Now, I've been making pictures for quite a long time, and normally speaking, a picture like this, for me, should be straightforward. I'm in southern Ethiopia. I'm with the Daasanach. There's a big family, there's a very beautiful tree, and I make these pictures with this very large, extremely cumbersome, very awkward technical plate film camera. Does anybody know 4x5 and 10x8 sheets of film, and you're setting it up, putting it on the tripod. I've got the family, spent the better part of a day talking with them. They sort of understand what I'm on about. They think I'm a bit crazy, but that's another story. And what's most important for me is the beauty and the aesthetic, and that's based on the light. So the light's setting on my left-hand side, and there's a balance in the communication with the Daasanach, the family of 30, all ages. There's babies and there's grandparents, I'm getting them in the tree and waiting for the light to set, and it's going, going, and I've got one sheet of film left, and I think, I'm okay, I'm in control, I'm in control. I'm setting it up and I'm setting up, and the light's just about to go, and I want it to be golden, I want it to be beautiful. I want it to be hanging on the horizon so it lights these people, in all the potential glory that they could be presented. And it's about to go and it's about to go, and I put my sheet in the camera, it's all focused, and all of a sudden there's a massive "whack," and I'm looking around, and in the top corner of the tree, one of the girls slaps the girl next to her, and the girl next to her pulls her hair, and all hell breaks loose, and I'm standing there going, "But the light, the light. Wait, I need the light. Stay still! Stay still!" And they start screaming, and then one of the men turns around and starts screaming, shouting, and the whole tree collapses, not the tree, but the people in the tree. They're all running around screaming, and they run back off into the village in this sort of cloud of smoke, and I'm left there standing behind my tripod. I've got my sheet, and the light's gone, and I can't make the picture. Where have they all gone? I had no idea.
Tôi đã chụp ảnh được một thời gian, Đối với tôi, một bức hình phải phản ánh chân thực nhất. Tôi đã đến phía nam Ethiopia, sống cùng với bộ lạc người Daasanacch Ở đó có một đại gia đình, và một cái cây tuyệt đẹp Tôi đã chụp những bức hình cỡ lớn rất to và nặng, với kĩ thuật chụp phim rất kì cục. Có ai biết những tấm phim 4x5 và 10x8 không? Bạn lắp đặt nó lên chân máy Tôi đã tới một gia đình, dành cả ngày để nói chuyện với họ Có vẻ như họ hiểu việc tôi đang làm Họ nghĩ tôi điên rồ. Nhưng đó lại là chuyện khác Với tôi, điều quan trọng nhất là tính thẩm mỹ và nghệ thuật, dựa trên ánh sáng Ánh sáng được sắp phía bên trái tạo nên sự cân bằng về mặt giao tiếp với người Daasanach, một gia đình 30 người, đủ các thế hệ Có trẻ nhỏ và người già, Tôi dẫn họ đến cái cây và chờ đợi ánh sáng chiếu rọi vào và thứ ánh sáng đó đang hé mở mà tôi chỉ còn duy nhất 1 tấm phim và tôi nghĩ, ừ, mình sẽ giải quyết được, sẽ ổn cả thôi. Tôi đang sắp xếp và ánh sáng sẽ rọi đến ngay thôi Tôi muốn nó màu vàng tôi muốn nó hoàn mỹ. Tôi muốn nó ngay chân trời để nó sáng soi họ, với tất cả sự rực rỡ đầy tiềm năng đó. Và nó đang đến... đang đến Tôi đặt tấm phim vào trong máy ảnh nó đã lấy nét xong và bất ngờ một tiếng động mạnh "Whack" Tôi nhìn xung quanh trên ngọn cây Một cô gái tát cô kế bên Và cô kế bên nắm tóc cô kia lại Và tôi đứng trơ nhìn những gì xảy ra "Nhưng còn ánh sáng, ánh sáng Đợt đã, tôi cần ánh sáng Hãy ở yên như thế, ở yên như thế" Và họ la toáng lên và một người đàn ông trong số đó quay lại bắt đầu kêu gào, la hét và cả cái cây đổ xuống, mà thật ra là mấy người ở trên cây trèo xuống. Họ chạy quanh và gào thét và họ quay về làng và trong làn khói bụi đó tôi đứng chôn chân đằng sau máy ảnh của mình Ánh sáng đã tắt Tôi không thể thực hiện bức ảnh Họ đi đâu hết rồi? Tôi không biết
It took me a week, it took me a week to make the picture which you see here today, and I'll tell you why. (Applause) It's very, very, very simple -- I spent a week going around the village, and I went to every single one: "Hello, can you meet at the tree? What's your story? Who are you?" And it all turned out to be about a boyfriend, for crying out loud. I mean, I have teenage kids. I should know. It was about a boyfriend. The girl on the top, she'd kissed the wrong boy, and they'd started having a fight. And there was a very, very beautiful lesson for me in that: If I was going to photograph these people in the dignified, respectful way that I had intended, and put them on a pedestal, I had to understand them. It wasn't just about turning up. It wasn't just about shaking a hand. It wasn't about just saying, "I'm Jimmy, I'm a photographer." I had to get to know every single one of them, right down to whose boyfriend is who and who is allowed to kiss who.
