First of all, thank you for your attention. There's nothing quite like being in a room full of people like this, where all of you are giving your attention to me. It's a powerful feeling, to get attention. I'm an actor, so I'm a bit of an expert on, well, nothing, really.
Trước tiên, cảm ơn các bạn đã chú ý. Không gì sánh với việc được hiện diện trong một căn phòng chật kín người và được chú ý lắng nghe. Được chú ý đem đến một cảm giác mãnh liệt. Là diễn viên, nên thật ra, tôi chẳng chuyên gì cả.
(Laughter)
(Tiếng cười)
But I do know what it feels like to get attention -- I've been lucky in my life to get a lot more than my fair share of attention. And I'm grateful for that, because like I said, it's a powerful feeling. But there's another powerful feeling that I've also been lucky to experience a lot as an actor. And it's funny, it's sort of the opposite feeling, because it doesn't come from getting attention. It comes from paying attention.
Nhưng tôi biết thế nào là cảm giác khi được chú ý - là một người may mắn, tôi nhận được sự chú ý nhiều hơn bình thường, cũng biết ơn vì điều đó, vì như đã nói, nó rất mãnh liệt. Nhưng có một cảm giác khác cũng mãnh liệt không kém tôi cũng may mắn có được rất nhiều khi đi diễn, thật hài hước, vì nó là cảm giác đối lập, không phải do được chú ý, mà là chú ý.
When I'm acting, I get so focused that I'm only paying attention to one thing. Like when I'm on set and we're about to shoot and the first AD calls out "Rolling!" And then I hear "speed," "marker," "set," and then the director calls "Action!" I've heard that sequence so many times, like, it's become this Pavlovian magic spell for me. "Rolling," "speed," "marker," "set" and "action." Something happens to me, I can't even help it. My attention ... narrows. And everything else in the world, anything else that might be bothering me or might grab my attention, it all goes away, and I'm just ... there. And that feeling, that is what I love, that, to me, is creativity. And that's the biggest reason I'm so grateful that I get to be an actor.
Khi diễn, quá tập trung, tôi chỉ chú ý tới một thứ duy nhất. Như khi ở phim trường chuẩn bị quay, trợ lý đạo diễn hô “máy chạy” “khớp hình“, “dập slate“, “sẵn sàng”, rồi đạo diễn hô “diễn”. Nghe những khẩu hiệu này quá nhiều, với tôi, nó đã trở thành phản xạ có điều kiện. “Máy chạy”,“khớp hình“, “dập slate“, “sẵn sàng” và “diễn”. Có thứ gì đó khiến tôi thể tự chủ. Tôi chú ý... vào ít thứ hơn. Mọi thứ trên thế giới, những điều làm tôi bận tâm hay cuốn hút, đều biến mất, tôi... có mặt tại đó. Tôi rất thích cảm giác đó, với tôi, nó là sự sáng tạo. Cũng là nguyên nhân chính khiến tôi thấy biết ơn vì được làm diễn viên.
So, there's these two powerful feelings. There's getting attention and paying attention. Of course, in the last decade or so, new technology has allowed more and more people to have this powerful feeling of getting attention. For any kind of creative expression, not just acting. It could be writing or photography or drawing, music -- everything. The channels of distribution have been democratized, and that's a good thing.
Có hai cảm giác rất mãnh liệt: là được chú ý và chú ý. Dĩ nhiên, trong thập kỷ qua, công nghệ mới cho phép càng lúc càng nhiều người có được cảm giác mãnh liệt khi được chú ý, dù sáng tạo nghệ thuật ở bất cứ hình thức nào, không chỉ diễn xuất: có thể là viết lách, nhiếp ảnh, hội họa hay âm nhạc - mọi thứ. Các kênh truyền thông cũng được dân chủ hóa, điều đó rất hay.
