This is how war starts. One day you're living your ordinary life, you're planning to go to a party, you're taking your children to school, you're making a dentist appointment. The next thing, the telephones go out, the TVs go out, there's armed men on the street, there's roadblocks. Your life as you know it goes into suspended animation. It stops.
Đây là cách cuộc chiến bắt đầu Vào một ngày bình thường, Bạn có kế hoạch tham dự một bữa tiệc Bạn đưa lũ trẻ đến trường bạn đến gặp nha sĩ Và điều tiếp theo, điện thoại mất tín hiệu TV mất tín hiệu, những người lính trên đường phố những ba-ri-e Cuộc sống náo nhiệt bạn biết đã bị ngừng lại Nó đã ngừng lại
I'm going to steal a story from a friend of mine, a Bosnian friend, about what happened to her, because I think it will illustrate for you exactly what it feels like. She was walking to work one day in April, 1992, in a miniskirt and high heels. She worked in a bank. She was a young mother. She was someone who liked to party. Great person. And suddenly she sees a tank ambling down the main road of Sarajevo knocking everything out of its path. She thinks she's dreaming, but she's not. And she runs as any of us would have done and takes cover, and she hides behind a trash bin, in her high heels and her miniskirt. And as she's hiding there, she's feeling ridiculous, but she's seeing this tank go by with soldiers and people all over the place and chaos and she thinks, "I feel like Alice in Wonderland going down the rabbit hole, down, down, down into chaos, and my life will never be the same again."
Đây là câu chuyện từ 1 người bạn của tôi, ở Bosnian, những gì xảy ra với cô ấy, vì tôi nghĩ câu chuyện sẽ cho bạn thấy chính xác những gì cô ấy đã cảm thấy. Tháng 4,1992, một ngày đi làm bình thường của cô, với chiếc váy ngắn và đôi giày cao gót. Cô ấy làm việc ở 1 ngân hàng. Cô là 1 người mẹ trẻ.Thích tiệc tùng. Một người tuyệt vời. Đột ngột, cô nhìn thấy 1 chiếc xe tăng đang di chuyển trên con phố chính của Sarajevo đánh bật mọi thứ ra khỏi đường đi của nó. Cô ấy nghĩ mình đang mơ, nhưng không. Và cô ấy chạy, như chúng ta vẫn thường làm và tìm 1 chỗ trốn, cô ấy trốn đằng sau 1 cái thùng cũ, với đôi giày cao gót và chiếc váy ngắn. Trong khi trốn ở đó, cô cảm thấy thật tức cười, nhưng rồi cô thấy chiếc xe tăng với những người lính, và mọi người xuất hiện khắp nơi cùng với sự hỗn loạn và cô nghĩ " Tôi cảm thấy mình như Alice trong xứ sở thần tiên" ngã xuống cái hang thỏ, chìm vào, chìm dần vào trong hỗn loạn, và cuộc sống của tôi không bao giờ được như trước nữa."
A few weeks later, my friend was in a crowd of people pushing with her infant son in her arms to give him to a stranger on a bus, which was one of the last buses leaving Sarajevo to take children out so they could be safe. And she remembers struggling with her mother to the front, crowds and crowds of people, "Take my child! Take my child!" and passing her son to someone through a window. And she didn't see him for years. The siege went on for three and a half years, and it was a siege without water, without power, without electricity, without heat, without food, in the middle of Europe, in the middle of the 20th century.
Vài tuần sau đó, bạn tôi ở trong một đám đông người chen lấn với đứa đứa con trai ẵm trên tay để đưa cậu bé lên 1 chiếc xe bus, một trong những chiếc xe cuối cùng rời khỏi Sarajevo để đưa lũ trẻ ra ngoài, để chúng có thể an toàn. và cô ấy nhớ phải đấu tranh với mẹ cô ở phía trước, đám đông người, " Đưa con tôi đi!Hãy đưa con tôi đi!". và cô đưa con trai của cô ấy cho một ai đó qua cửa sổ chiếc xe. Và cô ấy đã không còn thấy cậu bé trong hàng năm sau đó Sự vây hãm diễn ra trong 3 năm rưỡi, đó là 1 thời kì khó khăn, không nước, không năng lượng, không điện, không thức ăn, ở ngay trung tâm Châu Âu, ngay giữa thế kỷ 20.
