Днес искам да говоря за значението на думите, как ние ги дефинираме и как те, почти като отмъщение, дефинират нас.
Today I want to talk about the meaning of words, how we define them and how they, almost as revenge, define us.
Английският език е невероятна попивателна. Обичам английския език. Радвам се, че го говоря. При все това, той е пълен с пропуски. На гръцки има дума "лахесизъм", която означава жажда за бедствия. Нали знаете, онова усещане, когато се задава буря и се улавяте как й стискате палци. На мандарин има дума "юи", не я произнасям правилно, която означава копнежа да изпитваш нещо толкова силно, колкото в детството си. Поляците имат думата "жуска", която значи онзи вид предполагаем разговор, който неизбежно водиш в съзнането си. И накрая, на немски, разбира се, че на немски, има дума "зилшмърц", която означава ужаса от това да получиш нещото, което желаеш.
The English language is a magnificent sponge. I love the English language. I'm glad that I speak it. But for all that, it has a lot of holes. In Greek, there's a word, "lachesism" which is the hunger for disaster. You know, when you see a thunderstorm on the horizon and you just find yourself rooting for the storm. In Mandarin, they have a word "yù yī" -- I'm not pronouncing that correctly -- which means the longing to feel intensely again the way you did when you were a kid. In Polish, they have a word "jouska" which is the kind of hypothetical conversation that you compulsively play out in your head. And finally, in German, of course in German, they have a word called "zielschmerz" which is the dread of getting what you want.
(Смях)
(Laughter)
Най-сетне, постигане на житейска мечта. Аз самият съм немец, така че знам точно какво е усещането.
Finally fulfilling a lifelong dream. I'm German myself, so I know exactly what that feels like.
Не знам дали бих използвал която и да е от тези думи в ежедневието си, но наистина се радвам, че ги има. Но единствената причина те да съществуват, е че аз съм ги измислил.
Now, I'm not sure if I would use any of these words as I go about my day, but I'm really glad they exist. But the only reason they exist is because I made them up.
Аз съм авторът на "Речник на неясните тъги", върху който работя от седем години. Цялата мисия на проекта е да открие пропуски в езика на усещанията и да опита да ги запълни, което да ни даде възможност да говорим за всички онези човешки неблагоразумия и приумици на човешката природа, които всички изпитваме, но може би не ни хрумва да говорим за тях, понеже не разполагаме с необходимите думи.
I am the author of "The Dictionary of Obscure Sorrows," which I've been writing for the last seven years. And the whole mission of the project is to find holes in the language of emotion and try to fill them so that we have a way of talking about all those human peccadilloes and quirks of the human condition that we all feel but may not think to talk about because we don't have the words to do it.
И така, някъде по средата на този проект дефинирах думата "сондер", идеята, че ние всички гледаме на себе си като на главен герой, а всички останали са просто второстепенни герои. Обаче всъщност ние всички сме главни герои и ти самият си второстепенен герой в историята на някой друг. Веднага щом публикувах това, започнах да получавам много писма, като това: "Благодаря, че ми давате израз за нещо, което съм изпитвал цял живот, но което преди нямах думи да опиша." Носеха им усещането, че не са сами. Това е силата на думите, помагат ни да се чувстваме по-малко самотни.
And about halfway through this project, I defined "sonder," the idea that we all think of ourselves as the main character and everyone else is just extras. But in reality, we're all the main character, and you yourself are an extra in someone else's story. And so as soon as I published that, I got a lot of response from people saying, "Thank you for giving voice to something I had felt all my life but there was no word for that." So it made them feel less alone. That's the power of words, to make us feel less alone.
И не дълго след това започнах да срещам сондер в съвсем сериозни онлайн разговори и много скоро след като бях забелязъл това, я чух в съседен разговор между хора лице в лице. Няма по-странно усещане от това да измислиш дума и да видиш как след това тя заживява свой собствен живот. Все още нямам дума за това, но ще измисля.
And it was not long after that that I started to notice sonder being used earnestly in conversations online, and not long after I actually noticed it, I caught it next to me in an actual conversation in person. There is no stranger feeling than making up a word and then seeing it take on a mind of its own. I don't have a word for that yet, but I will.
(Смях)
(Laughter)
Работя върху нея.
I'm working on it.
Започнах да се замислям какво прави думите истински, понеже много хора ме питат, най-честото нещо, което ме питат, е: "И какво сега, измислени ли са тези думи? Не разбирам напълно." А аз съвсем не знаех какво да им отговоря, понеже щом сондер заживя свой живот, кой съм аз да кажа кои думи са истински, а кои не. И тогава се почувствах като Стив Джобс, който описва своето прозрение, когато осъзнава, че повечето от нас в ежедневието си дотолкова се стараем да избягваме сблъсъци с различни пречки, че започваме да се носим по течението. Но веднъж щом осъзнаеш, че хората, че този свят съществува благодарение на хора не по-умни от теб, можеш да протегнеш ръка, да докоснеш пречките и дори можеш да минеш през тях и да осъзнаеш, че имаш силата да промениш нещо.
I started to think about what makes words real, because a lot of people ask me, the most common thing I got from people is, "Well, are these words made up? I don't really understand." And I didn't really know what to tell them because once sonder started to take off, who am I to say what words are real and what aren't. And so I sort of felt like Steve Jobs, who described his epiphany as when he realized that most of us, as we go through the day, we just try to avoid bouncing against the walls too much and just sort of get on with things. But once you realize that people -- that this world was built by people no smarter than you, then you can reach out and touch those walls and even put your hand through them and realize that you have the power to change it.
