So I want to tell you a story -- an encouraging story -- about addressing desperation, depression and despair in Afghanistan, and what we have learned from it, and how to help people to overcome traumatic experiences and how to help them to regain some confidence in the time ahead -- in the future -- and how to participate again in everyday life. So, I am a Jungian psychoanalyst, and I went to Afghanistan in January 2004, by chance, on an assignment for Medica Mondiale. Jung in Afghanistan -- you get the picture. Afghanistan is one of the poorest countries in the world, and 70 percent of the people are illiterate. War and malnutrition kills people together with hope. You may know this from the media, but what you may not know is that the average age of the Afghan people is 17 years old, which means they grow up in such an environment and -- I repeat myself -- in 30 years of war.
Hôm nay tôi muốn kể cho các bạn nghe một câu chuyện có thể động viên các bạn về việc đề cập những vấn đề tuyệt vọng, trầm cảm, và thất vọng ở Afghanistan cũng như những bài học rút ra từ đó, và cách để giúp mọi người vượt qua những trải nghiệm đau thương như thế nào, và cách giúp họ lấy lại sự tự tin ra sao trong quãng thời gian trước mắt - một tương lai ở phía trước - và làm thế nào để hòa nhập lại cuộc sống hằng ngày. Tôi là một nhà phân tâm học theo trường phái C.G.Jung (Thụy Sĩ). Tháng 1/2004, tôi tình cờ đến Afghanistan để thực hiện một nhiệm vụ cho Medica Mondiale. Jung ở Afghanistan - các bạn có thể hình dung được rồi đấy. Afghanistan là một trong những nước nghèo nhất thế giới với 70% dân số mù chữ. Chiến tranh và đói kém đã hủy diệt con người ở đây cùng với niềm hy vọng của họ. Các bạn có thể biết điều này từ các phương tiện truyền thông nhưng có thể các bạn không biết độ tuổi trung bình của người dân Afghanistan là 17 tuổi, có nghĩa là tất cả họ đã lớn lên trong một môi trường như vậy và - tôi sẽ nhắc lại - và trong suốt 30 năm chiến tranh.
So this translates into ongoing violence, foreign interests, bribery, drugs, ethnic conflicts, bad health, shame, fear and cumulative traumatic experiences. Local and foreign military are supposed to build peace together with the donors and the governmental and non-governmental organizations. And people had hope, yes, but until they realized their situation worsens every day -- either because they are being killed or because, somehow, they are poorer than eight years ago. One figure for that: 54 percent of the children under the age of five years suffer from malnutrition.
Điều này có nghĩa là những cuộc bạo lực vẫn đang liên tiếp diễn ra lợi ích nước ngoài, hối lộ, ma túy, xung đột chủng tộc, y tế tụt hậu, sự xấu hổ, nỗi sợ hãi và những trải nghiệm đau thương cứ thế tích lại, chồng chất mãi lên. Quân đội trong nước và nước ngoài đáng lẽ phải xây dựng lại hòa bình cùng với các nhà hảo tâm và các tổ chức chính phủ và phi chính phủ. Và đúng là mọi người đã từng có hy vọng, vâng đúng như thế, nhưng cho đến bây gờ thì họ nhận ra rằng tình hình của họ chỉ ngày càng tồi tệ hơn - hoặc họ vẫn đang bị giết từng ngày hoặc không hiểu vì lý do gì họ thậm chí nghèo hơn cả 8 năm trước. Những con số chỉ ra rằng 54 phần trăm trẻ em dưới 5 tuổi đang bị suy dinh dưỡng.
Yet, there is hope. One day a man told me, "My future does not look brilliant, but I want to have a brilliant future for my son." This is a picture I took in 2005, walking on Fridays over the hills in Kabul, and for me it's a symbolic picture of an open future for a young generation.
