If you want to buy high-quality, low-price cocaine, there really is only one place to go, and that is the dark net anonymous markets.
Düşük fiyata yüksek kaliteli kokain almak isterseniz, gidilecek tek bir yer var, karanlık internetin anonim piyasası.
Now, you can't get to these sites with a normal browser -- Chrome or Firefox -- because they're on this hidden part of the Internet, known as Tor hidden services, where URLs are a string of meaningless numbers and letters that end in .onion, and which you access with a special browser called the Tor browser.
Bu sitelere Chrome ve Firefox gibi normal tarayıcılarla ulaşamazsınız, çünkü internetin, Tor gizli servisleri olarak bilinen, gizli kısmındalar. Burada URL'ler .onion ile biten anlamsız sayı ve harf dizilerinden ibaret ve bu kısma Tor adı verilen özel bir tarayıcıyla ulaşılıyor.
Now, the Tor browser was originally a U.S. Naval intelligence project. It then became open source, and it allows anybody to browse the net without giving away their location. And it does this by encrypting your IP address and then routing it via several other computers around the world that use the same software. You can use it on the normal Internet, but it's also your key to the dark net. And because of this fiendishly clever encryption system, the 20 or 30 -- we don't know exactly -- thousand sites that operate there are incredibly difficult to shut down. It is a censorship-free world visited by anonymous users.
Tor tarayıcısı aslında Amerikan Donanması'na ait bir istihbarat projesiydi. Sonradan açık kaynaklı oldu ve herhangi bir kişinin, yerini belli etmeden, internette dolaşmasına olanak sağlıyor. Bunu, IP adresinizi şifreleyip dünya üzerindeki aynı programı kullanan farklı bilgisayarlar üzerinden göndererek yapıyor. Tor'u normal internette de kullanabilirsiniz, ama o aynı zamanda karanlık internete girmek için kullanacağınız anahtar. Böylesi şeytani bir zekaya sahip şifreleme sistemi sayesinde oradaki 20 ya da 30 bin sitenin --tam sayıyı bilmiyoruz-- kapatılması çok zor. Kimliği gizli kullanıcılar tarafından ziyaret edilen sansürsüz bir dünya.
Little wonder, then, that it's a natural place to go for anybody with something to hide, and that something, of course, need not be illegal. On the dark net, you will find whistle-blower sites, The New Yorker. You will find political activism blogs. You will find libraries of pirated books. But you'll also find the drugs markets, illegal pornography, commercial hacking services, and much more besides. Now, the dark net is one of the most interesting, exciting places anywhere on the net. And the reason is, because although innovation, of course, takes place in big businesses, takes place in world-class universities, it also takes place in the fringes, because those on the fringes -- the pariahs, the outcasts -- they're often the most creative, because they have to be. In this part of the Internet, you will not find a single lolcat, a single pop-up advert anywhere. And that's one of the reasons why I think many of you here will be on the dark net fairly soon.
Saklayacak bir şeyi olan herhangi birinin oraya gitmesi çok doğal. Elbette, bu saklanacak şeyin yasa dışı olması gerekmiyor. Karanlık internette The New Yorker gibi yolsuzlukları açığa vuran siteler bulabilirsiniz. Politik aktivizm blogları bulabilirsiniz. Korsan kitap kütüphaneleri bulabilirsiniz. Ama aynı zamanda uyuşturucu dükkanları, yasa dışı pornografi, ticari bilgisayar korsanlığı hizmetleri ve başka birçok şey bulabilirsiniz. Karanlık internet, internetin en ilginç, en heyecan veren yerlerinden biri. Sebebi de şu: yenileşme, elbette, büyük iş yerlerinde, dünya çapındaki üniversitelerde gerçekleşiyor, ama aynı zamanda uçlarda da gerçekleşiyor, çünkü uçlardakiler --paryalar, toplumdan dışlananlar-- genelde en yaratıcı kişiler oluyor, çünkü öyle olmak zorundalar. İnternetin bu bölümünde tek bir altı komik yazılı kedi resmi, tek bir açılır pencere reklamı bulamazsınız. Pek çoğunuzun yakında karanlık internette olacağını düşünmemin sebeplerinden biri de bu.
