Υπάρχει ζωή πέραν της Γης στο ηλιακό μας σύστημα;
Is there life beyond Earth in our solar system?
Τι δυνατή ερώτηση! Ξέρετε, ως επιστήμονες -πλανητικοί επιστήμονες- δεν είχαμε πάρει την ερώτηση πολύ σοβαρά μέχρι πρόσφατα.
Wow, what a powerful question. You know, as a scientist -- planetary scientist -- we really didn't take that very seriously until recently.
Ο Καρλ Σαγκάν πάντα έλεγε: «Χρειάζονται δυνατές αποδείξεις για δυνατούς ισχυρισμούς». Ισχυρισμοί για την ύπαρξη ζωής εκτός Γης πρέπει να είναι καθοριστικοί, πρέπει να ακούγονται δυνατά και πρέπει να υπάρχουν παντού, ώστε να τους πιστέψουμε όλοι μας.
Carl Sagan always said, "It takes extraordinary evidence for extraordinary claims." And the claims of having life beyond Earth need to be definitive, they need to be loud and they need to be everywhere for us to be able to believe it.
Πώς λοιπόν ξεκινάμε αυτό το ταξίδι; Αυτό που αποφασίσαμε να κάνουμε ήταν πρώτα να ψάξουμε τα συστατικά της ζωής. Τα συστατικά της ζωής είναι: νερό σε υγρή μορφή - πρέπει να είναι υγρό, δεν μπορεί να είναι πάγος, πρέπει να είναι υγρό. Επίσης πρέπει να έχουμε ενέργεια. Πρέπει ακόμη να έχουμε οργανική ύλη - υλικά που δημιουργούν εμάς τους ίδιους, αλλά επίσης υλικά για κατανάλωση.
So how do we make this journey? What we decided to do is first look for those ingredients for life. The ingredients of life are: liquid water -- we have to have a solvent, can't be ice, has to be liquid. We also have to have energy. We also have to have organic material -- things that make us up, but also things that we need to consume.
Πρέπει να έχουμε αυτά τα στοιχεία για μεγάλη χρονική περίοδο στο περιβάλλον ώστε να είμαστε πεπεισμένοι ότι η ζωή, στην αρχή της ύπαρξής της, μπορεί να ανθίσει κι έπειτα να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί.
So we have to have these elements in environments for long periods of time for us to be able to be confident that life, in that moment when it starts, can spark and then grow and evolve.
Πρέπει να σας πω ότι στην αρχή της καριέρας μου, όταν κοιτούσαμε αυτά τα τρία στοιχεία, δεν πίστευα ότι υπάρχουν πέραν της Γης σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο και σε οποιαδήποτε υπαρκτή ποσότητα.
Well, I have to tell you that early in my career, when we looked at those three elements, I didn't believe that they were beyond Earth in any length of time and for any real quantity.
Γιατί; Δείτε τους εσωτερικούς πλανήτες. Η Αφροδίτη είναι πολύ ζεστή - δεν έχει νερό. Ο Άρης - ξηρός και άνυδρος. Δεν έχει νερό. Και πιο πέρα από τον Άρη το νερό του ηλιακού συστήματος είναι όλο παγωμένο.
Why? We look at the inner planets. Venus is way too hot -- it's got no water. Mars -- dry and arid. It's got no water. And beyond Mars, the water in the solar system is all frozen.
Πρόσφατες παρατηρήσεις όμως τα άλλαξαν όλα αυτά. Στρέφουν το ενδιαφέρον μας στη σωστή κατεύθυνση για να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά και να απαντήσουμε πραγματικά την ερώτηση για τη ζωή.
But recent observations have changed all that. It's now turning our attention to the right places for us to take a deeper look and really start to answer our life question.
