Εργάζομαι πάνω στα θέματα της φτώχειας για πάνω από 20 χρόνια και είναι κάπως ειρωνικό ότι το πρόβλημα και το ερώτημα που με απασχολεί περισσότερο είναι να δώσω τον πραγματικό ορισμό της φτώχειας. Τι σημαίνει; Πολύ συχνά, οριζουμε τη φτώχεια με δολάρια άνθρωποι που βγάζουν λιγότερο από ένα δολάριο ή δύο ή τρία την ημέρα. Και όμως, ο σύνθετος χαρακτήρας της φτώχειας απαιτεί να δούμε το εισόδημα μόνο ως μία μεταβλητή της. Διότι στην πραγματικότητα, αποτελεί την προϋπόθεση της επιλογής, και την έλλειψη της ελευθερίας.
I've been working on issues of poverty for more than 20 years, and so it's ironic that the problem that and question that I most grapple with is how you actually define poverty. What does it mean? So often, we look at dollar terms -- people making less than a dollar or two or three a day. And yet the complexity of poverty really has to look at income as only one variable. Because really, it's a condition about choice, and the lack of freedom.
Και βίωσα μια εμπειρία που εμβάθυνε και ξεκαθάρισε μέσα μου το πώς την αντιλαμβάνομαι. Συνέβη στην Κένυα, και είναι μια ιστορία που θέλω να μοιραστώ μαζί σας. Βρισκόμουν με τη φίλη μου, Susan Meiselas, φωτογράφο, στις παραγκουπόλεις του Μαθάρε. Τώρα πια, το Μαθάρε είναι μία από τις πιο παλιές παραγκουπόλεις της Αφρικής. Απέχει περίπου πέντε χιλιόμετρα από το Ναιρόμπι, έχει μήκος ενάμιση χιλιόμετρο και πλάτος τριακόσια μέτρα περίπου, όπου πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι ζουν στοιβαγμένοι σε αυτές τις μικρές, τσίγγινες παράγκες, η μια γενιά μετά την άλλη, πληρώνοντας ενοίκιο, συχνά οχτώ ή 10 άτομα σε ένα δωμάτιο. Είναι μια περιοχή γνωστή για την πορνεία, τη βία και τα ναρκωτικά Ένα σκληρό μέρος για να μεγαλώσει κανείς. Και καθώς περπατούσαμε μέσα στα στενά δρομάκια, ήταν κυριολεκτικά αδύνατο να μην πατήσουμε μέσα στα λύματα των βόθρων και τα σκουπίδια έξω από τα μικρά σπίτια. Την ιδια στιγμή όμως, ήταν εξίσου αδύνατο να μην δούμε τη ζωντάνια των ανθρώπων, τις προσδοκίες και τις φιλοδοξίες όσων ζούσαν εκεί. Γυναίκες που έκαναν μπάνιο τα μωρά τους, έπλεναν τα ρούχα τους και τα άπλωναν έξω για να στεγνώσουν. Γνώρισα αυτή τη γυναίκα, τη Μαμά Ρόουζ, που νοικιάζει αυτή τη μικρή παράγκα εδώ και 32 χρόνια, όπου ζει με τα εφτά παιδιά της. Τέσσερα κοιμούνται σε ένα μονό κρεβάτι, και τα άλλα τρία πάνω στο λασπωμένο δάπεδο. Φροντίζει ώστε όλα να πηγαίνουν στο σχολείο, πουλώντας νερό από αυτό το κιόσκι, σαπούνι και ψωμί από το μικρό κατάστημα εκεί μέσα.
And I had an experience that really deepened and elucidated for me the understanding that I have. It was in Kenya, and I want to share it with you. I was with my friend Susan Meiselas, the photographer, in the Mathare Valley slums. Now, Mathare Valley is one of the oldest slums in Africa. It's about three miles out of Nairobi, and it's a mile long and about two-tenths of a mile wide, where over half a million people live crammed in these little tin shacks, generation after generation, renting them, often eight or 10 people to a room. And it's known for prostitution, violence, drugs: a hard place to grow up. And when we were walking through the narrow alleys, it was literally impossible not to step in the raw sewage and the garbage alongside the little homes. But at the same time it was also impossible not to see the human vitality, the aspiration and the ambition of the people who live there: women washing their babies, washing their clothes, hanging them out to dry. I met this woman, Mama Rose, who has rented that little tin shack for 32 years, where she lives with her seven children. Four sleep in one twin bed, and three sleep on the mud and linoleum floor. And she keeps them all in school by selling water from that kiosk, and from selling soap and bread from the little store inside.