Tôi mất một tuần để thực hiện tấm ảnh mà bạn thấy ngày hôm nay và tôi sẽ nói cho bạn biết tại sao (Vỗ tay) Rất rất đơn giản Tôi dành một tuần đi vòng quanh làng gặp từng người hỏi: "Chào, có thể gặp chúng ta đã gặp nhau ở cái cây đó nhỉ? Chúng ta nói chuyện được chứ? Bạn là ai?" Và tất cả đã sáng tỏ đó là chuyện bạn trai, hỡi ôi Con tôi cũng đang độ tuổi trưởng thành. nên tôi hiểu. Đó là chuyện bạn trai. Cô gái đứng phía trên hôn nhầm người và thế là cuộc chiến bắt đầu. Và đó là một bài học quý giá cho tôi là: Tôi muốn chụp ảnh những người này một cách trang nghiêm và tôn trọng như cách tôi đã định và khắc hình trên cột nhà, thì tôi phải hiểu họ. Không phải chỉ đơn thuần xuất hiện hay bắt tay. Không phải chỉ là nói: "Tôi là Jimmy, tôi là nhiếp ảnh gia" Tôi phải tìm hiểu họ mỗi người trong bọn họ Ai là bạn trai của ai và ai có quyền hôn ai
So in the end, a week later, and I was absolutely exhausted, I mean on my knees going, "Please get back up in that tree. It's a picture I need to make." They all came back. I put them all back up in the tree. I made sure the girls were in the right position, and the ones that slapped, one was over there. They did look at each other. If you look at it later, they're staring at each other very angrily, and I've got the tree and everything, and then at the last minute, I go, "The goat, the goat! I need something for the eye to look at. I need a white goat in the middle." So I swapped all the goats around. I put the goats in. But even then I got it wrong, because if you can see on the left-hand side, another little boy storms off because I didn't choose his goat. So the moral being I have to learn to speak Goat as well as Daasanach.
Vì vậy cuối cùng, một tuần sau đó và tôi vô cùng mệt mỏi Tôi quỳ xuống nói: "Xin hãy trở lại cái cây đó Đó là bức hình tôi cần chụp" Tất cả họ trở lại Tôi nói họ đứng đúng vị trí lúc trước Tôi chắc chắn rằng 2 cô gái ở đúng vị trí và cô gái bạt tay, ở kia kìa. Họ đã nhìn nhau, Nếu bạn nhìn bức hình sau này Họ đang nhìn chằm chằm vào nhau một cách giận dữ Tất cả mọi thứ dường như đã xong Nhưng đến phút cuối cùng, tôi nhận ra: "Con dê, con dê Tôi cần một thứ gì đó để mọi người nhìn vô Tôi cần một con dê trắng ở giữa" Nên tôi đã tráo đổi để các con dê vào trong. Nhưng lúc đó thậm chí tôi còn sai sót, vì nếu bạn có thể thấy từ bên trái, một cậu bé khác lại nhào ra vì tôi không chọn dê của cậu. Vì vậy như một kẻ có đạo đức, tôi phải học nói tiếng dê và Daasanach.
But anyway, the effort that goes into that picture and the story that I've just related to you, as you can imagine, there are hundreds of other bizarre, eccentric stories of hundreds of other people around the world. And this was about four years ago, and I set off on a journey, to be honest, a very indulgent journey. I'm a real romantic. I'm an idealist, perhaps in some ways naive. But I truly believe that there are people on the planet that are beautiful. It's very, very simple. It's not rocket science. I wanted to put these people on a pedestal. I wanted to put them on a pedestal like they'd never been seen before. So, I chose about 35 different groups, tribes, indigenous cultures. They were chosen purely because of their aesthetic, and I'll talk more about that later. I'm not an anthropologist, I have no technical study with the subject, but I do have a very, very, very deep passion, and I believe that I had to choose the most beautiful people on the planet in the most beautiful environment that they lived in, and put the two together and present them to you.
Nhưng dù sao, sự nỗ lực đi vào bức ảnh đó và câu chuyện tôi vừa gợi ý cho bạn, như bạn hiểu, có hàng trăm câu chuyện kì dị quái đản của hàng trăm con người trên khắp thế giới. Và điều này xảy ra 4 năm trước, và tôi bắt đầu một chuyến đi, nói thật nhé, một chuyến đi cực sướng. Tôi là một kẻ lãng mạn thực sự. một người lý tưởng và đôi khi ngây thơ. Nhưng tôi vẫn tin rằng có những người trên hành tinh này thật sự đẹp. Chuyện này rất, rất đơn giản. Chẳng phải khoa học nhức óc gì. Tôi muốn đặt những người này lên cột nhà. Tôi đã muốn chạm khắc họ lên cột nhà như thể họ chưa được nhìn thấy. Cho nên, tôi đã chọn 35 nhóm khác nhau, các bộ lạc, dân tộc bản địa. Họ được chọn hoàn toàn vì tính truyền thống và tôi sẽ nói về điểm này thêm. Tôi không phải nhà nhân chủng học, tôi không được học chuyên về nó, nhưng tôi có một đam mê rất, rất, rất mãnh liệt, và tôi tin rằng tôi phải chọn ra dân tộc đẹp đẽ nhất hành tinh trong cái môi trường đẹp nhất mà họ đang sống, và đặt 2 thứ lại với nhau rồi cho các bạn xem.
