When I was little, I thought my country was the best on the planet. And I grew up singing a song called "Nothing To Envy." And I was very proud. In school, we spent a lot of time studying the history of Kim Il-Sung, but we never learned much about the outside world,
პატარა რომ ვიყავი, ვფიქრობდი რომ ჩემი ქვეყანა იყო საუკეთესო პლანეტაზე, და გავიზარდე სიმღერით "არაფერი გვაქვს შესაშური." მე ვიყავი ძალიან ამაყი. სკოლაში ჩვენ დიდ დროს ვუთმობდით გვესწავლა კიმ II-სუნგის ისტორია,
except that America, South Korea, Japan are the enemies. Although I often wondered about the outside world, I thought I would spend my entire life in North Korea, until everything suddenly changed.
მაგრამ არასდროს გვისწავლია მეტი დანარჩენ მსოფლიოზე, გარდა იმისა, რომ ამერიკა, სამხრეთ კორეა, იაპონია არიან მტრები. თუმცა მე ხშირად ვოცნებობდი გარე მსოფლიოზე, მე ვფიქრობდი, რომ მთელი ცხოვრება უნდა გამეტარებინა ჩრდილოეთ კორეაში, სანამ უეცრად ყველაფერი არ შეიცვალა.
When I was seven years old, I saw my first public execution. But I thought my life in North Korea was normal. My family was not poor, and myself, I had never experienced hunger.
7 წლის ასაკში, მე პირველად ვნახე სახალხო სიკვდილით დასჯა, მაგრამ ვფიქრობდი, რომ ჩემი ცხოვრება ჩრდილოეთ კორეაში იყო ნირმალური. ჩემი ოჯახი არ იყო ღარიბი, და მე არასდროს განმიცდია შიმშილი.
But one day, in 1995, my mom brought home a letter from a coworker's sister. It read, "When you read this, our five family members will not exist in this world, because we haven't eaten for the past three weeks. We are lying on the floor together, and our bodies are so weak, we are waiting to die."
მაგრამ 1995 წლის ერთ დღეს, დედამ სახლში მოიტანა წერილი მისი თანამშრომლის დისგან. ის იკითხებოდა, "როცა თქვენ ამას წაიკითხავთ, ჩვენი ოჯახის ხუთივე წევრი იქნება გარდაცვლილი, იმიტომ რომ ჩვენ არ გვიჭამია უკვე ორი კვირაა. ჩვენ ვწევართ ერთად იატაკზე, და ჩვენი სხეულები ისე არის დაუძლურებული, განწირულები ვართ სიკვდილისათვის."
I was so shocked. This was the first time I heard that people in my country were suffering. Soon after, when I was walking past a train station, I saw something terrible that to this day I can't erase from my memory. A lifeless woman was lying on the ground, while an emaciated child in her arms just stared helplessly at his mother's face. But nobody helped them, because they were so focused on taking care of themselves and their families.
მე ვიყავი შოკირებული. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა გავიგე, რომ ჩემს ქვეყანაში ადამიანები იტანჯებოდნენ. მალევე, როცა მე მივდიოდი რკინიგზის სადგურთან, დავინახე რაღაც საშინელება, რომელიც არ შემიძლია ამოვშალო მეხსიერებიდან. უსიცოცხლო ქალი ეგდო მიწაზე, მისუსტებული ბავშვი მის ხელებში უმწეოდ მიშტერებოდა დედას სახეზე. მაგრამ არავინ ეხმარებოდა მათ, რადგან ყველანი ფოკუსირებული იყვნენ ეზრუნათ საკუთარ თავზე და ოჯახებზე.
A huge famine hit North Korea in the mid-1990s. Ultimately, more than a million North Koreans died during the famine, and many only survived by eating grass, bugs and tree bark. Power outages also became more and more frequent, so everything around me was completely dark at night, except for the sea of lights in China, just across the river from my home. I always wondered why they had lights, but we didn't. This is a satellite picture showing North Korea at night, compared to neighbors.