Ήταν η ημέρα μετά τις εκλογές, και μπορούσα να δώ πώς το Μαθάρε ήταν συνδεδεμένο με την υφήλιο. Έβλεπα τα παιδιά στις γωνιές των δρόμων, να λένε "Ο Ομπάμα, είναι αδερφός μας!" Και τους έλεγα "Ο Ομπάμα είναι και δικός μου αδερφός, άρα αυτό μας κάνει και εμάς αδέρφια" Με κοιτούσαν με απορία, και μετά από λίγο, μου έλεγαν "Κόλλα το!"
It was also the day after the inauguration, and I was reminded how Mathare is still connected to the globe. And I would see kids on the street corners, and they'd say "Obama, he's our brother!" And I'd say "Well, Obama's my brother, so that makes you my brother too." And they would look quizzically, and then be like, "High five!"
Και εδώ ήταν που γνώρισα τη Τζέιν. Έμεινα κατάπληκτη από την ευγένεια και την καλοσύνη του προσώπου της, και της ζήτησα να μου πει την ιστορία της. Άρχισε μιλώντας μου για το όνειρό της. Είπε, "Δύο όνειρα είχα. Το πρώτο ήταν να γίνω γιατρός, και το δεύτερο να παντρευτώ έναν καλό άντρα που θα έμενε μαζί με μένα και την οικογένειά μου. Γιατί η μαμά μου μας μεγάλωσε μόνη της, και δεν είχε αρκετά χρήματα για τα δίδακτρα του σχολείου. Έτσι χρειάστεικε να εγκαταλείψω το πρώτο όνειρο, και εστίασα στο δεύτερο." Παντρεύτηκε όταν ήταν 18, και απέκτησε αμέσως παιδί. Όταν έγινε 20, έμεινε έγκυος στο δεύτερο, η μητέρα της πέθανε και ο άντρας της την άφησε - παντρεύτηκε μια άλλη γυναίκα. Έτσι, βρέθηκε και πάλι στο Μαθάρε, χωρίς εισόδημα, χωρίς προσόντα, και χωρίς λεφτά. Στο τέλος, στράφηκε στην πορνεία. Τα πράγματα δεν ήταν όπως συνήθως τα φανταζόμαστε. Πήγαινε στην πόλη τη νύχτα με 20 περίπου άλλα κορίτσια, έψαχναν για δουλειά, και κάποιες φορές γύριζαν με λίγα ψιλά, ή άλλες πάλι με τίποτα. Μου είπε, "Ξέρεις, η φτώχεια δεν ήταν τόσο άσχημη. Ήταν η ταπείνωση και όλο αυτό το αδιέξοδο."
And it was here that I met Jane. I was struck immediately by the kindness and the gentleness in her face, and I asked her to tell me her story. She started off by telling me her dream. She said, "I had two. My first dream was to be a doctor, and the second was to marry a good man who would stay with me and my family, because my mother was a single mom, and couldn't afford to pay for school fees. So I had to give up the first dream, and I focused on the second." She got married when she was 18, had a baby right away. And when she turned 20, found herself pregnant with a second child, her mom died and her husband left her -- married another woman. So she was again in Mathare, with no income, no skill set, no money. And so she ultimately turned to prostitution. It wasn't organized in the way we often think of it. She would go into the city at night with about 20 girls, look for work, and sometimes come back with a few shillings, or sometimes with nothing. And she said, "You know, the poverty wasn't so bad. It was the humiliation and the embarrassment of it all."
Το 2001, η ζωή της άλλαξε. Είχε μια φίλη που είχε ακούσε για μια οργάνωση, την Jamii Bora, που μπορούσε να εκχωρεί δάνειο σε άτομα, όσο φτωχά και αν ήταν, αρκεί να παρείχαν ένα αντίστοιχο ποσό από τις οικονομίες τους. Της πήρε ένα χρόνο για να μαζέψει 50 δολάρια, και άρχισε να δανείζεται, και καθώς πέρασε ο καιρός μπόρεσε να αγοράσει μια ραπτομηχανή. Άρχισε να ράβει. Και αυτό την έφερε σε αυτό που κάνει σήμερα, που είναι η απασχόλησή της στην αγορά μεταχειρισμένων ρούχων, και για περίπου τρία δολάρια και 25 σεντς αγοράζει ένα παλιό φόρεμα χορού. Κάποια από αυτά ίσως να τα έχετε δώσει εσείς. Και τα στολίζει με δαντέλες και κορδέλες, και φτιάχνει αυτά τα πλουμιστά φορέματα και τα πουλάει σε γυναίκες για τα 16α γενέθλια των κοριτσιών τους ή για την πρώτη τους Κοινωνία αυτά τα ορόσημα στη ζωή που οι άνθρωποι θέλουν να γιορτάζουν σε όλο το οικονομικό φάσμα. Και κάνει πραγματικά καλή δουλειά. Την έχω δει να γυρνάει στους δρόμους με το καρότσι της. Και αμέσως, σχηματίζεται ένα πλήθος από γυναίκες γύρω της, για να αγοράσουν αυτά τα φορέματα.
