The language I'm speaking right now is on its way to becoming the world's universal language, for better or for worse. Let's face it, it's the language of the internet, it's the language of finance, it's the language of air traffic control, of popular music, diplomacy -- English is everywhere.
De taal Engels is hard op weg om de universele taal van de wereld te worden. Ten goede of ten kwade. Laten we wel wezen, het is de taal van het internet, het is de taal van de financiële wereld, het is de taal van de luchtverkeersleiding, populaire muziek, van de diplomatie -- Engels is overal.
Now, Mandarin Chinese is spoken by more people, but more Chinese people are learning English than English speakers are learning Chinese. Last I heard, there are two dozen universities in China right now teaching all in English. English is taking over.
Mandarijn Chinees wordt door meer mensen gesproken, maar er zijn meer Chinese mensen die Engels leren dan dat er Engelse mensen zijn die Chinees leren. Zover ik weet, zijn er in China nu zo'n twintig universiteiten waar alleen in het Engels wordt lesgegeven. Engels neemt de wereld over.
And in addition to that, it's been predicted that at the end of the century almost all of the languages that exist now -- there are about 6,000 -- will no longer be spoken. There will only be some hundreds left. And on top of that, it's at the point where instant translation of live speech is not only possible, but it gets better every year.
Bovendien heeft men voorspeld dat tegen het einde van deze eeuw bijna alle talen die nu bestaan -- zo'n 6.000 -- niet meer zullen worden gesproken. Er zullen er nog maar een paar honderd overblijven. Daar komt nog bij dat onmiddelijke vertaling van gesproken taal op dit moment niet alleen mogelijk is, maar ieder jaar beter wordt.
The reason I'm reciting those things to you is because I can tell that we're getting to the point where a question is going to start being asked, which is: Why should we learn foreign languages -- other than if English happens to be foreign to one? Why bother to learn another one when it's getting to the point where almost everybody in the world will be able to communicate in one?
De reden dat ik deze feiten voor jullie opnoem, is dat ik kan merken dat we op het punt komen dat de vraag gesteld zal worden: waarom zouden we nog een vreemde taal leren -- behalve Engels dan, als dat je moedertaal niet is? Waarom zou je de moeite doen om een andere taal te leren, als binnenkort bijna iedereen ter wereld in één taal kan communiceren?
I think there are a lot of reasons, but I first want to address the one that you're probably most likely to have heard of, because actually it's more dangerous than you might think. And that is the idea that a language channels your thoughts, that the vocabulary and the grammar of different languages gives everybody a different kind of acid trip, so to speak. That is a marvelously enticing idea, but it's kind of fraught.
Ik denk dat er veel redenen zijn. Maar eerst wil ik een argument bespreken dat jullie waarschijnlijk allemaal al eens gehoord hebben, want dat argument is gevaarlijker dan jullie misschien denken. Ik bedoel hier het idee dat een taal je gedachten kanaliseert, dat de woordenschat en de grammatica van verschillende talen sprekers zogezegd een verschillende 'high' geven. Dat is een ontzettend verleidelijk idee, maar het is nogal problematisch.
So it's not that it's untrue completely. So for example, in French and Spanish the word for table is, for some reason, marked as feminine. So, "la table," "la mesa," you just have to deal with it. It has been shown that if you are a speaker of one of those languages and you happen to be asked how you would imagine a table talking, then much more often than could possibly be an accident, a French or a Spanish speaker says that the table would talk with a high and feminine voice. So if you're French or Spanish, to you, a table is kind of a girl, as opposed to if you are an English speaker.
Het is niet helemaal onwaar. In het Frans of Spaans, bijvoorbeeld, is het woord voor 'tafel' om de een of andere reden vrouwelijk. Dus: 'la table', 'la mesa'. Dat moet je gewoon zo accepteren. Er is aangetoond, dat als je één van die talen spreekt en aan jou wordt gevraagd hoe je je een sprekende tafel voorstelt, dat veel vaker dan door toeval kan worden verklaard, een Frans- of Spaanstalige dan zal zeggen dat een tafel spreekt met een hoge, vrouwelijke stem. Dus voor jou als Frans- of Spaanstalige is een tafel een soort meisje. Voor een Engelstalige is dit niet zo.
