Jamie Oliver: My wish ... is for you to help a strong, sustainable movement to educate every child about food.
Jamie Oliver: Szeretném, ha segítenék egy erős, fenntartható mozgalom munkáját, melynek célja, hogy minden gyerek ismerje az élelmiszereket.
(Music)
(Zene)
To inspire families to cook again and to empower people everywhere to fight obesity. I came here to start a food revolution that I profoundly believe in.
Ösztönözzük a családokat, hogy ismét főzzenek, és adjunk erőt az embereknek az elhízás elleni küzdelemhez. Azért jöttem, hogy elindítsak egy élelmiszer-forradalmat, amiben mélyen hiszek.
(Applause)
(Taps)
[Great Big Story in partnership with TED]
[Egy nagyszerű történet – a TED közreműködésével]
Narrator: They had a big idea to change the world. But they couldn't do it alone.
Narrátor: Volt egy nagy ötletük, hogy megváltoztassák a világot. De egyedül nem tudták megtenni.
(Voices overlapping) So, my wish ... My wish ... I wish ...
(Hangok átfedésben) A kívánságom... a kívánságom... a kívánságom...
And now here's my wish.
És most hadd mondjam el a kívánságom.
[Torchbearers]
[Fáklyavivők]
[Ideas in action]
[Ötletek akcióban]
(Knife chop)
(Szeletelés hangja)
(Music)
(Zene)
JO: Food is simple. It's just raw ingredients. But it's the most powerful killer on the planet. Every child has the human right to be taught about food: where it comes from, how it affects their body. And they should be shown at school, because it's at the front line of the fight against obesity.
JO: Ételt készíteni egyszerű. Csak alapanyagok kellenek hozzá. De egyben ez a legfélelmetesebb gyilkos is bolygónkon. Minden gyermek joga, hogy ismerje az élelmiszereket: honnan származnak, hogyan hatnak a testükre. Az iskolákban kellene megtanulni ezt, mert az iskolák állnak az elhízás elleni küzdelem élvonalában.
[London, England]
[London, Anglia]
[Charlton Manor Primary School]
[Charlton Manor Általános Iskola]
What happens at Charlton Manor is that incredible head teacher took it to the next level.
Charlton Manorban egy kiváló iskolaigazgató magasabb szintre emelte mindezt.
[Timothy Baker Head teacher]
[Timothy Baker iskolaigazgató]
Timothy Baker: In the past, the children weren't eating the right things. I've been inspired by Jamie to educate this school about the fact that we're feeding the children the wrong food. And I thought, well, the timetable is an already crowded place -- there are so many lessons in the primary curriculum. How can you introduce another subject for teachers to teach? So we looked at English, we looked at maths, science, history, geography and we saw how we could put that around food.
Timothy Baker: A múltban a gyerekek nem megfelelő ételt fogyasztottak. Engem Jamie inspirált, hogy az iskolában elmondjam, gyermekeinket rosszul tápláljuk. És arra gondoltam, az órarendünk már így is szoros – annyi óra van az alaptantervben. Hogyan vezethetnénk be újabb tárgyat? Ezért megnéztük az angolt, a matematikát, a természettudományt, történelemet, földrajzot, és láttuk, hogyan építhetnénk be ezekbe táplálkozást.
(Children laugh)
(Gyereknevetés)
Elizabeth: When you incorporate cooking, it's something everyone looks forward to.
Elizabeth: Mindenki nagyon várja a főzős órákat.
Male teacher: Today we're doing a little bit of science in the kitchen.
Férfitanár: Ma egy kis környezetismeret lesz a konyhában.
Female teacher: We are going to combine our lessons on Diwali, but also our lessons on shape and symmetry.
Tanárnő: Összekapcsoljuk az indiai ünnepről, a díváliról szóló órát azzal, amit az alakzatokról és a szimmetriáról szeretnék elmondani.
Male teacher: Is this a physical change or a chemical change?
Férfitanár: Ez fizikai vagy egy kémiai változás?
Children: Physical!
Gyerekek: Fizikai!
Male teacher: You're right.
Férfitanár: Igazatok van.
TB: For history topics, we talk about the history of chocolate, and so we can do a whole topic around that.
TB: Történelmi témaként megbeszéljük a csokoládé történetét, és így egy egész témát e köré építhetünk.
Male teacher: And the Aztecs have been cooking with chocolate --
Férfitanár: És az aztékok csokoládéval főztek –
TB: And it's interesting because it's not made as they think, with all the milk in that they would have had -- and the taste is very, very different. Some children like it; some children don't.
TB: És érdekes, mert a kakaó nem úgy készül, ahogy gondolják – egy csomó tejjel –, és az íze teljesen másmilyen. Néhány gyereknek ízlik, néhánynak nem.
(Laughter)
(Nevetés)
For maths, simple weighing and measuring.
Matematika: egyszerű súly- és hosszúságmérés.
Female teacher: We're going to be doing a lot of measuring because we have to measure out some liquids, which we did last term, we did some measuring.
Tanárnő: Sokat fogunk mérni, mert ki kell mérnünk néhány folyadékot; mérünk, mint az előző félévben.