I had the honor of being one of those reporters that lived through that siege, and I say I have the honor and the privilege of being there because it's taught me everything, not just about being a reporter, but about being a human being. I learned about compassion. I learned about ordinary people who could be heroes. I learned about sharing. I learned about camaraderie. Most of all, I learned about love. Even in the midst of terrible destruction and death and chaos, I learned how ordinary people could help their neighbors, share food, raise their children, drag someone who's being sniped at from the middle of the road even though you yourself were endangering your life, helping people get into taxis who were injured to try to take them to hospitals.
Tôi được vinh dự là 1 những phóng viên đã sống ở đó trong suốt cuộc vây hãm, Tôi có vinh dự và đặc ân khi được ở đó vì nó đã dạy rôi mọi thứ, không chỉ là 1 phóng viên, mà còn là cách làm người. Tôi đã học về lòng thương, sự cảm thông Tôi học về những con người rất bình thường, những người đã trở thành người hùng. Tôi học cách chia sẻ.Tôi học về tình bạn. Và hơn thế nữa, tôi học về tình yêu thương. Ngay cả giữa sự phá hủy ghê gớm, cái chết và sự hỗn loạn, Tôi học cái cách những người bình thường giúp đỡ hàng xóm của họ, chia sẻ thức ăn, chăm sóc lũ trẻ, kéo ai đó ra khỏi tầm bắn ở ngay giữa con đường ngay cả khi điều đó gây nguy hiểm cho chính cuộc sống của họ, giúp những người bị thương vào taxi cố gắng đưa họ đến bệnh viện.
I learned so much about myself. Martha Gellhorn, who's one of my heroes, once said, "You can only love one war. The rest is responsibility." I went on to cover many, many, many wars after that, so many that I lost count, but there was nothing like Sarajevo.
Tôi đã học được nhiều điều cho bản thân. Martha Gellhorn, một người hùng của tôi, đã từng nói, " Bạn chỉ có thể yêu chiến tranh.Những gì còn lại là trách nhiệm" Tôi đã trải qua rất nhiều, rất nhiều cuộc chiến sau đó, quá nhiều tôi không thể tính được, nhưng không có gì giống như ở Sarajevo.
Last April, I went back to a very strange -- what I called a deranged high school reunion. What it was, was the 20th anniversary of the siege, the beginning of the siege of Sarajevo, and I don't like the word "anniversary," because it sounds like a party, and this was not a party. It was a very somber gathering of the reporters that worked there during the war, humanitarian aid workers, and of course the brave and courageous people of Sarajevo themselves. And the thing that struck me the most, that broke my heart, was walking down the main street of Sarajevo, where my friend Aida saw the tank coming 20 years ago, and in that road were more than 12,000 red chairs, empty, and every single one of them symbolized a person who had died during the siege, just in Sarajevo, not in all of Bosnia, and it stretched from one end of the city to a large part of it, and the saddest for me were the tiny little chairs for the children.
Cuối tháng tư, tôi quay lại và với điều là lùng những gì tôi gọi à cuộc tái ngộ Nó là ngày lễ kỉ niệm lần thứ 20 cuộc vây hãm, Ngày bắt đầu cuộc vây hãm ở Sarajevo, Tôi không thích từ " Lễ kỉ niệm", vì nghe có vẻ như là 1 bữa tiệc, và đó không phải là 1 bữa tiệc. Đó là 1 cuộc tụ họp ảm đạm của những phóng viên đã hoạt động trong suốt cuộc chiến, những người viện trợ nhân đạo, và đương nhiên cả những chiến sĩ, những người con Sarajevo dũng cảm. Điều làm tôi chú ý nhất, làm tan nát trái tim tôi, là khi đi dọc những con phố chính của Sarajevo, nơi mà bạn tôi Aida đã nhìn thấy chiếc xe tăng 20 năm trước, và con đường với hơn 12,000 chiếc ghế đỏ, trống trải, mỗi chiếc ghế tượng trưng cho một người đã chết trong cuộc vây hãm đó, chỉ ở Sarajevo, không phải cả Bosnia, và dãy ghế trải dài đến cuối thành phố chiến 1 diện tích rất lớn, và điều gây đau buồn nhất cho rôi là những chiếc ghế nhỏ cho những đứa trẻ.