დიდი შიმშილობა დაატყდა თავს ჩრდილოეთ კორეას 1990-იანი წლების შუაში. ჯამში, მილიონ ჩრდილოეთ კორეელზე მეტი გარდაიცვალა შიმშილობის პერიოდში და ბევრი გადარჩა მხოლოდ ბალახის, ხოჭოების და ხის ქერქის ჭამით. ელექტროენერგიის გათიშვაც უფრო და უფრო ხშირი გახდა, ჩემს ირგვლივ ყველაფერი იყო სრულიად ბნელი, გარდა სინათლისა რომელსაც ვხედავდი ჩინეთში, ჩემი სახლიდან მდინარის მოპირდაპირე მხარეს. მე ყოველთვის მაინტერესებდა, რატომ ქონდათ სინათლე მათ და არ გვქონდა ჩვენ. ეს არის სურათი სატელიტიდან, სადაც ჩანს ჩრდილოეთ კორეა მის მეზობლებთან შედარებით.
This is the Amnok River, which serves as a part of the border between North Korea and China. As you can see, the river can be very narrow at certain points, allowing North Koreans to secretly cross. But many die. Sometimes, I saw dead bodies floating down the river. I can't reveal many details about how I left North Korea, but I only can say that during the ugly years of the famine, I was sent to China to live with distant relatives. But I only thought that I would be separated from my family for a short time. I could have never imagined that it would take 14 years to live together.
ეს არის მდინარე ამროკი, რომელიც არის საზღვრის ნაწილი ჩრდილოეთ კორეასა და ჩინეთს შორის. როგორც ხედავთ, მდინარე ვიწროა გარკვეულ ადგილებში, რაც მისი მალულად გადაკვეთის საშუალებას აძლევს ჩრდილოეთ კორეელებს. მაგრამ ბევრი იღუპება. ზოგჯერ, მე ვხედავ მკვდარ სხეულებს, მოტივტივეს მდინარეზე. მე არ შემიძლია გავაცხადო ბევრი დეტალი, თუ როგორ დავტოვე ჩრდილოეთ კორეა, მე მხოლოდ ის შემიძლია ვთქვა, რომ შიმშილობის საშინელ წლებში გამგზავნეს ჩინეთში შორეულ ნათესავებთან საცხოვრებლად. ვფიქრობდი, რომ ვიქნებოდი ჩემი ოჯახისგან განცალკევებული მხოლოდ მოკლე დროით. მე ვერასდროს წარმოვიდგენდი, თუ ეს გასტანდა 14 წელიწადს.
In China, it was hard living as a young girl without my family. I had no idea what life was going to be like as a North Korean refugee. But I soon learned it's not only extremely difficult, it's also very dangerous, since North Korean refugees are considered in China as illegal migrants. So I was living in constant fear that my identity could be revealed, and I would be repatriated to a horrible fate, back in North Korea.
ჩინეთში რთული იყო ცხოვრება ახალგაზრდა გოგოსთვის ოჯახის გარეშე. მე არ ვიცი ცხოვრება, რომელიც მსგავსი იქნება ჩრდილოეთ კორეელი ლტოლვილის ცხოვრებისა, მე მალე ვისწავლე, რომ ეს მხოლოდ ძალზე ძნელი კი არ იყო, აგრეთვე იყო ძალიან საშიშიც, რადგან ჩრდილოეთ კორეელი ლტოლვილები ჩინეთში ითვლებიან, როგორც არალეგალი ემიგრანტები. ასე რომ, მე ვცხოვრობდი მუდმივ შიშში, რომ შეიძლებოდა ჩემი ვინაობა გამოაშკარავებულიყო და რეპატრირებული ვყოფილიყავი საშინელ ბედში, უკან ჩრდილოეთ კორეაში.
