Jenni Chang: When I told my parents I was gay, the first thing they said to me was, "We're bringing you back to Taiwan."
Jenni Chang: Gdy powiedziałam rodzicom, że jestem lesbijką, powiedzieli z miejsca: "Wracamy na Tajwan".
(Laughter)
(Śmiech)
In their minds, my sexual orientation was America's fault. The West had corrupted me with divergent ideas, and if only my parents had never left Taiwan, this would not have happened to their only daughter. In truth, I wondered if they were right.
W ich wyobrażeniu moja orientacja była winą Ameryki. Zachód zdemoralizował mnie różnorodnymi możliwościami, a gdyby rodzice nigdy nie opuścili Tajwanu, nigdy nie przydarzyłoby się to ich jedynej córce. Szczerze mówiąc też nad tym myślałam.
Of course, there are gay people in Asia, just as there are gay people in every part of the world. But is the idea of living an "out" life, in the "I'm gay, this is my spouse, and we're proud of our lives together" kind of way just a Western idea?
Oczywiście, że są homoseksualiści w Azji, tak jak są też na całym świecie. Lecz czy życie otwartym życiem, mówienie "Jestem lesbijką, to moja żona, jesteśmy dumne z naszego życia" jest wytworem Zachodu?
If I had grown up in Taiwan, or any place outside of the West, would I have found models of happy, thriving LGBT people?
Gdybym dorastała na Tajwanie, czy gdziekolwiek indziej poza Zachodem, czy znalazłabym przykłady szczęśliwych, spełnionych osób LGBT?
Lisa Dazols: I had similar notions. As an HIV social worker in San Francisco, I had met many gay immigrants. They told me their stories of persecution in their home countries, just for being gay, and the reasons why they escaped to the US. I saw how this had beaten them down. After 10 years of doing this kind of work, I needed better stories for myself. I knew the world was far from perfect, but surely not every gay story was tragic.
Lisa Dazols: Miałam podobne myśli. Jako pracownica socjalna do spraw z HIV w San Francisco spotkałam wielu homoseksualnych imigrantów Opowiadali o prześladowaniu w swoich krajach za homoseksualisualizm oraz o powodach, dla których uciekli do Stanów. Widziałam, jak to ich przytłacza. Po 10 latach tej pracy potrzebowałam dla siebie lepszych historii. Wiedziałam, że świat daleki jest od ideału, ale z pewnością nie wszystkie historie gejów to tragedie.
JC: So as a couple, we both had a need to find stories of hope. So we set off on a mission to travel the world and look for the people we finally termed as the "Supergays."
JC: Jako para miałyśmy potrzebę znalezienia historii z nadzieją. Wyruszyłyśmy z misją zwiedzenia świata oraz znalezienia ludzi, których określiłyśmy jako "SuperGeje".
(Laughter)
(Śmiech)
These would be the LGBT individuals who were doing something extraordinary in the world. They would be courageous, resilient, and most of all, proud of who they were. They would be the kind of person that I aspire to be. Our plan was to share their stories to the world through film.
Mieli to być homoseksualiści, którzy dokonywali czegoś wyjątkowego w skali światowej. Mieli być odważni, prężni, lecz głównie dumni z tego, kim są. Mieli być tacy, jaka ja chciałabym być. Zakładałyśmy wysłanie ich historii w świat poprzez film.
LD: There was just one problem. We had zero reporting and zero filmmaking experience.
LD: Był tylko jeden problem. Absolutnie nie znałyśmy się na dziennikarstwie i tworzeniu filmów
(Laughter)
(Śmiech)
We didn't even know where to find the Supergays, so we just had to trust that we'd figure it all out along the way. So we picked 15 countries in Asia, Africa and South America, countries outside the West that varied in terms of LGBT rights. We bought a camcorder, ordered a book on how to make a documentary --
Nawet nie wiedziałyśmy, gdzie znaleźć SuperGejów, więc musiałyśmy wierzyć, że jakoś nam się to uda w trakcie. Wybrałyśmy 15 krajów w Azji, Afryce i Ameryce Południowej. Te nie-zachodnie kraje różniły się pod względem praw gejów. Kupiłyśmy kamerę wideo, zamówiłyśmy podręcznik o tworzeniu reportaży,
(Laughter)
(Śmiech)
you can learn a lot these days -- and set off on an around-the-world trip.
wiele można się nauczyć w naszych czasach, i wyruszyłyśmy w podróż dookoła świata.
