I'll just take you to Bangladesh for a minute.
Tôi sẽ đưa quí vị đến Bangladesh trong giây phút.
Before I tell that story, we should ask ourselves the question: Why does poverty exist? I mean, there is plenty of knowledge and scientific breakthroughs. We all live in the same planet, but there's still a great deal of poverty in the world. And I think -- so I want to throw a perspective that I have, so that we can assess this project, or any other project, for that matter, to see whether it's contributing or -- contributing to poverty or trying to alleviate it.
Trước khi kể câu chuyện này, tôi muốn chúng ta nên tự hỏi: Tại sao cái nghèo lại tồn tại? Ý tôi là, chúng ta có nhiều kiến thức và những đột phá về khoa học. Chúng ta đều sống trên một hành tinh, nhưng trên thế giới có rất nhiều những người nghèo khổ Và tôi nghĩ -- vì tôi muốn cho ra quan điểm của tôi để chúng ta có thể đánh giá dự án này, hoặc bất cứ dự án nào, đối với vấn đề này để thấy được nó đã đóng góp được gì hoặc -- góp phần vào nghèo đói hay đang cố gắng giảm bớt điều đó,
Rich countries have been sending aid to poor countries for the last 60 years. And by and large, this has failed. And you can see this book, written by someone who worked in the World Bank for 20 years, and he finds economic growth in this country to be elusive. By and large, it did not work. So the question is, why is that?
Những nước phát triển đã từng cứu trợ những nước nghèo trong 60 năm qua.̉̉ Và nói chung, cứu trợ đã thất bại. Và mọi người có thể thấy trong cuốn sách này tác giả là người đã làm việc 20 năm tại Ngân Hàng Thế Giới, ông ấy thấy sự phát triển kinh tế của đất nước này rất mơ hồ. Hơn nữa, điều đó không hiệu quả. Vậy câu hỏi đặt ra, tại sao lại thế ?
In my mind, there is something to learn from the history of Europe. I mean, even here, yesterday I was walking across the street, and they showed three bishops were executed 500 years ago, right across the street from here. So my point is, there's a lot of struggle has gone in Europe, where citizens were empowered by technologies. And they demanded authorities from -- to come down from their high horses. And in the end, there's better bargaining between the authorities and citizens, and democracies, capitalism -- everything else flourished. And so you can see, the real process of -- and this is backed up by this 500-page book -- that the authorities came down and citizens got up.
Ý kiến của tôi là, ta nên rút bài học từ lịch sử của Châu Âu Ý tôi là, ngay tại đây, mới ngày hôm qua khi tôi đi bộ trên phố và thấy ba vị giám mục bị hành hình 500 năm trước ngay con phố gần đây. Ý tôi là, Châu Âu đã trải qua rất nhiều khó khăn, nơi công dân được trao quyền bởi công nghệ Và họ yêu cầu chính quyền -- bước xuống từ trên yên ngựa. Và cuối cùng, đạt được sự thương lượng tốt hơn giữa chính quyền và người dân, và nền dân chủ, chủ nghĩa tư bản -- tất cả mọi thứ khác phát triển mạnh mẽ. Và quí vị có thể thấy, quá trình -- và được chứng minh trong cuốn sách 500 trang này -- rằng chính quyền đi xuống và người dân đứng lên.
But if you look, if you have that perspective, then you can see what happened in the last 60 years. Aid actually did the opposite. It empowered authorities, and, as a result, marginalized citizens. The authorities did not have the reason to make economic growth happen so that they could tax people and make more money for to run their business. Because they were getting it from abroad. And in fact, if you see oil-rich countries, where citizens are not yet empowered, the same thing goes -- Nigeria, Saudi Arabia, all sorts of countries. Because the aid and oil or mineral money acts the same way. It empowers authorities, without activating the citizens -- their hands, legs, brains, what have you.