JO: What he's done is he's put food at the heart of the school, and he's fed the stomach and the mind.
JO: Tehát az igazgató úr a táplálkozást az oktatás középpontjába helyezte, egyszerre táplálva a testet és az elmét.
(Children yell excitedly)
(Izgatott gyerekkiabálás)
TB: Charlton Manor is a state school. About 80 percent of children come from areas that are identified as in poverty. The children had very little experience of being outside in the countryside, knowing about food-growing. Over a period of time, we were able to build a garden.
TB: A Charlton Manor állami iskola. A gyermekek kb. 80 százaléka szegény környékről való. A gyermekek nagyon keveset tudtak a vidéki életről, az élelmiszer-termesztésről. Idővel fel tudtunk építeni egy kertet.
(Children shout)
(Gyerekkiabálás)
Students: Welcome to the Secret Garden!
Diákok: Üdvözlünk a Titkos Kertben!
Kehinde: This is our greenhouse. This is our compost bin. This is our wormery.
Kehinde: Ez az üvegházunk. Ez a komposztgyűjtőnk. Ez a gilisztafarmunk.
(Music)
(Zene)
This is our vegetable patch. And these are our chickens.
Ez a zöldségparcellánk. És ezek a csirkéink.
Sean: The chickens come out, and they try and chase you. I had to run for my life.
Sean: A csirkék kijönnek, és kergetnek bennünket. Futni kellett az életemért.
TB: Up at the community garden, we've got two polytunnels so we can grow year-round.
TB: Fenn a közösségi kertben két fóliasátrunk van, így egész évben termeszthetünk.
Sean: I will pick onions, broccoli and carrots because they're all healthy, they make you stronger -- obviously -- and they just make me happy. So, yeah.
Sean: Hagymát, brokkolit és sárgarépát fogok szedni, mert mindegyik egészséges, erősebbek leszünk tőlük – nyilvánvalóan – és egyszerűen boldog leszek tőlük. Szóval igen.
(Birds chirp)
(Madárcsiripelés)
TB: 12 or 13 years ago, there was a reluctance to engage in this sort of curriculum. There were many people that couldn't see what we were aiming for and what we were trying to do. Obesity hadn't reached the epidemic proportions it has reached now. We're getting children that look and appear more healthy. Concentration is so much higher. Behavior issues are incredibly lower than they have been in the past. Elizabeth: One the of the great things they've done is introduce us to worlds of healthy food.
TB: 12 vagy 13 évvel ezelőtt vonakodtak még részt venni egy ilyen tantervben. Sokan nem értették, mit akarunk, és mit próbálunk elérni. Az elhízás nem volt olyan mértékű, mint most. Úgy tűnik, a gyerekek egészségesebbek. Jobban tudnak koncentrálni. Meglepően kevesebb a magatartászavaros eset, mint a múltban. Elizabeth: Az egyik legnagyszerűbb dolog, amit tettek, hogy bevezettek bennünket az egészséges ételek világába.
Kehinde: Before, I was a really picky eater.
Kehinde: Korábban nagyon válogatós voltam.
Sean: I feel better when I eat healthier food.
Sean: Jobban érzem magam, amikor egészségesebb ételt eszem.
TB: When you fail your maths A level, that's not going to shorten your life by 10 years.
TB: Ha megbukunk emelt szintű matematikából, az nem rövidíti meg az életünket tíz évvel.
JO: You don't die young because you didn't do your geography homework. These kids die young if they don't know how to feed themselves. I think Tim and the team would inspire head teachers across the world -- and parents. Any teacher has the same capacity to be as brilliant as he is. His story, we want to replicate, but the truth is we've got so much more to do.
JO: Nem halunk meg fiatalon, ha nincs kész a földrajz házi. A gyerekek akkor halnak meg fiatalon, ha nem tudják, hogyan táplálkozzanak. Azt hiszem, Tim és csapata az egész világon inspirálná az igazgatókat és a szülőket. Minden tanár képes arra, hogy ugyanolyan nagyszerű legyen, mint ő. Szeretnénk, ha máshol is követnék a példáját, de az igazság az, hogy rengeteg teendőnk van még.
TB: Jamie really revolutionized our school dinners, and it really has hugely impacted all the children, but so many in a deep way which is going to stick with them for the rest of their lives. When you change a life like that, it makes it all worthwhile. From all of us at the Charlton Manor, thank you, Jamie.
TB: Jamie valóban forradalmasította nálunk az iskolai ebédeket, és ez tényleg óriási hatással volt az összes gyerekre, sokukra olyan mélyen, hogy ragaszkodni fognak hozzá életük végéig. Amikor megváltoztatunk egy életet, már tudjuk, hogy megérte. A Charlton Manorban mindannyian köszönjük, Jamie.
Student: Thank you, Jamie.
Diák: Köszönöm, Jamie.
Student: Thank you, Jamie.
Diák: Köszönöm, Jamie.
[Join the food revolution JamiesFoodRevolution.org]
[Csatlakozzon az élelmiszer-forradalomhoz a JamiesFoodRevolution.org-on]