In 2001, her life changed. She had a girlfriend who had heard about this organization, Jamii Bora, that would lend money to people no matter how poor you were, as long as you provided a commensurate amount in savings. And so she spent a year to save 50 dollars, and started borrowing, and over time she was able to buy a sewing machine. She started tailoring. And that turned into what she does now, which is to go into the secondhand clothing markets, and for about three dollars and 25 cents she buys an old ball gown. Some of them might be ones you gave. And she repurposes them with frills and ribbons, and makes these frothy confections that she sells to women for their daughter's Sweet 16 or first Holy Communion -- those milestones in a life that people want to celebrate all along the economic spectrum. And she does really good business. In fact, I watched her walk through the streets hawking. And before you knew it, there was a crowd of women around her, buying these dresses.
Και σκεφτόμουν καθώς την έβλεπα να πουλάει τα φορέματα, και τα κοσμήματα που φτιάχνει ότι τώρα η Τζέιν βγάζει περισσότερα από τέσσερα δολάρια την ημέρα. Και εξ ορισμού δεν είναι πλέον άπορη. Αλλά ζει ακόμα στο Μαθάρε. Και δεν μπορεί να φύγει από εκεί. Ζει με όλη αυτή την ανασφάλεια, και μάλιστα, τον Ιανουάριο, με τις εθνικές εξεγέρσεις, την έδιωξαν από το σπίτι της και έπρεπε να βρει άλλη παράγκα για να μείνει.
And I reflected, as I was watching her sell the dresses, and also the jewelry that she makes, that now Jane makes more than four dollars a day. And by many definitions she is no longer poor. But she still lives in Mathare Valley. And so she can't move out. She lives with all of that insecurity, and in fact, in January, during the ethnic riots, she was chased from her home and had to find a new shack in which she would live.
Το ίδρυμα Jamii Bora το κατανοεί αυτό. Και κατανοεί επίσης ότι όταν μιλάμε για την φτώχεια, πρέπει να κοιτάμε τους ανθρώπους σε όλο το οικονομικό φάσμα. Και έτσι με κεφάλαιο από την Acumen και άλλους οργανισμούς, δάνεια και επενδύσεις που μακροπρόθεσμα θα γίνουν δικά τους, αναπτύσσουν μια χαμηλού κόστους υποδομή στέγασης, περίπου μία ώρα μακριά από το κέντρο του Ναιρόμπι. Και αυτό σχεδιάστημε από την οπτική γωνία των πελατών, όπως η ίδια η Τζέιν, δίνοντας έμφαση στην υπευθυνότητα. Έτσι, πρέπει να δώσει το 10% της υποθήκης της συνολικής αξίας, ή περίπου 400 δολάρια από αποταμίευση. Και στη συνέχεια αντιστοιχούν την υποθήκη της στο ποσό του ενοικίου για την παραγκούλα της. Και μέσα στις επόμενες εβδομάδες, θα είναι μεταξύ των πρώτων 200 οικογενειών που θα μετακομίσει σε αυτή την οικιστική ανάπτυξη.
Jamii Bora understands that and understands that when we're talking about poverty, we've got to look at people all along the economic spectrum. And so with patient capital from Acumen and other organizations, loans and investments that will go the long term with them, they built a low-cost housing development, about an hour outside Nairobi central. And they designed it from the perspective of customers like Jane herself, insisting on responsibility and accountability. So she has to give 10 percent of the mortgage -- of the total value, or about 400 dollars in savings. And then they match her mortgage to what she paid in rent for her little shanty. And in the next couple of weeks, she's going to be among the first 200 families to move into this development.