It's hard not to love data like that, and many people will tell you that that means that there's a worldview that you have if you speak one of those languages. But you have to watch out, because imagine if somebody put us under the microscope, the us being those of us who speak English natively. What is the worldview from English?
Zulke data zijn natuurlijk erg aantrekkelijk en veel mensen zullen je vertellen dat dit betekent dat je wereldbeeld wordt bepaald door de taal die je spreekt. Maar hier moet je mee oppassen. Want stel je eens voor dat iemand ons onder de microscoop zou leggen, en met 'ons' bedoel ik mensen die Engels als moedertaal hebben: wat is het Engelstalige wereldbeeld?
So for example, let's take an English speaker. Up on the screen, that is Bono. He speaks English. I presume he has a worldview. Now, that is Donald Trump. In his way, he speaks English as well.
Laten we een Engelstalige als voorbeeld nemen. De man op het scherm is Bono. Bono spreekt Engels. Ik neem aan dat hij een bepaald wereldbeeld heeft. En dat is Donald Trump. Hij spreekt ook Engels -- op zijn eigen manier dan.
(Laughter)
(Gelach)
And here is Ms. Kardashian, and she is an English speaker, too. So here are three speakers of the English language. What worldview do those three people have in common? What worldview is shaped through the English language that unites them? It's a highly fraught concept. And so gradual consensus is becoming that language can shape thought, but it tends to be in rather darling, obscure psychological flutters. It's not a matter of giving you a different pair of glasses on the world.
En dit is mevrouw Kardashian, zij is ook een Engelsspreker. Dus dit zijn drie Engelstaligen. Welk wereldbeeld hebben deze drie mensen gemeen? Welk wereldbeeld, gevormd door het Engels, verenigt hen? Dit is een problematisch concept. Langzamerhand ontwikkelt zich de consensus dat taal gedachten vorm kan geven, maar dan wel op een nogal gevoelige, obscuur psychologische manier. Het is niet simpelweg een kwestie van 'een andere bril opzetten'.
Now, if that's the case, then why learn languages? If it isn't going to change the way you think, what would the other reasons be? There are some. One of them is that if you want to imbibe a culture, if you want to drink it in, if you want to become part of it, then whether or not the language channels the culture -- and that seems doubtful -- if you want to imbibe the culture, you have to control to some degree the language that the culture happens to be conducted in. There's no other way.
Als dit zo is, waarom zou je dan een andere taal leren? Als het je manier van denken niet verandert, welke andere redenen zijn er dan wel? Er zijn verschillende redenen. Eén reden is dat als je je wilt identificeren met een cultuur, als je die echt wilt ervaren, er deel van wilt worden, dan, of taal de cultuur nu kanaliseert of niet -- en ik betwijfel dat -- als je je in een cultuur wilt inleven, dan moet je tot op bepaalde hoogte de taal beheersen waarin die cultuur plaatsvindt. Er is geen andere manier.
There's an interesting illustration of this. I have to go slightly obscure, but really you should seek it out. There's a movie by the Canadian film director Denys Arcand -- read out in English on the page, "Dennis Ar-cand," if you want to look him up. He did a film called "Jesus of Montreal." And many of the characters are vibrant, funny, passionate, interesting French-Canadian, French-speaking women. There's one scene closest to the end, where they have to take a friend to an Anglophone hospital. In the hospital, they have to speak English. Now, they speak English but it's not their native language, they'd rather not speak English. And they speak it more slowly, they have accents, they're not idiomatic. Suddenly these characters that you've fallen in love with become husks of themselves, they're shadows of themselves.
