Escaping slavery; risking everything to save her family; leading a military raid; championing the cause of women’s suffrage; these are just a handful of the accomplishments of one of America’s most courageous heroes.
Ucieczka z niewoli. Ryzykowanie wszystkiego, żeby ocalić rodzinę. Dowodzenie nalotem wojskowym. Walka o prawa wyborcze kobiet. To tylko niektóre z osiągnięć jednej z najodważniejszych amerykańskich bohaterek.
Harriet Tubman was born Araminta Ross in Dorchester County, Maryland, in the early 1820s. Born into chattel slavery, Araminta, or Minty, was the fifth of nine children.
Harriet Tubman urodziła się jako Araminta Ross w hrabstwie Dorchester w stanie Maryland na początku lat 20. XIX wieku. Urodzona w niewoli Araminta, zwana Minty, była piątym z dziewięciorga dzieci.
Two of Minty’s older sisters were sold to a chain gang. Even as a small child, Minty was hired out to different owners, who subjected her to whippings and punishment.
Jej dwie starsze siostry zostały sprzedane do gangu łańcuchowego. Już jako małe dziecko Minty była wynajmowana przez różnych właścicieli, którzy poddawali ją karom i biczowaniom.
Young Minty’s life changed forever on an errand to a neighborhood store. There, an overseer threw a two-pound weight at a fugitive enslaved person, missed, and struck Minty instead. Her injury caused her to experience sleeping spells, which we know of today as narcolepsy, for the rest of her life.
Życie młodej Minty zmieniło się na zawsze podczas wizyty w pobliskim sklepie. Nadzorca rzucił kilogramowym obciążnikiem w kierunku uciekającego niewolnika, ale źle wycelował i trafił w Minty. Uraz spowodował u niej napady snu, dzisiaj znane jako narkolepsja, których doświadczała przez resztę życia.
Minty’s owner tried to sell her, but there were no buyers for an enslaved person who fell into sleeping spells. She was instead put to work with her father, Ben Ross, who taught her how to lumber. Lumbering increased Minty’s physical strength and put her in touch with free black sailors who shipped the wood to the North. From them, Minty learned about the secret communications that occurred along trade routes, information that would prove invaluable later in her life.
Właściciel Minty próbował ją sprzedać, ale nie było chętnych na kupno niewolnicy, która nagle zasypiała. Zamiast tego wyznaczono ją do pracy ze swoim ojcem Benem Rossem, który nauczył ją rąbać drewno. Rąbanie drewna pomogło Minty nabrać siły fizycznej i umożliwiło kontakt z wolnymi czarnoskórymi marynarzami, którzy transportowali drewno na północ. Minty dowiedziała się od nich o tajnej komunikacji na szlakach handlowych. Te informacje miały okazać się nieocenione w jej późniejszym życiu.
In this mixed atmosphere of free and enslaved blacks working side by side, Minty met John Tubman, a free black man she married in 1844. After marriage, she renamed herself Harriet, after her mother.
W atmosferze wolnych osób czarnoskórych i niewolników pracujących ramię w ramię Minty poznała Johna Tubmana, wolnego, czarnego mężczyznę, którego poślubiła w 1844 roku. Po ślubie na cześć matki zmieniła imię na Harriet.
Harriet Tubman’s owner died in 1849. When his widow planned to sell off her enslaved human beings, Harriet feared she would be sold away from everyone she loved. She had heard of an “underground railroad," a secret network of safe houses, boat captains, and wagon drivers willing to harbor fugitive enslaved people on their way north.
Właściciel Harriet Tubman zmarł w 1849 roku. Wdowa po nim planowała sprzedać swoich niewolników. Harriet bała się, że zostanie sprzedana daleko od bliskich. Słyszała już o “kolei podziemnej”, tajnej sieci kryjówek, kapitanów łodzi i kierowców wozów, gotowych udzielić schronienia niewolnikom uciekającym na północ.
So Tubman fled with two of her brothers, Ben and Harry. They eventually turned back, fearing they were lost. But in one of her sleeping spells, Harriet dreamed that she could fly like a bird. Looking down below, she saw the path to liberation. And in the autumn of 1849, she set out on her own, following the North Star to Pennsylvania, and to freedom.