But I do think there's an unintended consequence for anybody on the planet with an urge to be creative -- myself included, because I'm not immune to this. I think that our creativity is becoming more and more of a means to an end -- and that end is to get attention. And so I feel compelled to speak up because in my experience, the more I go after that powerful feeling of paying attention, the happier I am. But the more I go after the powerful feeling of getting attention, the unhappier I am.
Nhưng tôi nghĩ, một hệ quả không mong muốn cho những ai đam mê sáng tạo trên thế giới - kể cả tôi, vì tôi cũng không ngoại lệ. Tôi nghĩ sự sáng tạo của ta càng lúc càng trở thành công cụ để thu hút sự chú ý. Nên tôi buộc phải lên tiếng vì theo kinh nghiệm của mình, càng tìm cách chú ý, tôi càng hạnh phúc, nhưng càng tìm cách để được chú ý, tôi lại càng bất hạnh.
(One person claps)
(Tiếng một người vỗ tay)
And -- thanks.
Cảm ơn.
(Laughter)
(Tiếng cười)
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
So this is something that goes way back for me. I think the first time I can remember using my acting to get attention, I was eight years old at summer camp. And I'd been going on auditions for about a year by then, and I'd been lucky to get some small parts in TV shows and commercials, and I bragged about it a lot, that summer at camp. And at first, it worked. The other kids gave me a bunch of extra attention, because I had been on "Family Ties." That's a picture of me on "Family Ties."
Chuyện này xảy ra lâu rồi. Tôi nghĩ lần đầu tôi nhớ được dùng diễn xuất để được chú ý là hồi tám tuổi ở trại hè. Trước đó khoảng một năm, tôi thử vai, rồi may mắn nhận được vài vai nhỏ trên chương trình TV và quảng cáo, nên trại hè năm ấy tôi đi khoe khoang khắp nơi. Ban đầu, cũng có tác dụng, đám trẻ con chú ý đến tôi nhiều hơn, vì tôi trong phim “Quan hệ gia đình”. Đó là ảnh tôi trong “Quan hệ gia đình”.
(Laughter)
(Tiếng cười)
Then, the tide turned -- I think I took it too far with the bragging. And then, the other kids started to make fun of me. I remember there was this one girl I had a crush on, Rocky. Her name was Rachel, she went by Rocky. And she was beautiful, and she could sing, and I was smitten with her, and I was standing there, bragging. And she turned to me and she called me a show-off. Which I 100 percent deserved. But you know, it still really hurt. And ever since that summer, I've had a certain hesitance to seek attention for my acting.
Rồi tình thế thay đổi, tôi nghĩ do mình hơi lố, nên bắt đầu bị chế nhạo, tôi nhớ có một bạn nữ mình rất thích tên Rocky. Tên bạn đó là Rachel, nhưng biệt danh là Rocky: xinh đẹp lại còn biết hát, khiến tim tôi tan chảy, nên tôi đứng đó khoe khoang, bạn ấy quay lại bảo tôi làm màu. Đáng 100% luôn, nhưng bạn biết đấy, thực sự vẫn rất đau lòng. Từ đó về sau, tôi khá lưỡng lự khi dùng diễn xuất gây sự chú ý.
Sometimes, people would ask me, "Wait a minute, if you don't like the attention, then why are you an actor?" And I'd be like, "Because that's not what acting's about, man, it's about the art." And they'd be like, "OK, OK, dude."
Đôi lúc, mọi người hỏi tôi, “Đợi đã, nếu không thích được chú ý, sao anh còn làm diễn viên?" Tôi bảo: “Diễn xuất đâu phải để được chú ý, vì nghệ thuật đó chứ.” Rồi họ sẽ bảo: “Được rồi, được rồi, anh bạn.”