Nhưng nếu mọi người nhìn, nếu mọi người hiểu được điều này, mọi người có thể thấy điều gì đã diễn ra trong 60 năm. Sự cứu trợ thực sự đã làm điều ngược lại. Là trao quyền cho chính quyền, và, kết quả là người dân chịu thiệt. Chính quyền không có lí do gì để thúc đẩy sự phát triển kinh tế như vậy họ có thể đánh thuế người dân và kiếm lợi nhuận để thực hiện việc kinh doanh của mình. Bởi vì chính quyền được lợi từ nước ngoài Và trên thực tế, nếu bạn nhìn những nước có dầu mỏ nơi mà người dân không có tiếng nói, điều tương tự cũng diễn ra -- Nigeria, Ả Rập, và những nước tương tự. Bởi vì sự cứu trợ và dầu mỏ hoặc khoáng chất cũng dẫn đến điều như vậy. Quyền lực thuộc về chính quyền, người dân không có tiếng nói -- tay, chân, bộ não, những gì họ có.
And if you agree with that, then I think the best way to improve these countries is to recognize that economic development is of the people, by the people, for the people. And that is the real network effect. If citizens can network and make themselves more organized and productive, so that their voices are heard, so then things would improve.
Và nếu quí vị đồng ý như vậy, tôi nghĩ cách tốt nhất để giúp đỡ những nước nầy là nhận ra rằng kinh tế phát triển là từ con người bởi con người, cho con người. Và đó là hiệu ứng thật của mạng lưới. Nếu người dân có thể kết nối và làm bản thân trở nên có tổ chức và hữu ích, như vậy tiếng nói của họ sẽ có trọng lượng, vậy thì mọi thứ sẽ được cải thiện.
And to contrast that, you can see the most important institution in the world, the World Bank, is an organization of the government, by the government, for the governments. Just see the contrast. And that is the perspective I have, and then I can start my story.
Nói cách khác, ví dụ từ một tổ chức quan trọng nhất thế giới, Ngân Hàng Thế Giới, là tổ chức chính phủ, bởi chính phủ, cho chính phủ. Hãy cùng nhìn điều ngược lại. Và đó là quan điểm của tôi, giờ tôi sẽ bắt đầu câu chuyện của mình.
Of course, how would you empower citizens? There could be all sorts of technologies. And one is cell phones. Recently "The Economist" recognized this, but I stumbled upon the idea 12 years ago, and that's what I've been working on. So 12 years ago, I was trying to be an investment banker in New York.
Tất nhiên, trao quyền cho người dân như nào? Có rất nhiều phát minh công nghệ. Một trong đó là điện thoại di động. Gần đây, tạp chí "The Economist" cũng công nhận điều này, Nhưng tôi đã tình cờ có ý tưởng này 12 năm trước, và đó cũng là điều tôi vẫn đang thực hành. Vậy 12 năm trước, tôi đã từng cố gắng trở thành nhân viên ngân hàng đầu tư ở New York.
We had -- quite a few our colleagues were connected by a computer network. And we got more productive because we didn't have to exchange floppy disks; we could update each other more often. But one time it broke down. And it reminded me of a day in 1971. There was a war going on in my country. And my family moved out of an urban place, where we used to live, to a remote rural area where it was safer. And one time my mother asked me to get some medicine for a younger sibling. And I walked 10 miles or so, all morning, to get there, to the medicine man. And he wasn't there, so I walked all afternoon back. So I had another unproductive day.
Hồi đấy -- một số ít nhân viên được kết nối bang mạng lưới máy tính. Và chúng tôi thực sự là làm việc năng suất hơn vì không phải trao đổi đĩa mềm; chúng tôi có thể cập nhật thường xuyên hơn. Nhưng một lần sập mạng. Chuyện ấy nhắc tôi nhớ lại một ngày năm 1971. Có chiến tranh xảy ra ở nước tôi. Và cả gia đình tôi chuyển ra khỏi thành phố, nơi chúng tôi từng sinh sống, để chuyển về nông thôi nơi mà sẽ an toàn hơn. Và một lần mẹ bảo tôi đi kiếm thuốc cho em. Tôi đã phải đi bộ hơn 10 dặm, mất cả buổi sáng để tìm người bán thuốc. Nhưng anh ta không có đó, vậy tôi lại mất cả buổi chiều để quay lại. Vậy tôi có thêm một ngày không hiệu quả.