Όταν λοιπόν κοιτάμε στο ηλιακό μας σύστημα πού βρίσκονται οι πιθανότητες; Στρέφουμε την προσοχή μας σε τέσσερα σημεία. Στον πλανήτη Άρη και σε τρία φεγγάρια εξωτερικών πλανητών: τον Τιτάνα, την Ευρώπη και τον μικρό Εγκέλαδο.
So when we look out into the solar system, where are the possibilities? We're concentrating our attention on four locations. The planet Mars and then three moons of the outer planets: Titan, Europa and small Enceladus.
Τι γίνεται λοιπόν με τον Άρη; Ας δούμε τα στοιχεία. Αρχικά πιστεύαμε ότι ο Άρης είχε τη μορφή φεγγαριού: γεμάτος κρατήρες, άγονος και νεκρός κόσμος.
So what about Mars? Let's go through the evidence. Well, Mars we thought was initially moon-like: full of craters, arid and a dead world.
Έτσι 15 περίπου χρόνια πριν, ξεκινήσαμε μια σειρά αποστολών στον Άρη για να δούμε εάν στο παρελθόν υπήρξε νερό στον Άρη που άλλαξε τη γεωλογία του. Θα έπρεπε να μπορούμε να το δούμε αυτό. Πράγματι οι εκπλήξεις ξεκίνησαν από την αρχή. Οι υψηλής ευκρίνειας εικόνες δείχνουν δέλτα, κοιλάδες ποταμών και χαράδρες που υπήρξαν εκεί στο παρελθόν. Και μάλιστα, το ρομποτικό όχημα Κιουριόσιτι -που περιπλανάται στην επιφάνεια εδώ και περίπου τρία χρόνια- μας έδειξε ότι βρίσκεται πάνω σε μια αρχαία κοίτη ποταμού όπου το νερό έρεε γρήγορα. Κι όχι για μικρό διάστημα, ίσως για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Αν όλα ήταν εκεί, μαζί με οργανική ύλη, ίσως να είχε αρχίσει ζωή.
And so about 15 years ago, we started a series of missions to go to Mars and see if water existed on Mars in its past that changed its geology. We ought to be able to notice that. And indeed we started to be surprised right away. Our higher resolution images show deltas and river valleys and gulleys that were there in the past. And in fact, Curiosity -- which has been roving on the surface now for about three years -- has really shown us that it's sitting in an ancient river bed, where water flowed rapidly. And not for a little while, perhaps hundreds of millions of years. And if everything was there, including organics, perhaps life had started.
Το Κιουριόσιτι επίσης τρύπησε στο κόκκινο έδαφος κι έβγαλε κι άλλο υλικό. Ο ενθουσιασμός μας ήταν μεγάλος όταν το είδαμε. Διότι δεν ήταν ο κόκκινος Άρης ήταν γκρίζο υλικό, ήταν γκρίζος Άρης. Το φέραμε μέσα στο όχημα, το δοκιμάσαμε, και μαντέψτε! Βρήκαμε οργανικές ύλες -άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο, άζωτο, φώσφορο, θείο- όλα βρίσκονταν εκεί.
Curiosity has also drilled in that red soil and brought up other material. And we were really excited when we saw that. Because it wasn't red Mars, it was gray material, it's gray Mars. We brought it into the rover, we tasted it, and guess what? We tasted organics -- carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen, phosphorus, sulfur -- they were all there.
Ο Άρης λοιπόν στο παρελθόν, είχε πολύ νερό, ίσως πολύ χρόνο, θα μπορούσε να έχει ζωή, θα μπορούσε να έχει τη σπίθα, θα μπορούσε να εξελιχθεί. Υπάρχει ακόμη αυτή η ζωή εκεί; Δεν το ξέρουμε αυτό.
So Mars in its past, with a lot of water, perhaps plenty of time, could have had life, could have had that spark, could have grown. And is that life still there? We don't know that.
