I'm an underwater explorer, more specifically a cave diver.
Tôi là nhà thám hiểm nước ngầm, chuyên lặn trong các hang động.
I wanted to be an astronaut when I was a little kid, but growing up in Canada as a young girl, that wasn't really available to me. But as it turns out, we know a lot more about space than we do about the underground waterways coursing through our planet, the very lifeblood of Mother Earth. So I decided to do something that was even more remarkable. Instead of exploring outer space, I wanted to explore the wonders of inner space.
Khi còn bé, tôi muốn làm một phi hành gia, nhưng khi lớn lên ở Canada, vì là một cô gái nên điều đó không khả thi. Nhưng thật ra, chúng ta biết về không gian còn nhiều hơn điều chúng ta biết về các mạch nước ngầm chảy xuyên hành tinh, chúng chính là dòng máu của Mẹ Đất. Vậy tôi quyết định làm một cái gì đó có thể là rất ấn tượng. Thay vì du hành trong không gian, tôi muốn thám hiểm những kỳ quan trong lòng hành tinh.
Now, a lot of people will tell you that cave diving is perhaps one of the most dangerous endeavors. I mean, imagine yourself here in this room, if you were suddenly plunged into blackness, with your only job to find the exit, sometimes swimming through these large spaces, and at other times crawling beneath the seats, following a thin guideline, just waiting for the life support to provide your very next breath. Well, that's my workplace.
ngày nay, nhiều người nói lặn trong các hang động có thể là một trong những phiêu lưu nguy hiểm nhất. Tôi nghĩ chính các bạn ở đây, trong khán phòng này, nếu bị đột ngột rơi vào một vùng tối, việc của bạn là tìm ra lối thoát, đôi khi bơi xuyên qua những không gian rộng lớn, và đôi khi phải bò lết rất khó khăn dưới các băng ghế, để men theo một lối đi hẹp, chỉ chờ máy thở cung cấp hơi cho lần thở tiếp theo của bạn. Vâng, đó là nơi tôi làm việc.
But what I want to teach you today is that our world is not one big solid rock. It's a whole lot more like a sponge. I can swim through a lot of the pores in our earth's sponge, but where I can't, other life-forms and other materials can make that journey without me. And my voice is the one that's going to teach you about the inside of Mother Earth.
Nhưng điều mà tôi muốn nói với bạn hôm nay là thế giới của chúng ta không phải là một tảng đá cứng rắn và to lớn. Nó là một thể giống như bọt biển. Tôi có thể bơi xuyên nhiều mạch ngầm bên trong thể xốp của trái đất, nhưng cũng có những nơi tôi không thể đi qua do sinh vật hay vật chất khác cản trở. Và tôi mong ước mang đến các bạn một tiếng gọi từ sâu trong lòng đất mẹ.
There was no guidebook available to me when I decided to be the first person to cave dive inside Antarctic icebergs. In 2000, this was the largest moving object on the planet. It calved off the Ross Ice Shelf, and we went down there to explore ice edge ecology and search for life-forms beneath the ice.
Tôi không có sách hướng dẫn khi quyết định là người đầu tiên lặn thám hiểm trong băng ở Nam Cực. Vào năm 2000, đó là mục tiêu lớn nhất trên hành tinh. Khối băng Ross Ice Shelf nứt ra, chúng tôi đi xuống đó để thám hiểm sinh thái của vùng rìa băng và tìm hiểu các dạng sự sống bên dưới băng.
We use a technology called rebreathers. It's an awful lot like the same technology that is used for space walks. This technology enables us to go deeper than we could've imagined even 10 years ago. We use exotic gases, and we can make missions even up to 20 hours long underwater.
Chúng tôi dùng công nghệ gọi là bộ thở tái tạo. Đó là một bộ thở như công nghệ được dùng cho thám hiểm không gian. Công nghệ này cho phép chúng tôi lặn sâu hơn mức mà ta có thể tưởng tượng cách đây 10 năm. Chúng tôi dùng hơi đặc biệt cho lặn sâu, và chúng tôi có thể thực hiện nhiệm vụ lên đến 20 giờ dưới nước.