Nhưng chúng ta vẫn còn hy vọng. Vào một ngày đã có một người nói với tôi rằng "Tương lai của tôi không có gì tươi sáng, nhưng tôi muốn có một tương lai sáng sủa hơn cho con trai của mình." Đây là bức ảnh tôi chụp năm 2005, khi đang đi bộ qua những ngọn đồi ở Kabul vào mỗi thứ Sáu và đối với tôi, đây là bức ảnh mang đầy tính biểu tượng về một tương lai mở rộng cho thế hệ trẻ
So, doctors prescribe medication. And donors are supposed to bring peace by building schools and roads. Military collect weapons, and depression stays intact. Why? Because people don't have tools to cope with it, to get over it. So, soon after my arrival, I had confirmed something which I had already known; that my instruments come from the heart of modern Europe, yes. However, what can wound us and our reaction to those wounds -- they are universal. And the big challenge was how to understand the meaning of the symptom in this specific cultural context. After a counseling session, a woman said to me, "Because you have felt me, I can feel myself again, and I want to participate again in my family life." This was very important, because the family is central in Afghans' social system.
Vì thế mà các bác sĩ viết các đơn thuốc. Và người ta tin rằng các nhà hảo tâm có thể mang tới sự bình yên đã xây dựng những ngôi trường và các con đường. Trong khi quân đội sưu tầm vũ khí, và nỗi tuyệt vọng thì vẫn còn đó. Tại sao Vì mọi người không có công cụ để giải quyết nó, để vượt qua nó. Vì vậy, chẳng bao lâu sau khi tôi đến nơi, tôi đã khẳng định lại một điều mà tôi đã biết rằng các dụng cụ của tôi đến từ trái tim của một người Châu Âu hiện đại, đúng là như thế. Tuy nhiên, những gì có thể làm tổn thương chúng ta và phản ứng của chúng ta tới những vết thương này - chúng cũng như vậy với bất kì ai khác trên thế giới này. Và thách thức lớn ở đây là làm thế nào để hiểu được ý nghĩa của triệu chứng này trong một bối cảnh văn hóa đặc thù. Sau một buổi tư vấn kia, một người phụ nữ đã nói với tôi, "Vì bạn cảm nhận được tôi nên tôi cũng có thể cảm nhận lại được chính mình, và tôi muốn được quay trở lại góp mặt vào cuộc sống gia đình của tôi." Điều này rất quan trọng, vì gia đình là cốt lõi trong hệ thống xã hội Afganistan.
No one can survive alone. And if people feel used, worthless and ashamed, because something horrible has happened to them, then they retreat, and they fall into social isolation, and they do not dare to tell this evil to other people or to their loved ones, because they do not want to burden them. And very often violence is a way to cope with it. Traumatized people also easily lose control -- symptoms are hyper-arousal and memory flashbacks -- so people are in a constant fear that those horrible feelings of that traumatic event might come back unexpectedly, suddenly, and they cannot control it. To compensate this loss of inner control, they try to control the outside, very understandably -- mostly the family -- and unfortunately, this fits very well into the traditional side, regressive side, repressive side, restrictive side of the cultural context. So, husbands start beating wives, mothers and fathers beat their children, and afterward, they feel awful. They did not want to do this, it just happened -- they lost control. The desperate try to restore order and normality, and if we are not able to cut this circle of violence, it will be transferred to the next generation without a doubt. And partly this is already happening.
Không ai có thể tồn tại một mình. Và nếu ai đó cảm thấy vô dụng và nhục nhã, vì có một điều gì khủng khiếp đã xảy ra với họ, họ sẽ rút lui và rơi vào tình trạng cô lập với xã hội, và họ không dám nói điều sai trái này với người khác và với những người thân yêu của họ, vì họ không muốn đè gánh nặng lên họ. Và thường thì bạo lực là một cách để giải quyết. Những con người bị làm tổn thương cũng dễ dàng mất kiểm soát - triệu chứng là dễ bị kích động và hồi tưởng nhiều về quá khứ - vậy là họ liên tục ở trong nỗi sợ hãi rằng những cảm giác khủng khiếp khi nhớ tới những sự kiện đau thương có thể quay trở lại bất chợt, đột ngột, và họ sẽ không thể kiểm soát được nó. Để bù lại sự mất kiểm soát bên trong này, họ có gắng kiểm soát bên ngoài, điều mà hoàn toàn có thể hiểu và thông cảm được - ở hầu hết các gia đình - và không may thay, điều này rất phù hợp với khía cạnh truyền thống, khía cạnh có xu hướng thoái lui, áp bức, khía cạnh còn nhiều áp chế của bối cảnh văn hóa này. Vì thế, các ông chồng bắt đầu đánh vợ, các ông bố và bà mẹ đánh đập con mình, và sau đó thì họ cảm thấy khủng khiếp. Họ không muốn làm điều này nhưng nó vẫn cứ xảy ra - họ hoàn toàn mất kiểm soát. Nỗ lực đầy tuyệt vọng để khôi phục lại trật tự thường ngày, và nếu chúng ta không thể phá cái vòng tròn của bạo lực này, thì không còn nghi ngờ gì nữa nó lại sẽ được truyền xuống thế hệ sau Và một phần điều này đã đang xảy ra.