About a year ago, I published the first pictures, and something extraordinarily exciting happened. The whole world came running, and it was a bizarre experience, because everybody, from everywhere: "Who are they? What are they? How many are they? Where did you find them? Are they real? You faked it. Tell me. Tell me. Tell me. Tell me." Millions of questions for which, to be honest, I don't have the answers. I really didn't have the answers, and I could sort of understand, okay, they're beautiful, that was my intention, but the questions that I was being fired at, I could not answer them.
Khoảng 1 năm trước, tôi có xuất bản những bức ảnh đầu tiên, và có gì đó đậc biệt thú vị đã xảy ra. Cả thế giới như chuyển động, và đó là một trải nghiệm kì quặc, vì mọi người ở khắp nơi hỏi: "Họ là ai thế? Họ là thứ gì? Họ có bao nhiêu người? Ông tìm thấy họ ở đâu? Họ có thật không? Ông lừa tôi. Kể tôi nghe đi. Kể đi. Kể đi. Kể đi." Hàng triệu những câu hỏi, mà nói thật, tôi chẳng có câu trả lời đâu. Thôi thật sự chẳng có câu trả lời, và tôi có thể hơi hiểu là, ờ, họ đẹp, ý định của tôi đấy, nhưng câu hỏi mà tôi bị hỏi dồn dập, tôi không thể trả lời được.
Until, it was quite amusing, about a year ago somebody said, "You've been invited to do a TED Talk." And I said, "Ted? Ted? Who's Ted? I haven't met Ted before." He said, "No, a TED Talk." I said, "But who's Ted? Do I have to talk to him or do we sit with each other on the stage?" And, "No, no, the TED group. You must know about it." And I said, "I've been in a teepee and in a yurt for the last five years. How do I know who Ted is? Introduce me to him." Anyway, to cut a long story short, he said, "We have to do a TED Talk." Researched. Oh, exciting. That's great! And then eventually you're going to go to TEDGlobal. Even more exciting. But what you need to do, you need to teach the people lessons, lessons that you've learned on your travels around the world with these tribes. I thought, lessons, okay, well, what did I learn? Good question. Three. You need three lessons, and they need to be terribly profound. (Laughter) And I thought, three lessons, well, I'm going to think about it. (Applause)
Cho tới khi, buồn cười là, khoảng 1 năm sau, một người nào đó bảo tôi: "Cậu được mời để nói ở TED" Và tôi nói: "Ted? Ted? Ted là ai? Tôi chưa từng nghe về Ted." Anh ta nói: "Không, là TED talk." "Nhưng Ted là ai cơ? Tôi có phải nói với anh ta hay chúng tôi chỉ ngồi trên sân khấu?" Và, "Không, không, nhóm TED mà. Anh phải biết về nó chứ" Và tôi nói: "Tôi đã ở trong cái teepee và cái yurt trong vòng 5 năm. Sao mà tôi biết Ted là ai được? Giới thiệu tôi với ông ấy đi." Để cho ngắn gọn, anh ta bảo: "Chúng ta phải làm một bài TED Talk" Tìm hiểu rồi. À, thú vị đây. Tuyệt! Và rồi cuối cùng bạn sẽ đến TEDGlobal thôi. Thậm chí thú vị hơn. Nhưng thứ bạn cần làm là dạy người ta học, những bài học mà bạn đã học từ chuyến đi vòng quanh thế giới về các bộ lạc này. Tôi nghĩ, bài học, ờ, thì, tôi đã học gì nhỉ? Câu hỏi hay đấy. Ba bài. Bạn cần 3 bài học, và chúng cần phải cực kì sâu sắc. (Tiếng cười) Và tôi nghĩ, ba bài học hả, ừ, tôi sẽ nghĩ về điều đó. (Vỗ tay)
So I thought long and hard, and I stood here two days ago, and I had my test run, and I had my cards and my clicker in my hands and my pictures were on the screen, and I had my three lessons, and I started presenting them, and I had this very odd out-of-body experience. I sort of looked at myself standing there, going, "Oh, Jimmy, this is complete loads of codswallop. All these people sitting here, they've had more of these talks, they've heard more lessons in their life. Who are you to tell them what you've learned? Who are you to guide them and who are you to show them what is right, what is wrong, what these people have to say?" And I had a little bit of a, it was very private, a little bit of a meltdown. I went back, and a little bit like the boy walking away from the tree with his goats, very disgruntled, going, that didn't work, It wasn't what I wanted to communicate. And I thought long and hard about it, and I thought, well, the only thing I can communicate is very, very basic. You have to turn it all the way around. There's only one person I know here, and that's me. I'm still getting to know myself, and it's a lifelong journey, and I probably won't have all the answers, but I did learn some extraordinary things on this journey.