Hier is een interessant voorbeeld van. Het is een nogal obscuur voorbeeld, maar je moet het echt eens opzoeken. Er is een film van de Canadese regisseur Denys Arcand -- dit spel je D-E-N-Y-S A-R-C-A-N-D, mocht je hem willen opzoeken. Hij heeft een film gemaakt met de titel 'Jesus of Montreal'. Veel van zijn personages zijn levendige, grappige, gepassioneerde, interessante, Frans-Canadese Franssprekende vrouwen. Er is één scene aan het einde, waarin ze een vriend naar een Engelstalig ziekenhuis brengen. In het ziekenhuis moeten ze Engels spreken. Ze spreken Engels, maar het is niet hun moedertaal, ze spreken liever geen Engels. Ze spreken het langzamer, ze hebben een accent, ze hebben een slechte woordenschat. Opeens zijn deze personages waar je van bent gaan houden niet meer dan een lege huls, ze zijn schimmen van zichzelf.
To go into a culture and to only ever process people through that kind of skrim curtain is to never truly get the culture. And so to the extent that hundreds of languages will be left, one reason to learn them is because they are tickets to being able to participate in the culture of the people who speak them, just by virtue of the fact that it is their code. So that's one reason.
Als je een cultuur binnentreedt, maar de mensen alleen ontmoet door een soort horgordijn, kun je die cultuur nooit écht begrijpen. Dus als er nog maar een paar honderd talen overblijven, is één reden om ze te leren dat ze een 'toegangskaartje' zijn voor deelname aan de cultuur van de mensen die deze talen spreken. Alleen omdat dit hun 'code' is. Dus dat is één reden.
Second reason: it's been shown that if you speak two languages, dementia is less likely to set in, and that you are probably a better multitasker. And these are factors that set in early, and so that ought to give you some sense of when to give junior or juniorette lessons in another language. Bilingualism is healthy.
Tweede reden: het is aangetoond dat je minder kans hebt op dementie als je twee talen spreekt en dat je waarschijnlijk een betere multitasker bent. Deze invloeden beginnen vroeg, dus dat zou je een idee moeten geven van wanneer Pietje en Marietje hun eerste vreemde-taalles moeten krijgen. Tweetaligheid is gezond.
And then, third -- languages are just an awful lot of fun. Much more fun than we're often told. So for example, Arabic: "kataba," he wrote, "yaktubu," he writes, she writes. "Uktub," write, in the imperative. What do those things have in common? All those things have in common the consonants sitting in the middle like pillars. They stay still, and the vowels dance around the consonants. Who wouldn't want to roll that around in their mouths? You can get that from Hebrew, you can get that from Ethiopia's main language, Amharic. That's fun.
Ten derde: talen zijn gewoon ontzettend leuk. Veel leuker dan ons vaak wordt verteld. Bijvoorbeeld, in het Arabisch: 'kataba' - hij schreef, 'yaktubu' - hij of zij schrijft, 'uktub' - schrijf, in de gebiedende wijs. Wat hebben deze woorden gemeen? Ze hebben gemeen dat de medeklinkers in het midden staan, als een soort pilaren. Zij staan stil en de klinkers dansen om de medeklinkers heen. Wie wil dat nu niet in zijn mond laten rondrollen? Hetzelfde gebeurt in het Hebreeuws en in het Amharisch, de grootste taal van Ethiopië. Dat is toch leuk!
Or languages have different word orders. Learning how to speak with different word order is like driving on the different side of a street if you go to certain country, or the feeling that you get when you put Witch Hazel around your eyes and you feel the tingle. A language can do that to you.
Of talen hebben andere woordvolgordes. Leren te spreken met een andere woordvolgorde, is net als in het buitenland aan de andere kant van de weg rijden, of dat tintelende gevoel wanneer je tijgerbalsem op je huid smeert. Dat is wat taal kan doen.
So for example, "The Cat in the Hat Comes Back," a book that I'm sure we all often return to, like "Moby Dick." One phrase in it is, "Do you know where I found him? Do you know where he was? He was eating cake in the tub, Yes he was!" Fine. Now, if you learn that in Mandarin Chinese, then you have to master, "You can know, I did where him find? He was tub inside gorging cake, No mistake gorging chewing!" That just feels good. Imagine being able to do that for years and years at a time.