(Laughter)
(Tiếng cười)
And then Twitter came out. And I got totally hooked on it, just like everybody else, which made me into a complete hypocrite. Because at that point, I was absolutely using my acting to get attention. I mean, what, did I think I was just getting all these followers because of my brilliant tweets? I actually did think that -- I was like --
Rồi Twitter xuất hiện, cũng như những người khác, tôi rất thích nó, cũng vì vậy khiến tôi trở thành kẻ đạo đức giả, vì như vậy, tôi đã dùng diễn xuất để tìm kiếm sự chú ý. Ý tôi là, gì chứ, không lẽ tôi nghĩ người ta theo dõi tôi là do bài đăng của tôi hay quá? Thực ra, tôi có nghĩ thế, như:
(Laughter)
(Tiếng cười)
"They don't just like me because they saw me in 'Batman,' they like what I have to say, I've got a way with words."
“Họ thích mình không chỉ vì phim “Người dơi” đâu nhỉ, họ còn thích cách nói chuyện của mình nữa.
(Laughter)
(Tiếng cười)
And then in no time at all, it started having an impact on my dearly beloved creative process. It still does. I try not to let it. But you know, I'd be sitting there, like, reading a script. And instead of thinking, "How can I personally identify with this character?" Or "How is the audience going to relate to this story?" I'm like, "What are people going to say about this movie on Twitter?" And "What will I say back that will be good and snarky enough to get a lot of retweets, but not too harsh, because people love to get offended, and I don't want to get canceled?" These are the thoughts that enter my mind when I'm supposed to be reading a script, trying to be an artist.
Chẳng mấy chốc, nó bắt đầu ảnh hưởng đến việc sáng tạo tôi yêu thích. Đến giờ vẫn vậy. Tôi vẫn đang cố loại bỏ nó. Nhưng bạn biết đấy, khi ngồi đọc kịch bản, thay vì nghĩ: “Làm sao tôi để hiểu nhân vật?” hay “Làm sao để khán giả đồng cảm với câu chuyện?“, tôi lại nghĩ: “Người ta sẽ nói gì về bộ phim trên Twitter?”, còn “Tôi phải đáp lại ra sao để vừa thú vị vừa hóm hỉnh khiến nhiều người chia sẻ, lại không được quá đáng, khiến người ta thấy bị xúc phạm, vì tôi không muốn bị hủy vai?” Những suy nghĩ này vơ vẩn trong đầu tôi, trong khi tôi phải đọc kịch bản, làm một nghệ sĩ. Tôi không đến đây để nói với bạn
And I'm not here to tell you that technology is the enemy of creativity. I don't think that. I think tech is just a tool. It has the potential to foster unprecedented human creativity. Like, I even started an online community called HITRECORD, where people all over the world collaborate on all kinds of creative projects, so I don't think that social media or smartphones or any technology is problematic in and of itself. But ... if we're going to talk about the perils of creativity becoming a means to get attention, then we have to talk about the attention-driven business model of today's big social media companies, right?
công nghệ là kẻ thù của sự sáng tạo. Tôi không nghĩ vậy. Tôi nghĩ công nghệ chỉ là công cụ nuôi dưỡng những ý tưởng mới. Ví dụ, tôi thậm chí còn tạo ra cộng đồng HITRECORD trên mạng, mọi người trên thế giới có thể cùng nhau hợp tác mọi dự án sáng tạo, nên tôi không nghĩ truyền thông xã hội, điện thoại thông minh hay công nghệ bản thân nó có vấn đề. Nhưng... nói tới ảnh hưởng không tốt lên sự sáng tạo, chỉ để thu hút sự chú ý, cần nói tới mô hình kinh doanh dựa trên sự chú ý của các công ty truyền thông xã hội lớn ngày nay, phải không?
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)
This will be familiar territory for some of you, but it's a really relevant question here: How does a social media platform like, for example, Instagram, make money? It's not selling a photo-sharing service -- that part's free. So what is it selling? It's selling attention. It's selling the attention of its users to advertisers. And there's a lot of discussion right now about how much attention we're all giving to things like Instagram, but my question is: How is Instagram getting so much attention?