Nên tôi nghĩ kĩ lắm, và tôi đã đứng đây 2 ngày trước, và tôi chạy chương trình, và tôi cầm mấy tấm thẻ và cái điều khiển trong tay và hình của tôi hiện lên màn hình, và tôi đã dạy 3 bài, và tôi bắt đầu giảng, và tôi đã có một trải nghiệm xuất hồn kì cục. Tôi kiểu như tự nhìn mình, đứng ở đó, rồi nói: "Ồ Jimmy, đây là một mớ linh tinh. Tất cả những người ngồi đây, họ đã biết nhiều hơn những bài nói này, họ đã học nhiều bài học hơn trong cuộc đời rồi. Anh là ai mà lại kể họ những gì anh đã học? Anh là ai mà hướng dẫn họ và anh là ai mà lại chỉ họ cái gì đúng, cái gì sai, cái gì cần phải nói?" Và tôi có một, cái này riêng tư thôi, một sự thảm bại. Tôi trở về, và một tí xíu giống như cậu bé đi xa khỏi cái cây với đàn dê, cực kì bực bội, tự nhủ, chẳng ăn thua gì cả. Không phải là thứ tôi muốn truyền tải. Và tôi nghĩ lâu và kĩ hơn về nó, và tôi nghĩ, à, điều duy nhất tôi có thể giao tiếp là rất, rất cơ bản. Bạn phải làm nó hoàn toàn khác đi. Chỉ có một người tôi biết ở đây, và đó chính là tôi. Tôi vẫn đang tìm hiểu bản thân, và đó là một hành trình của cả cuộc đời, và tôi chắc không có được hết câu trả lời,
So what I'm going to do is share with you my lessons. It's a very, as I explained at the beginning, very indulgent, very personal, how and why I made these pictures, and I leave it to you as the audience to interpret what these lessons have meant to me, what they could perhaps mean to you.
nhưng tôi đã học những thứ phi thường trong suốt chuyến đi. Vì vậy điều tôi sẽ làm là chia sẻ với bạn những bài học của tôi. Việc này, như tôi đã giải thích ban đầu, là đầy đam mê và cực kì cá nhân, làm thế nào và tại sao tôi chụp các bức ảnh này, và tôi để đó cho các bạn khán giả để tự lý giải những bài học này đã có ý nghĩa gì với tôi, và có thể mang ý nghĩa gì với bạn.
I traveled enormously as a child. I was very nomadic. It was actually very exciting. All around the world, and I had this feeling that I was pushed off at great speed to become somebody, become that individual, Jimmy. Go off into the planet, and so I ran, and I ran, and my wife sometimes kids me, "Jimmy, you look a bit like Forrest Gump," but I'm, "No, it's all about something, trust me." So I kept running and I kept running, and I sort of got somewhere and I sort of stood there and looked around me and I thought, well, where do I belong? Where do I fit? What am I? Where am I from? I had no idea. So I hope there aren't too many psychologists in this audience. Perhaps part of this journey is about me trying to find out where I belonged. So whilst going, and don't worry, I didn't when I arrived with these tribes, I didn't paint myself yellow and run around with these spears and loincloths.
Lúc còn nhỏ tôi du lịch nhiều lắm. Tôi giống du mục lắm. Điều này thực sự thú vị. Khắp thế giới, và tôi có một cảm giác là tôi bị hối thúc với một vận tốc chóng mặt để trở thành một người nào đó, tên Jimmy. Đi đến hành tinh này, và tôi chạy, tôi chạy và vợ tôi đôi lúc đùa rằng: "Jimmy, anh trông hơi giống Forrest Gump á" Nhưng tôi cãi, "Không, nó có nghĩa mà, tin anh đi" Nên tôi tiếp tục chạy và chạy, và đến được 1 nơi và kiểu như đứng đó và nhìn quanh và nghĩ, ồ, tôi thuộc về nơi nào? Tôi phù hợp ở đâu? Tôi là ai? Tôi đến từ đâu? Tôi chẳng biết nữa Nên tôi mong là không có quá nhiều nhà tâm lý ngồi nghe. Có lẽ một phần của cuộc hành trình này chính là tôi đang cố gắng tìm ra nơi tôi thuộc về. Nên lúc , yên tâm đi, đến chỗ các bộ lạc này, tôi đã không tô vẽ người tôi màu vàng, chạy lòng vòng cầm giáo và quấn khố.
But what I did find were people that belonged themselves, and they inspired me, some extraordinary people, and I'd like to introduce you to some heroes of mine. They're the Huli.