Tubman uciekła więc z dwoma braćmi Benem i Harrym. Ostatecznie zawrócili z obawy, że się zgubili. Ale podczas jednego z napadów snu Harriet śniła, że lata jak ptak. Patrząc w dół, zobaczyła drogę do wyzwolenia. Jesienią 1849 roku wyruszyła sama, podążając za Gwiazdą Polarną w kierunku Pensylwanii i wolności.
Tubman returned to the South 13 times to free her niece, brothers, parents, and many others. She earned the nickname Black Moses and worked diligently with fellow abolitionists to help enslaved people escape, first to the North, and later to Canada.
Tubman wracała na południe 13 razy, żeby uwolnić swoją bratanicę, braci, rodziców i wiele innych osób. Tak zyskała przydomek Czarnego Mojżesza i pracowała wytrwale z innymi abolicjonistami, pomagając niewolnikom w ucieczkach najpierw na północ, a później do Kanady.
Harriet Tubman worked as a Union army nurse, scout, and spy during the Civil War. In 1863, she became the first woman in United States history to plan and lead a military raid, liberating nearly 700 enslaved persons in South Carolina.
Harriet Tubman była w armii Unii pielęgniarką, zwiadowcą i szpiegiem podczas wojny secesyjnej. W 1863 roku została pierwszą kobietą w historii Stanów Zjednoczonych, która zaplanowała nalot wojskowy i dowodziła nim, dzięki czemu wyzwolono prawie 700 niewolników w Karolinie Południowej.
After the war, the 13th Amendment to the U.S. Constitution legally abolished slavery, while the 14th expanded citizenship and the 15th gave voting rights to formerly enslaved black men.
Po wojnie 13. poprawka do konstytucji USA prawnie zniosła niewolnictwo, 14. poprawka rozszerzyła prawo do obywatelstwa, a 15. nadała prawa wyborcze zniewolonym dawniej mężczyznom.
But she was undaunted, and she persisted. She raised funds for formerly enslaved persons and helped build schools and a hospital on their behalf.
Ale Harriet Tubman nie zraziła się i wciąż walczyła. Pozyskiwała fundusze dla dawnych niewolników i niewolnic, pomagając budować w ich imieniu szkoły i szpital.
In 1888, Tubman became more active in the fight for women’s right to vote. In 1896, she appeared at the founding convention of the National Association of Colored Women in Washington D.C. and later at a woman’s suffrage meeting in Rochester, New York. There she told the audience: “I was a conductor on the Underground Railroad, and I can say what many others cannot. I never ran my train off the track, and I never lost a passenger.”
W 1888 roku bardziej zaangażowała się w walkę o prawa wyborcze dla kobiet. W 1896 roku Tubman pojawiła się na kongresie założycielskim National Association of Colored Women w Waszyngtonie, a poźniej na spotkaniu sufrażystek w Rochester w stanie Nowy Jork. Tam powiedziała do publiczności “Byłam konduktorką Kolei Podziemnej i mogę powiedzieć coś, czego wiele osób powiedzieć nie może. Mój pociąg nigdy się nie wykoleił i nigdy nie straciłam żadnego pasażera”.
As her fame grew, various friends and allies helped her in the fight to collect a veteran’s pension for her service in the Union Army. In 1899, she was finally granted $20 a month. In a fitting twist of fate, the United States Treasury announced in 2016 that Tubman’s image will appear on a redesigned twenty dollar bill.
Kiedy jej sława rosła, wiele przyjaciół i sojuszników pomagało jej w walce o emeryturę weteranki za służbę w armii Unii. W końcu w 1899 roku przyznano jej 20 dolarów miesięcznie. Przewrotny los sprawił, że w 2016 roku Departament Skarbu USA ogłosił, że portret Tubman pojawi się na nowej wersji banknotu 20 dolarów.
Harriet Tubman died on March 10, 1913. Even on her deathbed at age 91, she kept the freedom of her people in mind. Her final words were: "I go away to prepare a place for you.”
Harriet Tubman zmarła 10 marca 1913 roku. Nawet na łożu śmierci w wieku 91 lat myślała o wolności swojej społeczności. Jej ostatnie słowa brzmiały: “Odchodzę, żeby przygotować dla was miejsce”.