So while I was sitting in a tall building in New York, I put those two experiences together side by side, and basically concluded that connectivity is productivity -- whether it's in a modern office or an underdeveloped village. So naturally, I -- the implication of that is that the telephone is a weapon against poverty. And if that's the case, then the question is how many telephones did we have at that time?
Khi mà tôi ngồi trong những tòa nhà cao tầng ở New York, Tôi đã nhận ra từ 2 kinh nghiệm này, và cơ bản chỉ ra rằng sự kết nối tạo nên sự năng suất -- dù đó là văn phòng hiện đại hay là ngôi làng không phát triển. Tất nhiên, tôi-- dẩn đến ý kiến là điện thoại chính là công cụ chống lại nghèo đói. Và nếu với trường hợp này, câu hỏi đặt ra sẽ là Bao nhiêu điện thoại chúng ta có vào lúc đó ?
And it turns out, that there was one telephone in Bangladesh for every 500 people. And all those phones were in the few urban places. The vast rural areas, where 100 million people lived, there were no telephones. So just imagine how many man-months or man-years are wasted, just like I wasted a day. If you just multiply by 100 million people, let's say losing one day a month, whatever, and you see a vast amount of resource wasted. And after all, poor countries, like rich countries, one thing we've got equal, is their days are the same length: 24 hours. So if you lose that precious resource, where you are somewhat equal to the richer countries, that's a huge waste.
Và sự thật là, trung bình 1 điện thoại tại Bangladesh cho khoảng 500 người. Và tất cả điện thoại đó đều ở khu vực thành thị. Những khu vực nông thôn, nơi có khoảng 100 triệu người sinh sống, thì lại không có điện thoại nào. Vậy có thể hình dung ra đã bao nhiêu tháng hoặc bao nhiêu năm của con người đã bị lãng phí, cũng như tôi đã bị lãng phí một ngày. Nếu ta nhân với 100 triệu người, cứ cho rằng mất một ngày mỗi tháng, như vậy, và quí vị có thể thấy nguồn tài nguyên khổng lồ đã bị phí phạm. Nói tóm, những nước nghèo, cũng như những nước giàu, có một thứ mà chúng ta đều bình đẳng đó là mỗi ngày đều có 24 giờ như nhau. Vậy nếu ta làm mất nguồn tài nguyên quý giá đó, điều làm ta bình đẳng với các nước phát triển, thì đó là sự lãng phí to lớn.
So I started looking for any evidence that -- does connectivity really increase productivity? And I couldn't find much, really, but I found this graph produced by the ITU, which is the International Telecommunication Union, based in Geneva. They show an interesting thing. That you see, the horizontal axis is where you place your country. So the United States or the UK would be here, outside. And so the impact of one new telephone, which is on the vertical axis, is very little.
Vậy tôi đã bắt đầu tìm bất cứ minh chứng nào -- sự kết nối thực sự làm tăng năng suất làm việc? Và tôi đã không tìm thấy nhiều, thực sự , nhưng tôi đã tìm thấy biểu đồ này bới ITU đó là Tổ Chức Viễn Thông Quốc Tế, được đặt tại Geneva. Họ đã chỉ ra một điều rất thú vị. Mọi người có thể thấy, trục hoành là tên các nước. Vậy Mỹ hoặc Anh, sẽ là ở đây, bên ngoài. Và sự ảnh hưởng của 1 chiếc điện thoại mới, được thể hiện ở trục tung, rất nhỏ.
But if you come back to a poorer country, where the GNP per capita is, let's say, 500 dollars, or 300 dollars, then the impact is huge: 6,000 dollars. Or 5,000 dollars. The question was, how much did it cost to install a new telephone in Bangladesh? It turns out: 2,000 dollars. So if you spend 2,000 dollars, and let's say the telephone lasts 10 years, and if 5,000 dollars every year -- so that's 50,000 dollars.