Lĩnh vực này quen thuộc với một số bạn, nhưng câu hỏi cần được đặt ra ở đây: Nền tảng truyền thông xã hội, ví dụ, Instagram, kiếm tiền bằng cách nào? Nó không bán dịch vụ chia sẻ ảnh - phần đó miễn phí. Vậy nó bán cái gì? Nó bán sự chú ý. Nó bán sự chú ý của người dùng cho các nhà marketing. Hiện có nhiều thảo luận quanh việc ta chú ý thế nào đến những thứ như Instagram, nhưng tôi lại hỏi: Làm thế nào Instagra khiến nhiều người chú ý vậy?
We get it for them. Anytime somebody posts on Instagram, they get a certain amount of attention from their followers, whether they have a few followers or a few million followers. And the more attention you're able to get, the more attention Instagram is able to sell. So it's in Instagram's interest for you to get as much attention as possible. And so it trains you to want that attention, to crave it, to feel stressed out when you're not getting enough of it. Instagram gets its users addicted to the powerful feeling of getting attention. And I know we all joke, like, "Oh my God, I'm so addicted to my phone," but this is a real addiction. There's a whole science to it. If you're curious, I recommend the work of Jaron Lanier, Tristan Harris, Nir Eyal.
Ta làm nó thay họ. Mỗi khi có người đăng bài trên Instagram, họ nhận được sự chú ý nhất định từ người theo dõi, vài người hay vài triệu người theo dõi cũng vậy. Bạn được chú ý càng nhiều, Instagram càng có nhiều sự chú ý để bán. Nên Instagram muốn bạn nhận được càng nhiều sự chú ý càng tốt, tập cho bạn quen với việc muốn được chú ý, khao khát và căng thẳng khi không nhận được đầy đủ. Instagram khiến người dùng nghiện cảm giác mãnh liệt khi được chú ý. Tôi biết mọi người vẫn đùa: “Trời, tôi quá nghiện điện thoại”, nhưng nghiện thật đó. Có rất nhiều nghiên cứu khoa học về vấn đề này. Nếu tò mò, bạn nên đọc nghiên cứu của Jaron Lanier, Tristan Harris và Nir Eyal.
But here's what I can tell you. Being addicted to getting attention is just like being addicted to anything else. It's never enough. You start out and you're thinking, "If only I had 1,000 followers, that would feel amazing." But then you're like, "Well, once I get to 10,000 followers," and, "Once I get to 100 -- Once I get to a million followers, then I'll feel amazing."
Nhưng đây là điều tôi có thể nói với bạn. Nghiện việc được chú ý giống như nghiện những thứ khác, không bao giờ đủ cả. Bạn đầu, bạn nghĩ: “Thật tuyệt biết bao khi có 1.000 người theo dõi.” Nhưng rồi bạn lại nghĩ: “Khi có 10.000 người theo dõi,” rồi: “Một khi có 100- “Thật tuyệt biết bao khi có một triệu người theo dõi.”
So I have 4.2 million followers on Twitter -- it's never made me feel amazing. I'm not going to tell you how many I have on Instagram, because I feel genuine shame about how low the number is, because I joined Instagram after "Batman" came out.
Tôi có 4,2 triệu người theo dõi trên Twitter - chưa bao giờ tôi thấy tuyệt vời. Tôi sẽ không cho bạn biết tôi có bao nhiêu theo dõi trên Instagram, tôi thật sự xấu hổ vì nó quá thấp, vì tôi tham gia Instagram sau khi “Người dơi” được công chiếu.
(Laughter)
(Tiếng cười)
And I search other actors, and I see that their number is higher than mine, and it makes me feel terrible about myself. Because the follower count makes everybody feel terrible about themselves. That feeling of inadequacy is what drives you to post, so you can get more attention, and then that attention that you get is what these companies sell, that's how they make their money. So there is no amount of attention you can get where you feel like you've arrived, and you're like, "Ah, I'm good now."