So everybody needs a sense for the future, and the Afghan sense of the future is shattered. But let me repeat the words of the woman. "Because you have felt me, I can feel myself again." So the key here is empathy. Somebody has to be a witness to what has happened to you. Somebody has to feel how you felt. And somebody has to see you and listen to you. Everybody must be able to know what he or she has experienced is true, and this only goes with another person. So everybody must be able to say, "This happened to me, and it did this with me, but I'm able to live with it, to cope with it, and to learn from it. And I want to engage myself in the bright future for my children and the children of my children, and I will not marry-off my 13 year-old daughter," -- what happens too often in Afghanistan.
Vì vậy mọi người cần có một sự cảm nhận về tương lai, bởi cảm nhận về tương lai của người Afghanistan thì đã vỡ vụn. Nhưng để tôi nhắc lại những lời nói của người phụ nữ kia. "Vì bạn có thể cảm nhận được tôi, nên tôi cũng có thể cảm nhận lại được chính mình." Chìa khóa ở đây là sự thấu cảm. Phải có ai đó chứng kiến những gì đã và đang xảy ra với bạn. Ai đó phải cảm nhận được bạn cảm thấy như thế nào. Và ai đó phải nhìn thấy bạn và lắng nghe bạn. Mọi người phải có thể biết những gì họ đã trải qua là sự thật, và chỉ có thể như vậy với sự giúp đỡ của một người khác. Vì vậy mọi người phải có thể nói, "Điều này đã xảy ra với tôi, đúng là nó đã đến với tôi, nhưng tôi sẽ sống chung với nó, để giải quyết nó, và rút ra bài học từ nó. Tôi muốn cam kết với chính mình về một tương lai tươi sáng cho những đứa con của tôi và những đứa con của con tôi, và tôi sẽ không gả chồng cho cô con gái 13 tuổi của tôi," - một chuyện rất thường xuyên xảy ra ở Afghanistan.
So something can be done, even in such extreme environments as Afghanistan. And I started thinking about a counseling program. But, of course, I needed help and funds. And one evening, I was sitting next to a very nice gentleman in Kabul, and he asked what I thought would be good in Afghanistan. And I explained to him quickly, I would train psycho-social counselors, I would open centers, and I explained to him why. This man gave me his contact details at the end of the evening and said, "If you want to do this, call me." At that time, it was the head of Caritas Germany.
Như thế là chúng ta có thể làm được gì đó thậm chí ở những môi trường cực đoan như Afghanistan. Và tôi bắt đầu nghĩ về một chương trình tư vấn. Nhưng tất nhiên, tôi cần sự giúp đỡ và vốn. Một buổi chiều nọ, khi tôi đang ngồi gần một người đàn ông rất lịch thiệp ở Kabul, anh ý đã hỏi tôi nghĩ xem điều gì sẽ tốt cho Afghanistan. Tôi đã trả lời anh ấy rất nhanh, rằng tôi sẽ đào tào các nhà tư vấn tâm lý - xã hội, Tôi sẽ mở trung tâm, và tôi giải thích cho anh ta tại sao lại như vậy. Cuối buổi chiều đó, người đàn ông này đã đưa cho tôi số liên lạc của ông ấy và nói rằng, "Nếu cô muốn làm điều này, hãy gọi cho tôi." Thời điểm đó ông ấy là người đứng đầu của hiệp hội phúc lợi xã hội Caritas (lớn nhất ở Đức).