JC: One of the first countries that we traveled to was Nepal. Despite widespread poverty, a decade-long civil war, and now recently, a devastating earthquake, Nepal has made significant strides in the fight for equality. One of the key figures in the movement is Bhumika Shrestha. A beautiful, vibrant transgendered woman, Bhumika has had to overcome being expelled from school and getting incarcerated because of her gender presentation. But, in 2007, Bhumika and Nepal's LGBT rights organization successfully petitioned the Nepali Supreme Court to protect against LGBT discrimination.
JC: Jednym z pierwszych krajów, które odwiedziłyśmy, był Nepal. Mimo wszechobecnej biedy, wojny domowej trwającej od dekad oraz ostatnich niszczycielskich trzęsień ziemi, Nepal poczynił krok milowy w kwestii walk o równouprawnienie. Jedną z głównych postaci działającą w tym ruchu jest Bhumika Shrestha. Piękna, energiczna transseksualna kobieta. Bhumika musiała pogodzić się z wydaleniem ze szkoły oraz aresztowaniem z powodu przynależności seksualnej. Jenak w 2007 roku Bhumika oraz Nepalska Organizacja Gejów i Lesbijek uzyskała w nepalskim Trybunale Konstytucyjnym ochronę przed dyskryminacją gejów.
Here's Bhumika:
Oto Bhumika:
(Video) BS: What I'm most proud of? I'm a transgendered person. I'm so proud of my life. On December 21, 2007, the supreme court gave the decision for the Nepal government to give transgender identity cards and same-sex marriage.
(Wideo) BS: Z czego jestem dumna? Jestem transseksualistką. Jestem dumna ze swojego życia. 21. grudnia 2007 roku Trybunał Konstytucyjny zadecydował o wydaniu transseksualistom dowodów osobistych oraz pozwolił im na małżeństwa.
LD: I can appreciate Bhumika's confidence on a daily basis. Something as simple as using a public restroom can be a huge challenge when you don't fit in to people's strict gender expectations. Traveling throughout Asia, I tended to freak out women in public restrooms. They weren't used to seeing someone like me. I had to come up with a strategy, so that I could just pee in peace.
LD: Podziwiam jej pewność siebie. Zwykłe toalety publiczne są ogromnym wyzwaniem, gdy nie pasujesz do ścisłych oczekiwań społecznych. Podróżując przez Azję często przerażałam kobiety w toaletach. Nie były przyzwyczajone do widzenia takich osób jak ja. Musiałam wyjść im na przeciw, żeby móc się spokojnie załatwić.
(Laughter)
(Śmiech)
So anytime I would enter a restroom, I would thrust out my chest to show my womanly parts, and try to be as non-threatening as possible. Putting out my hands and saying, "Hello", just so that people could hear my feminine voice. This all gets pretty exhausting, but it's just who I am. I can't be anything else.
Zawsze przy wchodzeniu do toalety wypinałam pierś do przodu, żeby pokazać swoje damskie atuty. Próbowałam jak najmniej zagrażać. Otwierałam ręce, mówiąc "Cześć", żeby tylko mogli usłyszeć mój damski głos. Jest to dość męczące, ale taka właśnie jestem. Nie mogę być kimś innym.
JC: After Nepal, we traveled to India. On one hand, India is a Hindu society, without a tradition of homophobia. On the other hand, it is also a society with a deeply patriarchal system, which rejects anything that threatens the male-female order. When we spoke to activists, they told us that empowerment begins with ensuring proper gender equality, where the women's status is established in society. And in that way, the status of LGBT people can be affirmed as well.