Tôi tìm tên các diễn viên khác, thấy họ có nhiều người theo dõi hơn tôi, khiến tôi thấy bản thân mình thật tệ. Vì số người theo dõi khiến mọi người cảm thấy bản thân mình thật tệ. Cảm giác hụt hẫng thôi thúc bạn đăng bài, để được chú ý hơn, rồi sự chú ý bạn nhận được là thứ những công ty này bán, đó là cách họ kiếm tiền. Dù được chú ý đến đâu bạn cũng chẳng cảm thấy đủ, nghĩ rằng: “À, giờ tốt rồi.”
And of course, there are a lot of actors who are more famous than I am, have more followers than I do, but I bet you they would tell you the same thing. If your creativity is driven by a desire to get attention, you're never going to be creatively fulfilled.
Dĩ nhiên, có nhiều diễn viên nổi tiếng hơn tôi, được nhiều người theo dõi hơn, nhưng cá họ cũng sẽ nói vậy với bạn. Nếu động lực sáng tạo là để được chú ý, bạn sẽ không bao giờ thực sự sáng tạo.
But I do have some good news. There is this other powerful feeling. Something else you can do with your attention besides letting a giant tech company control it and sell it. This is that feeling I was talking about, why I love acting so much -- it's being able to pay attention to just one thing.
Nhưng có vài tin tốt. Có một cảm giác cũng mãnh liệt không kém, bạn có thể làm với sự chú ý của mình bên cạnh để cho công ty công nghệ khổng lồ kiểm soát và bán chúng. Cảm giác tôi nói tới, lý do tôi cực thích diễn - là chú ý vào một thứ duy nhất.
Turns out there's actually some science behind this too. Psychologists and neuroscientists -- they study a phenomenon they call flow, which is this thing that happens in the human brain when someone pays attention to just one thing, like something creative, and manages not to get distracted by anything else. And some say the more regularly you do this, the happier you'll be.
Thật ra, cũng có các nguyên lý khoa học đằng sau nó. Các nhà tâm lý và thần kinh học nghiên cứu một hiện tượng gọi là dòng chảy ý thức, những suy nghĩ trong trong não khi chỉ tập trung chú ý vào một thứ, như điều gì đó sáng tạo, không bị thứ khác làm phân tâm. Có người nói thường xuyên thực hiện sẽ khiến ta hạnh phúc hơn.
Now I'm not a psychologist or a neuroscientist. But I can tell you, for me, that is very true. It's not always easy, it's hard. To really pay attention like this takes practice, everybody does it their own way. But if there's one thing I can share that I think helps me focus and really pay attention, it's this: I try not to see other creative people as my competitors. I try to find collaborators. Like, if I'm acting in a scene, if I start seeing the other actors as my competitors, and I'm like, "God, they're going to get more attention than I am, people are going to be talking about their performance more than mine" -- I've lost my focus. And I'm probably going to suck in that scene.
Tôi không phải là nhà tâm lý hay thần kinh học, nhưng có thể nói với bạn, với tôi, điều này rất đúng. Khó chứ không phải lúc nào cũng dễ đâu. Cần rèn luyện mới có thể thực sự chú ý, mỗi người mỗi cách. Có một điều tôi có thể chia sẻ, tôi nghĩ nó giúp tôi tập trung và thực sự chú ý, đó là: cố không coi những người khác là đối thủ, cố tìm người để hợp tác. Như khi diễn một phân cảnh, nếu coi các diễn viên khác là đối thủ, tôi sẽ nghĩ: “Trời, họ sẽ nhận được nhiều sự chú ý hơn tôi, mọi người sẽ kháo nhau diễn xuất của họ nhiều hơn tôi”, thì tôi sẽ mất tập trung, có thể diễn rất tệ.