I now cover Syria, and I started reporting it because I believed that it needs to be done. I believe a story there has to be told. I see, again, a template of the war in Bosnia. And when I first arrived in Damascus, I saw this strange moment where people didn't seem to believe that war was going to descend, and it was exactly the same in Bosnia and nearly every other country I've seen where war comes. People don't want to believe it's coming, so they don't leave, they don't leave before they can. They don't get their money out. They stay because you want to stay in your home. And then war and chaos descend.
Bây giờ tôi đang hoạt động ở Syria, và tôi đã bắt đầu viết về nó bởi vì tôi tin rằng nó cần phải kết thúc. Tôi tin rằng có một câu chuyện ở đó cần được kể Tôi thấy, một lần nữa, 1 cuộc chiến giống như ở Bosnia. Và lần đầu khi đến Damamascus, Tôi đã thấy khoảnh khắc kì lạ này nơi người dân dường như không tin rằng cuộc chiến đã bắt đầu, và đó là chính xác những gì đã xảy ra ở Bosnia. Và gần như mọi thành phố khác tôi đã thấy khi chiến tranh tới. Người dân không muốn tin nó đã tới, nên họ không không rời đi, họ không rời đi trước khi họ có thể. Họ không rút tiền. Họ ở lại vì họ muốn ở trong chính ngôi nhà của mình. Và khi chiến tranh và sự hỗn loạn giảm dần.
Rwanda is a place that haunts me a lot. In 1994, I briefly left Sarajevo to go report the genocide in Rwanda. Between April and August, 1994, one million people were slaughtered. Now if those 12,000 chairs freaked me out with the sheer number, I want you just for a second to think of a million people. And to give you some example, I remember standing and looking down a road as far as I could see, at least a mile, and there were bodies piled twice my height of the dead. And that was just a small percentage of the dead. And there were mothers holding their children who had been caught in their last death throes.
Rwanda là khu vực ám ảnh tôi khá nhiều Năm 1994, tôi rời Sarajevo để làm phóng sự về nạn diệt chủng ở Rwanda. Giữa thàng 4 và tháng 8, 1994, Một triệu người đã bị tàn sát. Và 12,000 chiếc ghế đã làm tôi hoảng sợ với con số tuyệt đối, Tôi chỉ muốn bạn dành vài phút để nghĩ về hàng triệu người đó. Để tôi cho bạn 1 ví dụ, tôi nhớ rằng đứng yên và nhìn vào con đường với hết tầm nhìn của mình, ít nhất 1 dặm, những thi thể được chất đống cao gấp 2 lần tôi những xác chết. Và đó chỉ là 1 phần nhỏ. Những bà mẹ ôm những đứa trẻ cố gắng che chờ chúng khỏi sự đau đớn.
So we learn a lot from war, and I mention Rwanda because it is one place, like South Africa, where nearly 20 years on, there is healing. Fifty-six percent of the parliamentarians are women, which is fantastic, and there's also within the national constitution now, you're actually not allowed to say Hutu or Tutsi. You're not allowed to identify anyone by ethnicity, which is, of course, what started the slaughter in the first place. And an aid worker friend of mine told me the most beautiful story, or I find it beautiful. There was a group of children, mixed Hutus and Tutsis, and a group of women who were adopting them, and they lined up and one was just given to the next. There was no kind of compensation for, you're a Tutsi, you're a Hutu, you might have killed my mother, you might have killed my father. They were just brought together in this kind of reconciliation, and I find this remarkable. So when people ask me how I continue to cover war, and why I continue to do it, this is why.