One day, my worst nightmare came true, when I was caught by the Chinese police, and brought to the police station for interrogation. Someone had accused me of being North Korean, so they tested my Chinese language abilities, and asked me tons of questions. I was so scared. I thought my heart was going to explode. If anything seemed unnatural, I could be imprisoned and repatriated. I thought my life was over. But I managed to control all the emotions inside me, and answer the questions. After they finished questioning me, one official said to another, "This was a false report. She's not North Korean." And they let me go. It was a miracle.
ერთ დღეს, ჩემი უსაშინლესი კოშმარი გადაიქცა სინამდვილედ, როდესაც მე დამიჭირა ჩინეთის პოლიციამ და წამიყვანა პოლიციის განყოფილებაში დასაკითხად. ვიღაცამ დამადანაშაულა ჩრდილოეთ კორეელობაში, მათ შეამოწმეს ჩემი ჩინური ენის ცოდნა და დამისვეს უამრავი კითხვა. მე ისეთი შეშინებული ვიყავი, მეგონა რომ ჩემი გული აფეთქდებოდა. თუ რამე არაბუნებრივად მოეჩვენებოდათ, მე ვიქნებოდი დაპატიმრებული და რეპატრირებული. მეგონა რომ ჩემი სიცოცხლე დასრულებულდა, მაგრამ მე მოვახერხე ჩემი ემოციების გაკონტროლება და ვუპასუხე კითხვებს. ჩემი დაკითვის დასრულების შემდეგ, ერთმა სამართალდამცავმა უთხრა მეორეს, „ეს შეტყობინება იყო ტყუილი. ის არ არის ჩრდილოეთ კორეელი.” და მათ დამრთეს წასვლის ნება. ეს იყო სასწაული.
Some North Koreans in China seek asylum in foreign embassies. But many can be caught by the Chinese police, and repatriated. These girls were so lucky. Even though they were caught, they were eventually released, after heavy international pressure. These North Koreans were not so lucky. Every year, countless North Koreans are caught in China and repatriated to North Korea, where they can be tortured, imprisoned, or publicly executed.
ზოგიერთი ჩრდილოეთ კორეელი ჩინეთში ეძებს თავშესაფარს უცხოეთის საელჩოებში, მაგრამ ბევრი მათგანი შეიძლება ჩინეთის პოლიციამ დაიჭიროს და დაარეპორტოს. ეს გოგოები იყვნენ იღბლიანები. მიუხედავად იმისა რომ ისინი იყვნენ დაჭერილები, ისინი საბოლოოდ გათავისუფლდნენ ძლიერი საერთაშორისო ზეწოლის შედეგად. ეს ჩრდილოეთ კორეელები არ აღმოჩნდნენ ისეთი იღბლიანები. ყოველ წელს, უამრავ ჩრდილოეთ კორეელს იჭერენ ჩინეთში და არეპორტებენ ჩრდილოეთ კორეაში, სადაც ისინი შეიძლება იყვნენ ნაწამები,
Even though I was really fortunate to get out, many other North Koreans have not been so lucky. It's tragic that North Koreans have to hide their identities and struggle so hard just to survive. Even after learning a new language and getting a job, their whole world can be turned upside down in an instant. That's why, after 10 years of hiding my identity, I decided to risk going to South Korea. And I started a new life yet again.
დაპატიმრებული ან საჯაროდ დახვრეტილი. მიუხედავად იმისა, რომ მე ნამდვილად გამიმართლა გამოღწევაში, ბევრ ჩრდილოეთ კორეელს ასე არ გაუმართლა. ტრაგედიაა, რომ ჩრდილოეთ კორეელებს უწევთ დამალონ თავიანთი ვინაობა და იბრძოლონ მხოლოდ გადარჩენისათვის. ახალი ენის სწავლით და სამსახურის მიღების შემდეგაც, მათი ცხოვრება შეიძლება მყისიერად შეიცვალოს. სწორედ ამიტომ, ჩემი ვინაობის 10 წლიანი მალვის შემდეგ, მე გადავწყვიტე გამერისკა წასვლა სამხრეთ კორეაში და დავიწყე ახალი ცხოვრება კიდევ ერთხელ.