But when I see the other actors as collaborators, then it becomes almost easy to focus, because I'm just paying attention to them. And I don't have to think about what I'm doing -- I react to what they're doing, they react to what I'm doing, and we can kind of keep each other in it together. But I don't want you to think it's only actors on a set that can collaborate in this way. I could be in whatever kind of creative situation. It could be professional, could be just for fun. I could be collaborating with people I'm not even in the same room with. In fact, some of my favorite things I've ever made, I made with people that I never physically met.
Nhưng khi tôi coi họ là người cùng hợp tác, sẽ dễ tập trung hơn nhiều, vì tôi chỉ chú ý đến họ. Tôi không phải nghĩ về việc mình làm, tôi tương tác với việc làm của họ, họ tương tác với việc làm của tôi, chúng tôi giúp cho nhau tập trung. Tôi không muốn bạn nghĩ chỉ diễn viên ở phim trường mới có thể hợp tác theo cách này. Tôi có thể trong bất cứ dự án sáng tạo nào: chuyên nghiệp, hoặc chỉ để giải trí, có thể hợp tác với những người bên ngoài. Thực ra, vài việc tôi yêu thích tôi làm cùng với những người tôi chưa bao giờ gặp trực tiếp.
And by the way, this, to me, is the beauty of the internet. If we could just stop competing for attention, then the internet becomes a great place to find collaborators. And once I'm collaborating with other people, whether they're on set, or online, wherever, that makes it so much easier for me to find that flow, because we're all just paying attention to the one thing that we're making together. And I fell like I'm part of something larger than myself, and we all sort of shield each other from anything else that might otherwise grab our attention, and we can all just be there.
Nhân tiện, với tôi, đây là điểm độc đáo của internet. Khi dừng tranh nhau sự chú ý, internet trở thành nơi lý tưởng để tìm người hợp tác. Hợp tác cùng người khác, dù tại phim trường hay trên mạng, hoặc bất kỳ đâu, giúp tôi dễ dàng tập trung vào dòng chảy ý thức, vì mọi người đều chú ý tới một thứ duy nhất đang làm cùng nhau, cảm giác như mình là một phần của thứ gì đó lớn hơn, như thể ta cùng chở che cho nhau khỏi những thứ khiến mình phân tâm, chỉ cần ta có mặt ở đó.
At least that's what works for me. Sometimes. Sometimes -- it doesn't always work. Sometimes, I still totally get wrapped up in that addictive cycle of wanting to get attention. I mean, like, even right now, can I honestly say there's not some part of me here who's like, "Hey, everybody, look at me, I'm giving a TED Talk!"
Ít nhất, nó có tác dụng với tôi. Đôi lúc. Không phải lúc nào cũng vậy. Đôi lúc, tôi vẫn bị kéo vào vòng xoáy gây nghiện ước muốn được chú ý. Ý tôi là, thậm chí, ngay bây giờ, liệu tôi có thể nói thật không có phần nào trong tôi nghĩ đến: “Mọi người ơi, nhìn tôi này, tôi diễn thuyết tại TED đó!”
(Laughter)
(Tiếng cười)
There is -- there's, you know, some part. But I can also honestly say that this whole creative process of writing and giving this talk, it's been a huge opportunity for me to focus and really pay attention to something I care a lot about.
Bạn biết đó, có một phần nào đó. Nhưng tôi cũng có thể nói thật việc viết diễn văn và diễn thuyết tại đây, với tôi, là một cơ hội lớn để tập trung và thực sự chú ý tới điều mình rất quan tâm.
So regardless of how much attention I do or don't get as a result, I'm happy I did it. And I'm grateful to all of you for letting me. So thank you, that's it, you can give your attention to someone else now.
Dù nhận được nhiều hay ít sự chú ý, tôi vẫn vui vì đã thực hiện nó, biết ơn vì mọi người cho phép tôi làm điều này. Nên cảm ơn các bạn, đến đây thôi, giờ, bạn có thể dành sự chú ý cho người khác được rồi.
Thanks again.
Một lần nữa, cảm ơn các bạn.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)