Nhưng nếu bạn nhìn vào những nước nghèo hơn, nơi mà tổng sản lượng quốc gia bình quân đầu người là, vào khoảng 500 đô, hoặc 300 đô, thì sự ảnh hưởng rất lớn: 6,000 đô hoặc 5,000 đô. Câu hỏi là, Mất bao nhiêu tiền để lắp đặt một chiếc điện thoại mới ở Bangladesh? Thì ra là: 2,000 đô . Vậy nếu bạn bỏ ra 2,000 đô, cứ cho rằng điện thoại có thể sử dụng được 10 năm, và nếu ước tính là 5,000 đô mỗi năm -- vậy ta có 50,000 đô.
So obviously this was a gadget to have. And of course, if the cost of installing a telephone is going down, because there's a digital revolution going on, then it would be even more dramatic.
Vậy rõ ràng đó là công cụ cần phải có. Và tất nhiên, nếu chi phí lắp đặt điện thoại giảm xuống, vì giờ chúng ta đang có cuộc cách mạng công nghệ, sau này có thể giá sẽ còn giảm nhiều hơn nữa. Và tôi có hiểu biết chút ít về kinh tế --
And I knew a little economics by then -- it says Adam Smith taught us that specialization leads to productivity. But how would you specialize? Let's say I'm a fisherman and a farmer. And Chris is a fisherman farmer. Both are generalists. So the point is that we could only -- the only way we could depend on each other, is if we can connect with each other. And if we are neighbors, I could just walk over to his house.
Adam Smith đã chỉ ra cho chúng ta rằng sự chuyên môn hóa dẫn tới sự năng suất. Nhưng chúng ta chuyên môn hóa như nào? Hãy lấy vị dụ tôi là ngư dân và nông dân. Và Chris cũng là ngư dân và nông nhân. Cả 2 đều không chuyên môn. Vậy vấn đề là chúng tôi chỉ có thể -- cách duy nhất là chúng tôi dựa vào nhau. là nếu chúng tôi kết nối với nhau. Và nếu chúng tôi là hàng xóm, tôi có thể chỉ cần sang nhà anh ấy. Như thế chúng tôi chỉ giới hạn kinh tế của mình trong phạm vi nhỏ.
But then we are limiting our economic sphere to something very small area. But in order to expand that, you need a river, or you need a highway, or you need telephone lines. But in any event, it's connectivity that leads to dependability. And that leads to specialization. That leads to productivity.
Nhưng để mở rộng, ta sẽ cần có sông, hoặc ta sẽ cần có đường cao tốc, hoặc đường dây điện thoại Nhưng với bất kì trường hợp nào, sự kết nối đều dẫn đến sự phụ thuộc. Và điều đó dẫn đến sự chuyên môn hóa. Và dẫn đến sự năng suất. Vậy câu hỏi đặt ra, tôi bắt đầu nhìn vào vấn đề,
So the question was, I started looking at this issue, and going back and forth between Bangladesh and New York. There were a lot of reasons people told me why we don't have enough telephones. And one of them is the lacking buying power. Poor people apparently don't have the power to buy.
và đặt ra sự so sánh giữa Bangladesh và New York. Có rất nhiều lý do mà mọi người nói với tôi về việc vì sao chúng ta không có đủ điện thoại. Và một trong số họ đã đưa ra lý do là thiếu sức mua. Người nghèo hiển nhiên là không có đủ tiền mua. Nhưng có thể thấy rắng, nếu đó là công cụ cho sản xuất, vậy sao chúng ta phải lo lắng về điều đó?
But the point is, if it's a production tool, why do we have to worry about that? I mean, in America, people buy cars, and they put very little money down. They get a car, and they go to work. The work pays them a salary; the salary allows them to pay for the car over time. The car pays for itself.