(Laughter)
(Gülüşme)
Not that I'm suggesting anyone in this audience would use it to go and procure high-quality narcotics. But let's say for a moment that you were.
Hiçbirinizin karanlık interneti yüksek kalite narkotik elde etmek için kullanacağınızı ima ettiğimden değil. Ama bir an orada olduğunuzu hayal edelim.
(Laughter)
(Gülüşme)
Bear with me. The first thing you will notice on signing up to one of these sites is how familiar it looks. Every single product -- thousands of products -- has a glossy, high-res image, a detailed product description, a price. There's a "Proceed to checkout" icon. There is even, most beautifully of all, a "Report this item" button.
Bana katlanın. Bu sitelerden birine kayıt olurken fark edeceğiniz ilk şey ne kadar tanıdık göründüğü. Her bir ürünün -- binlerce ürünün -- gösterişli, yüksek çözünürlüklü bir fotoğrafı, detaylı bir ürün açıklaması, bir fiyatı var. Bir "Alışverişi tamamla" düğmesi var. Hatta, hepsinden daha güzeli, bir "Bu ürünü bildir" düğmesi var.
(Laughter)
(Gülüşme)
Incredible.
İnanılmaz.
You browse through the site, you make your choice, you pay with the crypto-currency bitcoin, you enter an address -- preferably not your home address -- and you wait for your product to arrive in the post, which it nearly always does. And the reason it does is not because of the clever encryption. That's important. Something far simpler than that. It's the user reviews.
Sitede dolaşıyorsunuz, seçiminizi yapıyorsunuz, şifreli para birimi bitcoin ile ödemenizi yapıyor, bir adres giriyorsunuz -- mümkünse ev adresinizi değil -- ve ürününüzün gelmesini bekliyorsunuz, ki hemen hemen her zaman geliyor. Gelmesinin sebebi zeki şifreleme sistemi değil. Bu önemli. Çok daha basit bir şey. Kullanıcı yorumları.
(Laughter)
(Gülüşme)
You see, every single vendor on these sites uses a pseudonym, naturally enough, but they keep the same pseudonym to build up a reputation. And because it's easy for the buyer to change allegiance whenever they want, the only way of trusting a vendor is if they have a good history of positive feedback from other users of the site.
Doğal olarak, bu sitelerdeki her satıcı takma isim kullanıyor, ama ün kazanmak için aynı takma ismi koruyorlar. Alıcının istediği zaman bağlılığını değiştirmesi kolay olduğu için de bir satıcıya güvenmenin tek yolu sitenin diğer kullanıcılarından olumlu dönüşler almış olması.
And this introduction of competition and choice does exactly what the economists would predict. Prices tend to go down, product quality tends to go up, and the vendors are attentive, they're polite, they're consumer-centric, offering you all manner of special deals, one-offs, buy-one-get-one-frees, free delivery, to keep you happy.
Rekabet ve seçimin işin içine girmesi tam olarak ekonomistlerin tahmin edeceği şeyi yapıyor. Fiyatlar düşüyor, ürün kalitesi artıyor, satıcılar özenli, kibar, tüketici merkezli oluyor, memnun kalmanızı sağlamak için çeşit çeşit özel, tek seferlik indirimler, bir alana bir bedava kampanyaları, ücretsiz kargo fırsatları teklif ediyorlar.
I spoke to Drugsheaven. Drugsheaven was offering excellent and consistent marijuana at a reasonable price. He had a very generous refund policy, detailed T's and C's, and good shipping times.