JC: Po Nepalu pojechałyśmy do Indii. Z jednej strony Indie to kraj hinduski, bez tradycyjnej homofobii. Z drugiej strony jest to społeczeństwo głęboko zakorzenione w patriarchalizmie, który odrzuca wszystko, co zakłóca damsko-męski porządek. W rozmowach z działaczami usłyszałyśmy, że nadanie praw zaczyna się od zapewnienia równości płci, gdy społeczne prawa kobiet są ustanowione. W ten sposób może zostać też uznany status osób homoseksualnych.
LD: There we met Prince Manvendra. He's the world's first openly gay prince. Prince Manvendra came out on the "Oprah Winfrey Show," very internationally. His parents disowned him and accused him of bringing great shame to the royal family. We sat down with Prince Manvendra and talked to him about why he decided to come out so very publicly.
LD: Spotkałyśmy tam księcia Manvendra. Jest pierwszym oficjalnym księciem-gejem. Książę Manvendra ujawnił się w programie Opry Winfrey, bardzo międzynarodowo. Rodzice go wydziedziczyli i oskarżyli o zhańbienie rodziny królewskiej. Rozmawiałyśmy z księciem Manvendrą o tym, czemu zdecydował ujawnić się publicznie.
Here he is:
Oto i on:
(Video) Prince Manvendra: I felt there was a lot of need to break this stigma and discrimination which is existing in our society. And that instigated me to come out openly and talk about myself. Whether we are gay, we are lesbian, we are transgender, bisexual or whatever sexual minority we come from, we have to all unite and fight for our rights. Gay rights cannot be won in the court rooms, but in the hearts and the minds of the people.
(Wideo) Książę Manvendra: Czułem potrzebę przerwania piętnowania i dyskryminacji obecnych w społeczeństwie. To przekonało mnie do ujawnienia się oraz do mówienia o sobie samym. Nieważne czy jesteś gejem, lesbijką, transseksualistą, czy biseksualistą, czy którąkolwiek mniejszością seksualną. Wszyscy musimy się zjednoczyć i walczyć o swoje prawa. Walka o prawa gejów nie toczy się na posiedzeniach rządów, lecz w ludzkich sercach i umysłach.
JC: While getting my hair cut, the woman cutting my hair asked me, "Do you have a husband?" Now, this was a dreaded question that I got asked a lot by locals while traveling. When I explained to her that I was with a woman instead of a man, she was incredulous, and she asked me a lot of questions about my parents' reactions and whether I was sad that I'd never be able to have children. I told her that there are no limitations to my life and that Lisa and I do plan to have a family some day. Now, this woman was ready to write me off as yet another crazy Westerner. She couldn't imagine that such a phenomenon could happen in her own country. That is, until I showed her the photos of the Supergays that we interviewed in India. She recognized Prince Manvendra from television and soon I had an audience of other hairdressers interested in meeting me.
JC: Podczas strzyżenia fryzjerka spytała: "Masz męża?". Bałam się tego pytania, które często zadawali miejscowi podczas moich podróży. Gdy jej wyjaśniłam, że jestem z kobietą, a nie z mężczyzną, nie mogła w to uwierzyć. Zaczęła zadawać mi mnóstwo pytań dotyczących reakcji moich rodziców albo czy mi smutno, że nigdy nie będę mieć dzieci. Powiedziałam jej, że nie mam takich ograniczeń, oraz że Lisa i ja chcemy założyć pewnego dnia rodzinę. Była gotowa spisać mnie na straty jako kolejną wariatkę z Zachodu. Nie mgła uwierzyć, że taki fenomen mógłby wydarzyć się w jej kraju. Dopóki nie pokazałam jej zdjęć SuperGejów, z którymi rozmawiałam w Indiach. Poznała księcia Manvendrę z telewizji. Wkrótce zeszły się inne fryzjerki, które chciały mnie poznać.
(Laughter)
(Śmiech)
And in that ordinary afternoon, I had the chance to introduce an entire beauty salon to the social changes that were happening in their own country.
Tego wieczora miałam szansę zapoznać cały salon piękności ze zmianami, jakie działy się w ich własnym kraju.