Ý tôi rằng, ở Mỹ, mọi người mua ô tô, và họ trả rất ít tiền đặc cộc. Họ mua xe, và họ đi làm. Đi làm thì họ có lương; Có lương giúp họ có thể trả góp cho chiếc xe. Vậy là ô tô tự trả tiền cho nó. Vậy, nếu điện thoại là công cụ sản xuất,
So if the telephone is a production tool, then we don't quite have to worry about the purchasing power. And of course, even if that's true, then what about initial buying power? So then the question is, why can't we have some kind of shared access? In the United States, we have -- everybody needs a banking service, but very few of us are trying to buy a bank. So it's -- a bank tends to serve a whole community. So we could do that for telephones.
vậy chúng ra không cần phải lo lắng về sức mua. Và tất nhiên, nếu đó là sự thật, vậy còn sức mua ban đầu? Vậy câu hỏi đặt ra, tại sao chúng ta không thể dùng sự tiếp cận chia sẻ? Tại Mỹ, chúng ta có -- mọi người cần dịch vụ ngân hàng, nhưng rất ít người trong chúng ta cố gắng mua ngân hàng. Vậy đó là -- một ngân hàng dường như phục vụ cả một cộng đồng. Vậy chúng ta cũng có thể làm vậy với điện thoại. Và mọi người cũng nói với tôi rằng chúng ta có nhiều thứ quan trọng cần có hơn:
And also people told me that we have a lot of important primary needs to meet: food, clothing, shelter, whatever. But again, it's very paternalistic. You should be raising income and let people decide what they want to do with their money.
thức ăn, quần áo, chỗ ngủ, bất cứ thứ gì. nhưng lại một lần nữa, điều đó rất thiển cận Việc ta nên làm là tăng thu nhập và để mọi người quyết định là họ muốn làm gì với tiền của mình. Nhưng vấn đề thật sự là chúng ta đang thiếu hạ tầng cơ sở.
But the real problem is the lack of other infrastructures. See, you need some kind of infrastructure to bring a new thing. For instance, the Internet was booming in the U.S. because there were -- there were people who had computers. They had modems. They had telephone lines, so it's very easy to bring in a new idea, like the Internet. But that's what's lacking in a poor country.
Có thể thấy rằng, chúng ta cần nhiều cơ sở để tạo ra các thứ mới. Ví dụ, Internet đã phát triển mạnh mẽ ở Mỹ. bởi vì ở đó -- ở đó những người mà có máyvi tính. Họ có modems. Họ có đường dây điện thoại. vậy dễ dàng hơn để đem đến ý tưởng mới, cũng như là internet vậy. Nhưng đó là điều mà những nước nghèo lại thiếu. Ví dụ, chúng ta không có cách nào để kiểm tra tín dụng,
So for example, we didn't have ways to have credit checks, few banks to collect bills, etc. But that's why I noticed Grameen Bank, which is a bank for poor people, and had 1,100 branches, 12,000 employees, 2.3 million borrowers. And they had these branches. I thought I could put cell towers and create a network.
có ít ngân hàng để thanh toán hóa đơn, v.v.. Nhưng tôi thấy rằng ngân hàng Grameen, một ngân hàng dành cho người nghèo, có 1100 chi nhánh, 12000 nhân viên và 2,3 triệu khách hàng vay. Và họ có những chi nhánh này. Tôi nghĩ là mình có thể đặt những tòa tháp di động và tạo mạng lưới. Và, để giảm thời gian -- vậy tôi đã bắt đầu --
And anyway, to cut the time short -- so I started -- I first went to them and said, "You know, perhaps I could connect all your branches and make you more efficient." But you know, they have, after all, evolved in a country without telephones, so they are decentralized. I mean, of course there might be other good reasons, but this was one of the reasons -- they had to be. And so they were not that interested to connect all their branches, and then to be -- and rock the boat.
Đầu tiên tôi đến gặp họ và nói, "Bạn biết không, tôi có thể kết nối toàn bộ chi nhánh của bạn và làm hoạt động của bạn hiệu quả hơn." Nhưng mọi người biết không, họ đã, đã phát triển tại một đất nước không có điện thoại, vậy họ phi tập trung, ý tôi là, tất nhiên cũng có thể có những lý do khác, nhưng một trong những lý do là -- họ phải làm vậy. Và vậy họ không hề thấy hứng thú với chuyện kết nối các chi nhánh, và vậy là -- để làm điều khác biệt. Vậy là tôi đã bắt đầu chú ý. Rằng họ thực sự làm gì ?