Những gì tôi tìm thấy đều thuộc về họ cả, và họ gợi cảm hứng cho tôi, những người phi thường ấy, và tôi muốn giới thiệu bạn một vài vị anh hùng của tôi. Họ là người Huli
Now, the Huli are some of the most extraordinarily beautiful people on the planet. They're proud. They live in the Papua New Guinean highlands. There's not many of them left, and they're called the Huli wigmen. And images like this, I mean, this is what it's all about for me. And you've spent weeks and months there talking with them, getting there, and I want to put them on a pedestal, and I said, "You have something that many people have not seen. You sit in this stunning nature." And it really does look like this, and they really do look like this. This is the real thing. And you know why they're proud? You know why they look like this, and why I broke my back literally to photograph them and present them to you? It's because they have these extraordinary rituals.
Bây giờ, người Huli là một trong số những dân tộc đẹp đẽ tuyệt vời nhất trên hành tinh này. Họ đầy kiêu hãnh. Họ sống trên cao nguyên Papua New Guinea. Không còn nhiều người sót lại, và họ được gọi là người Huli đội tóc. Và những hình ảnh như thế, ý tôi là, đó là tất cả tôi muốn. Và bạn dành cả tuần, hay tháng, ở đó nói chuyện với họ, đến đó, và tôi muốn khắc hình họ trên cột nhà, và tôi nói: "Ông có cái gì đó mà nhiều người vẫn chưa thể thấy. Ông ngồi một cách hùng dũng vậy." Và họ thật sự trông như vậy. Thật đấy Và bạn biết tại sao họ tự hào rồi chứ> Bạn biết tại sao họ trông như thế rồi, và tại sao tôi thật sự bị gãy lưng vì lo chụp ảnh họ và mang cho bạn xem rồi chứ? Đó là vì họ có những nghi thức ngoạn mục.
And the Huli have this ritual: When they're teenagers, becoming a man, they have to shave their heads, and they spend the rest of their life shaving their heads every single day, and what they do with that hair, they make it into a creation, a creation that's a very personal creation. It's their creation. It's their Huli creation. So they're called the Huli wigmen. That's a wig on his head. It's all made out of his human hair. And then they decorate that wig with the feathers of the birds of paradise, and don't worry, there are many birds there. There's very few people living, so nothing to get too upset about, and they spend the rest of their life recreating these hats and getting further and further, and it's extraordinary, and there's another group, they're called the Kalam, and they live in the next valley, but they speak a completely different language, they look completely different, and they wear a hat, and it's built out of scarabs, these fantastic emerald green little scarabs, and sometimes there are 5,000 or 6,000 scarabs in this hat, and they spend the whole of their life collecting these scarabs to build these hats.
Và người Huli có nghi thức này: Trẻ thành niên, để trở thành đàn ông, họ phải cạo đầu, và họ dành suốt phần đời còn lại cạo đầu mỗi ngày, và những gì họ làm với mớ tóc đó, là sáng tạo với nó, một vật phẩm mang đậm tính cá nhân. Đó chính là sự sáng tạo của người Huli. Vì vậy họ được gọi là người Huli đội tóc. Trên đầu anh ta là một bộ tóc giả. Nó được làm từ tóc thật của anh ta. Và rồi họ trang trí bộ tóc bằng lông chim thiên đường. và đừng lo, ở đó có nhiều chim đó lắm. Có ít người sống lắm, nên chẳng cần phải lo lắng về điều này. Và họ dành cả quãng đời còn lại để tạo ra những chiếc mũ này và từ đời này sang đời khác, điều đó thật phi thường, và có một nhóm người khác, được gọi là Kalang,và họ sống ở thung lũng bên cạnh, nhưng họ nói thứ tiếng hoàn toàn khác, họ trông cũng hoàn toàn khác, và họ đội mũ, được làm từ bọ hung, những con bọ hung tuyệt đẹp màu xanh ngọc bích, và đôi khi có 5000-6000 con bọ hung trên một cái nón, và họ dành cả cuộc đời để sưu tập các con bọ hung cho những chiếc nón.
So the Huli inspired me in that they belong. Perhaps I have to work harder at finding a ritual which matters for me and going back into my past to see where I actually fit.
Vì vậy người Huli đã truyền cảm hứng cho tôi vì nơi họ thuộc về. Có lẽ tôi phải chăm chỉ hơn để tìm điểm tựa tâm linh cho mình và trở về quá khứ để thấy được nơi tôi thực sự phù hợp.
An extremely important part of this project was about how I photograph these extraordinary people. And it's basically beauty. I think beauty matters. We spend the whole of our existence revolving around beauty: beautiful places, beautiful things, and ultimately, beautiful people. It's very, very, very significant. I've spent all of my life analyzing what do I look like? Am I perceived as beautiful? Does it matter if I'm a beautiful person or not, or is it purely based on my aesthetic? And then when I went off, I came to a very narrow conclusion. Do I have to go around the world photographing, excuse me, women between the age of 25 and 30? Is that what beauty is going to be? Is everything before and after that utterly irrelevant?