I work with biologists. It turns out that caves are repositories of amazing life-forms, species that we never knew existed before. Many of these life-forms live in unusual ways. They have no pigment and no eyes in many cases, and these animals are also extremely long-lived. In fact, animals swimming in these caves today are identical in the fossil record that predates the extinction of the dinosaurs. So imagine that: these are like little swimming dinosaurs. What can they teach us about evolution and survival? When we look at an animal like this remipede swimming in the jar, he has giant fangs with venom. He can actually attack something 40 times his size and kill it. If he were the size of a cat, he'd be the most dangerous thing on our planet. And these animals live in remarkably beautiful places, and in some cases, caves like this, that are very young, yet the animals are ancient. How did they get there?
Tôi làm việc với các nhà sinh vật học. Hóa ra các hang động là các kho chứa các dạng sự sống đáng kinh ngạc, các loài mà ta chưa bao giờ biết đến sự tồn tại trước đây. Nhiều loài có cách sống kỳ lạ. nhiều trường hợp chúng không có sắc tố và không có mắt, và những động vật này có cuộc sống vô cùng dài. Thật vậy, động vật bơi trong các hang động hôm nay được xác định trong các di tích hóa thạch có niên đại trước sự diệt chủng của khủng long. Hãy tưởng tượng: đây giống như là những con khủng long nhỏ bơi được. Chúng cho ta biết gì về tiến hóa và sự sinh tồn? Khi quan sát một động vật giống như loài giáp xác không mắt trong hũ nước này, ta nhận ra nó có nanh lớn với nọc độc. Nó có thể tấn công đối phương lớn hơn nó gấp 40 lần và giết chết nó. Nếu nó có độ lớn như một con mèo, thì nó sẽ là con vật nguy hiểm nhất hành tinh. Những động vật này sống trong những nơi đẹp một cách ấn tượng, và trong một số trường hợp, những hang động như thế này, còn rất mới, thế mà các động vật thì rất cổ xưa. Chúng đã đến đó như thế nào?
I also work with physicists, and they're interested oftentimes in global climate change. They can take rocks within the caves, and they can slice them and look at the layers within with rocks, much like the rings of a tree, and they can count back in history and learn about the climate on our planet at very different times. The red that you see in this photograph is actually dust from the Sahara Desert. So it's been picked up by wind, blown across the Atlantic Ocean. It's rained down in this case on the island of Abaco in the Bahamas. It soaks in through the ground and deposits itself in the rocks within these caves. And when we look back in the layers of these rocks, we can find times when the climate was very, very dry on earth, and we can go back many hundreds of thousands of years.
Tôi cũng làm việc với những nhà vật lý, và họ thường quan tâm đến thay đổi khí hậu toàn cầu. Họ có thể lấy đá trong các hang động, và họ có thể cắt mỏng và quan sát các lớp trong đá, rất giống lớp vòng trong thân cây, và họ có thể quay lại lịch sử và biết được nhiều điều về khí hậu trên hành tinh chúng ta qua các thời kỳ. Màu đỏ mà bạn thấy trên hình thật ra là bụi từ hoang mạc Sahara. Chúng đã theo gió băng qua Đại Tây Dương. Trong trường hợp này, theo mưa rơi xuống trên đảo Abaco thuộc Bahamas. Chúng thấm qua đất và lắng đọng trên đá trong các hang động này. Khi nhìn lại các lớp trong đá, chúng ta có thể tìm ra niên đại khi khí hậu rất rất khô trên trái đất, và chúng ta có thể quay lùi hàng trăm ngàn năm.
Paleoclimatologists are also interested in where the sea level stands were at other times on earth. Here in Bermuda, my team and I embarked on the deepest manned dives ever conducted in the region, and we were looking for places where the sea level used to lap up against the shoreline, many hundreds of feet below current levels.
