My name is Joseph, a Member of Parliament in Kenya. Picture a Maasai village, and one evening, government soldiers come, surround the village and ask each elder to bring one boy to school. That's how I went to school -- pretty much a government guy pointing a gun and told my father, "You have to make a choice." I walked very comfortably to this missionary school, that was run by an American missionary. The first thing the American missionary gave me was a candy. I had never in my life ever tasted candy. So I said to myself, with all these hundred other boys, this is where I belong.
A nevem Joseph, kenyai parlamenti képviselő vagyok. Képzeljenek el egy maszáj falut. Egy este a kormány katonái körbeveszik a falut, azt mondják, minden vén hozzon egy fiút az iskolába. Így mentem iskolába -- a kormány egy embere szinte fegyvert fogott apámra: "Választanod kell!" Nagyon kényelmes volt a séta a misszionárius iskolába, amit egy amerikai misszionárius működtetett, és az első dolog, amit adott nekünk, az egy cukorka volt. Azelőtt soha nem ettem édességet. Azt mondtam magamban, száz másik fiúval együtt, ez az, ahová tartozom. Maradtam --
(Laughter) I stayed.
(Nevetés)
When everybody else was dropping out. My family moved; we're nomads. It was a boarding school, I was seven -- Every time it closed you had to travel to find them. 40-50 miles, it doesn't matter. You slept in the bush, but you kept going.
-- amikor mindenki más elmaradt. A családom elköltözött. Nomádok vagyunk. Minden iskolaév végén -- bentlakásos iskola, én hétéves voltam -- utaznom kellett, amíg megtaláltam őket. 80 km, 60 km, nem számított. A vadonban aludtam, és csak mentem.
And I stayed. I don't know why, but I did. All of a sudden I passed the national examination, found myself in a very beautiful high school in Kenya. And I finished high school. And just walking, I found a man who gave me a full scholarship to the United States. My mother still lived in a cow-dung hut, none of my brothers were going to school, and this man told me, "Here, go."
És az iskolában maradtam. Nem tudom miért, de maradtam. És váratlanul átmentem a nemzeti vizsgán, és egy nagyon szép kenyai középiskolában találtam magam. És befejeztem a középiskolát. És csak séta közben találkoztam egy emberrel, aki egy teljes ösztöndíjat adott az Egyesült Államokba. Anyám még mindig egy tehénlepény kunyhóban lakik, egyik testvérem sem jár iskolába, és ez a férfi azt mondta: "Tessék, menj!"
I got a scholarship to St. Lawrence University, Upstate New York; finished that. And after that I went to Harvard Graduate School; finished that. Then I worked in DC a little bit: I wrote a book for National Geographic and taught U.S. history. And every time, I kept going back home, listening to their problems -- sick people, people with no water, all this stuff -- every time I go back to America, I kept thinking about them.
Ösztöndíjat kaptam a St. Lawrence Egyetemre New York államban. Befejeztem, és aztán a Harvardra mentem mesterképzésre. Befejeztem, és Washingtonban dolgoztam egy ideig. Írtam egy könyvet a National Geographicnak, és amerikai történelmet tanítottam. És mindig, amikor hazamentem, hallgattam az emberek problémáit, beteg emberek, emberek ivóvíz nélkül, stb. És mindig, amikor visszamentem Amerikába, rájuk gondoltam. Egy nap egy vén emesélt nekem egy történetet, ami így szólt:
Then one day, an elder gave me a story that went like this: long time ago, there was a big war between tribes. This specific tribe was really afraid of this other Luhya tribe. Every time, they sent scouts to make sure no one attacked them. So one day, the scouts came running and told the villagers, "The enemies are coming. Only half an hour away, they'll be here." So people scrambled, took their things and ready to go, move out. But there were two men: one man was blind, one man had no legs -- he was born like that. The leader of the chiefs said, "No, sorry. We can't take you. You'll slow us down. We have to flee our women and children, we have to run." And they were left behind, waiting to die.
Réges régen nagy háború dúlt a törzsek között. Az egyik törzs nagyon félt a másik, Lunya törzstől. És felderítőket küldtek, hogy biztosan ne támadhassák meg őket. Egy nap a felderítők futva érkeztek, és azt mondták: "Jön az ellenség, egy fél órán belül itt lesznek!" Az emberek rohantak, összeszedték a motyójukat és készen álltak a menekülésre. De volt két férfi, az egyik vak, a másiknak nem volt lába -- így született. A törzs vezetője azt mondta: "Nem, sajnos nem jöhettek velünk, lelassítotok minket. Meg kell menekítenünk a feleségeink és gyerekeink, futnunk kell." És hátrahagyták őket meghalni.