Vậy nên chúng ta học được nhiều điều từ chiến tranh, Tôi kể về Rwanda bởi vì đó chỉ là 1 khu vực, giống như phía Nam Châu Phi, nơi mà gần 20 năm qua, đang được cứu chữa. 56% đại biểu Quốc hội là nữ giới, thật là tuyệt vời, và hiện giờ đã có trong hiến pháp quốc gia, bạn hoàn toàn không được phép nói "Hutu" hay "tutsi" bạn không được phép định danh một ai đó bằng sắc tộc là những thứ, tất nhiên, là cái đã bắt đầu cuộc tàn sát Một người viện trợ, bạn tôi, đã cho tôi biết một câu chuyện ý nghĩa nhất hay tôi tìm thấy trong đó những gì tốt đẹp. Có 1 nhóm trẻ em, cả người tộc Hutu và Tutsy, Và 1 nhóm phụ nữa nhận chúng làm con nuôi, họ xếp hàng và đưa cho từng đứa trẻ. Không có sự đền bù nào, bạn là người Tutsi bạn là người Hutu, bạn có thể đã giết mẹ tôi, bạn có thể đã giết cha tôi. Họ chỉ cùng nhau, trong sự hòa giải. Và tôi đã tìm thấy điều phi thường. Khi mọi người hỏi làm thế nào để tôi tiếp tục bù đắp những gì chiến tranh gây ra, và tại sao tôi lại tiếp tục làm việc đó, đây là lí do.
When I go back to Syria, next week in fact, what I see is incredibly heroic people, some of them fighting for democracy, for things we take for granted every single day. And that's pretty much why I do it.
Khi tôi quay lại Syria, thực tế là tuần sau, để thấy những con người đáng kinh ngạc, những người hùng họ đấu tranh cho sự dân chủ, cho những đồ trợ cấp mỗi ngày. Và đó là lí do tại sao tôi làm việc này.
In 2004, I had a little baby boy, and I call him my miracle child, because after seeing so much death and destruction and chaos and darkness in my life, this ray of hope was born. And I called him Luca, which means "The bringer of light," because he does bring light to my life. But I'm talking about him because when he was four months old, my foreign editor forced me to go back to Baghdad where I had been reporting all throughout the Saddam regime and during the fall of Baghdad and afterwards, and I remember getting on the plane in tears, crying to be separated from my son, and while I was there, a quite famous Iraqi politician who was a friend of mine said to me, "What are you doing here? Why aren't you home with Luca?" And I said, "Well, I have to see." It was 2004 which was the beginning of the incredibly bloody time in Iraq, "I have to see, I have to see what is happening here. I have to report it." And he said, "Go home, because if you miss his first tooth, if you miss his first step, you'll never forgive yourself. But there will always be another war."
Năm 2004, Tôi đã có 1 bé trai, tôi gọi đó là đứa trẻ kì diệu, bời vì sau khi nhìn thấy quá nhiều sự chết chóc và sự phá hủy, hỗn loạn và bóng tối trong cuộc sống, tia sáng hy vọng đã được sinh ra. Tôi gọi bé là Luca, nghĩa là "Người mang ánh sáng" vì bé đã mang ánh sáng đến cuộc đời tôi. Nhưng tôi nói tới bé là bởi vì khi được 4 tháng tuổi, tổng biên tập bảo tôi quay lại Baghdad nơi mà tôi đã viết bài về chế độ Saddam trong suốt quá trình sụp đổ của Baghdad và sau đó nữa, và tôi nhớ rằng mình đã rơi nước mắt trên máy bay, khóc vì phải xa con trai, trong khi tôi ở đó, Một chính trị gia Irag khá nổi tiếng, bạn tôi, đã nói rằng " Chị làm gì ở đây vậy?" "Sao chị không ở nhà với Luca?" Tôi đã trả lời " Tôi cần phải chứng kiến chuyện này." Đó là năm 2004. đó là thời gian bắt đầu những cuộc tắm máu không thể tưởng tượng được ở Iraq, " Tôi cần phải xem, tôi phải xem những gì đã xảy ra ở đây. Tôi phải báo cáo lại những việc đó." Anh ấy nói: " Về nhà đi, bởi vì nếu cô lỡ lần đầu tiên cháu mọc răng, nếu cô lỡ những bước đi đầu tiên của cháu, cô sẽ không bao giờ tha thứ cho bản thân. Những luôn có những cuộc chiến khác."