Một phần cực kì quan trọng của dự án này và cách mà tôi chụp ảnh những con người phi thường ấy. Cơ bản là đẹp. Tôi nghĩ điều quan trọng là cái đẹp Chúng ta dành cả quỹ thời gian của mình xoay vần quanh cái đẹp: nơi chốn đẹp, những thứ đẹp, và cuối cùng là con người đẹp. Việc này cực kì, cực kì quan trọng. Tôi đã dành cả cuộc đời của mình để phân tích mình trông thế nào. Mình có được coi là đẹp không? Có quan trọng không nếu mình đẹp hay không, hay nó chỉ thuần túy là mắt thẩm mỹ của tôi? Và khi tôi khởi hành, tôi đã kết luận chắc chắn. Tôi có cần phải đi vòng quanh thế giới chụp ảnh, thứ lỗi nhé, chị em phụ nữ từ 25-30 tuổi? Đó có phải là cái đẹp hay không? Tất cả những thứ trước và sau đó đều hoàn toàn chẳng liên quan?
And it was only until I went on a journey, a journey that was so extreme, I still get shivers when I think about it. I went to a part of the world, and I don't know whether any of you have ever heard of Chukotka. Has anybody ever heard of Chukotka? Chukotka probably is, technically, as far as one can go and still be on the living planet. It's 13 hours' flight from Moscow. First you've got to get to Moscow, and then 13 hours' flight nonstop from Moscow. And that's if you get there. As you can see, some people sort of miss the runway.
Và chỉ khi tôi có một chuyến đi, một chuyến đi quá khắc nghiệt đến nỗi tôi còn nổi da gà mỗi lần nghĩ tới. Tôi đi đến một vùng và tôi chẳng biết được liệu có ai trong các bạn đã nghe về Chukotka. Có ai từng nghe về Chukotka không ạ? Chukotka có lẽ, về mặt thuật ngữ, và có lẽ vẫn còn được dùng. Nó dùng để chỉ chuyến bay dài 13h từ Moscow Đầu tiên, bạn phải đến Moscow, rồi bay liên tục 13 tiếng từ Moscow. Khi bạn đến được đó thôi nhé. Như bạn thấy đấy, một số người kiểu như trật đường băng.
And then when you land there, in Chukotka are the Chukchis. Now, the Chukchis are the last indigenous Inuits of Siberia, and they're people I'd heard about, I'd hardly seen any images of, but I knew they were there, and I'd been in touch with this guide, and this guide said, "There's this fantastic tribe. There's only about 40 of them. You'll be okay. We'll find them." So off we went on this journey. When we arrived there, after a month of traveling across the ice, and we'd got to them, but then I was not allowed to photograph them. They said, "You cannot photograph us. You have to wait. You have to wait until you get to know us. You have to wait until you understand us. You have to wait until you see how we interact with one another." And only then, it was many, many weeks later, I saw a respect. They had zero judgment. They observed one another, from the youth, from the middle aged to the old. They need each other. The children need to chew the meat all day because the adults don't have any teeth, but at the same time, the children take the old aged people out to the toilet because they're infirm, so there's this fantastic community of respect. And they adore and admire one another, and they truly taught me what beauty was. (Applause)
Và rồi đáp xuống đó, ở Chukotka là người Chukchis. Bây giờ người Chukchis là những người Inuit cuối cùng ở Siberia, và họ là chủng tộc tôi được nghe, mà tôi chưa thấy hình ảnh nào, nhưng tôi cũng biết họ ở đó, và tôi đã từng liên lạc với hướng dẫn viên và anh này nói: "Đây là một bộ lạc tuyệt vời. Chỉ còn 40 người thôi. Anh sẽ ổn mà. Chúng ta sẽ tìm ra họ" Vậy là chúng tôi lên đường. Khi chúng tôi đến đó, sau 1 tháng đi xuyên băng tuyết, vì phải đi mà, nhưng sau đó tôi lại không được chụp họ. Họ nói: "Cậu không thể chụp chúng tôi. Cậu phải đợi Cậu phải đợi đến khi cậu biết chúng tôi, đến khi cậu hiểu chúng tôi." Cậu phải đợi đến khi cậu thấy chúng tôi tiếp xúc nhau như thế nào" Và phải sau rất rất nhiều tuần, tôi mới có được sự tôn trọng. Họ không còn phán xét nữa. Họ quan sát lẫn nhau, từ trẻ đến trung niên đến già. Họ cần có nhau. Trẻ con cần phải nhai thịt cả ngày vì người lớn không còn răng nữa, và đồng thời, bọn trẻ dẫn người già đi vệ sinh vì họ già yếu rồi, nên đây cộng đồng tuyệt vời của sự tôn trọng. Họ yêu thương và ngưỡng mộ nhau, và họ thực sự dạy tôi thế nào là cái đẹp. (Vỗ tay)
Now I'm going to ask for a little bit of audience interaction. This is extremely important for the end of my talk. If you could look at somebody left to the right of you, and I want you to observe them, and I want you to give them a compliment. This is very important. Now, it may be their nose or their hair or even their aura, I don't mind, but please look at each other, give them a compliment. You have to be quick, because I'm running out of time. And you have to remember it.