Drugsheaven'la konuştum. Uygun bir fiyata mükemmel, kıvamlı esrar teklif ediyordu. Geri ödeme konusunda çok cömertti, "hüküm ve şartlar"ı detaylıydı, kargolama süreleri iyiydi.
"Dear Drugsheaven," I wrote, via the internal emailing system that's also encrypted, of course. "I'm new here. Do you mind if I buy just one gram of marijuana?"
"Sayın Drugsheaven," yazdım, doğal olarak şifreli olan dahili mesajlaşma sisteminden. "Burada yeniyim. Yalnızca bir gram esrar alsam sorun olur mu?"
A couple of hours later, I get a reply. They always reply.
Birkaç saat sonra cevap geldi. Her zaman cevap gelir.
"Hi there, thanks for your email. Starting small is a wise thing to do. I would, too, if I were you."
"Merhaba, e-postan için teşekkürler Azar azar başlamak iyi bir şey. Ben olsam ben de öyle yapardım."
(Laughter)
(Gülüşme)
"So no problem if you'd like to start with just one gram. I do hope we can do business together. Best wishes, Drugsheaven."
"Yalnızca bir gramla başlamak istiyorsan sorun yok. Umarım birlikte çalışabiliriz. En iyi dileklerimle, Drugsheaven."
(Laughter)
(Gülüşme)
I don't know why he had a posh English accent, but I assume he did.
Neden bilmiyorum ama gösterişli bir İngiliz aksanı olduğunu varsaydım.
Now, this kind of consumer-centric attitude is the reason why, when I reviewed 120,000 pieces of feedback that had been left on one of these sites over a three-month period, 95 percent of them were five out of five. The customer, you see, is king. But what does that mean? Well, on the one hand, that means there are more drugs, more available, more easily, to more people. And by my reckoning, that is not a good thing. But, on the other hand, if you are going to take drugs, you have a reasonably good way of guaranteeing a certain level of purity and quality, which is incredibly important if you're taking drugs. And you can do so from the comfort of your own home, without the risks associated with buying on the streets.
Satıcının tüketici odaklı bu tutumu, bu tarz sitelerden birine bırakılan son 3 aydaki 120.000 yorumdan yüzde 95'inin, beş üzerinden beş puan olmasına sebep oluyor. Görüyorsun ki, müşteri velinimettir. Peki bu ne anlama geliyor? Şimdi bir yandan, daha çok uyuşturucu, daha uygun, daha kolaylıkla daha çok insana ulaşıyor. Benim açımdan, bu iyi bir şey değil. Fakat, diğer yandan, eğer uyuşturucu almaya niyetliyseniz, uyuşturucunun kalitesini ve saflığını belli ölçüde garantiye almak için oldukça makul ve iyi bir yol. Ki eğer uyuşturucu alacaksanız, bu oldukça önemlidir. Ve ayrıca bütün işlemleri evinizin rahatlığında, sokaktan almanın getirdiği risklerden uzak bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
Now, as I said, you've got to be creative and innovative to survive in this marketplace. And the 20 or so sites that are currently in operation -- by the way, they don't always work, they're not always perfect; the site that I showed you was shut down 18 months ago, but not before it had turned over a billion dollars' worth of trade. But these markets, because of the difficult conditions in which they are operating, the inhospitable conditions, are always innovating, always thinking of ways of getting smarter, more decentralized, harder to censor, and more customer-friendly.
Daha önce söylediğim gibi, bu piyasada tutunmak için yaratıcı ve yenilikçi olmalısın. Ve şu anda kullanıma açık olan yaklaşık 20 siteden, ki bunların da mükemmel bir şekilde işlediği söylenemez, size göstediğim site 18 ay önce kapatıldı. Fakat kapatılmadan önce de milyar doların üzerinde para akışına sebep oldu. Fakat bu markette, çalışmakta oldukları ortamın zor koşulları, düşmanca şartları sebebiyle, sürekli yenileniyorlar, daha akıllı olmanın yollarını düşünüyorlar, daha dağınık, sansürlenmesi daha zor ve daha kullanıcı dostu bir biçimde.