Settling down in South Korea was a lot more challenging than I had expected. English was so important in South Korea, so I had to start learning my third language. Also, I realized there was a wide gap between North and South. We are all Korean, but inside, we have become very different, due to 67 years of division. I even went through an identity crisis. Am I South Korean or North Korean? Where am I from? Who am I? Suddenly, there was no country I could proudly call my own.
დამკვიდრება სამხრეთ კორეაში იყო ბევრად უფრო რთული, ვიდრე მე მოველოდი. ინგლისური ისეთი მნიშვნელოვანი იყო სამხრეთ კორეაში, რომ მე უნდა დამეწყო მესამე ენის შესწავლა. ასევე, მე გავაცნობიერე რომ იყო დიდი უფსკრული ჩრდილოეთსა და სამხრეთს შორის. ჩვენ ყველა ვართ კორეელები, მაგრამ შინაგანად, ჩვენ გავხდით ძალიან განსხვავებულები 67 წლიანი გაყოფის შემდეგ. მე გავიარე იდენტობის კრიზისი. სამხრეთ კორეელი ვარ თუ ჩრდილოეთ კორეელი? საიდან ვარ მე? ვინ ვარ მე? მოულიდნელად, არ არსებობდა ქვეყანა, რომელსაც მე ამაყად დავარქმევდი ჩემსას.
Even though adjusting to life in South Korea was not easy, I made a plan -- I started studying for the university entrance exam.
მიუხედავად იმისა, რომ მორგება ცხოვრებაზე სამხრეთ კორეაში არ იყო ადვილი, მე შევიმუშავე გეგმა. დავიწყე მზადება უნივერსიტეტის მისაღები გამოცდისათვის.
Just as I was starting to get used to my new life, I received a shocking phone call. The North Korean authorities intercepted some money that I sent to my family, and, as a punishment, my family was going to be forcibly removed to a desolate location in the countryside. They had to get out quickly. So I started planning how to help them escape.
როგორც კი მე დავიწყე ჩემს ახალ ცხოვრებასთან შეგუება, მე მივიღე შოკისმომგვრელი ზარი. ჩრდილოეთ კორეის ხელისუფლებამ ჩამოჭრა ფული, რომელიც მე გავუგზავნე ჩემს ოჯახს, და როგორც სასჯელი, ჩემი ოჯახი გადასახლებული იქნებოდა იზოლირებულ ადგილას ქალაქგარეთ. ისინი უნდა გასულიყვნენ სწრაფად, ამიტომ მე დავიწყე დაგეგმვა, როგორ დავხმარებოდი მათ გაქცევაში.
North Koreans have to travel incredible distances on the path to freedom. It's almost impossible to cross the border between North Korea and South Korea. So, ironically, I took a flight back to China and headed toward the North Korean border. Since my family couldn't speak Chinese, I had to guide them somehow through more than 2,000 miles in China, and then into Southeast Asia. The journey by bus took one week, and we were almost caught several times. One time, our bus was stopped and boarded by a Chinese police officer. He took everyone's I.D. cards, and he started asking them questions. Since my family couldn't understand Chinese, I thought my family was going to be arrested. As the Chinese officer approached my family, I impulsively stood up, and I told him that these are deaf and dumb people that I was chaperoning. He looked at me suspiciously, but luckily, he believed me.
