will become what childhood psychologists call a functional behavior, since the child has learned that he can get parental attention out of it. Parents can incentivize or disincentivize behavior simply by giving or withdrawing attention to their children. But that's true for adults too. In fact, the behavior of entire communities and countries can be influenced, depending on where the international community chooses to focus its attention.
Ուշադրության կարևորությունն, ամենայն հավանականությամբ, դահլիճում նստած ծնողների համար նորություն չէ: Ձեր երեխային զայրույթի պոռթկումը հանդարտեցնելու ամենաարդյունավետ միջոցն այն է, որ դուք պետք է ուշադիր լինեք նրա հանդեպ այն ժամանակ, երբ նա այդ հոգեվիճակում հայտնվում է առաջին անգամ: Այդ վատ տրամադրությունը կարող է հանգեցնել մանկական հոգեբանների բնորոշմամբ «ֆունկցիոնալ պահվածքի», », քանի որ երեխան արդեն հասկացել է, որ նա դրանով կարող է գրավել ծնողների ուշադրությունը: Ծնողները կարող են խրախուսել կամ հավանություն չտալ իրենց երեխաների պահվածքին` կա՛մ ուշադրություն դարձնելով, կա՛մ պարզապես անտեսելով: Մեծահասակների դեպքում իրավիճակը նույնն է: Իրականում, այն փաստը, թե ինչի վրա է միջազգային հանրությունը կենտրոնացնում ուշադրությունը, կարող է մեծապես ազդել անգամ համայնքների և երկրների վրա:
I believe that at the core of ending the conflict in the Middle East and bringing peace is for us to transform nonviolence into a functional behavior by giving a lot more attention to the nonviolent leaders on the ground today. In the course of taking my film to villages in the West Bank, in Gaza and in East Jerusalem, I have seen the impact that even one documentary film can have in influencing the transformation.
Կարծում եմ, որ Մերձավոր Արևելքում ստեղծված այդ հակամարտության, ինչպես նաև խաղաղության ձգտելու հիմքում ընկած է այն, որ մենք պետք է վերափոխենք այդ խաղաղ գործողությունները ֆունկցիոնալ գործելակերպի, այսպիսով ավելի շատ կենտրոնանալով այսօրվա առաջնորդների խաղաղ դիմադրությունների վրա: Արևմտյան ափի, Գազայի, Արևելյան Երուսաղեմի գյուղերում ֆիլմեր նկարահանելով` ես տեսա, թե այդ ամենի վրա ինչ ազդեցություն կարող է ունենալ անգամ մեկ վավերագրական ֆիլմը:
In a village called Wallajeh, which sits very close to Jerusalem, the community was facing a very similar plight to Budrus. They were going to be surrounded, lose a lot of their lands and not have freedom of access, either to the West Bank or Jerusalem. They had been using nonviolence for about two years but had grown disenchanted since nobody was paying attention. So we organized a screening. A week later, they held the most well-attended and disciplined demonstration to date. The organizers say that the villagers, upon seeing the story of Budrus documented in a film, felt that there were indeed people following what they were doing, that people cared. So they kept on going.