Μερικά χρόνια πριν αρχίσαμε να ερευνούμε αρκετούς κρατήρες. Το καλοκαίρι, σκούρες γραμμές κάνουν την εμφάνισή τους στις πλευρές των κρατήρων αυτών. Όσο περισσότερο ψάξαμε, είδαμε περισσότερους κρατήρες με αυτά τα χαρακτηριστικά. Γνωρίζουμε σήμερα πάνω από μια ντουζίνα κρατήρων.
But a few years ago we started to look at a number of craters. During the summer, dark lines would appear down the sides of these craters. The more we looked, the more craters we saw, the more of these features. We now know more than a dozen of them.
Λίγους μήνες πριν το όνειρο έγινε πραγματικότητα. Ανακοινώσαμε στον κόσμο ότι ξέρουμε τι είναι αυτές οι γραμμές. Είναι νερό σε υγρή μορφή. Οι κρατήρες αυτοί στάζουν στη διάρκεια του καλοκαιριού. Ρέει νερό μέσα σ' αυτούς τους κρατήρες. Τι θα κάνουμε λοιπόν τώρα που βλέπουμε το νερό; Αυτό μας δείχνει ότι ο Άρης έχει όλα τα απαραίτητα συστατικά για ζωή. Στο παρελθόν ίσως είχε τα 2/3 του βορείου ημισφαιρίου του - εκεί βρισκόταν ένας ωκεανός. Έχει νερό που στάζει αυτήν τη στιγμή. Νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνειά του. Έχει οργανικές ύλες. Έχει όλες τις κατάλληλες συνθήκες.
A few months ago the fairy tale came true. We announced to the world that we know what these streaks are. It's liquid water. These craters are weeping during the summer. Liquid water is flowing down these craters. So what are we going to do now -- now that we see the water? Well, it tells us that Mars has all the ingredients necessary for life. In its past it had perhaps two-thirds of its northern hemisphere -- there was an ocean. It has weeping water right now. Liquid water on its surface. It has organics. It has all the right conditions.
Τι θα κάνουμε λοιπόν στην πορεία; Θα στείλουμε μια σειρά αποστολών που θα ψάξουν για ζωή στον Άρη. Και τώρα είναι πιο ελκυστικό από ποτέ.
So what are we going to do next? We're going to launch a series of missions to begin that search for life on Mars. And now it's more appealing than ever before.
Καθώς βγαίνουμε προς τα έξω στο ηλιακό μας σύστημα συναντούμε τον Εγκέλαδο, το μικροσκοπικό φεγγάρι. Δεν βρίσκεται ακριβώς μέσα στην παραδοσιακή κατοικήσιμη ζώνη στην περιοχή γύρω απ' τον ήλιο. Βρίσκεται πολύ πιο μακριά. Αυτός ο πλανήτης θα έπρεπε να ήταν πάγος γύρω από πυρήνα πυριτίου.
As we move out into the solar system, here's the tiny moon Enceladus. This is not in what we call the traditional habitable zone, this area around the sun. This is much further out. This object should be ice over a silicate core.
Τι ανακαλύψαμε όμως; Το διαστημικό όχημα Κασσίνι βρισκόταν εκεί από το 2006 κι έπειτα από μερικά χρόνια κοίταξε πίσω, αφού πέρασε από τον Εγκέλαδο, και μας εξέπληξε όλους. Ο Εγκέλαδος εξφεσδoνίζει ριπές νερού στο ηλιακό μας σύστημα οι οποίες γυρνάνε πάλι πίσω στο φεγγάρι. Μοναδικό περιβάλλον. Το Κασσίνι λίγους μήνες πριν πέταξε μέσα από σύννεφο νερού και καταμέτρησε τα σωματίδια πυριτίου. Από πού προέρχεται το πυρίτιο; Πρέπει να προέρχεται από τον πάτο του ωκεανού. Η παλιρροιακή ενέργεια δημιουργείται από τον Κρόνο που έλκει και συμπιέζει το φεγγάρι - λιώνει αυτόν τον πάγο δημιουργώντας έναν ωκεανό. Ταυτόχρονα το κάνει αυτό και στον πυρήνα.