But these two people worked something out. The blind man said, "Look, I'm a very strong man but I can't see." The man with no legs says, "I can see as far as the end of the world, but I can't save myself from a cat, or whatever animals." The blind man went down on his knees like this, and told the man with no legs to go over his back, and stood up. The man on top can see, the blind man can walk. These guys took off, followed the footsteps of the villagers until they found and passed them.
De ez a két férfi kitalált valamit. A vak azt mondta: "Nézd, én nagyon erős vagyok, de nem látok." A béna azt mondta: "Én ellátok a világ végéig, de egy macskától sem tudom megvédeni magam." Hát a vak letérdelt, így, és azt mondta a bénának, hogy másszon fel a hátára, és felállt. A béna lát, a vak tud járni. És elindultak, követték a falubeliek lábnyomait, amíg utolérték, aztán lehagyták őket.
So, this was told to me in a setup of elders. And it's a really poor area. I represent Northern Kenya: the most nomadic, remote areas you can even find. And that man told me, "So, here you are. You've got a good education from America, you have a good life in America; what are you going to do for us? We want you to be our eyes, we'll give you the legs. We'll walk you, you lead us."
Ezt a vének mesélték nekem. Egy nagyon szegény területet, Észak-Kenyát képviselem -- leginkább nomád, a legelszigeteltebb terület, amit csak találhatsz. És ez a férfi azt mondta: "Szóval itt vagy, jó oktatást kaptál Amerikában, jó életed van Amerikában, mit fogsz tenni értünk? Azt akarjuk, hogy a szemünk légy, mi leszünk a lábad. Mi elviszünk, vezess minket."
The opportunity came. I was always thinking about that: "What can I do to help my people? Every time you go to an area where for 43 years of independence, we still don't have basic health facilities. A man has to be transported in a wheelbarrow 30 km for a hospital. No clean drinking water.
Szóval a lehetőség felvetődött, és mindig ezen gondolkoztam, mit tehetek a népemért? Ebben az országrészben 43 év függetlenség ellenére még mindig nincsenek alapvető egészségügyi szolgáltatások. Az embereket talicskával viszik kórházba 20-30 km távolságra. Nincs tiszta ivóvíz.
So I said, "I'm going to dedicate myself. I'm leaving America. I'm going to run for office." Last June, I moved from America, ran in July election and won. And I came for them, and that's my goal.
Elhatároztam: "Ennek fogom szentelni magam, elhagyom Amerikát. Indulok képviselőnek." Tavaly júliusban -- júniusban hagytam ott Amerikát, júliusban indultam és nyertem a választásokon. Értük jöttem, és ez a célom. Már kilenc hónapja folyamatban van egy terv,
Right now I have in place, for the last nine months, a plan that in five years, every nomad will have clean drinking water. We're building dispensaries across that constituency. I'm asking my friends from America to help with bringing nurses or doctors to help us out. I'm trying to improve infrastructure. I'm using the knowledge I received from the United States and from my community to move them forward. I'm trying to develop homegrown solutions to our issues because people from outside can come and help us, but if we don't help ourselves, there's nothing to do.
hogy öt éven belül minden nomádnak legyen hozzáférése tiszta ivóvízhez. Elosztókat építünk mindenhol a választókerületemben. Arra kérem az amerikai barátaimat, hogy segítsenek, hozzanak orvosokat és nővéreket, akik segítenek. Próbálom fejleszteni az infrastruktúrát. Azt a tudást használom, amit az Egyesült Államokban szereztem, és a közösségemben, hogy előrehaladjunk. Próbálok helyben fejlesztett megoldásokat találni a problémáinkra. Mert tudjuk, értjük, hogy külső emberek jöhetnek és segíthetnek, de ha mi nem segítünk magunkon, semmit nem érünk el.
My plan right now as I continue with introducing students to different fields -- some become doctors, some lawyers -- we want to produce a comprehensive group of people, students who can come back and help us see a community grow that is in the middle of a huge economic recession.
A tervem most, hogy megismertetek diákokat különböző területekkel -- némelyik orvos lesz, némelyik ügyvéd -- ki akarunk nevelni diákok egy széleskörű csoportját, akik vissza tudnak jönni és segíteni a közösségüket fejlődni, ami egy hatalmas gazdasági válság közepén van.
As I continue to be a Member of Parliament and as I continue listening to all of you talking about botany, health, democracy, new inventions, I'm hoping that one day in my own little community -- which is 26,000 square km, maybe five times Rhode Island -- with no roads, we'll be able to become a model to help others develop.
Parlamenti képviselőként, ahogy hallgatom ezeket az előadásokat a botanikáról, egészségügyről, demokráciáról, új találmányokról, abban reménykedem, hogy egy nap az én kis közösségem -- ami 26.000 négyzetkilométer, talán ötször akkora, mint Rhode Island, utak nélkül -- mi is példa lehetünk és segíthetünk másoknak fejlődni.
Thank you very much.
Nagyon köszönöm.
(Applause)