Curiosity: a blessing, or a curse? The paradoxical nature of this trait was personified for the ancient Greeks in the mythical figure of Pandora. According to legend, she was the first mortal woman, whose blazing curiosity set a chain of earth-shattering events in motion.
Ciekawość. Dar czy przekleństwo? Paradoksalną naturę tej cechy starożytni Grecy przedstawili w micie o Pandorze. Według legendy Pandora była pierwszą śmiertelniczką, której niezaspokojona ciekawość wywołała lawinę nieszczęść.
Pandora was breathed into being by Hephaestus, God of fire, who enlisted the help of his divine companions to make her extraordinary. From Aphrodite she received the capacity for deep emotion; from Hermes she gained mastery over language. Athena gave the gift of fine craftsmanship and attention to detail, and Hermes gave her her name.
Pandora powstała dzięki Hefajstosowi, bogu ognia, który wraz z innymi bogami obdarzył ją niezwykłymi cechami. Afrodyta dała jej głęboką uczuciowość, Hermes obdarował ją piękną mową, od Ateny dostała umiejętność tkactwa i dokładność, a Hermes dał jej imię.
Finally, Zeus bestowed two gifts on Pandora. The first was the trait of curiosity, which settled in her spirit and sent her eagerly out into the world. The second was a heavy box, ornately curved, heavy to hold – and screwed tightly shut. But the contents, Zeus told her, were not for mortal eyes. She was not to open the box under any circumstance.
Natomiast Zeus dał Pandorze dwa prezenty. Pierwszym była ciekawość, która z góry określiła jej charakter i obdarzyła pragnieniem poznania świata. Drugi był pudełkiem ozdobnym, ciężkim i szczelnie zamkniętym. Zawartość, jak wyznał Zeus, nie była przeznaczona dla oczu śmiertelników. Pandora pod żadnym pozorem nie miała otwierać pudełka.
On earth, Pandora met and fell in love with Epimetheus, a talented titan who had been given the task of designing the natural world by Zeus. He had worked alongside his brother Prometheus, who created the first humans but was eternally punished for giving them fire. Epimetheus missed his brother desperately, but in Pandora he found another fiery-hearted soul for companionship.
Na Ziemi Pandora poznała i zakochała się w Epimeteuszu, utalentowanym tytanie, któremu Zeus powierzył zadanie stworzenia świata przyrody. Epimeteusz pracował z bratem Prometeuszem, twórcą pierwszych ludzi, którego skazano na wieczne męki za podarowanie im ognia. Epimeteusz rozpaczliwie tęsknił za bratem, ale w Pandorze znalazł bratnią duszę o ognistym sercu.
Pandora brimmed with excitement at life on earth. She was also easily distracted and could be impatient, given her thirst for knowledge and desire to question her surroundings. Often, her mind wandered to the contents of the sealed box. What treasure was so great it could never be seen by human eyes, and why was it in her care? Her fingers itched to pry it open. Sometimes she was convinced she heard voices whispering and the contents rattling around inside, as if straining to be free. Its enigma became maddening.
Pandora gorąco kochała życie na Ziemi. Z natury roztargniona, bywała bardzo niecierpliwa, bo obdarzono ją pragnieniem wiedzy i chęcią poznania świata. W myślach często wracała do zawartości zamkniętego pudełka. Jaki skarb był za wielki na spojrzenie człowieka? I dlaczego był pod jej opieką? Palce ją swędziały, żeby otworzyć pudełko. Czasem myślała, że słyszy szepty i grzechotanie w środku, jakby coś chciało się uwolnić. Sekret doprowadzał Pandorę do szaleństwa.
Over time, Pandora became more and more obsessed with the box. It seemed there was a force beyond her control that drew her to the contents, which echoed her name louder and louder. One day she could bear it no longer. Stealing away from Epimetheus, she stared at the mystifying box. She’d take one glance inside, then be able to rid her mind of it forever...
Nie mogła już myśleć o niczym innym. Wydawało się, że ciągnie ją jakaś nieujarzmiona siła, szepcząc coraz głośniej jej imię. Pewnego dnia nie mogła tego dłużej znieść. Ukryta przed Epimeteuszem, zaczęła wpatrywać się w tajemnicze pudełko. Pomyślała, że zerknie do środka i wtedy będzie mogła o tym na zawsze zapomnieć.
But at the first crack of the lid, the box burst open.
Jednak ledwo uniosła wieko, a pudełko otworzyło się z hukiem.
Monstrous creatures and horrendous sounds rushed out in a cloud of smoke and swirled around her, screeching and cackling. Filled with terror, Pandora clawed desperately at the air to direct them back into their prison. But the creatures surged out in a gruesome cloud. She felt a wave of foreboding as they billowed away. Zeus had used the box as a vessel for all the forces of evil and suffering he’d created – and once released, they were uncontainable.
W oparach dymu wyleciały z niego potwory i przeraźliwe dźwięki, wirując dookoła z piskiem i rechotem. Przerażona Pandora próbowała wepchnąć potwory z powrotem do pudełka. Ale chmara strasznych stworzeń szybko uciekła. Pandorę ogarnęło złe przeczucie. Zeus schował w szkatułce wszystkie siły zła i cierpienia, które stworzył. Po uwolnieniu były nie do ujarzmienia.
As she wept, Pandora became aware of a sound echoing from within the box. This was not the eerie whispering of demons, but a light tinkling that seemed to ease her anguish. When she once again lifted the lid and peered in, a warm beam of light rose out and fluttered away.
Zapłakana Pandora usłyszała głos dochodzący z pudełka. To nie był przerażający szept demonów, a ledwo słyszalny głos, który łagodził jej cierpienie. Kiedy ponownie podniosła wieko i zajrzała do środka, ciepły promień światła wzniósł się i odleciał.
As she watched it flickering in the wake of the evil she’d unleashed, Pandora’s pain was eased. She knew that opening the box was irreversible – but alongside the strife, she’d set hope forth to temper its effects.
Widząc, jak lśni tam, gdzie zniknęły wypuszczone demony, Pandora poczuła się lepiej. Wiedziała, że otwarcie pudełka jest nieodwracalne, ale oprócz demonów uwolniła też łagodzącą skutki nadzieję.
Today, Pandora’s Box suggests the extreme consequences of tampering with the unknown – but Pandora’s burning curiosity also suggests the duality that lies at the heart of human inquiry. Are we bound to investigate everything we don’t know, to mine the earth for more – or are there some mysteries that are better left unsolved?
Dziś Puszka Pandory symbolizuje ekstremalne konsekwencje igrania z nieznanym. Ale paląca ciekawość Pandory pokazuje też dwoistość, istotę ludzkich poszukiwań. Czy musimy badać wszystko, co nieznane, kopać coraz głębiej, czy jednak są tajemnice, których lepiej nie odkrywać?