ჩრდილოეთ კორეელებს უწევთ გაიარონ წარმოუდგენელი მანძილი თავისუფლებისაკენ მიმავალ გზაზე. თითქმის შეუძლებელია გადაკვეთო საზღვარი ჩრდილოეთ კორეასა და სამხრეთ კორეას შორის, ასე რომ, მე მომიწია გადავფრენილიყავი უკან ჩინეთში და გავემართე ჩრდილოეთ კორეის საზღვრისაკენ. რადგან ჩემი ოჯახი არ საუბრობდა ჩინურად, მე მომიწია მათი გაძღოლა, 2000 მილის მანძილზე ჩინეთში და შემდეგ სამხრეთ აზიაში. ავტობუსით მგზავრობამ გასტანა ერთი კვირა, ჩვენ რამდენიმეჯერ ლამის დაგვიჭირეს. ერთხელ, ჩვენი ავტობუსი გააჩერეს და ამოვიდა ჩინელი პოლიციის ოფიცერი. მან გამოართვა ყველას პირადობის დამადასტურებელი მოწმობები და დაიწყო შეკითხვების დასმა. რადგან ჩემს ოჯახს არ ესმოდა ჩინური, ვფიქრობდი მათ დააპატიმრებდნენ. როგორც კი ჩინელი ოფიცერი მოუახლოვდა ჩემს ოჯახს, მე იმპულსურად წამოვდექი და ვუთხარი მას, რომ ისინი იყვნენ ყრუ-მუნჯები რომლებსაც მე ვმეთვალყურეობდი. მან შემომხედა საეჭვოდ, მაგრამ საბედნიეროდ დამიჯერა მე.
We made it all the way to the border of Laos. But I had to spend almost all my money to bribe the border guards in Laos. But even after we got past the border, my family was arrested and jailed for illegal border crossing. After I paid the fine and bribe, my family was released in one month. But soon after, my family was arrested and jailed again, in the capital of Laos.
ჩვენ ვიქცეოდით ასე მთელი გზა ლაოსის საზღვრამდე, მაგრამ მე თითქმის მთელი ჩემი ფული დავხარჯე საზღვრის დაცვის მოქრთამისათვის ლაოსში. მაგრამ როგორც კი ჩვენ გავცდით საზღვარს, ჩემი ოჯახი დაკავებული და დაპატიმრებული იქნა საზღვრის უკანონო გადაკვეთისათვის. მას შემდეგ რაც მე გადავიხადე ჯარიმა და ქრთამი, ჩემი ოჯახი გაათავისუფლეს ერთ თვეში, მაგრამ მალევე, ისინი ისევ დააკავეს და დააპატიმრეს ლაოსის დედაქალაქში.
This was one of the lowest points in my life. I did everything to get my family to freedom, and we came so close, but my family was thrown in jail, just a short distance from the South Korean embassy. I went back and forth between the immigration office and the police station, desperately trying to get my family out. but I didn't have enough money to pay a bribe or fine anymore. I lost all hope.
ეს იყო ერთერთი ყველაზე რთული წერტილი ჩემს ცხოვრებაში. მე გავაკეთე ყველაფერი ჩემი ოჯახის თავისუფლებისათვის, და ჩვენ ვიყავით ძალიან ახლოს, მაგრამ ჩემი ოჯახი გადაყვანილ იქნა საპატიმროში სამხრეთ კორეის საელჩოსთან. მე დავდიოდი წინ და უკან საემიგრაციოსა და პოლიციის ოფისს შორის, სასოწარკვეთილი ვცდილობდი ჩემი ოჯახის გათავისუფლებას, მაგრამ არ მქონდა საკმარისი ფული რომ კიდევ გადამეხადა ქრთამი და ჯარიმა. მე დავკარგე ყველა იმედი.
At that moment, I heard one man's voice ask me, "What's wrong?" I was so surprised that a total stranger cared enough to ask. In my broken English, and with a dictionary, I explained the situation, and without hesitating, the man went to the ATM, and he paid the rest of the money for my family, and two other North Koreans to get out of jail.
იმ მომენტში, მე მომესმა კაცის ხმა, რომელიც მეკითხებოდა, „რა ხდება”? მე ვიყავი გაოცებული, რომ სრულიად უცხო მეკითხებოდა. ჩემი დამტვრეული ინგლისურით და ლექსიკონის დახმარებით, მე ავუხსენი სიტუაცია, ყოყმანის გარეშე კაცი მივიდა ბანკომატთან და გადაიხადა დარჩენილი ფული ჩემი ოჯახის და კიდევ ორი ჩრდილოეთ კორეელის ციხიდან გასათავისუფლებლად.