Όταν τη ρώτησα εάν φοβάται κάτι, ή εάν θα της έλειπε κάτι από το Μαθάρε, είπε, "Τι υπάρχει να φοβηθώ που δεν το έχω ήδη αντιμετωπίσει; Είμαι θετική στον ιό HIV. Έχω αντιμετωπίσει τα πάντα." Και συνεχίζει, "Τι θα μου έλειπε; Πιστεύεις ότι θα μου έλειπε η βία ή τα ναρκωτικά; Η έλλειψη ιδιωτικής ζωής; Πιστεύεις ότι θα μου έλειπε να μην ξέρω αν τα παιδιά μου θα γυρίσουν σπίτι στο τέλος της ημέρας;" Μου λέει "Εάν μου έδινες 10 λεπτά θα ήμουν έτοιμη να φύγω." Και της απαντώ, "Και με τα όνειρά σου;" μου λέει, "Ξέρεις, τα όνειρά μου δεν είναι ακριβώς σαν και αυτά που είχα όταν ήμουν μικρό κορίτσι. Αλλά αν το ξανασκεφτώ, πίστευτα ότι ήθελα έναν άντρα, αλλά αυτό που ζητούσα ήταν μια οικογένεια που θα μου έδινε αγάπη. Και αγαπάω με πάθος τα παιδιά, και το ίδιο με αγαπούν και αυτά." Και λέει, "Νόμιζα πως ήθελα να γίνω γιατρός, αλλά αυτό που πραγματικά ήθελα να γίνω ήταν κάποιος που θα βοηθούσε, και θα στήριζε και θα θεραπεύε τους άλλους. Και έτσι νιώθω τόσο ευλογημένη με όλα όσα έχω, που δύο φορές την εβδομάδα παρέχω συμβουλευτική υποστήριξη σε ασθενείς με HIV. Και τους λέω, "Κοιτάξτε με. Δεν έχετε πεθάνει. Είστε ακόμα ζωντανοί. Και όσο είστε ακόμα ζωντανοί πρέπει να κάνετε πράγματα για τους άλλους." Και συνεχίζει, "Δεν είμαι γιατρός που δίνει φάρμακα. Αλλά ίσως αυτό που δίνω εγώ να είναι κάτι ακόμα καλύτερο γιατί αυτό που δίνω είναι η ελπίδα."
When I asked her if she feared anything, or whether she would miss anything from Mathare, she said, "What would I fear that I haven't confronted already? I'm HIV positive. I've dealt with it all." And she said, "What would I miss? You think I will miss the violence or the drugs? The lack of privacy? Do you think I'll miss not knowing if my children are going to come home at the end of the day?" She said "If you gave me 10 minutes my bags would be packed." I said, "Well what about your dreams?" And she said, "Well, you know, my dreams don't look exactly like I thought they would when I was a little girl. But if I think about it, I thought I wanted a husband, but what I really wanted was a family that was loving. And I fiercely love my children, and they love me back." She said, "I thought that I wanted to be a doctor, but what I really wanted to be was somebody who served and healed and cured. And so I feel so blessed with everything that I have, that two days a week I go and I counsel HIV patients. And I say, 'Look at me. You are not dead. You are still alive. And if you are still alive you have to serve.'" And she said, "I'm not a doctor who gives out pills. But maybe me, I give out something better because I give them hope."
Και στο μέσον αυτής της οικονομικής κρίσης, που τόσοι πολλοί από εμάς μαζευόμαστε από τον φόβο, νομίζω πως θα ήταν καλό να πάρουμε κάτι από τη Τζέιν και να την ακολουθήσουμε, αναγνωρίζοντας ότι το να είναι κανείς φτωχός δεν σημαίνει ότι είναι ασήμαντος. Διότι όταν όλα τα συστήματα καταρρέουν, σαν και αυτά που βλέπουμε γύρω μας, αυτό αποτελεί την ευκαιρία για νέες εφευρέσεις και καινοτομικές ιδέες. Είναι η ευκαιρία για τη δημιουργία ενός κόσμου όπου οι υπηρεσίες και τα προϊόντα να απευθύνονται σε όλους τους ανθρώπους, έτσι ώστε να μπορούν να λάβουν αποφάσεις και να κάνουν επιλογές μόνοι τους. Ειλικρινά πιστεύω ότι εκεί ακριβώς γεννιέται η αξιοπρέπεια. Το χρωστάμε στις Τζέιν όλου του κόσμου. Μα κυρίως, το χρωστάμε στον εαυτό μας.
And in the middle of this economic crisis, where so many of us are inclined to pull in with fear, I think we're well suited to take a cue from Jane and reach out, recognizing that being poor doesn't mean being ordinary. Because when systems are broken, like the ones that we're seeing around the world, it's an opportunity for invention and for innovation. It's an opportunity to truly build a world where we can extend services and products to all human beings, so that they can make decisions and choices for themselves. I truly believe it's where dignity starts. We owe it to the Janes of the world. And just as important, we owe it to ourselves.
Σας ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)