And there, sadly, will always be wars. And I am deluding myself if I think, as a journalist, as a reporter, as a writer, what I do can stop them. I can't. I'm not Kofi Annan. He can't stop a war. He tried to negotiate Syria and couldn't do it. I'm not a U.N. conflict resolution person. I'm not even a humanitarian aid doctor, and I can't tell you the times of how helpless I've felt to have people dying in front of me, and I couldn't save them. All I am is a witness. My role is to bring a voice to people who are voiceless. A colleague of mine described it as to shine a light in the darkest corners of the world. And that's what I try to do. I'm not always successful, and sometimes it's incredibly frustrating, because you feel like you're writing into a void, or you feel like no one cares. Who cares about Syria? Who cares about Bosnia? Who cares about the Congo, the Ivory Coast, Liberia, Sierra Leone, all of these strings of places that I will remember for the rest of my life? But my métier is to bear witness and that is the crux, the heart of the matter, for us reporters who do this. And all I can really do is hope, not to policymakers or politicians, because as much as I'd like to have faith that they read my words and do something, I don't delude myself.
Và đó, đáng buồn, luôn có những cuộc chiến. Tôi đã tự đánh lừa bản thân nếu tôi nghĩ, như 1 nhà báo, như 1 phóng viên, 1 người viết bài, tôi có thể ngừng chúng lại.Tôi không thể. Tôi không phải Kofi Annan.Ông ấy không thể ngừng chiến tranh. Ông cố gắng thường lượng với Syria và không thể thành công. Tôi không phải U.N. một tổ chứ hòa giải những mâu thuẩn Tôi thậm chỉ không phải là bác sĩ cứu trợ, và tôi không thể tả với bạn thời gian tôi càm thấy mình vô dụng đến nhường nào chứng kiến những người chết trước mặt mình, và tôi không thể cứu họ. Tôi chỉ là một nhân chứng. Vai trò của tôi là đem lại tiếng nói cho những người bị áp bức. Một đồng nghiệp của tôi miêu tả việc làm đã đem ánh sáng đến những góc tối tăm của thế giới. Và đó là những gì tôi cố gắng làm. Không phải tôi luôn luôn thành công, và thỉnh thoảng có những sự chán nản, và cảm thấy bạn thực sự trống rỗng cảm thấy không một ai quan tâm. Ai quan tâm đến Syria?Ai quan tâm đến Bosnia? Ai quan tâm về Congo, Ivory Coast, Liberia, Sierra Leone, và những nơi khác nữa. Tôi sẽ nhớ mãi trong suốt phần đời còn lại của mình? nhiệm vụ của tôi là làm nhân chứng và đó là vấn đề nan giải, vấn đề của trái tim, với chúng tôi, những phóng viên chiến tranh. Tôi có thể hy vọng, không phải những nhà chính trị, nhà chính khách, vì tôi đã tin tưởng quá nhiều họ đọc những gì tôi viết và làm gì đó. Tôi không đánh lừa bản thân.
But what I do hope is that if you remember anything I said or any of my stories tomorrow morning over breakfast, if you can remember the story of Sarajevo, or the story of Rwanda, then I've done my job.
Nhưng tôi hy vọng nếu các bạn nhớ những gì tôi đã nói hoặc bất kì câu chuyện nào và bữa sáng ngày mai, nếu các bạn có thể nhớ câu chuyện về Sarajevo, hay câu chuyện về Rwanda, nghĩa là tôi đã xong việc của mình.
Thank you very much.
Cảm ơn rất nhiều!
(Applause)
(tiếng vỗ tay)