Dus bijvoorbeeld, in 'De kat met de hoed komt terug', een kinderboek dat we vast allemaal regelmatig teruglezen, net als 'Moby Dick', staat de zin: "Weet jij waar ik hem gevonden heb? Weet jij waar hij was? Hij at taart in het bad. Eerlijk waar!" Goed. Maar als je dat in het Mandarijn moet leren dan lees je: "Jij kan weten ik waar hem vond? Hij was bad binnen vreten taart, geen fout, vreten kauwen!" Dat voelt toch fijn. Stel je voor dat je dat jarenlang kan doen!
Or, have you ever learned any Cambodian? Me either, but if I did, I would get to roll around in my mouth not some baker's dozen of vowels like English has, but a good 30 different vowels scooching and oozing around in the Cambodian mouth like bees in a hive. That is what a language can get you.
Heb je wel eens Cambodjaans geleerd? Ik ook niet, maar als ik dat zou doen dan zou ik niet een stuk of tien klinkers in mijn mond kunnen laten rollen, zoals in het Engels, maar meer dan dertig, want die zoemen en vliegen rond in een Cambodjaanse mond, als bijen in een bijenkorf. Dat is wat een taal voor je kan doen.
And more to the point, we live in an era when it's never been easier to teach yourself another language. It used to be that you had to go to a classroom, and there would be some diligent teacher -- some genius teacher in there -- but that person was only in there at certain times and you had to go then, and then was not most times. You had to go to class. If you didn't have that, you had something called a record. I cut my teeth on those. There was only so much data on a record, or a cassette, or even that antique object known as a CD. Other than that you had books that didn't work, that's just the way it was.
Praktisch gezien leven we in een tijd waarin het gemakkelijker is dan ooit om jezelf een andere taal te leren. Vroeger moest je naar een klaslokaal en daar stond dan een ijverige leraar -- een geweldig slimme leraar -- maar die persoon was er maar af en toe en je moest op het goede moment gaan en dat moment kwam niet heel vaak. Je moest naar school. En als die er niet was dan was er nog de lp. Dat was mijn eerste ervaring. Maar er stond slechts een beperkte hoeveelheid informatie op een lp of een cassettebandje of zelfs op een ouderwetse cd. Verder waren er nog boeken die niet werkten, zo was het nu eenmaal.
Today you can lay down -- lie on your living room floor, sipping bourbon, and teach yourself any language that you want to with wonderful sets such as Rosetta Stone. I highly recommend the lesser known Glossika as well. You can do it any time, therefore you can do it more and better. You can give yourself your morning pleasures in various languages. I take some "Dilbert" in various languages every single morning; it can increase your skills. Couldn't have done it 20 years ago when the idea of having any language you wanted in your pocket, coming from your phone, would have sounded like science fiction to very sophisticated people.
Vandaag de dag kun je gewoon gaan liggen -- gewoon op de vloer van je woonkamer, een glas whiskey drinken en jezelf iedere taal leren die je wilt met geweldige hulpmiddelen zoals Rosetta Stone. Ik kan het minder bekende Glossika ook aanraden. Het kan op ieder moment en dus kan je het vaker en beter doen. Je kunt iedere ochtend van andere talen genieten. Ik consumeer 's ochtends altijd wat 'Dilbert' in verschillende talen. Het verbetert je vaardigheden. Dat kon twintig jaar geleden niet, toen het idee om iedere taal die je wilde in je zak te hebben, op je telefoon, nog als science fiction klonk, zelfs voor ontwikkelde mensen.
So I highly recommend that you teach yourself languages other than the one that I'm speaking, because there's never been a better time to do it. It's an awful lot of fun. It won't change your mind, but it will most certainly blow your mind.
Dus ik raad jullie van harte aan om jezelf een andere taal aan te leren dan die taal die ik nu spreek. Er is nooit een betere tijd geweest om het te doen. Het is ontzettend leuk. Het zal je hersenen niet veranderen, maar er gaat zeker een wereld voor je open.
Thank you very much.
Heel erg bedankt.
(Applause)
(Applaus)