So I started focusing. What is it that they really do? So what happens is that somebody borrows money from the bank. She typically buys a cow. The cow gives milk. And she sells the milk to the villagers, and pays off the loan. And this is a business for her, but it's milk for everybody else.
Vậy điều gì diễn ra khi có ai đó mượn tiền từ ngân hàng. Cô ấy sẽ mua một con bò. Bò thì cho sữa. Và cô ấy bán sữa cho người trong làng, và có khả năng trả được khoản nợ. Và đó là việc kinh doanh của cô ấy, nhưng mọi người thì có sữa. Và đột nhiên tôi nhận ra là điện thoại có thể thay cho con bò.
And suddenly I realized that a cell phone could be a cow. Because some way she could borrow 200 dollars from the bank, get a phone and have the phone for everybody. And it's a business for her.
Bỏi vì theo lý nào đó cô ấy có thể vay 200 đô từ ngân hàng, mua điện thoại và bán cho mọi người. Và đó là việc kinh doanh của cô ấy. Vậy tôi đã đề nghị với ngân hàng, và họ đã phân vân nhưng cuối cùng họ trả lời,
So I wrote to the bank, and they thought for a while, and they said, "It's a little crazy, but logical. If you think it can be done, come and make it happen." So I quit my job; I went back to Bangladesh. I created a company in America called Gonofone, which in Bengali means "people's phone."
"Điều đó hơi điên rồ, nhưng lại có lý. Nếu anh cho rằng có thể thực hiện được, vậy hãy thực hiện nó." Vậy là tôi bỏ việc, quay lại Bangladesh. Tôi đã tạo môt công ty tên là Gonofone ở Mỹ, mà theo tiếng Bengali nghĩa là "điện thoại của mọi người", Và có nhiều nhà đầu tư hảo tâm ở Mỹ đã đầu tư vào đó.
And angel investors in America put in money into that. I flew around the world. After about a million -- I mean, I got rejected from lots of places, because I was not only trying to go to a poor country, I was trying to go to the poor of the poor country.
Tôi bay vòng quanh thế giới. Sau khoảng triệu -- ý tôi là, tôi đã bị từ chối ở rất nhiều nơi, bởi vì tôi không chỉ cố gắng đơn thuần ở những nước nghèo, tôi còn cố gắng hướng đến những người nghèo ở những nước nghèo. Sau khoảng một triệu dặm, điều đó thật ý nghĩa --
After about a million miles, and a meaningful -- a substantial loss of hair, I eventually put together a consortium, and -- which involved the Norwegian telephone company, which provided the know-how, and the Grameen Bank provided the infrastructure to spread the service.
sự mất mát đáng kể về lượng tóc, tôi thậm chí đã hợp với một doanh nghiệp, và -- có liên quan đến một công ty điện thoại của Na Uy, cung cấp công nghệ, và ngân hàng Grameen cung cấp hạ tầng để phát triển dịch vụ. Để tóm tắt câu chuyện, đây là độ phủ sóng của đất nước.
To make the story short, here is the coverage of the country. You can see it's pretty much covered. Even in Bangladesh, there are some empty places. But we are also investing around another 300 million dollars this year to extend that coverage.
Mọi người có thể thấy là nó được tương đối bao phủ. Ngay tại Bangladesh, còn một vài chỗ trống. Nhưng chúng tôi cũng đầu tư thêm khoảng 300 triệu đô khác trong năm nay để tăng sự phủ sóng. Hiện giờ, về ví dụ con bò mà tôi đã nhắc tới.
Now, about that cow model I talked about. There are about 115,000 people who are retailing telephone services in their neighborhoods. And it's serving 52,000 villages, which represent about 80 million people.
Có khoảng 115 nghìn người bán lẻ điện thoại ở trong khu vực sinh sống. Và dịch vụ đó phục vụ tại 52 nghìn ngôi làng, đại diện cho khỏang 80 triệu người. Và những chiếc điện thoại này đang tạo ra
And these phones are generating about 100 million dollars for the company. And two dollars profit per entrepreneur per day, which is like 700 dollars per year.
khoảng 100 triệu đô cho công ty. Và lợi nhuận 2 đô cho mỗi doanh nghiệp mỗi ngày, nghĩa là 700 đô mỗi năm. Và tất nhiên, còn nhiều lợi ích khác.