Những nhà lịch sử khí hậu cũng rất quan tâm đến dấu vết mực nước biển ở những thời đại khác nhau trên trái đất. Đây là ở Bermuda, đội của tôi và tôi đã lên tàu trong chuyến lặn sâu nhất trong vùng này, và chúng tôi tìm những nơi mực nước biển đã từng phủ lên bờ biển, gần trăm mét dưới mực nước hiện tại.
I also get to work with paleontologists and archaeologists. In places like Mexico, in the Bahamas, and even in Cuba, we're looking at cultural remains and also human remains in caves, and they tell us a lot about some of the earliest inhabitants of these regions.
Tôi cũng làm việc với các nhà lịch sử khí hậu và khảo cổ. Ở nhiều nơi như Mexico, Bahamas và thậm chí ở Cuba, chúng tôi nhìn thấy những tàn tích văn hóa và con người trong các hang động, và chúng nói với chúng ta nhiều điều về những dân cư xuất hiện sớm nhất ở các vùng này.
But my very favorite project of all was over 15 years ago, when I was a part of the team that made the very first accurate, three-dimensional map of a subterranean surface. This device that I'm driving through the cave was actually creating a three-dimensional model as we drove it. We also used ultra low frequency radio to broadcast back to the surface our exact position within the cave. So I swam under houses and businesses and bowling alleys and golf courses, and even under a Sonny's BBQ Restaurant,
Nhưng dự án ưa thích nhất của tôi đã cách đây hơn 15 năm, khi tôi là thành viên của đội thực hiện bản đồ 3 chiều chính xác đầu tiên của bề mặt dưới lòng đất. Thiết bị mà tôi lái đi trong hang động đã tạo ra chính xác một mô hình ba chiều khi chúng tôi lái nó. Chúng tôi cũng dùng sóng radio cực thấp để ghi lại vị trí chính xác của chúng tôi trong hang động so với bề mặt. Và tôi đã bơi bên dưới nhà cửa, khu kinh doanh, sàn bowling, sân gôn, thậm chí bên dưới nhà hàng BBQ của Sonny.
Pretty remarkable, and what that taught me was that everything we do on the surface of our earth will be returned to us to drink. Our water planet is not just rivers, lakes and oceans, but it's this vast network of groundwater that knits us all together. It's a shared resource from which we all drink. And when we can understand our human connections with our groundwater and all of our water resources on this planet, then we'll be working on the problem that's probably the most important issue of this century.
Rất ấn tượng, và điều tôi học được là mọi thứ chúng ta làm trên mặt đất sẽ quay lại trong thức uống của chúng ta. Hành tinh nước của chúng ta không chỉ là sông, hồ và đại dương đâu, mà còn là mạng lưới nước rộng lớn dưới đất, kết nối tất cả chúng ta lại với nhau. Nó là nguồn được chia sẻ để cấp nước uống cho chúng ta. Và khi ta hiểu về kết nối giữa con người với nước ngầm và tất cả nguồn nước trên hành tinh này, thì ta sẽ giải quyết vấn được vấn đề có thể là vấn đề quan trọng nhất của thế kỷ này.
So I never got to be that astronaut that I always wanted to be, but this mapping device, designed by Dr. Bill Stone, will be. It's actually morphed. It's now a self-swimming autonomous robot, artificially intelligent, and its ultimate goal is to go to Jupiter's moon Europa and explore oceans beneath the frozen surface of that body.
Vậy tôi đã không trở thành phi hành gia như mơ ước, nhưng thiết bị vẽ bản đồ này, được Dr. Bill Stone thiết kế, sẽ làm thay. Nó đã được đổi hình dạng. Bây giờ nó là một robot bơi tự động, và có trí khôn nhân tạo, và mục đích chính của nó là đi đến vệ tinh Europa của sao Mộc để thám hiểm bên dưới lớp băng bề mặt của vệ tinh đó.
And that's pretty amazing.
Và thật là diệu kỳ.
(Applause)
(Vỗ tay)