But what did we find? Cassini was there since 2006, and after a couple years looked back after it flew by Enceladus and surprised us all. Enceladus is blasting sheets of water out into the solar system and sloshing back down onto the moon. What a fabulous environment. Cassini just a few months ago also flew through the plume, and it measured silicate particles. Where does the silica come from? It must come from the ocean floor. The tidal energy is generated by Saturn, pulling and squeezing this moon -- is melting that ice, creating an ocean. But it's also doing that to the core.
Το μόνο που μπορούμε να σκεφτούμε που προκαλεί κάτι ανάλογο στη Γη είναι η υδροθερμική δραστηριότητα. Η υδροθερμική δραστηριότητα βαθιά στους ωκεανούς μας ανακαλύφθηκαν το 1977. Οι ωκεανογράφοι είχαν ξαφνιαστεί τελείως. Και σήμερα υπάρχουν χιλιάδες τέτοιοι κάτω από τους ωκεανούς.
Now, the only thing that we can think of that does that here on Earth as an analogy ... are hydrothermal vents. Hydrothermal vents deep in our ocean were discovered in 1977. Oceanographers were completely surprised. And now there are thousands of these below the ocean.
Τι βρίσκουμε; Όταν οι ωκεανογράφοι εξετάζουν αυτήν την υδροθερμική δραστηριότητα την βλέπουν γεμάτη ζωή ανεξάρτητα έαν το νερό είναι όξινο ή αλκαλικό - δεν έχει σημασία. Η υδροθερμική δραστηριότητα λοιπόν είναι μια υπέροχη κατοικία για ζωή εδώ στη Γη.
What do we find? The oceanographers, when they go and look at these hydrothermal vents, they're teeming with life, regardless of whether the water is acidic or alkaline -- doesn't matter. So hydrothermal vents are a fabulous abode for life here on Earth.
Τι γίνεται λοιπόν στον Εγκέλαδο; Πιστεύουμε ότι καθώς έχει νερό και μάλιστα για σημαντικό χρονικό διάστημα, κι εφόσον πιστεύουμε ότι έχει υδροθερμική δραστηριότητα με πιθανόν την κατάλληλη οργανική ύλη, άρα πρόκειται για μέρος όπου θα μπορούσε να υπάρξει ζωή. Κι όχι απλά μικροβιακή - ίσως πιο περίπλοκη καθώς είχε χρόνο να εξελιχθεί.
So what about Enceladus? Well, we believe because it has water and has had it for a significant period of time, and we believe it has hydrothermal vents with perhaps the right organic material, it is a place where life could exist. And not just microbial -- maybe more complex because it's had time to evolve.
Ένα άλλο παρόμοιο φεγγάρι είναι η Ευρώπη. Το Γκαλιλεό επισκέφθηκε το σύστημα του Δία το 1996 κι έκανε μοναδικές παρατηρήσεις για την Ευρώπη. Ξέρουμε ότι η Ευρώπη έχει επίσης ωκεανό κάτω από τον φλοιό. Η αποστολή του Γκαλιλέο μας το έδειξε, αλλά δεν είδαμε ποτέ ριπές. Όμως δεν τις ψάξαμε.
Another moon, very similar, is Europa. Galileo visited Jupiter's system in 1996 and made fabulous observations of Europa. Europa, we also know, has an under-the-ice crust ocean. Galileo mission told us that, but we never saw any plumes. But we didn't look for them.
Το τηλεσκόπιο Χαμπλ μόλις μερικά χρόνια πριν, καθώς παρατηρούσε τον πλανήτη Ευρώπη είδε ριπές νερού να εκτοξεύονται από ρωγμές στο νότιο ημισφαίριο, ακριβώς όπως στον Εγκέλαδο.
Hubble, just a couple years ago, observing Europa, saw plumes of water spraying from the cracks in the southern hemisphere, just exactly like Enceladus.