И когато ме питат, "Истински ли са тези думи?", имам няколко отговора, които съм пробвал. Някои имаха смисъл, други - не. Но един от изпробваните е: "Една дума е истинска, ако искаш да бъде истинска." По начина, по който тази пътека е истинска, понеже хората са искали да я има
And when people ask me, "Are these words real?" I had a variety of answers that I tried out. Some of them made sense. Some of them didn't. But one of them I tried out was, "Well, a word is real if you want it to be real." The way that this path is real because people wanted it to be there.
(Смях)
(Laughter)
Това се случва в колежите постоянно. Наричат ги "път на копнежа".
It happens on college campuses all the time. It's called a "desire path."
(Смях)
(Laughter)
След време ми хрумна, че когато хората ме питат дали една дума е истинска, те всъщност ме питат "До умовете на колко хора тази дума ще ми даде достъп?" Мисля, че до голяма степен гледаме на езика по този начин. В основата си една дума е ключ, който ни дава достъп до дадени умове. Така че ако ни дава достъп до един ум, по-скоро не си заслужава, защо ни е да я знаем. Два разума, хм, зависи чии. Един милион умове, ето за това говорим. Така че истинска дума е тази, която дава достъп до колкото се може повече умове. Това придава смисъл на това да я знаеш.
But then I decided, what people are really asking when they're asking if a word is real, they're really asking, "Well, how many brains will this give me access to?" Because I think that's a lot of how we look at language. A word is essentially a key that gets us into certain people's heads. And if it gets us into one brain, it's not really worth it, not really worth knowing. Two brains, eh, it depends on who it is. A million brains, OK, now we're talking. And so a real word is one that gets you access to as many brains as you can. That's what makes it worth knowing.
По някаква случайност, най-истинската дума от всички, на този принцип, е тази:
Incidentally, the realest word of all by this measure is this.
[О.К.]
[O.K.]
Толкова. Най-истинската дума. Това е най-близкото, което имаме до майсторски ключ. Това е най-често разбираната дума в света, независимо къде сте. Но има един проблем, сякаш никой не знае какво означават тези две букви.
That's it. The realest word we have. That is the closest thing we have to a master key. That's the most commonly understood word in the world, no matter where you are. The problem with that is, no one seems to know what those two letters stand for.
(Смях)
(Laughter)
Което е леко странно, нали? Ами добре, може да е грешно изписване на "всичко е наред", предполагам, или "олд киндерхук". Сякаш никой не знае точно, но самият факт, че това няма значение, говори доста за това как придаваме смисъл на думите. Смисълът не е в самите думи. Ние сме тези, които се вливаме в него.
Which is kind of weird, right? I mean, it could be a misspelling of "all correct," I guess, or "old kinderhook." No one really seems to know, but the fact that it doesn't matter says something about how we add meaning to words. The meaning is not in the words themselves. We're the ones that pour ourselves into it.
И мисля, че всички, когато търсим смисъл в живота си, и търсим смисъла на живота, мисля, че думите имат нещо общо с това търсене. Също така мисля, че ако търсим смисъла на нещо, един речник е добра изходна точка. Той носи усещането за ред в една доста хаотична вселена. Полезрението ни е така ограничено, че трябва да измисляме модели и кодове и да намираме начин да ги разбираме и да умеем да живеем живота си. Имаме нужда от това думите да ни изпълват, да ни дефинират.
And I think, when we're all searching for meaning in our lives, and searching for the meaning of life, I think words have something to do with that. And I think if you're looking for the meaning of something, the dictionary is a decent place to start. It brings a sense of order to a very chaotic universe. Our view of things is so limited that we have to come up with patterns and shorthands and try to figure out a way to interpret it and be able to get on with our day. We need words to contain us, to define ourselves.
Мисля, че много от нас са пленници на това как използват думите. Забравяме, че думите са измислени. Така е не само с моите думи. Така е с всички думи, но не всички значат нещо. Ние всички сме като че ли затворени в нашите собствени лексикони, които не винаги са свързани с хора, които не са вече като нас, така че смятам, че с всяка година ние се отдалечаваме малко по малко, колкото по на сериозно взимаме думите.
I think a lot of us feel boxed in by how we use these words. We forget that words are made up. It's not just my words. All words are made up, but not all of them mean something. We're all just sort of trapped in our own lexicons that don't necessarily correlate with people who aren't already like us, and so I think I feel us drifting apart a little more every year, the more seriously we take words.
Защото, помнете, думите не са истински. Те нямат значение. Ние имаме.
Because remember, words are not real. They don't have meaning. We do.
Сега бих искал да ви оставя с тази мисъл на един от любимите ми философи, Бил Уотърсън, авторът на "Келвин и Хобс". Той казва, "Да създадеш живот, който отразява твоите качества и удовлетворява душата ти, е рядко срещано постижение. Да придадеш смисъл на живота си не е лесно, но е все така допустимо и смятам, че усилията ви ще са възнаградени."
And I'd like to leave you with a reading from one of my favorite philosophers, Bill Watterson, who created "Calvin and Hobbes." He said, "Creating a life that reflects your values and satisfies your soul is a rare achievement. To invent your own life's meaning is not easy, but it is still allowed, and I think you'll be happier for the trouble."
Благодаря ви.
Thank you.
(Аплодисменти)
(Applause)