Ուոլոջահ կոչվող գյուղում, որը շատ մոտ է Երուսաղեմին, համայնքն ուներ նույն Բուդրուսի խնդիրը: Նրանք էլ էին շրջափակման մեջ ընկնելու, զրկվելու էին իրենց տարածքների մեծ մասից, ինչպես նաև դեպի Արևմտյան ափ կամ Երուսաղեմ ազատ մուտք գործելու հնարավորությունից: Մոտ երկու տարի նրանք դիմել էին խաղաղ դիմադրության, սակայն հիասթափվել էին, որովհետև ոչ ոք ուշադրություն չէր դարձրել իրենց: Այդ իսկ պատճառով մենք կազմակերպեցինք մեր ֆիլմի ցուցադրումը: Մեկ շաբաթ անց նրանք անցկացրին բոլոր ժամանակների ամենազանգվածային ու կազմակերպված հավաքը: Նախաձեռնողներն ասում են, որ երբ գյուղացիները տեսան Բ ուդրուսի մասին ֆիլմը, զգացին, որ իրականում գոյություն ունեն այնպիսի մարդիկ, որոնք հետևողական են իրենց աշխատանքում, և սրտացավ: Այսպիսով, նրանք շարունակեցին իրենց գործը:
On the Israeli side, there is a new peace movement called Solidariot, which means solidarity in Hebrew. The leaders of this movement have been using Budrus as one of their primary recruiting tools. They report that Israelis who had never been active before, upon seeing the film, understand the power of nonviolence and start joining their activities. The examples of Wallajeh and the Solidariot movement show that even a small-budget independent film can play a role in transforming nonviolence into a functional behavior. Now imagine the power that big media players could have if they started covering the weekly nonviolent demonstrations happening in villages like Bil'in, Ni'lin, Wallajeh, in Jerusalem neighborhoods like Sheikh Jarrah and Silwan -- the nonviolent leaders would become more visible, valued and effective in their work.
Իսրայելյան կողմում գոյություն ունի մի նոր շարժում, որը կոչվում է «Սոլիդարիոտ»` եբրայերենից թարգմանաբար «համերաշխություն»: Այս շարժման կողմնակիցներն ընդօրինակում էին Բուդրուսի փորձը՝ որպես աշխատող մեխանիզմ: Նրանք ասում են, որ իսրայելցիները, որոնք նախկինում շատ պասիվ են եղել, ֆիլմը դիտելուց հետո հասկացել են խաղաղ դիմադրության ուժն ու սկսել են համախմբվել: Ուոլոջահի և «Սոլիդարիոտ» շարժման օրինակը ցույց է տալիս, որ նույնիսկ փոքր բյուջեով անկախ ֆիլմը կարող է իր դերն ու նշանակությունն ունենալ խաղաղ դիմադրությունը ֆունկցիոնալ գործելակերպ դարձնելու հարցում: Հիմա պատկերացրե՛ք, թե նրանք ինչպիսի կարևորություն ձեռք կբերեին, եթե ազդեցիկ լրատվամիջոցներն ամեն շաբաթ լուսաբանեին խաղաղ դիմադրության ցույցերը, որոնք տեղի էին ունենում Բիլին, Նիլին, Ուոլոջահ, Երուսաղեմի մոտակա Շեյխ Ջերա և Սիլվան գյուղերում: Այս դեպքում խաղաղ դիմադրության առաջնորդները կդառնային ավելի ճանաչված ու գնահատված, իսկ նրանց գործն` ավելի արդյունավետ:
I believe that the most important thing is to understand that if we don't pay attention to these efforts, they are invisible, and it's as if they never happened. But I have seen first hand that if we do, they will multiply. If they multiply, their influence will grow in the overall Israeli-Palestinian conflict. And theirs is the kind of influence that can finally unblock the situation. These leaders have proven that nonviolence works in places like Budrus. Let's give them attention so they can prove it works everywhere.
Կարծում եմ` շատ կարևոր է գիտակցել, որ եթե մենք ուշադրություն չդարձնենք այս ջանքերին, ապա դրանք անտեսանելի կմնան, ասես նման բան երբևէ չի էլ եղել: Սակայն ես իմ աչքերով եմ տեսել ու համոզվել, որ խաղաղ դիմադրությունը կզարգանա, եթե անհրաժեշտ ուշադրություն հատկացվի դրան: Հետևաբար կաճի նաև դրա ազդեցությունն ամբողջ իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության մեջ: Իսկ դա այնպիսի ազդեցություն է, որը կարող է վերջնականապես լուծել այդ իրավիճակը: Այս առաջնորդներն ապացուցել են, որ խաղաղ դիմադրությունը գործում է այնպիսի վայրերում, ինչպիսին Բուդրուսն է: Եկե՛ք մենք էլ ուշադրություն դարձնենք դրանց, որպեսզի ապացուցվի, որ այն ամենուր գործում է:
Thank you.
Շնորհակալություն:
(Applause)
(Ծափահարություններ)