Let's take the payment system. You don't pay with your credit card, of course -- that would lead directly back to you. So you use the crypto-currency bitcoin, which is easily exchanged for real-world currencies and gives quite a high degree of anonymity to its users.
Ödeme sistemini ele alalım. Doğal olarak ödemeler kredi kartıyla olmuyor. Böyle olsa size ulaşabilirlerdi. Bu yüzden şifreli para birimi bitcoin kullanılıyor. Bitcoinler kolaylıkla gerçek dünyada kullanılan para birimlerine çevrilebiliyor ve kullanıcıya gayet yüksek bir anonimlik sağlıyor.
But at the beginning of these sites, people noticed a flaw. Some of the unscrupulous dealers were running away with peoples' bitcoin before they'd mailed the drugs out. The community came up with a solution, called multi-signature escrow payments. So on purchasing my item, I would send my bitcoin to a neutral, secure third digital wallet. The vendor, who would see that I'd sent it, would be confident that they could then send the product to me, and then when I received it, at least two of the three people engaged in the transaction -- vendor, buyer, site administrator -- would have to sign the transaction off with a unique digital signature, and then the money would be transferred.
Fakat bu sitelerin başlangıcında insanlar bir açığın farkına vardı. Bazı ahlaksız satıcılar, insanların bitcoinlerini alıp uyuşturucuları göndermeden kaçıyordu. Sonrasında topluluk, çoklu-imzalı aracılı bir ödeme yöntemi fikriyle ortaya çıktı. Basitçe, ben ürünü satın alırken, gereken bitcoini tarafsız ve güvenli bir dijital cüzdana yolluyorum. Sonra parayı aktardığımı gören satıcı ürünü bana yollayabileceğine güveniyor ve ben ürünü teslim alırken alışverişe dahil olan 3 kişiden (satıcı, alıcı, site yönetimi) ikisi işlemi kişiye özel dijital imzalarıyla onayladığında, para transferi gerçekleşiyor.
Brilliant! Elegant. It works.
Çok akıllıca! Zarif. Ve çalışıyor.
But then they realized there was a problem with bitcoin, because every bitcoin transaction is actually recorded publicly in a public ledger. So if you're clever, you can try and work out who's behind them. So they came up with a tumbling service. Hundreds of people send their bitcoin into one address, they're tumbled and jumbled up, and then the right amount is sent on to the right recipients, but they're different bitcoins: micro-laundering systems.
Fakat bitcoinde de bir problem olduğunun farkına vardılar. Çünkü her bitcoin transferi, aslında herkesin gözü önünde muhasebe altında tutuluyor. Yani eğer biraz akıllıysanız, işlemleri gerçekleştirenleri bulmayı deneyebilirsiniz. Sonra yeni bir servisle ortaya çıktılar. Yüzlerce insan bitcoinlerini tek bir adrese gönderiyor ve burada karıştırılıp altüst ediliyor. Ardından doğru alıcılara, doğru miktarlar aktarılırken, farklı bitcoinler kullanılıyor. Küçük bir kara para aklama yöntemi.
(Laughter)
(Gülüşme)
It's incredible.
İnanılmaz.
Interested in what drugs are trending right now on the dark net markets? Check Grams, the search engine. You can even buy some advertising space.
Karanlık internette hangi uyuşturucuların trend olduğunu bilmek istiyor musun? O zaman Grams arama motoruna bakabilirsin. Reklam alanı bile satın alabiliyorsun.
(Laughter)
(Gülüşme)
Are you an ethical consumer worried about what the drugs industry is doing? Yeah. One vendor will offer you fair trade organic cocaine.
Uyuşturucu endüstrisinin işleyişinden endişelenen, etikleri olan bir tüketici misin? Evet. Bir satıcı size organik ve adil ticaret kokain sunuyor.