I thanked him with all my heart, and I asked him, "Why are you helping me?"
მე მადლობა გადავუხადე მას მთელი გულით და ვკითხე, „რატომ მეხმარებით მე?”
"I'm not helping you," he said. "I'm helping the North Korean people."
„მე თქვენ არ გეხმარებით” თქვა მან „მე ვეხმარები ჩრდილოეთ კორეელ ხალხს.”
I realized that this was a symbolic moment in my life. The kind stranger symbolized new hope for me and the North Korean people, when we needed it most. And he showed me that the kindness of strangers and the support of the international community are truly the rays of hope we North Korean people need.
მე გავაცნობიერე რომ ეს იყო სიმბოლური მომენტი ჩემს ცხოვრებაში. კეთილმა უცნობმა შექმნა ახალი იმედი ჩემთვის და ჩრდილოეთ კორეელი ხალხისათვის, როცა ჩვენ ასე ძალიან გვჭირდებოდა ის, მან დამანახა მე რომ უცხოების სიკეთე და საერთაშორისო საზოგადოების მხარდაჭერა არის ნამდვილად იმედის სხივი, რომელიც ჩვენ, ჩრდილოეთ კორეელ ხალხს გვჭირდება.
Eventually, after our long journey, my family and I were reunited in South Korea. But getting to freedom is only half the battle. Many North Koreans are separated from their families, and when they arrive in a new country, they start with little or no money. So we can benefit from the international community for education, English language training, job training, and more. We can also act as a bridge between the people inside North Korea and the outside world. Because many of us stay in contact with family members still inside, and we send information and money that is helping to change North Korea from inside.
საბოლოოდ, გრძელი მგზავრობის შემდეგ, მე და ჩემი ოჯახი გავერთიანდით სამხრეთ კორეაში, მაგრამ თავისუფლების მოპოვება არის ბრძოლის მხოლოდ ნახევარი. ბევრი ჩრდილოეთ კორეელი გამიჯნული არის თავიანთ ოჯახს, და როცა ისინი ჩამოდიან ახალ ქვეყანაში, ისინი იწყებენ ცოტა ფულით ან საერთოდ უფულოდ. ასე რომ, ჩვენ შეგვიძლია ვისარგებლოთ საერთაშორისო საზოგადოების დახმარებით განათლებისათვის, ინგლისური ენის სწავლისათვის, სამუშაო ტრენინგისათვის და სხვა. ჩვენ შეგვიძლია ვიყოთ ხიდი ხალხისათვის ჩრდილოეთ კორეასა და დანარჩენ მსოფლიოს შორის, იმიტომ რომ ბევრი ჩვენთაგანი ინარჩუნებს კონტაქტს ოჯახებთან და ჩვენ შეგვიძლია გავაგზავნოთ ინფორმაცია და ფული, რომელიც დაეხმარება ჩრდილოეთ კორეას შეიცვალოს შიგნიდან.
I've been so lucky, received so much help and inspiration in my life, so I want to help give aspiring North Koreans a chance to prosper with international support. I'm confident that you will see more and more North Koreans succeeding all over the world, including the TED stage.
ისეთი იღბლიანი ვიყავი, იმდენი დახმარება და შთაგონება მიმიღია ცხოვრებაში, მინდა დავეხმარო და მივცე მისწრაფება ჩრდილოეთ კორეელებს, მიაღწიონ წარმატებას საერთაშორისო მხარდარდაჭერით. დარწმუნებული ვარ რომ თქვენ ნახავთ უფრო მეტ და მეტ ჩრდილოეთ კორეელს წარმატებულს მთელს მსოფლიოში,
Thank you.
მათ შორის ტედის სცენაზეც.
(Applause)
მადლობა.