LD: From India, we traveled to East Africa, a region known for intolerance towards LGBT people. In Kenya, 89 percent of people who come out to their families are disowned. Homosexual acts are a crime and can lead to incarceration. In Kenya, we met the soft-spoken David Kuria. David had a huge mission of wanting to work for the poor and improve his own government. So he decided to run for senate. He became Kenya's first openly gay political candidate. David wanted to run his campaign without denying the reality of who he was. But we were worried for his safety because he started to receive death threats.
LD: Z Indii wyruszyłyśmy do Afryki Wschodniej, do regionu znanego z nietolerancji w stosunku do gejów i lesbijek. W Kenii 89% ludzi, którzy ujawnili się przed swoimi rodzinami, zostało wydziedziczonych. Homoseksualizm jest przestępstwem i może skończyć się aresztem. W Kenii spotkaliśmy cichego Davida Kurię. Misja Davida polega na pracy dla biednych oraz poprawie rządu. Postanowił ubiegać się o posadę senatora. Jest pierwszym kandydatem w Kenii, który się ujawnił. David chciał prowadzić kampanię, nie ukrywając tego, kim jest. Jednak my się bałyśmy o niego, bo zaczął dostawać listy z pogróżkami.
(Video) David Kuria: At that point, I was really scared because they were actually asking for me to be killed. And, yeah, there are some people out there who do it and they feel that they are doing a religious obligation.
(Wideo) David Kuria: W tym momencie bałem się, bo zaczęli prosić, żebym został zabity. Tak, są ludzie, którzy się tym zajmują i myślą, że wypełniają boskie polecenie.
JC: David wasn't ashamed of who he was. Even in the face of threats, he stayed authentic.
JC: David nie czuł się źle z tym, kim był. Pomimo gróźb pozostał autentyczny.
LD: At the opposite end of the spectrum is Argentina. Argentina's a country where 92 percent of the population identifies as Catholic. Yet, Argentina has LGBT laws that are even more progressive than here in the US. In 2010, Argentina became the first country in Latin America and the 10th in the world to adopt marriage equality.
LD: Na drugim końcu spektrum jest Argentyna. 92% populacji Argentyny to zadeklarowani katolicy. Mimo to mają bardziej rozwinięte prawa gejów niż w Stanach. W 2010 roku Argentyna stała się pierwszym krajem Ameryki Łacińskiej i dziesiątym krajem na świecie, który uznał małżeństwa gejów
There, we met María Rachid. María was a driving force behind that movement.
Tam spotkałyśmy Marię Rachid. Maria była siłą napędową tego ruchu.
María Rachid (Spanish): I always say that, in reality, the effects of marriage equality are not only for those couples that get married. They are for a lot of people that, even though they may never get married, will be perceived differently by their coworkers, their families and neighbors, from the national state's message of equality. I feel very proud of Argentina because Argentina today is a model of equality. And hopefully soon, the whole world will have the same rights.
Maria Rachid (hiszpański): Zawsze mówię, że tak naprawdę skutki równości związków nie dotyczą tylko tych par, które zawierają związki. Dotyczą też ludzi, którzy może nigdy nie wezmą ślubu, ale będą postrzegani inaczej przez współpracowników, rodziny, sąsiadów, przez narodową opinię. Jestem dumna z Argentyny, bo jest dziś wzorem równości. Miejmy nadzieję, że wkrótce te same prawa opanują cały świat.
JC: When we made the visit to my ancestral lands, I wish I could have shown my parents what we found there. Because here is who we met:
JC: Kiedy złożyłyśmy wizytę w kraju moich przodków, marzyłam o tym, żeby pokazać rodzicom, co tam znalazłyśmy. Oto kogo tam spotkałyśmy:
(Video) One, two, three. Welcome gays to Shanghai!
(Wideo) Raz, dwa, trzy. Witamy gejów w Szanghaju!
(Laughter)
(Śmiech)
A whole community of young, beautiful Chinese LGBT people. Sure, they had their struggles. But they were fighting it out. In Shanghai, I had the chance to speak to a local lesbian group and tell them our story in my broken Mandarin Chinese. In Taipei, each time we got onto the metro, we saw yet another lesbian couple holding hands. And we learned that Asia's largest LGBT pride event happens just blocks away from where my grandparents live. If only my parents knew.