(Laughter)
(Gülüşme)
That's not being sourced from Colombian druglords, but Guatemalan farmers. They even promised to reinvest 20 percent of any profits into local education programs.
Bu kokain Kolombiyalı uyuşturucu baronlarından değil de, Guatemalalı çiftçilerden geliyor. Hatta kârlarından yüzde 20'sini bölgesel eğitim programlarına yatırıyorlar.
(Laughter)
(Gülüşme)
There's even a mystery shopper.
Gizli müşteriler bile var.
Now, whatever you think about the morality of these sites -- and I submit that it's not actually an easy question -- the creation of functioning, competitive, anonymous markets, where nobody knows who anybody else is, constantly at risk of being shut down by the authorities, is a staggering achievement, a phenomenal achievement. And it's that kind of innovation that's why those on the fringes are often the harbingers of what is to come.
Şimdi, bu sitelerin ahlaklılığı hakkında ne düşünürseniz düşünün, ki kabul ediyorum aslında kolay bir soru değil, kimsenin diğerinin kim olduğunu bilmediği, işleyen, rekabetçi ve anonim, yetkililer tarafından sürekli kapatılma tehlikesi bulunan bir pazaryerinin yaratılması şok edici bir başarıdır, olağanüstü bir başarıdır. Ve bu öyle bir yeniliktir ki sınırlarda yaşayan insanların genellikle geleceğin habercileri olduklarını gösterir.
It's easy to forget that because of its short life, the Internet has actually changed many times over the last 30 years or so. It started in the '70s as a military project, morphed in the 1980s to an academic network, co-opted by commercial companies in the '90s, and then invaded by all of us via social media in the noughties, but I think it's going to change again. And I think things like the dark net markets -- creative, secure, difficult to censor -- I think that's the future.
Kısa hayatı sebebiyle unutulması kolaydır ama İnternet son 30 yılda birçok kez değişmiştir. 70'lerde askeri bir proje olarak başladı, 1980'lerde akademik bir ağa dönüştü, 90'larda ticari şirketler tarafından ele geçirildi, 2000'lerde ise sosyal medya aracılığıyla hepimiz tarafından işgal edildi fakat bence bir daha değişecek. Ve bence işler karanlık internetteki gibi yaratıcı, güvenli, sansürlemesi zor bir şekilde olacak. Bence gelecek böyle olacak.
And the reason it's the future is because we're all worried about our privacy. Surveys consistently show concerns about privacy. The more time we spend online, the more we worry about them, and those surveys show our worries are growing. We're worried about what happens to our data. We're worried about who might be watching us.
Böyle olacak çünkü hepimiz mahremiyetimiz hakkında endişeliyiz. Araştırmalar sürekli bu endişeleri ortaya koyuyor. İnternette daha çok zaman geçirdikçe, bunun hakkında daha çok endişeleniyoruz. Ve araştırmalar gösteriyor ki, endişelerimiz giderek artıyor. Kendimize ait verilerimize ne olduğu hakkında endişeliyiz. Bizi izlediğini düşündüğümüz kişiler hakkında endişeliyiz.
Since the revelations from Edward Snowden, there's been a huge increase in the number of people using various privacy-enhancing tools. There are now between two and three million daily users of the Tor browser, the majority of which use is perfectly legitimate, sometimes even mundane. And there are hundreds of activists around the world working on techniques and tools to keep you private online -- default encrypted messaging services. Ethereum, which is a project which tries to link up the connected but unused hard drives of millions of computers around the world, to create a sort of distributed Internet that no one really controls. Now, we've had distributed computing before, of course. We use it for everything from Skype to the search for extraterrestrial life. But you add distributed computing and powerful encryption -- that's very, very hard to censor and control. Another called MaidSafe works on similar principles. Another called Twister, and so on and so on.