Bây giờ tôi sẽ cần một tí tương tác với khán giả. Đây là phần cực kì quan trọng cho đoạn kết của bài nói. Mời bạn nhìn bên trái của người ngồi bên phải bạn, và tôi muốn bạn quan sát họ, và tôi muốn bạn khen họ một câu. Việc này cực kì quan trọng. Có thể là chiếc mũi, tóc hay cả khí chất nữa, tôi không phiền đâu, nhưng xin bạn hãy nhìn nhau, rồi khen họ. Bạn phải nhanh lên' vì tôi sắp hết thời gian rồi. Và bạn phải nhớ điều đó.
Okay, thank you, thank you, thank you, you've given each other compliments. Hold that compliment very, very tightly. Hold it for later.
Rồi, cám ơn, cám ơn quý vị đã cho nhau những lời khen. Giữ chặt, thật chặt lời khen đó trong lòng. Giữ để dành nhé.
And the last thing, it was extraordinarily profound, and it happened only two weeks ago. Two weeks ago I went back to the Himba. Now, the Himba live in northern Namibia on the border of Angola, and I'd been there a few times before, and I'd gone back to present this book I'd made, to show them the pictures, to get into a discussion with them, to say, "This is how I saw you. This is how I love you. This is how I respect you. What do you think? Am I right? Am I wrong?" So I wanted this debate. It was very, very, very emotional, and one night we were sitting around the campfire, and I have to be honest, I think I'd had a little bit too much to drink, and I was sort of sitting under the stars going, "This is great, you've seen my pictures, we love each other." (Laughter) And I'm a little bit slow, and I looked around me, and I said, I thought, maybe, the fence is missing. Wasn't there a fence here last time I came? You know, this big protective fence around the village, and they sort of looked at me and go, "Yeah, chief die." And I thought, okay, chief dying, right, you know, look up at the stars again, look at the campfire. Chief die. What on Earth does chief die have to do with the fence? "Chief die. First we destroy, yeah? Then we reflect. Then we rebuild. Then we respect." And I burst out in tears, because my father had only just died prior to this journey, and I didn't ever acknowledge him, I didn't ever appreciate him for the fact that I'm probably standing here today because of him. These people taught me that we are only who we are because of our parents and our grandparents and our forefathers going on and on and on before that, and I, no matter how romantic or how idealistic I am on this journey, I did not know that until two weeks ago. I did not know that until two weeks ago.
Và điều cuối cùng, vô cùng sâu sắc, và nó xảy ra chỉ 2 tuần trước thôi. 2 tuần trước tôi về thăm người Himba. Bây giờ, người Himba sống ở bắc Namibia trên biên giới của Angola, và tôi đã đến đó vài lần rồi. Tôi đã trở lại để giới thiệu về quyển sách của tôi để cho họ thấy các bức ảnh, để hòa vào cuộc trò chuyện với họ, để nói: "Đây là cái tôi thấy ở bạn, là cách tôi yêu bạn. Đây là cách mà tôi tôn trọng bạn. Bạn thấy thế nào? Tôi đúng hay sai?" Tôi muốn cuộc tranh luận này lắm. Nó rất rất rất là cảm động, và một đêm nọ, chúng tôi đang ngồi quanh đống lửa, và nói thật là, tôi nghĩ tôi đã uống hơi nhiều, và tôi kiểu như ngồi dưới ánh sao trời và nói: "Tuyệt thật, các ông đã thấy ảnh của tôi, chúng ta yêu quý nhau." (Tiếng cười) Và tôi hơi chậm chạp tí, và tôi nhìn quanh tôi, rồi nói, tôi nghĩ chắc là cái hàng rào bị mất rồi. Có cái hàng rào ở đây khi tôi đến mà? Thì cái hàng rào to che chắn cho cả ngôi làng đó. Và họ nhìn tôi rồi bảo: "Vâng. Tù trưởng chết rồi." Và tôi nghĩ, ờ, tù trưởng chết, ờ, bạn biết đó, nhìn lên các vì sao lần nữa, rồi nhìn vào đống lửa. Tù trưởng chết. Tù trưởng chết thì liên quan quái gì đến hàng rào? "Tù trưởng chết. Đầu tiên chúng tôi tàn phá. Rồi chúng tôi hồi tưởng. Sau đó chúng tôi xây lại, rồi ngưỡng vọng." Và tôi bật khóc, vì cha tôi vừa mới mất trước chuyến đi đó, và tôi còn chưa biết đến ông ta Tôi chẳng biết ơn ông vì đã sinh ra tôi để đứng đây. Những con người ấy dạy tôi chúng ta được như hôm nay là nhờ cha mẹ và ông bà, tổ tiên chúng ta từ thời xa xa lắm, và tôi, dù có lãng mạn và lí tưởng đến đâu trên chuyến đi này, tôi chẳng biết điều đó cho đến 2 tuần trước tôi chẳng biết điều đó cho đến 2 tuần trước.