Całe społeczeństwo młodych, pięknych chińskich homoseksualistów. Jasne, nie było im łatwo. Ale walczyli. W Szanghaju miałam okazję porozmawiać z miejscową grupką lesbijek oraz opowiedzieć im naszą historię moim łamanym mandaryńskim. W Tajpej podczas każdego przejazdu metrem widziałyśmy parę lesbijek trzymających się za ręce. Dowiedziałyśmy się też, że największe imprezy gejowskie w Azji mają miejsce zaledwie kilka przecznic od domu moich dziadków. Gdyby tylko rodzice o tym wiedzieli.
LD: By the time we finished our not-so-straight journey around the world,
LD: Kończąc naszą nieprostą podróż dookoła świata,
(Laughter)
(Śmiech)
we had traveled 50,000 miles and logged 120 hours of video footage. We traveled to 15 countries and interviewed 50 Supergays. Turns out, it wasn't hard to find them at all.
przejechałyśmy 80 000 km i nagrałyśmy 120 godzin filmu. Zjechałyśmy 15 krajów, rozmawiałyśmy z 50 Super Gejami. Okazało się, że wcale nie było trudno ich znaleźć.
JC: Yes, there are still tragedies that happen on the bumpy road to equality. And let's not forget that 75 countries still criminalize homosexuality today. But there are also stories of hope and courage in every corner of the world. What we ultimately took away from our journey is, equality is not a Western invention.
JC: Owszem, tragiczne historie dalej się zdarzają na tej wyboistej drodze do równości. Nie zapominajmy, że 75 państw dalej karze za homoseksualizm. Istnieją też historie o nadziei oraz odwadze w każdym zakątku świata. Z tej podróży wyciągnęłyśmy na pewno to, że równość nie jest wytworem Zachodu.
LD: One of the key factors in this equality movement is momentum, momentum as more and more people embrace their full selves and use whatever opportunities they have to change their part of the world, and momentum as more and more countries find models of equality in one another. When Nepal protected against LGBT discrimination, India pushed harder. When Argentina embraced marriage equality, Uruguay and Brazil followed. When Ireland said yes to equality,
LD: Jedną z głównych sił napędowych równości jest pęd. Pęd do coraz większej akceptacji samego siebie oraz używania wszelkich środków do zmiany swojej części świata. Pęd, w którym coraz więcej państw widzi u siebie nawzajem wzory równości. Kiedy Nepal wystąpił przeciwko dyskryminacji gejów i lesbijek, Indie zadziałały jeszcze silniej. Gdy Argentyna uznała małżeństwa gejów, Urugwaj i Brazylia podążyły za nią. Gdy Irlandia dała równości zielone światło,
(Applause)
(Brawa)
the world stopped to notice. When the US Supreme Court makes a statement to the world that we can all be proud of.
świat przestało już to obchodzić. Trybunał Konstytucyjny USA podejmuje działania, z których możemy być dumni.
(Applause)
(Brawa)
JC: As we reviewed our footage, what we realized is that we were watching a love story. It wasn't a love story that was expected of me, but it is one filled with more freedom, adventure and love than I could have ever possibly imagined. One year after returning home from our trip, marriage equality came to California. And in the end, we believe, love will win out.
JC: Przeglądając materiał filmowy zdałyśmy sobie sprawę, że oglądamy historię miłosną. Nie takiej historii miłosnej oczekiwano ode mnie, ale jest ona wypełniona wolnością, pasją i miłością, jakich nigdy sobie nie wyobrażałam. Rok po powrocie z podróży wolność małżeństw zawitała do Kalifornii. Nareszcie wierzymy, że miłość ostatecznie zwycięży.
(Video) By the power vested in me, by the state of California and by God Almighty, I now pronounce you spouses for life. You may kiss.
(Wideo) Mocą nadaną mi przez stan Kalifornia oraz przez Boga Wszechmogącego ogłaszam was małżeństwem. Możecie się pocałować.
(Applause)
(Brawa)