Edward Snowden tarafından açığa çıkarılanlardan beri, gizliliği arttıran çeşitli araçların kullanımında büyük bir artış meydana geldi. Şimdilerde iki ila üç milyon arasında kişi Tor internet tarayıcısını günlük olarak kullanıyor. Kullananların çoğu tamamen yasal hatta bazen sıradan işler için kullanıyor. Ve dünya genelinde yüzlerce aktivist sizin internette gizlilikle gezebilmeniz için araçlar ve teknikler üzerinde çalışıyorlar. Varsayılan olarak şifrelenmiş mesajlaşma servisleri. Ethereum projesi, internete bağlı ama kullanılmayan milyonlarca sabit diski birleştirerek, kimsenin kontrolünde olmayan, dağınık bir İnternet ağı oluşturmayı sağlıyor. Daha önceden de dağınık hesaplama vardı elbette. Hatta her şeyde kullanıyoruz. Skype'tan tutun da uzayda yaşam var mı ya kadar. Fakat dağınık hesaplamaya güçlü bir şifreleme sistemi eklersen, konrol edilmesi ve sansürlenmesi çok daha zor bir şey elde edersin. MaidSafe projesi de benzer prensiplerle çalışıyor. Twister vb... gibileri de.
And here's the thing -- the more of us join, the more interesting those sites become, and then the more of us join, and so on. And I think that's what's going to happen.
Ve şöyle ki, biz ne kadar fazla katılırsak bu siteler o kadar ilginç hale gelir ve bu sayede daha çok insan katılır. Ve bu böyle devam eder. Ve bence de böyle olacak.
In fact, it's already happening. The dark net is no longer a den for dealers and a hideout for whistle-blowers. It's already going mainstream. Just recently, the musician Aphex Twin released his album as a dark net site. Facebook has started a dark net site. A group of London architects have opened a dark net site for people worried about regeneration projects. Yes, the dark net is going mainstream, and I predict that fairly soon, every social media company, every major news outlet, and therefore most of you in this audience, will be using the dark net, too.
Hatta şu anda bile oluyor. Karanlık internet artık sadece uyuşturucu satıcılarının ve köstebeklerin deliği olmaktan çıktı. Çoktan ana akım bir yer haline gelmeye başladı. Geçenlerde Aphex Twin adlı müzisyen yeni albümünü karanlık internette yayınladı. Facebook karanlık internet versiyonunu yayınladı. Bir grup Londralı mimar, restorasyon projeleri hakkında endişelenen insanlar için karanlık internet sitelerini açtılar. Karanlık internet ana akım olma yolunda ilerliyor ki tahmin ediyorum yakında bütün sosyal medya şirketleri bütün büyük haber siteleri ve siz izleyicilerden bir çoğu da Karanlık internet kullanıcısı olacak.
So the Internet is about to get more interesting, more exciting, more innovative, more terrible, more destructive. That's good news if you care about liberty. It's good news if you care about freedom. It's good news if you care about democracy. It's also good news if you want to browse for illegal pornography and if you want to buy and sell drugs with impunity. Neither entirely dark, nor entirely light. It's not one side or the other that's going to win out, but both.
İnternet git gide daha ilginç, daha heyecanlı, daha yenilikçi daha korkunç, daha yıkıcı hal alıyor. Eğer özgürlüğünüzü düşünüyorsanız bu iyi haber. Bağımsızlığınızı düşünüyorsanız bu iyi haber. Demokrasiyi düşünüyorsanız bu iyi haber. Ayrıca, ceza almadan illegal pornografi izlemek, uyuşturucu alıp satmak istiyorsanız da iyi bir haber. Tamamen aydınlık da değil, tamamen karanlık da. Herhangi bir taraf kazanmayacak, ama ikisi de kazanacak.
Thank you very much, indeed.
Çok teşekkürler, gerçekten.
(Applause)
(Alkış)