And of course, it's very beneficial in a lot of ways. It increases income, improves welfare, etc. And the result is, right now, this company is the largest telephone company, with 3.5 million subscribers, 115,000 of these phones I talked about -- that produces about a third of the traffic in the network. And 2004, the net profit, after taxes -- very serious taxes -- was 120 million dollars. And the company contributed about 190 million dollars to the government coffers.
Đó tăng thu nhập, cải thiệu phúc lợi, v.v.. Và kết quả là, hiện giờ, công ty này là công ty điện thoại lớn nhất, với 3,5 triệu người đăng ký, 115 nghìn chiếc điện thoại mà tôi đã nói -- đóng góp khỏang 1 phần 3 mạng lưới. Và năm 2004, lợi nhuận ròng, sau thuế -- thuế cao -- là 120 triệu đô. Và công ty đã đóng góp khoảng 190 triệu đô cho chính quyền. Lần nữa, đây là vài bài học.
And again, here are some of the lessons. "The government needs to provide economically viable services." Actually, this is an instance where private companies can provide that. "Governments need to subsidize private companies." This is what some people think. And actually, private companies help governments with taxes. "Poor people are recipients." Poor people are a resource. "Services cost too much for the poor." Their involvement reduces the cost. "The poor are uneducated and cannot do much." They are very eager learners and very capable survivors. I've been very surprised. Most of them learn how to operate a telephone within a day. "Poor countries need aid." Businesses -- this one company has raised the -- if the ideal figures are even five percent true, this one company is raising the GNP of the country much more than the aid the country receives. And as I was trying to show you, as far as I'm concerned, aid does damages because it removes the government from its citizens.
"Chính phủ cần cung cấp các dịch vụ có hiệu quả về kinh tế." Thực tế, đây là một ví dụ công ty tư nhân có thể cung cấp. "Chính phủ cần trợ cấp cho các công ty tư nhân." Đó là những gì vài người nghĩ. Và thực chất, các công ty tư nhân đóng thuế cho chính phủ. "Người nghèo là người tiếp nhận." Người nghèo chính là tài nguyên. "Chi phí dịch vụ quá cao đối với người nghèo." Sự dính líu của họ giúp giảm chi phí. "Người nghèo không có học thức và không thể làm được gì nhiều." Họ lại là những người học rất háo hức và có khả năng sống sót. Tôi đã rất ngạc nhiên. Hầu hết họ học được cách sử dụng điện thoại trong 1 ngày. "Nước nghèo cần sự trợ giúp." Việc kinh doanh -- việc công ty đã phát triển -- nếu con số lý tưởng chỉ là 5 phần trăm, công ty tăng GNP của đất nước nhiều hơn cẩ những những gì đất nước được cứu trợ. Và như những gì tôi đang cố gắng trình bày cho mọi người, theo tôi nghĩ, cứu trợ gây nên thiệt hại vì điều đó tách chính phủ khỏi người dân. Và dự án mới tôi thực hiện với Dean Kamen, một nhà phát minh nổi tiếng ở Mỹ.
And this is a new project I have with Dean Kamen, the famous inventor in America. He has produced some power generators, which we are now doing an experiment in Bangladesh, in two villages where cow manure is producing biogas, which is running these generators. And each of these generators is selling electricity to 20 houses each. It's just an experiment. We don't know how far it will go, but it's going on.
Ông ấy đã sản xuất một vài máy phát điện, những cái chúng ta đang thử nghiệm tại Bangladesh, tại 2 ngôi làng nơi phân bò đang được sử dụng để tạo khí sinh học, được dùng để chạy máy phát điện. Và mỗi máy phát điện đang bán điện cho 20 hộ gia đình. Đây mới chỉ là thử nghiệm. Chúng tôi không biết điều đó sẽ tiến xa đến thế nào, nhưng nó sẽ làm được. Cảm ơn.
Thank you.