So what's this all about? Well, there's an image I'd like to show you, quite a special image, and it wasn't essentially the image I wanted to choose. I was sitting there the other day, and I have to finish on a strong image. And somebody said, "You have to show them the picture of the Nenets. The Nenets." I was like, yeah, but that's not my favorite picture. She went, "No no no no no no no. It's an amazing picture. You're in his eyes." I said, "What do you mean I'm in his eyes? It's a picture of the Nenets." She said, "No, look, look closely, you're in his eyes." And when you look closely at this picture, there is a reflection of me in his eyes, so I think perhaps he has my soul, and I'm in his soul, and whilst these pictures look at you, I ask you to look at them. You may not be reflected in his eyes, but there is something extraordinarily important about these people. I don't ultimately have the answers, as I've just shared with you, but you must do. There must be something there. So if you can briefly reflect on what I was discussing about beauty and about belonging and about our ancestors and our roots, and I need you all to stand for me, please. (Laughter) Now you have no excuse. It's almost lunchtime, and this is not a standing ovation, so don't worry, I'm not fishing for compliments. But you were given a compliment a few minutes ago. Now I want you to stand tall. I want you to breathe in. This is what I say. I'm not going to get on my knees for two weeks. I'm not going to ask you to carry a goat, and I know you don't have any camels. Photography's extraordinarily powerful. It's this language which we now all understand. We truly do all understand it, and we have this global digital fireplace, don't we, but I want to share you with the world, because you are also a tribe. You are the TED tribe, yeah? But you have to remember that compliment. You have to stand tall, breathe in through your nose, and I'm going to photograph you. Okay? I need to do a panoramic shot, so it's going to take a minute, so you have to concentrate, okay? Breathe in, stand tall, no laughing. Shh, breathe through your nose. I'm going to photograph.
Vậy tất cả những điều này nghĩa là gì? À, có một hình ảnh tôi muốn cho bạn xem, hơi đặc biệt, và nó chẳng phải là bức tôi muốn chọn đâu. Vào ngày kia tôi đang ngồi, và tôi phải hoàn thành 1 bức ảnh. Và người nào đó nói: "Anh phải cho họ coi bức ảnh của người Nanev ấy." Tôi phản ứng kiểu, ờ, nhưng đó không phải bức tôi ưng. Cô ta nói: "Không không không. Đó là bức ảnh tuyệt vời. Anh ở trong đôi mắt ấy." Tôi nói: "Cô nói tôi ở trong mắt ông ta là sao? Đó là bức ảnh người Nanev." Cô ta nói: "Không, nhìn kĩ đi, anh ở trong đôi mắt ấy." Và khi tôi nhìn kĩ vào bức ảnh đó, tôi thấy mình phản chiếu lên đôi mắt ấy, nên tôi nghĩ có lẽ ông ta có linh hồn tôi, và tôi ở trong linh hồn ông ấy những bức ảnh này nhìn vào bạn nhưng tôi muốn bạn nhìn lại chúng Bạn có thể không được phản chiếu lên đôi mắt ông ta, nhưng có gì đó rất quan trọng và phi thường ở những người này. Tôi không có câu trả lời cuối cùng, như tôi đã nói, nhưng bạn phải có. Chắc chắn phải có. Nên nếu bạn suy nghĩ về những gì tôi đã nói về cái đẹp, về vị trí của mình và về tổ tiên ta, về nguồn gốc của mình, tất cả các bạn vui lòng đứng lên giùm tôi, (Tiếng cười) Bây giờ bạn không có cớ nữa. Gần đến giờ ăn trưa rồi, các bạn sẽ không phải đứng lại để tung hô reo mừng, nên hãy yên tâm. Tôi không cần những lời khen. Nhưng các bạn vừa nhận được lời khen từ vài phút trước rồi đấy. Bây giờ tôi muốn các bạn đứng thẳng lên. Tôi muốn bạn hít vào. Tôi nói như thế này. Tôi sẽ không quỳ gối cầu xin suốt 2 tuần đâu. Tôi sẽ không yêu cầu bạn mang theo một con dê, và tôi cũng biết bạn chẳng có con lạc đà nào cả. Những bức ảnh có một sức mạnh phi thường. Nó là thứ ngôn ngữ ai cũng hiểu. Chúng ta cũng hiểu, và chúng ta cùng chung sống trên hành tinh này, phải không, nhưng tôi muốn thế giới biết đến các bạn, vì các bạn cũng là một bộ lạc. Các bạn là bộ lạc TED, nhỉ? Nhưng bạn nên ghi nhớ niềm vinh hạnh đó. Các bạn phải đứng thẳng, thở bằng mũi, và tôi sẽ chụp hình các bạn. Được không? Tôi cần chụp một bức toàn cảnh, nên sẽ mất 1 phút. nên bạn phải tập trung, ok? Hít vào, đứng thẳng, đừng có cười. Shh, thở bằng mũi nào. Tôi sẽ chụp một bức ảnh.
(Clicks)
Xin cảm ơn
Thank you.
(Vỗ tay)
(Applause)