When Reverend Jim Jones founded the Peoples Temple in 1955, few could have imagined its horrifying end. This progressive religious movement rose in popularity and gained support from some of San Francisco's most prominent politicians. But in 1977, amidst revelations of brainwashing and abuse, Jones moved with several hundred followers to establish the commune of Jonestown in Guyana. Billed as a utopian paradise, the colony was more like a prison camp, and when a congressional delegation arrived to investigate its conditions, Jones executed his final plan. On November 18, 1978, 909 men, women, and children died after being forced to drink poisoned Flavor Aid. That grizzly image has since been immortalized as shorthand slang for single-minded cult-like thinking, "They drank the Kool-aid." Today, there are thousands of cults around the world. It's important to note two things about them. First, not all cults are religious. Some are political, therapy-based, focused on self-improvement, or otherwise. And on the flip side, not all new religions are what we're referring to as cults. So what exactly defines our modern understanding of cults, and why do people join them? Broadly speaking, a cult is a group or movement with a shared commitment to a usually extreme ideology that's typically embodied in a charismatic leader. And while few turn out as deadly as Jonestown or Heaven's Gate, which ended in a mass suicide of 39 people in 1997, most cults share some basic characteristics. A typical cult requires a high level of commitment from its members and maintains a strict hierarchy, separating unsuspecting supporters and recruits from the inner workings. It claims to provide answers to life's biggest questions through its doctrine, along with the required recipe for change that shapes a new member into a true believer. And most importantly, it uses both formal and informal systems of influence and control to keep members obedient, with little tolerance for internal disagreement or external scrutiny. You might wonder whether some of these descriptions might also apply to established religions. In fact, the world "cultus" originally described people who cultivated the worship of certain gods by performing rituals and maintaining temples. But in time, it came to mean excessive devotion. Many religions began as cults, but integrated into the fabric of the larger society as they grew. A modern cult, by contrast, separates its members from others. Rather than providing guidelines for members to live better lives, a cult seeks to directly control them, from personal and family relationships, to financial assets and living arrangements. Cults also demand obedience to human leaders who tend to be highly persuasive people with authoritarian and narcissistic streaks motivated by money, sex, power, or all three. While a cult leader uses personal charisma to attract initial followers, further expansion works like a pyramid scheme, with early members recruiting new ones. Cults are skilled at knowing whom to target, often focusing on those new to an area, or who have recently undergone some personal or professional loss. Loneliness and a desire for meaning make one susceptible to friendly people offering community. The recruitment process can be subtle, sometimes taking months to establish a relationship. In fact, more than two-thirds of cult members are recruited by a friend, family member, or co-worker whose invitations are harder to refuse. Once in the cult, members are subjected to multiple forms of indoctrination. Some play on our natural inclination to mimic social behaviors or follow orders. Other methods may be more intense using techniques of coercive persuasion involving guilt, shame, and fear. And in many cases, members may willingly submit out of desire to belong and to attain the promised rewards. The cult environment discourages critical thinking, making it hard to voice doubts when everyone around you is modeling absolute faith. The resulting internal conflict, known as cognitive dissonance, keeps you trapped, as each compromise makes it more painful to admit you've been deceived. And though most cults don't lead members to their death, they can still be harmful. By denying basic freedoms of thought, speech, and association, cults stunt their members' psychological and emotional growth, a particular problem for children, who are deprived of normal developmental activities and milestones. Nevertheless, many cult members eventually find a way out, whether through their own realizations, the help of family and friends, or when the cult falls apart due to external pressure or scandals. Many cults may be hard to identify, and for some, their beliefs, no matter how strange, are protected under religious freedom. But when their practices involve harassment, threats, illegal activities, or abuse, the law can intervene. Believing in something should not come at the cost of your family and friends, and if someone tells you to sacrifice your relationships or morality for the greater good, they're most likely exploiting you for their own.