So, I was able to launch a three-year project with Caritas Germany, and we trained 30 Afghan women and men, and we opened 15 counseling centers in Kabul. This was our sign -- it's hand-painted, and we had 45 all over Kabul. Eleven thousand people came -- more than that. And 70 percent regained their lives. This was a very exciting time, developing this with my wonderful Afghan team. And they are working with me up to today. We developed a culturally-sensitive psycho-social counseling approach. So, from 2008 up until today, a substantial change and step forward has been taking place.
Nhờ vậy chúng tôi đã có thể thực hiện dự án 3 năm với Caritas, và đào tạo 30 phụ nữ và đàn ông Afghanistan, và mở 15 trung tâm tư vấn ở Kabul. Đây là những biển hiệu của chúng tôi - được vẽ bằng tay - và chúng tôi đã có tất cả 45 trên toàn bộ Kabul. 11.000 người đã tới - thậm chí hơn cả con số đó. Và 70% đã quay lại cuộc sống bình thường. Đây thực sự là quãng thời gian đầy hứng thú, khi được cùng xây dựng điều này với cả một đội Afghanistan tuyệt vời. Và họ đã làm việc cùng với tôi cho tới tận ngày hôm nay. Chúng tôi đã phát triển một cách tiếp cận tư vấn tâm lý - xã hội đặc biệt nhạy cảm về văn hóa. Vậy là từ năm 2008 tới nay đã và đang có một sự thay đổi đáng kể, một bước tiến lớn.
The European Union delegation in Kabul came into this and hired me to work inside the Ministry of Public Health, to lobby this approach -- we succeeded. We revised the mental health component of the primary health care services by adding psycho-social care and psycho-social counselors to the system. This means, certainly, to retrain all health staff. But for that, we already have the training manuals, which are approved by the Ministry and moreover, this approach is now part of the mental health strategy in Afghanistan.
Phái đoàn Liên minh Châu Âu ở Kabul đã tới đây và thuê tôi làm việc ở Bộ Sức khỏe Cộng đồng, để mở rộng cách tiếp cận này - và chúng tôi đã thành công. Chúng tôi đã xây dựng lại bộ phận sức khỏe tâm thần của những dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản bằng cách thêm vào hệ thống một mảng chăm sóc tâm lý - xã hội cùng với các chuyên viên tư vấn tâm lý - xã hội. Tất nhiên như vậy có nghĩa là phải huấn luyện lại hết các nhân viên chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Nhưng mà cho việc này chúng tôi đã có những quyển hướng dẫn tập huấn được Bộ phê duyệt Hơn nữa, cách tiếp cận này bây giờ đã là một phần của chiến lược sức khỏe tâm thần ở Afghanistan.
So we also have implemented it already in some selected clinics in three provinces, and you are the first to see the results. We wanted to know if what is being done is effective. And here you can see the patients all had symptoms of depression, moderate and severe. And the red line is the treatment as usual -- medication with a medical doctor. And all the symptoms stayed the same or even got worse. And the green line is treatment with psycho-social counseling only, without medication. And you can see the symptoms almost completely go away, and the psycho-social stress has dropped significantly, which is explicable, because you cannot take away the psycho-social stresses, but you can learn how to cope with them. So this makes us very happy, because now we also have some evidence that this is working.