Τα φεγγάρια αυτά τα οποία δεν βρίσκονται στην παραδοσιακή κατοικήσιμη ζώνη, βρίσκονται στο εξώτερο ηλιακό σύστημα, έχουν νερό σε υγρή μορφή. Κι αν υπάρχουν οργανικές ύλες εκεί, μπορεί και να υπάρχει ζωή.
These moons, which are not in what we call a traditional habitable zone, that are out in the solar system, have liquid water. And if there are organics there, there may be life.
Πρόκειται για εκπληκτικές ανακαλύψεις, διότι αυτά τα φεγγάρια έχουν υπάρξει σ' αυτό το περιβάλλον εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Εδώ στη Γη πιστεύουμε ότι η ζωή άρχισε μετά τα πρώτα 500 εκατομμύρια και δείτε πού βρισκόμαστε. Πρόκειται για καταπληκτικά φεγγάρια.
This is a fabulous set of discoveries because these moons have been in this environment like that for billions of years. Life started here on Earth, we believe, after about the first 500 million, and look where we are. These moons are fabulous moons.
Ένα άλλο φεγγάρι το οποίο ερευνούμε είναι ο Τιτάνας. Είναι ένα τεράστιο φεγγάρι του Κρόνου. Ίσως είναι μεγαλύτερο από τον Ερμή. Έχει εκτενή ατμόσφαιρα. Τόσο εκτενή -και πρόκειται κυρίως για άζωτο με λίγο μεθάνιο και αιθάνιο- που χρειάζεσαι ραντάρ για να την διασχίσεις.
Another moon that we're looking at is Titan. Titan is a huge moon of Saturn. It perhaps is much larger than the planet Mercury. It has an extensive atmosphere. It's so extensive -- and it's mostly nitrogen with a little methane and ethane -- that you have to peer through it with radar.
Στην επιφάνεια το Κασσίνι βρήκε υγρό. Βλέπουμε λίμνες. Βασικά σε ορισμένα μέρη έχουν το μέγεθος της Μαύρης Θάλασσας. Αυτή η περιοχή δεν έχει νερό. Έχει μεθάνιο. Εάν υπάρχει ένα μέρος στο ηλιακό σύστημα όπου η ζωή δεν είναι σαν τη δική μας, όπου το υποκατάστατο του νερού είναι ένα άλλο υγρό -θα μπορούσε να είναι το μεθάνιο- αυτό είναι ο Τιτάνας.
And on the surface, Cassini has found liquid. We see lakes ... actually almost the size of our Black Sea in some places. And this area is not liquid water; it's methane. If there's any place in the solar system where life is not like us, where the substitute of water is another solvent -- and it could be methane -- it could be Titan.
Υπάρχει λοιπόν ζωή στο ηλιακό σύστημα εκτός από τη Γη; Δεν ξέρουμε ακόμη, όμως το ψάχνουμε πυρετωδώς. Τα δεδομένα που λαμβάνουμε είναι εκπληκτικά και μας λένε - μας πιέζουν να το σκεφτούμε με νέους και εκπληκτικούς τρόπους. Πιστεύω ότι είμαστε σε καλό δρόμο. Ότι στα επόμενα δέκα χρόνια θα απαντήσουμε σ' αυτήν την ερώτηση. Και αν την απαντήσουμε, και είναι θετική, τότε η ζωή βρίσκεται παντού στο ηλιακό σύστημα. Απλώς σκεφτείτε το αυτό. Ίσως να μην είμαστε μόνοι.
Well, is there life beyond Earth in the solar system? We don't know yet, but we're hot on the pursuit. The data that we're receiving is really exciting and telling us -- forcing us to think about this in new and exciting ways. I believe we're on the right track. That in the next 10 years, we will answer that question. And if we answer it, and it's positive, then life is everywhere in the solar system. Just think about that. We may not be alone.
Ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)