Khi Jim Jones thành lập Đền Hội Chúng vào năm 1955, mấy ai đoán được cái kết bi thương của nó. Phong trào tôn giáo tiến bộ này trở nên nổi tiếng và được những chính trị gia lừng lẫy ở San Francisco ủng hộ. Năm 1977, khị bị phát hiện về chuyện tẩy não và lạm dụng, Jones đã di cư cùng hàng trăm tín đồ và thành lập căn cứ tại Jonestown, Guyana (Nam Mỹ). Dù được tả như một thiên đường, nhưng nơi đây chẳng khác gì nhà tù, và khi một Nghị sĩ Mỹ đến đây để tìm hiểu, John đã thực hiện kế hoạch cuối cùng. 18 tháng 11, 1978, 909 người bao gồm đàn ông, phụ nữ và trẻ em đã chết sau khị bị ép uống thuốc độc tự tử. Hình ảnh kinh hoàng đó được biến thành từ lóng cho tư tưởng độc tôn giáo phái. "Họ đã uống như nước ngọt." Ngày nay, trên thế giới có hàng trăm giáo phái. Có hai điều bạn cần nhớ về chúng. Thứ nhất, không phải tất cả giáo phái là tôn giáo. Có giáo phái vì chính trị, để trị liệu, để cải thiện bạn thân, hay nhiều mục đích khác. Mặt khác, không phải tất cả tôn giáo là giáo phái. Vậy giáo phái thật sự là gì, và vì sao mọi người lại tham gia? Nói chung, giáo phái là một nhóm hoặc phong trào, mà trong đó mọi người chia sẻ một tư tưởng cực đoan, thường tư tưởng đó thuộc về giáo chủ. Vài giáo phái có kết cục chết chóc như Jonestown hay Heaven's Gate, một giáo phái kết thúc với vụ thảm sát của 39 người năm 1997, phần lớn khác đều có những điểm chung. Một giáo phái thường yêu cầu các tín đồ phải rất tận tâm, họ duy trì một hệ phân cấp thứ bậc nghiêm ngặt để phân loại những tín đồ, và họ tuyển tín đồ sau khi tuyển chọn kĩ càng. Họ nói rằng học thuyết của họ có thể trả lời cho những câu hỏi hóc búa của cuộc sống, cùng với cách thức để thay đổi một hội viên mới thành một tín đồ đích thực. Và quan trọng nhất, họ dùng nhiều hệ thống tác động và kiểm soát để làm các tín đồ vâng lời, và họ không cho phép bất đồng nội bộ hay người ngoài vào giám sát. Có thể bạn thắc mắc liệu những điều này có xuất hiện trong các tôn giáo. Thật ra, từ "cultus" được dùng để chỉ những người thờ phụng những vị thần nhất định bằng cách thực hiện nghi lễ và xây dựng đền thờ, Nhưng qua thời gian, từ này ám chỉ sự cống hiến quá mức. Nhiều tôn giáo bắt nguồn từ giáo phái, nhưng chúng dần lồng ghép vào xã hội khi chúng phát triển. Giáo phái thời nay thì ngược lại, cố tách biệt hội viên khỏi xã hội. Giáo phái không hướng dẫn các tín đồ cách để sống tốt hơn, nó chỉ muốn kiểm soát họ, từ những mối quan hệ riêng tư, gia đình, cho đến tài sản và cả người mà họ ở cùng. Giáo phái yêu cầu các tín đồ phải vâng lời giáo chủ, người có tài thuyết phục, độc đoán và bị tự ái (tự yêu bản thân), và bị thúc đẩy bởi tiền, sex, quyền lực, hoặc cả ba. Giáo chủ dùng sức thu hút của mình để chiêu mộ tin đồ, và theo mô hình kim tự tháp, tín đồ cũ sẽ chiêu mộ tín đồ mới. Các giáo phái cực kì điêu luyện trong việc tìm đối tượng, họ nhắm vào những người mới dọn đến ở, hoặc những người vừa trải qua mất mát. Khi một người cô đơn và muốn hòa nhập họ sẽ dễ dàng biến thành mục tiêu. Quá trình chiêu mộ rất phức tạp, phải mất nhiều tháng để làm quen đối tượng. Trên thực tế, hơn 2/3 tín đồ giáo phái được chiêu mộ bởi bạn bè, gia đình, hoặc đồng nghiệp, những người mà bạn khó lòng từ chối. Khi đã tham gia, các hội viên phải nghe tuyên truyền rất nhiều. Mục đích là để thay đổi hành vi xã hội và khiến họ vâng lời. Có những phương pháp khá mãnh liệt, dùng thuyết phục cưỡng chế làm bạn thấy tội lỗi, hổ thẹn và sợ sệt. Nhiều khi, các hội viên tự nguyện muốn tham gia để hòa nhập và đạt những phần thưởng hứa hẹn. Giáo phái cố ngăn cản tư duy phản biện, nên bạn khó nói ra những nghi ngờ khi mọi người xung quanh đang tin tưởng tuyệt đối. Việc bất đồng nhận thức (bạn nghĩ một đằng làm một nẻo), sẽ khiến bạn bối rối, càng thỏa hiệp sẽ càng khó để thừa nhận rằng mình đã bị lừa. Và dù phần lớn giáo phái không ép thành viên phải tự tử, nhưng chúng vẫn có hại. Phủ nhận quyền tự do suy nghĩ, ngôn luận và chia sẻ, giáo phái ngăn cản sự phát triển về tâm lý và cảm xúc, và đặc biệt là với trẻ em, chúng bị cướp đi quyền được phát triển một cách bình thường. Tuy nhiên, nhiều hội viên cũng tìm được lối thoát, có thể là họ tự nhận ra, hay được gia đình và bạn bè giúp đỡ, hay vì giáo phái tan rã do scandal hay áp lực dư luận. Rất khó để xác định một giáo phái, vì dù tư tưởng của họ có kì dị đến đâu, thì vẫn được luật Tự Do Tín Ngưỡng bảo vệ. Nhưng khi những tục lệ dính đến việc quấy rối, đe dọa, hoạt động bất hợp pháp, hoặc lạm dụng, thì luật pháp có thể can thiệp vào. Đặt niềm tin vào điều gì không có nghĩa là phải trả giá bằng cả gia đình và bạn bè, và nếu ai đó kêu bạn phải hy sinh tình cảm hay đạo đức vì thứ gì đó, thì họ chỉ đang lợi dụng bạn mà thôi.