Thế nên chúng tôi đã thực hiện nó ở một vài khu y tế nhất định trong ba tỉnh thành, và các bạn là những người đầu tiên được nhìn thấy kết quả. Chúng tôi muốn biết liệu những gì đang được làm có hiệu quả. Và ở đây các bạn có thể thấy tất cả các bệnh nhân này đều có triệu chứng trầm cảm, một cách trung bình hoặc rất nặng. Đường đỏ là việc trị liệu như bình thường bằng thuốc, và với một bác sĩ trị liệu tâm thần. Và tất cả các triệu chứng này đều ở tình trạng không suy giảm hoặc thậm chí tồi hơn. Còn đường màu xanh là việc trị liệu chỉ với tư vấn tâm lý - xã hội, mà không hề dùng dược phẩm. Và quý vị có thể nhìn thấy những triệu chứng này hầu như hoàn toàn biến mất, những căng thẳng tâm lý - xã hội giảm đi đáng kể mà điều này cũng dễ hiểu vì bạn không thể vứt những căng thẳng tâm lý - xã hội đó đi, nhưng bạn có thể học cách để giải quyết chúng. Kết quả này khiến chúng tôi rất vui, vì bây giờ chúng tôi lại có thêm một vài bằng chứng rằng công trình này đang đem lại hiệu quả.
So here you see, this is a health facility in Northern Afghanistan, and every morning it looks like this all over. And doctors usually have three to six minutes for the patients, but now this will change. They go to the clinics, because they want to cure their immediate symptoms, and they will find somebody to talk to and discuss these issues and talk about what is burdening them and find solutions, develop their resources, learn tools to solve their family conflicts and gain some confidence in the future.
Như ở đây bạn có thể nhìn thấy, đây là một khoa sức khỏe ở Bắc Afghanistan, mỗi buổi sáng lúc nào cũng thấy được cảnh tượng này. Các bác sĩ thường dành 3 tới 6 phút cho các bệnh nhân, nhưng bây giờ điều này sẽ thay đổi. Họ đi tới các cơ sở y tế, vì họ muốn chữa các triệu chứng của họ ngay lập tức, và họ sẽ tìm một ai đó để chia sẻ và trao đổi những vấn đề này họ sẽ nói về điều gì đang đè nặng lên họ, họ cần tìm giải pháp, phát triển các nguồn lực của họ, học những phương pháp để giải quyết mâu thuẫn gia đình và lấy lại niềm tin vào tương lai.
And I would like to share one short vignette. One Hazara said to his Pashtun counselor, "If we were to have met some years ago, then we would have killed each other. And now you are helping me to regain some confidence in the future." And another counselor said to me after the training, "You know, I never knew why I survived the killings in my village, but now I know, because I am part of a nucleus of a new peaceful society in Afghanistan." So I believe this kept me running. And this is a really emancipatory and political contribution to peace and reconciliation. And also -- I think -- without psycho-social therapy, and without considering this in all humanitarian projects, we cannot build-up civil societies.
Tôi muốn chia sẻ một minh chứng nhỏ. Một người tên Hazara đã nói với tư vấn viên Pashtun của anh ấy, "Nếu một vài năm trước chúng ta gặp nhau, rất có thể chúng ta đã giết nhau. Và bây giờ thì bạn đang giúp tôi để lấy lại được niềm tin vào tương lai." Một tư vấn viên khác nói với tôi sau buổi huấn luyện rằng, "Cô biết đấy, tôi không bao giờ biết tại sao tôi sống sót sau những vụ đâm chém nhau ở ngôi làng của tôi, nhưng bây giờ thì tôi hiểu, tôi là một phần của cái hạt nhân của một xã hội mới yên bình ở Afghanistan." Và tôi tin rằng nó sẽ giúp tôi tiếp tục tiến lên. Đây thực sự là một đóng góp chính trị mang tính giải phóng cho hòa bình và hòa giải. Và tôi cũng nghĩ rằng nếu không có phương pháp trị liệu tâm lý - xã hội và nếu không cân nhắc đến khả năng của nó, trong tất cả các dự án nhân đạo, thì chúng ta không thể xây dựng lên những xã hội dân sự.
I thought it was an idea worth spreading, and I think it must be, can be, could be replicated elsewhere.
Tôi nghĩ rằng rất đáng để mở rộng ý tưởng này và tôi cũng nghĩ nó cần phải được, hay có thể được, sao chép lại ở một nơi nào đó.
I thank you for your attention.
Cám ơn các bạn đã lắng nghe.
(Applause)
(Vỗ tay)